Свод правил республики казахстан
жүктеу/скачать 1,28 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ҚР ЕЖ 2.03-102-2012
- В ЗОНАХ ЗАТОПЛЕНИЯ И ПОДТОПЛЕНИЯ ENGINEERING PROTECTION IN AREAS FLOODED AND FLOODING
- Природные системы
ҚР ЕЖ 2.03-102-2012 30
Дренаждық желінің жоспарда орналастыру, сонымен қатар, дреналанатын аумақтың гидрогеологиялық жағдайларына да байланысты болады. Сӛйтіп, бас дреналарды жобалау кезінде оларды су тірегіштің жоғары жағындағы елеулі биік белгілері бар телімдерде (олардың орналастыру тереңдігін азайту үшін) орналастырған жӛн. Қорғалатын телімнің гидрогеологиялық жағдайлары дренаждың басқа жүйелерінде де ескерілуі керек. Құрылыс салынған жерлерде дренаждық сызықтарды орналастыруды бӛлек имараттың немесе ғимараттың жағдайларымен байланыстыру керек, себебі горизонталь және аралас дренаждардың тӛсеніші, сонымен қатар вертикаль дренаждарда жүргізілген қондырғылардың тӛсеніштері осы имарат пен ғимараттар үшін ірге болып табылатын топырақ тұрақтылығының жағдайын ішінара бұзады. Су тірегіште тӛсеуге жетілген типтегі горизонталь дренаждық қолданылған, ал ғимараттың немесе имараттың іргетастары дрена белгілерінен тӛмен орналасқан жағдайда, дренаждың ғимараттан немесе имараттан қашықтығы жұмыс ӛндірісінің жағдайы мен шолу құдықтарының орналасуына байланысты кез-келген болып қабылдана беруіне болады (әдетте тәжірибеде ол шамамен 4-5 м етіп қабылданады). Жетілмеген типтегі (яғни, оның іргесі су таситын топыраққа тӛселгенде) горизонталь дренажды қолдану және қорғалатын имараттың іргетастары, сондай-ақ су таситын топырақта (дренажбен бір деңгейде немесе одан биік) орналасу жағдайында, дренаждың дреналынатын әрекетінің нәтижесінде топырақтың тұрақтылық жағдайы
имараттың іргесі нашарлауы мүмкін және олардың шӛгу (әдетте тегіс емес) қаупі тууы ықтимал. Сондықтан жетілмеген типтегі горизонталь дренаждық және іргетас кесігінің арасындағы минималдық рұқсатты қашықтық қорғалатын имарат іргесінің тұрақтылығын қамтамасыз ету шартынан шығатын есеппен негізделуі керек. Сонымен қатар бұл қашықтық жұмыс ӛндірісінің ыңғайлы шарттарымен және шолу құдықтарының орналасуымен келісуі керек. Дренаждық осьінен ғимараттың қабырғасына дейінгі болжамды рұқсатты қашықтық (Е.1) формуласы бойынша анықталуы мүмкін:
tan 2
H B b L MIN
(Е.1)
мұнда b – іргетасты кеңейту, м; B – дренаждық траншеяның ені, м; H – дренаны орналастыру тереңдігі, м; h – іргетасты орналастыру тереңдігі, м; φ – топырақтың ішкі үйкеліс бұрышы. Е.2 Дренаждарды орналастыру тереңдігін таңдау
Дренаждарды орналастыру тереңдігінің үлкен мәні бар және ол жерастылық сулардың деңгейін тӛмендетудің талап етілетін кӛлемімен, дренаждың жүйесімен және типімен, дреналанатын аумақтың гидрогеологиялық шарттарымен анықталады. Бас дренаждық кезінде оны орналастырудың тереңдігіне су тірегіштің үстіңгі жағдайы әсер етуі мүмкін, ӛйткені қарапайым жағдайларда жерастылық ағынды ұстап қалуға дреналарды су тірегіште немесе оның маңайында орналастыру кезінде елеулі толық қол жеткізіледі. Алайда, кейбір жағдайларда және су тірегішті терең орналастыру кезінде немесе оның үстіңгі жағында елеулі тегіссіздіктер бар болған жағдайда, дренажды одан да биік белгілерде орналастыру (оның астына шпунтты немесе ӛзге бір ҚР ЕЖ 2.03-102-2012 31
дидирланатын қрылғыны тӛсеу арқылы) орналастыру мақсатқа сай келеді. Ашық әдіспен ӛңделген дренаждық траншеялардың шекті тереңдігі 6-8 метрден аспайды. Терең емес орналасқан горизонталь типтіі құбырлық дренаждарды қолдану кезінде, топырақтың қатып қалу тереңдігін де есепке алу керек, ӛйткені топырақтың кезең сайын қатуы мен еруі – құбыр сызықтарының толық бүлінуіне әкеп соғуы мүмкін. Дренаның айналасында қатып қалған топырақ судың дренаға түсуін қиындатады. Е.3 Дренаждық сызықтарды жоспарда және пішінде жанастыру
Жеке дренаждық сызықтарды жоспарда және пішінде ӛзара жанастыру дренаждың қабылданған жүйелеріне және конструкция типтеріне байланысты әртүрлі жүзеге асады. Ашық (жыралар, науалар), сонымен қатар тұтас толтырылған жабық дренаждар су бұрғыш имараттарды трассалау кезінде тәжірибеленетін тәсілдермен жанасады. Бұл жерде жеке дренаждық бӛліктердің немесе олардың жоспардағы сынықтарының 30° кем бұрышта жанасуына жол бермеу керек. Дренаждың жоспада орналасудың қабылданған жүйесіне (бас, жағалық, сақиналық немесе аудандық дренаждар) байланысты горизонталь құбырлық дренажды қолдану кезінде жанасудың келесі негізгі жағлайлары кездесуі мүмкін: үлкен бұрыш астындағы бұрылыста сызықтардың сынуы; бойлық сызықтардың кӛлбеу шығарылымдарға бұрыштық жанасуы (әдетте 90° бұрыш астында немесе оған жақындау); үш сызықтың (екі бойлық сызықтың бір кӛлбеу шығарылыммен) бір торапта қосылуы және т.б. Вертикаль жазықтықта горизонталь дренаждың жеке сызықтарының жанасуы құлама құрылғылармен де, оларсыз да жүзеге асырылуы мүмкін. Жоспардағы барлық сызықтарда және бір торапта үш сызықтың жанасуында, сонымен қатар құлама болатындай жанасудың барлық жағдайында оларға тиісті бұрыштарда жеке сызықтарды қосу арқылы шолу құдықтары орнатылады. Құлама кезінде осы құдықтардағы құбырлардың сызықтарын жанастыру құдық-тұндырғыш типі бойынша қабылданады. Соңғыларын дренаждық құбырлар құдық артындағы (кейде ағыннан тӛмен) кіші еңістердің салдарынан дренаждық сулардың ӛлшенген бӛліктерімен бітелуінен қауіптенген жағдайларда қолданады. Галереялық дренажды ашық әдіспен орнату кезінде жанастыруды, мүмкіндігінше тік бұрышқа жақындау бұрыштың астында жасаған жӛн, ӛйткені гидравликалық шарт бойынша дренаждық сулардың ағысының бірқалыпты жанасуында аса қажеттілік жоқ. Трассаның гидравликалық шарты бойынша вертикаль жазықтықта галереяның жеке бӛліктерін түйістіру құламалардың болу қажеттілігіне әкеледі, ол шахталық құдықтар орнату арқылы жүзеге асырылады. Галереялық дренажды жерастылық әдіспен орнату кезінде гидравликалық талаптар сондай болып қалады. Бұл жағдайда, жеке телімдердің немесе жоспардағы галерея тармақтарын түйістіру жұмыс ӛндірісінің жағдайларымен немесе имараттың конструктивтік ерекшеліктерімен анықталады. Бұл түйістіру, әдетте, тік бұрыштың астында жүргізіледі. Жоспардағы галереяның әлсіз сынықтарында бірқалыпты қисықтар жайғастырылады (соңғыларының жайғастыру мүмкіндігі басу әдісін қолданған кезде – жоққа шығарылады). Осы қисықтардың рұқсатты радиустарының шекті мәндерін белгілеу кезінде топырақты илеу жағдайынан шығуға тура келеді. Сонымен қатар қисықтарды бӛлуді трассаның конструктивтік ерекшеліктерімен және гидрогеологиялық жағдайларымен келісу керек. Дренаждардың тік типтеріндегі дренаждық сызықтардың жанасуының суды орталықтандырылған қотаруы бар дренаждық бүркеуді қолдану кезінде мәні бар. Бұл жағдайда түйіндесі шарты жүргізетін құрылғылардың сипатымен анықталады. Ӛзіндік ағысы бар қатаң коллекторлар мен сифондарды қолдану кезінде құбырлық құдықтарды,
ҚР ЕЖ 2.03-102-2012 32
ішінде ӛзіндік ағыны бар науалар орнатылған немесе сифондық құбыр жолдары жүргізілген арнайы галереяларға шығарады. Бірінші жағдайда – құбырлық құдықтардан түсетін су науаға ӛздігінен құйылады; екінші жағдайда – әрбір құбырлық құдық сифонға сорғыш шығанақтың кӛмегімен қосылады. Тікелей сорғышқа қосылған соратын құбыр жолдарының келтіруші құрылғысы ретінде қолдану кезінде, соратын құбыр жолдары бар құбырлық құдықтардың түйіндесуі, әдетте, сифондарға ұқсайтын, арнайы Әрбір құбырлық құдық үстіндегі су бұрғыштың эрлифтілік әдісі кезінде, ішінде ауаны жіберуді және суды ӛзіндік ағыспен су қабылдаушыға немесе оны қотарудың орталықтандырылған орындарына бұруға арналған ӛзіндік ағыны бар, құбыр жолдарын реттеу құрылғысы орналасқан шолу құдығы орнатылады. Аралас дренаждардағы горизонталь дренажы бар, вертикаль құбыр тәрізді құдықшалардың жанасуын да арнайы қондырылған шолу құдықтарында жүзеге асырады. Е.4
Дреналардың жобалық еңістерін белгілеу кезінде, ең алдымен олардың жұмысының гидравликалық жағдайына қарауға, ал кейбір типтер (дренаждық штольнялар) үшін жұмыстардың жағдайлары мен ӛндірісін де ескеруге тура келеді. Горизонталь дренаждарды трассалау кезінде бағдар ретінде еңістердің минималдық мәндерін (Е.1-кестесі) қабылдау керек. Е.1-кестесі – Дренаждық сызықтардың минималдық еңістерінің шамасы
Дренаждық Дренаждық элементтер Дренаның диаметрі, мм Кепілдемелік минималдық еңіс
Арықтар мен науалар
– – 0,003-0,005 Тұтас толтырғышы бар, жабық – – 0,01 Құбыр тәрізді Дренаждық
Жинағыштар Магистралдық коллекторлар 200 дейін
300 аса
0,002 (балшықты топырақ),
0,003 (құмды топырақ) 0,0015
0,0005
Галереялық – – 0,001
ҚР ЕЖ 2.03-102-2012 33
БИБЛИОГРАФИЯ [1] ҚР ҚН 1.02-03-2013 Құрылысқа арналған инженерлік іздеулер. Сейсмикалық шағын аймақтандыру. Жалпы ережелер. [2] ҚР ҚН 2.03-02-2012 Су басқан және судың деңгейі кӛтерілген аймақтардагы инженерлік корғау. [3] ҚР ҚНжЕ 3.03-01-2001 1520 мм колея темір жолдары. [4] ҚР ҚНжЕ 3.03-09-2006* Автомобиль жолдары. [5] ҚР ҚН 4.01-03-2011 Су бұру. Сыртқы желілер мен имараттар. [6] ҚР ҚНжЕ 3.04-02-2008 Топырақ материалдарынан соғылған бӛгеттер. [7] ҚР ҚН 3.04-01-2013 Гидротехникалық имараттар. [8] ҚР ЕЖ 3.04-112-2013 Мелиоративтік жүйелер мен имараттар. [9] ҚР ҚН 2.03-05-2013 Тау казбаларын жерастылық жоне жерүстілік сулардан корғау. [10] ҚР ҚН 3.04-09-2012 Гидротехникалық ӛзен имараттары. [11] ВҚН 13-77 Тығыз толтырғыштардағы ірі борпылдақ сүзілген бетоннан жасалған дренаждық құбырлар. ҚР ЕЖ 2.03-102-2012 34
ӘОЖ 699.82 (083.74)
МСЖ 93.160
дамба, дренаж, сору станциясы, су тасқыны СП РК 2.03-102-2012
III СОДЕРЖАНИЕ
ВВЕДЕНИЕ IV 1 Область применения 1 2 Нормативные ссылки 1 3 Термины и определения 2 4 Приемлемые строительные решения 2 4.1 Защита территории от затопления и подтопления 2 4.2 Защитные сооружения от затопления и подтопления 6 4.3 Установка контрольно-измерительной аппаратуры 15 4.4 Санитарно-гигиенические и природоохранные мероприятия 16 Приложение А (информационное) Технико-экономическое обоснование инженерной защиты на водохранилищах 21
Приложение Б (обязательное) Мероприятия по предупреждению подтопления застраиваемых территорий при проектировании, строительстве и эксплуатации 25 Приложение В (обязательное) Состав предупредительных мероприятий по предупреждению подтопления 27
Приложение Г (обязательное) Состав материалов изысканий для различных стадий проектирования инженерной защиты сельскохозяйственных земель 28 Приложение Д (обязательное) Классы защитных водоподпорных сооружений 31 Приложение Е (информационное) Проектирование дренажных сооружений городских территорий и промышленных площадок 33
БИБЛИОГРАФИЯ 36
СП РК 2.03-102-2012
IV ВВЕДЕНИЕ Настоящий свод правил содержит положения и указания по проектированию систем, объектов и сооружений инженерной защиты в зонах затопления и подтопления, выполнение которых обеспечит соблюдение обязательных требований, установленных в Техническом регламенте «Требования к безопасности зданий и сооружений, строительных материалов и изделий», СН РК 2.03-02-2012 «Инженерная защита в зонах затопления и подтопления» и иных нормативно-правовых актах в рамках других международных соглашений. В настоящий свод правил включен пример проектирования дренажных сооружений при дренировании городских территорий и промышленных площадок, приведены состав предупредительных мероприятий по предупреждению подтопления и мероприятия по предупреждению действия факторов подтопления на застраиваемых территориях на стадиях строительства и эксплуатации.
СП РК 2.03-102-2012
1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЕРЕЖЕЛЕР ЖИНАҒЫ СВОД ПРАВИЛ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН ИНЖЕНЕРНАЯ ЗАЩИТА В ЗОНАХ ЗАТОПЛЕНИЯ И ПОДТОПЛЕНИЯ ENGINEERING PROTECTION IN AREAS FLOODED AND FLOODING Дата введения - 2015–07–01 1 ОБЛАСТЬ ПРИМЕНЕНИЯ 1.1 Настоящий свод правил распростаняется на проектирование и строительство систем, объектов и сооружений инженерной защиты от затопления и подтопления территорий населенных пунктов, промышленных, транспортных, энергетических и коммунально-бытовых объектов, месторождений полезных ископаемых и горных выработок, сельскохозяйственных и лесных угодий, природных ландшафтов, и разработан в рамках системы межгосударственных нормативных документов, рекомендующих технические решения для строительства и определяющих способы достижения их соответствия обязательным требованиям нормативных правовых и нормативно - технических документов. 1.2 Настоящий свод правил рекомендует технические решения и предлагает способы достижения их соответствия функциональным требованиям СН РК 2.03-02 «Инженерная защита в зонах затопления и подтопления» и Технического регламента «Требования к безопасности зданий и сооружений, строительных материалов и изделий», предлагает приемлемые строительные решения, обеспечивающие достижение минимального уровня рабочих характеристик сооружений инженерной защиты в зонах затопления и подтопления.
Для применения настоящего свода правил необходимы следующие ссылочные нормативные документы: Технический регламент «Требования к безопасности зданий и сооружений, строительных материалов и изделий». СН РК 2.03-02-2012 Инженерная защита в зонах затопления и подтопления. МСН 2.03-02-2002 Инженерная защита территорий, зданий и сооружений от опасных геологических процессов. Основные положения. МСП 3.04-101-2005 Определение основных расчетных гидрологических характеристик. ҚР ЕЖ 2.03-102-2012 СП РК 2.03-102-2012
Издание официальное
СП РК 2.03-102-2012
2 ГОСТ 17.1.5.02-80 Охрана природы. Гидросфера. Гигиенические требования к зонам рекреации водных объектов. ГОСТ 17.5.3.04- 83 Охрана природы. Земли. Общие требования к рекультивации земель.
ГОСТ 8020-90 Конструкции бетонные и железобетонные для колодцев канализационных, водопроводных и газопроводных сетей.
ПРИМЕЧАНИЕ При пользовании настоящим сводом правил целесообразно проверить действие ссылочных стандартов и нормативных документов по ежегодно издаваемым информационным указателям «Указатель нормативных документов по стандартизации Республики Казахстан», «Указатель межгосударственных нормативных документов по стандартизации», «Перечень нормативных правовых и нормативно-технических актов в сфере архитектуры, градостроительства и строительства, действующих на территории Республики Казахстан» по состоянию на текущий год. Если ссылочный документ заменен (изменен), то при пользовании настоящим сводои правил следует руководствоваться замененным (измененным) документом. Если ссылочный документ отменен без замены, то положение, в котором дана ссылка на него, применяется в части, не затрагивающей эту ссылку. 3 ТЕРМИНЫ И ОПРЕДЕЛЕНИЯ В настоящем своде правил применяются термины по СН РК 2.03-02, а также следующие термины с соответствующими определениями: 3.1 Географическая информационная система; ГИС (geographic(al) information system; GIS): Информационная система, обеспечивающая сбор, хранение, обработку, доступ, отображение и распространение пространственно-координированных данных (пространственных данных). 3.2 Природные системы: Пространственно ограниченная совокупность функционально взаимосвязанных живых организмов и окружающей их среды, характеризующаяся определенными закономерностями энергетического состояния, обмена и круговорота веществ. 4 ПРИЕМЛЕМЫЕ ПРОЕКТНЫЕ И СТРОИТЕЛЬНЫЕ РЕШЕНИЯ 4.1 Защита территории от затопления и подтопления
4.1.1 В состав проекта инженерной защиты территории надлежит включать организационно-технические мероприятия, предусматривающие обеспечение пропуска весенних половодий и летних паводков, предотвращающие гибель людей, исключающие возникновение аварийной ситуации или ослабляющие ее действие и снижающие возможный ущерб. Организационно-технические мероприятия включают в себя: - опробование затворов, подъемных механизмов гидротехнических сооружений; - очистку водосбросных трактов от посторонних предметов, препятствующих пропуску паводков; - заготовку и складирование в установленных местах аварийного запаса строительных материалов; - приобретение резервного насосно-силового оборудования;
СП РК 2.03-102-2012
3 - подготовку средств местного освещения у водосбросов и водозаборов на случай выключения электроэнергии или при ее отсутствии на объекте; - обеспечение эксплуатирующей организации краткосрочным гидрометеопрогнозом на период прохождения весенних и летнее-осенних паводков; - надзор за водотоками и сооружениями на них, организацию дежурств в местах формирования заторов и зажоров; - борьбу с образованием опасных скоплений льда и шуги у гидротехнических сооружений, на водотоках и водоемах населенных пунктов и других объектов; - защиту от затопления прилегающих территорий. При необходимости могут включаться и другие организационно-технические мероприятия. Проектирование и строительство инженерной защиты следует вести по [2]. 4.1.2 Комплексная территориальная система инженерной защиты от затопления и подтопления должна включать в себя несколько различных средств инженерной защиты в случаях: - наличия на защищаемой территории промышленных или гражданских сооружений, защиту которых осуществить отдельными средствами инженерной защиты невозможно и малоэффективно; - сложных морфометрических, топографических, гидрогеологических и других условий, исключающих применение того или иного отдельного объекта инженерной защиты.
4.1.3 При защите территорий от затопления и подтопления, вызванного строительством гидроэнергетических и водохозяйственных объектов, технико- экономическое обоснование инженерной защиты I и II классов следует выполнять на основе технико-экономических расчетов согласно рекомендуемому приложению А. Обоснование сооружений инженерной защиты
при проектировании водохозяйственных объектов республиканского, краевого, областного и местного значения, а также сооружений инженерной защиты III и IV классов следует выполнять на основе нормативных стоимостей освоения новых земель взамен изымаемых для несельскохозяйственных нужд. 4.1.4 Мероприятия по предупреждению подтопления застраиваемых территорий при проектировании, строительстве и эксплуатации следует выполнять согласно приложений Б, В настоящего свода правил. 4.1.5 Материалы инженерных изысканий должны отражать опасность сопутствующих затоплению и подтоплению геологических процессов: оползней, переработки берегов, карста, просадки лессовых грунтов, суффозии и т.п. Материалы инженерных изысканий необходимо дополнять результатами многолетних наблюдений за режимом подземных вод и экзогенных геологических процессов, осуществляемых Комитетом геологии и недропользования Министерства энергетики и минеральных ресурсов Республики Казахстан, а также гидрологическими и гидрогеологическими расчетами в соответствии с МСП 3.04-101. 4.1.6 Масштабы графических документов для проектирования следует определять с учетом стадии проектирования по таблице 1.
жүктеу/скачать 1,28 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|