Сүзбе өндіруге арналған жабдық Жабдықтарды жіктеу
жүктеу/скачать 0,76 Mb.
|
10. Сүзбе (творог), сүзбе өнімдері мен ірімшік (сыр) және басқа да ақуыз өнімдерін өндіруге арналған жабдықтардың құрылымы мен жұмыс істеу принциптерін оқып, үйрену
- Бұл бет үшін навигация:
- СҮЗБЕ ӨНДІРУГЕ АРНАЛҒАН ЖАБДЫҚ Жабдықтарды жіктеу
- Ұйтындыны алуға және өңдеуге арналған жабдық
- Сүзбені салқындату жабдықтары
|
№ 10 ПРАКТИКАЛЫҚ ЖҰМЫС. СҮЗБЕ, СҮЗБЕ ӨНІМДЕРІ МЕН ІРІМШІК ЖӘНЕ БАСҚА ДА АҚУЫЗ ӨНІМДЕРІН ӨНДІРУГЕ АРНАЛҒАН ЖАБДЫҚТАРДЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ МЕН ЖҰМЫС ПРИНЦИПТЕРІН ЗЕРТТЕУ СҮЗБЕ ӨНДІРУГЕ АРНАЛҒАН ЖАБДЫҚ Жабдықтарды жіктеу Сүзбе және сүзбе өнімдерін өндіруге арналған жабдықтар ұйытындыны өңдеуге және алуға арналған жабдықтар мен сүзбе массаларын араластыруға, ұнтақтауға және салқындату жабдықтары деп бөлуге болады. Бірінші топтағы жабдықтарды құрылымдық ерекшеліктері сүзбені өндіру әдісіне анықтайды. Кәдімгі (дәстүрлі) тәсілмен сүзбе өндіру кезінде қалыпқа келтірілген сүт үздіксіз немесе кезеңдік әсер ететін аппараттарда ашытылады. Үздіксіз жұмыс істейтін аппараттарға көп секциялы сүзбе дайындаушы және коагуляторлар, мерзімді-сүзбе дайындаушылар және сүзбе ванналары жатады. Сүт ашытылғаннан кейін сарысу пайда болған ұйыған сүзбе жасаушыларда немесе өздігінен басатын ванналарда, пресс - арбаларда немесе барабан дегидрататорларында бөлінеді. Сүзбені бөлек әдіспен өндіру кезінде майсыздандырылған сүт ыдыстарда ұйынды түзе отырып ашытылады, ал сарысуды сүзбеден бөліп алу үшін сепараторлар қолданылады. Шағын және орта қуатты сүзбе өндіру желілерінде сепараторлардың орнына өздігінен престелу ванналары мен пресс-арбалар қолданылады. Сүзбе өндірісінің жиынтықты көп өнімді технологиялық желілерінде (өңделген сүт бойынша 2,5... 5,0 м3/ сағ) сүзбе ұйыған ыдыстарда алынады, содан кейін оны сусыздандыру үшін термиялық өңдеу аппараты мен сепаратор арқылы жүйелі түрде өткізіледі. Сүзбе ашық және жабық типтегі салқындатқыштарда, сондай-ақ бұл операцияны сүзбе ұйытындысының сусыздануымен біріктіруге мүмкіндік беретін аралас құрылғыларда салқындатылады. Сүзбе массасын ұнтақтау және араластыру үшін вальцовка, араластырғыш пен куттерлер қолданылады. Сүзбе өндірудің дәстүрлі әдісі қажетті майлылықтағы сүтті қайта өңдеу процесі кезінде қажетті майлылықтағы өнімді алуға мүмкіндік береді. Бөлек әдіс кезінде өнімнің қажетті майлылығы майсызданған сүттен алынған сүзбені қажетті мөлшердегі пастерленген кілегеймен араластыру нәтижесінде алынады. Салқындатылған кілегей сүзбенің температурасын күрт төмендетеді, ол дайын өнімнің қышқылдылығының жоғарлауын тежейді және дәмдік сапасын жақсартады. Сүтті сүзбеге қайта өңдеу кезінде майлылықтың бір бөлігі жоғалады. Сонымен қатар бастапқы майлылық қаншалықты жоғары болса, салыстырмалы майлылықты жоғалту соғұрлым жоғары болады. Осылайша, қосымша операцияларды жүзеге асыру қажет болғанымен (сүтті сепараторлау мен майлылығы төмен сүзбені кілегеймен араластыру), сүзбе өндірудің бөлек әдісі дәстүрлі әдістен көрі көптеген артықшылықтары бар. Ұйтындыны алуға және өңдеуге арналған жабдық Сүзбе өндіруге қарапайым ТО-1 мен ТО-2,5 жабдықтар кешені қолданылады. ТО-1 кешеніне ВК-1 ваннасы мен ПТ-1 пресс-тележка, ал ТО-2,5 кешеніне сиымдылығы 1,5 м3 ВК-2,5 сүтті ашыту ваннасы мен сиымдылығы 0,7 м3 ВС-2,5 өздігінен престелетін ванна кіреді. ВК-2,5 сүтті ашыту ваннасы (сурет 6.1.) жылуалмастырғыш жейдесі бар жартылай цилиндрлі формалы жұмысшы корпустан, ыстық пен суық суға арналған келтеқұбырдан, өнімді ағызуға арналған шиберлі краннан және цехтің еденіне орнататын төрт аяқтан тұрады. Сурет 6.1. ВК-2,5 сүтті ашыту ваннасы: 1 — корпус; 2 — жылу алмастырғыш жейде; 3 — шиберлік кран; 4 — ағызу келтеқұбыры; 5 – толтыру келтеқұбыры; 6 – келтеқұбыр. ВК-1 сүзбе ваннасы дәл осылай құрастырылған және ВК-2,5 сүтті ашыту ваннасынан жұмысшы көлемінде (1,0 м3) айырмашылығы бар, нәтижесінде нәтижесінде жалпы өлшемдер. ВС-2,5 өздігінен престелетін ванна (сурет 6.2.) дөңгелектері бар тележка мен тордан тұрады. Сүтті ашытқаннан кейін жейдеге ыстық су құйылады және өнімнің қажетті ашыту температурасын сақтайды. Содан кейін ыстық су төгіліп, ұйытқыны салқындату үшін жейдеге суық су беріледі. Шибер шүмегі арқылы қаптарды дайын ұйытқымен толтырады және оларды өздігінен престеу ваннасындағы торға салады. Сарысу қаптардағы өнімнің өзіндік ауырлық күшінің әсерінен жойылады. Сурет 6.2. ВС-2,5 өздігінен престелетін ванна: 1 — тор; 2 — арба; 3 - ванна корпусы; 4 – сарысуды ағызуға арналған келтеқұбыр. ВС-2,5 өздігінен престелу ваннасымен салыстырғанда ПТ-1 пресс тележкасының сиымдылығы 0,46 м3, ол қыстыру рамасымен жабдықталған. Сүзбе өндіруге арналған анағұрлым жетілдірілген жабдықтарға престеу ваннасы немесе перфорирленген қосымшасы бар сүзбе дайындағыштар жатады. ТИ-4000 престеу ваннасы (сурет 6.3.) бар сүзбе дайындағыш әрбірі 2 м3 сиымдылығы бар ашытуға арналған жартылай цилиндрлі ваннадан тұрады, оның артқы жағында тіректер орнатылған. Оларға көлденең гидравликалық цилиндрі бар траверса бекітілген. Цилиндрдің штокгына перфорирленген қосымшасы бар сүзбе дайындағыш тіркелген. Өнімге майдың түсуін болдыртпау үшін гидравликалық цилиндр гильзамен жабылған. Жоғарғы позицияда пресс ваннасы айналмалы тіреуіштермен ұсталады. Сүзбе дайындау процесінде төменгі ваннада ұйытынды пайда болады, олар ішекті пышақтармен кубиктерге кесіледі. Пайда болған сарысу құбыр арқылы шығарылады. Осыдан кейін фильтрлеу матасы киілген жоғарғы престеу ваннасы сүзбе ұйытындысы бар ваннаға түсіріледі. Престеуші ваннаның жұмысшы жүрісі 0,8 м. Ваннаны түсіру мен престеуді күшейту гидравликалық жетектің көмегімен басқарылады. Сарысу фильтрлеу матасы арқылы өтіп, перфорирленген ванна ағып, одан сорғы арқылы сорылып шығарылады. Престеу біткеннен кейін жоғарғы ванна өзінің бастапқы қалпына келтіріледі, ал сүзбе ваннаның төменгі жағындағы люк арқылы тележкаға шығарылып, салқындатқышка жіберіледі. Отборник жоғарғы жақта орналасқан келтеқұбыры мен тұйық түбі бар перфорирленген метал цилиндр (сурет 6.3. б) ретінде жасалған. Оны ваннаға орнату алдында перфорирленген цилиндрге фильтрлі мата киіледі. Отборник ваннаға тігінен орнатылады, ал сарысуды ағызуға арналған келтеқұбыр шүмектің тесігіне орнатылады. ТИ-4000 сүзбе дайындағыштың жалпы өлшемдері 6020х3074х3400 мм, массасы 3700 кг. Сурет 6.3. Престеу ванналары бар сүзбе дайындаушы: А — құрылғы: 1 — ашытуға арналған ванна; 2 — престеу ваннасы; 3 — траверса; 4 — тіреу; 5 — гидравликалық цилиндр; 6 — плита; 7 — айналмалы тірек; 8 — басқару пульті; 9 — сарысуды соруға арналған сорғы; 10 — гидрожүйе; б — іріктегіш: 1 — тұтқа; 2 — тиек; 3 — келтеқұбыр; 4 — перфорирленген цилиндр. Үздіксіз жұмыс істейтін көп секциялы сүзбе дайындаушы (сурет. 6.4) кәдімгі тәсілмен сүзбе өндіру бойынша ағындық технологиялық желіге кіреді. Ол ішкі жағында спираль орнатылған көлденең цилиндр тәріздес корпустан тұрады және сиымдылығы 0,55 м3 болатын жеті бөлек секцияны құрайды. Екі сыртқы бағыттаушы корпус төрт тірек роликке орнатылады, олардың екеуі 1...2 мин-1 жиілікпен корпустың айналуын қамтамасыз етеді. Ролик екі сатылы бұрамдық және шынжырлы беріліс пен конусты жылдамдықты конусты вариаторы арқылы элекроқозғалтқыштың көмегімен айналысқа келтіріледі. Барлық құрылғылар рамаға орнатылған. Сурет 6.4. Көп секциялы үздіксіз сүзбе дайындағыш: 1 – сүт қабылдағыш; 2 — корпус; 3 — спираль; 4 — бағыттаушы доңғалақ; 5 — тор; 6 – сегменттер-қалқандары; 7 — паллет; 8 — кескіш құрылғы; 9 — жақтау; 10 – науа. Ішінара ашытылған сүт тиекті қысымтығыны бар қабылдағышқа түседі, ал ол қажетті деңгейге дейін толуға реттелген. Секциялардың бірінде (төртіншіде) кесу құрылғысы орнатылған, ол тік және көлденең ішекті пышақтардан тұрады. Соңғы екі секция фильтрлеуші болып табылады. Олардың қабырғалары алып салынатын торлар мен торлы қалқанды-сегметтерден құрастырылған. Поддон сарысуды жинауға арналған. Дайын өнім науаға түседі. Сүт қабылдағыштан баяулап секцияларда өтеді, бірінші үш секцияда копустың үш айналысынан кейін ұйытындының қышқылдылығы 55...66 °Т дейін жоғарлайды, ал төртіншіде ұйытынды кесіледі, сосын бесіншіде сарысу бөлініп шығарылады. Соңғы екі секцияда корпустың екі айналысында ұйытынды сусындандырылады. Сүзбе дайындағыштың өнімділігі 250 кг/сағ. Ұйытындыларды үздіксіз дайындайтын көп секциялы сүзбе дайындағыштан басқа аппараттарға сиымдылықты, змеевикті және құбырлы коагуляторлар жатады. Сиымдылықты коагулятор деген конусты түбі бар цилиндрлі резервуар, оған қышқылдылығы 47...48 °Т құрайтын сүт беріледі. Сүттің қышқыл сарысумен (180...220 °Т) араласуының нәтижесінде ұйытынды пайда болады да, сусыздандырылуға жіберіледі. Змеевикті коагулятор деген змеевик тәрізді дайындалған тот баспайтын болаттан жасалған құбыр болып табылады. Сиымдылықты коагуляторға қарағанда змеевикті коагуляторда ұйытынды ағында пайда болады. Құбырлы коагулятор екі оқшауланған бөліктерге бөлінген бір жүрісті жылуалмастырғыш аппарат ретінде жасалған. Бірінші сүтті гидродинамикалық қалыпқа келтіруге, ал екіншісі қыздыруға арналған. Коагулятор тұрыққа орнатылған корпустан (сурет 6.5. а), екі құбырлы тордан және коллектордан тұрады. Коагулятордың корпусы тоғыз дәнекерленген секциядан тұрады, олар бір біріне (сурет 6.5. б) орналасқан және бөгетпен бөлінген. Олар құбырлардың майысуын болдырмайды және құбыраралық кеңістікте жылутасымалдағыштің жылдамдығының өсуіне көмектеседі (сурет 6.5. б). Әрбір секцияда тот баспайтын болаттан жасалған сегіз тегіс құбыр өтеді. Мұзы және ыстық судың кіруі мен шығуына келтеқұбырлар қарастырылған. Сурет 6.5. Құбырлы коагулятор: а — жалпы көрініс: 1 — корпус; 2 — артқы қақпақ; 3 — коллектор; 4 — тұрық; 5 — алдыңғы қақпақ; б — арналардың орналасуы; в — коагулятордағы салқындатқыштың қозғалыс схемасы. Тұрақсыздандырғыш қосылған сүт коагулятордың құбырлары арқылы қозғалған кезде ыстық сумен қыздырылады, нәтижесінде ұйытынды пайда болады да, ары қарай сусыздандырылуға жіберіледі. Ұйытындыны сусыздандыру өздігінен престелу ванналарында, пресс тележкалар немесе УПТ сүзбені салқындату мен престеу қондырғыларында жүргізілуі мүмкін. Сүзбені салқындату жабдықтары Сүзбені салқындату үшін салқындатқыштар мен аралас қондырғылар қолданылады, оларда ұйытындыны сусыздандыру мен сүзбе салқындату операциялары біріктіріледі. Дәстүрлі әдіспен алынған сүзбені салқындату кезінде ашық және жабық салқындатқыштар қолданылады. Бөлек тәсілмен өндірілген сүзбелерді құбырлы және пластиналы салқындатқыштарда салқындатылады. Д5-ОТЕ ашық салқындатқыш (сурет. 6.9) айналмалы барабаннан, жетектен, тиеу бункерінен және көтергіш құрылымнан тұрады. Ішінде барабан салқындатқыштың жылдамдығын арттыру үшін бойлық бөліктермен бөлінген жылу алмастырғыш жейдемен жабдықталған, салқындатқыш ретінде рассол қолданылады, рассол барабанға едендік цапфа арқылы беріліп, шығарылады. Сурет 6.9. Д5-ОТЕ сүзбе салқындатқышы: 1-жылу алмастырғыш барабан; 2 — шнек; 3 — жетек; 4 — орам; 5 — тиеу бункері; 6 – пышақ. Барабанның үстінде сүзбеге арналған тиеу бункері, ал барабанның арасында шнек орналасқан. Сүзбе барабаннан қысу құрылғысы бар пышақтар көмегімен түсіріледі. Барабан мен шнекті айналдыратын жетек, электроқозғалтқыштан, бұрамдық редуктордан және шынжырлы берілістен тұрады. Тиеу бункерінен сүзбе барабанның бетіне жұқа қабатпен түседі және оның толық емес айналымы үшін салқындатылады, науаға пышақпен алынады және шнекпен одан әрі өңдеуге беріледі. Қабаттың қалыңдығы, демек, сүзбе салқындату дәрежесі ораммен реттеледі. ОХ4К салқындатқышы Д5-ОТЕ салқындатқышы негізінде жасалған және одан жоғары өнімділігімен, салқындатылған сүзбені ыдысқа немесе одан әрі өңдеуге беруге арналған тасымалдау құрылғысы бар, сондай-ақ ол тоқтаған кезде салқындатқыштың цилиндріне тұзды беруді автоматты түрде тоқтататын бұғаттау құрылғысының болуымен ерекшеленеді. Ашық сүзбе салқындатқыштардың негізгі техникалық мәліметтері 6.2. кестеде келтірілген. 6.2 кесте. Ашық сүзбе салқындатқыштың негізгі техникалық көрсеткіштері.
жүктеу/скачать 0,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|