33
§7.
Сөй леу ше бер лі гі жә не тіл
мә де ние ті
1.
Ға лым дар дың пі кір ле рі мен та ны сып, тіл мә де ние ті, сөй леу ше бер-
лі гі ту ра лы ой ла рың ды ор та ға са лың дар.
Тіл мә де ние ті – тіл дің қол да ныс та ғы дұ рыс ты ғы, заң-
ды лы ғы, нор ма лы лы ғы, сөз қол да ну да ғы орын ды лы ғы, сөз
мә де ние ті. Сөз дер ді бір-бі рі мен қию лас ты рып, сөз зер гер ле рі
ою лап бер ген көр кем ді гі мен әсем өр не гін ор ны мен қол да ну
си яқ ты амал-әре кет.
(Р.Сыз дық)
Қиюын тау ып қа ла ма саң, бай ла уын тау ып ұс тат па саң,
сөз бөл шек те рі де сө гі ліп ке те ді. Он дай сө гі ліп кет кен сөз –
сөз бол май шы ға ды не ме се адам ға ар нап сал ған үйің құс тың
күр ке сі бо лып шық қан дай, ке рек ті сөз бол май, бас қа бір сөз
бо лып шы ға ды.
(Қ.Жұ ба нов)
2
Сызбамен берілген мәліметтерді мәтінге айналдырып оқыңдар.
Мәтін нің стилін, авторын анықтаңдар.
Тіл тазалығы
Сөз сапасы
Тіл
анықтығы
Тіл
дәлдігі
Тіл
көр нек тілігі
Сөз дұрыстығы
Сөз тіркестерін
дұрыс қолдану
Сөйлемді
мағынасына
қарай қолдану
Сөзді айтыла-
тын ойға сай
қолдану
Граммати-
калық
тұлғаларды
дұрыс қолдану
Достарыңызбен бөлісу: 
