Тақырыбы: «Ашық кілтті шифрлау жүйелері»



бет2/3
Дата15.03.2022
өлшемі29,41 Kb.
#28017
1   2   3
Байланысты:
id204258

А Б В Г Д Е Ж З И К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Ъ Ы Ь Э Ю Я

31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1


Мысалы:

Ашық мәтңн Ф О Р М А Шифр М Т Р Ф Я


1. Юлий Цезарь шифры-ауыстыру шифры, онда автор бүкіл алфавитті шеңберге жазып, шифрлау үшін ашық мәтіннің әрбір әрпін сағат тілімен төртінші әріппен ауыстырды. Мысалы, А-Д орнына, В-Е орнына және т. б.

2. Шифр "Полибиан алаңы". Шифр бұл атауды өзінің өнертапқышы-грек тарихшысы Полибийдің арқасында алды. Кілт кездейсоқ ретпен алфавитпен толтырылған 5×5 өлшемді шаршы болды. Квадратта шифрлау үшін Полибий мәтіннің әрпін тауып, сол бағанның төменгі бөлігін шифрлауға енгізді. Егер хат төменгі жолда болса, онда шифрлау үшін сол бағанның жоғарғы жағын таңдады.



Мысалы, орыс тіліндегі хабарлама үшін бүкіл алфавит 5×5 Өлшем квадратына сәйкес келмейді, сондықтан сіз кез-келген өлшем кестесін ала аласыз, ал кестенің өлшемі мен ондағы алфавиттің орналасуы декодтаудың кілті болады.
Ашық мәтін т а й н а Шифр ч э с ы э

п

ц

у

к

е

з

щ

ш

г

н

х

ъ

ф

.

ы

л

о

р

а

в

д

,

ж

э

ю

м

и

т

ь

б

_

с

ч

я

!



1. Орта ғасырларда саудада сандарды шифрлау да қолданылды. Кілт ретінде әріптер қайталанбайтын ұзындығы 10 таңбадан тұратын сөзді таңдау керек. Әр әріп 0-ден 9-ға дейін нөмірленеді. Кез-келген санды шифрлау кезінде ондағы барлық сандар осы санға сәйкес келетін кілт сөздегі әріптерге ауыстырылады.

Например:
Ашық мәтін Встречайте 25.06.07 Ключ Р Е С П У Б Л И К А

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Шифр Встречайте СБ РЛ РИ


  1. Шифр Гронсфельда АБВГДЕЖЗИКЛМНОПРСТУФХЦЧШЩЪЫЬЭЮЯ

Шифр Цезарь шифрін сандық кілтпен өзгертуден тұрады. Ол үшін хабарламаның астына кілт жазу керек. Егер кілт хабарламадан қысқа болса, оны циклдік түрде қайталаңыз. Шифрлау Цезарь шифріне ұқсас, бірақ Алфавит бойынша төртінші әріпті ғана емес, кілттің тиісті санына ауысатын әріпті санау қажет емес.

Мысалы:


Сообщение С О В Е Р Ш Е Н Н О С Е К Р Е Т Н О Ключ 3 1 4 3 1 4 3 1 4 3 1 4 3 1 4 3 1 4 Шифровка Ф П ЖИС Ь И О С С АХИ ЛФ И У Т

Гронсфельд шифрінде көптеген модификациялар бар: шифрлау мәтінін басқа алфавиттің әріптерімен жазу, әр түрлі кілттермен қосарланған шифрлау сияқты.

2. Шифрге негізделген Трисемус шифрларының бірі

"Полибиан алаңы". Барлық әліпбиді қамтитын Өлшем кестесіне,

кілт сөз алдымен қайталанатын әріптерсіз, содан кейін бүкіл алфавит рет-ретімен жазылады. Бос ұяшықтарды кез-келген белгілермен толтыруға болады. Кестеде ашық мәтіннің әрпін табу керек, ал шифрлау үшін сол бағандағы төмендегі жолды алу керек. Егер ашық мәтін әрпі төменгі жолда болса, онда шифрлау үшін сол бағанның жоғарғы жағы таңдалады.
Мысалы: кілттер - кестенің өлшемі 5×6 және "Республика"сөзі
Открытый текст С Л И В А Шифр К Д Ж Н М



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет