Жоспар: 1.Психология пәні 2.Психолгияның салалары
Психология – психиқалық құбылыстардың пайда болуын, даму және қалыптасу заңдылықтарын зерттейтін ғылым. Психология – ерте заманнан келе жатқан білім салаларының бірі. Оның дүниеге тұңғыш кеген жері – ежелгі Греция. “Психология” гректің екі сөзінен тұрады: оның біріншісі – “псюхе” (жан), екіншісі – “логос” (сөз, ілім). Сөйтіп бұл сөзді жан туралы ғылым деп түсінген жөн.
Психикалық құбылыстардың жіктелуі
Психикалық процестер Біздің түйсіктеріміз, қабылдауымыз,ес,ойлау, сөйлеу, қиял, еркіміз жатады.
Психикалық қалып Кейде психикалық процестер неғұрлым күрделеніп кетсе, онда адам белгілі бір толқуды басынан кешуін айтамыз.
Психикалық қасиеттер қабілет., темперамент, мінез кіреді. п
Қазіргі уақытта психология ғылымы бірнеше салаларға бөлінеді.Адамның нақты іс-әрекеттеріне сүйене отырып, оның психикасының дамуына былай жіктейді:
1.Тәлім-тәрбие психологиясы 2.Жас кезеңдерінің психологиясы 3.Арнаулы психологиясы 4.Еңбек психологиясы 5.Медициналық психология 6.Әскери психология 7.Әлеуметтік психология 8.Спорт психологиясы 9.Сауда психологиясы 10.Ғылыми психология 11.Салыстырмалы психология 12.Заң психологиясы
Психология салалары Адамды оқыту мен тәрбиелеу ісіндегі психологиялық заңдылықтарды зерттейді.Ол оқушылардың ақыл-ойы мен ойлау жүйесін, дағдыларын қалыптастырудың, олардың тиісті оқу материалдарын меңгеруі мен ұстаз-шәкірт арасындағы өзара қарым-қатынастарды реттеудің мәселерін қарастырады.
Тәлім-тәрбие психологиясы Әрқилы психикалық процестердің табиғи негізі мен үнемі дамыт отыратын азаматтық қасиетерін,
психологиялық саналарын зерттейді.
Бұл сала мынадай тармақтардан тұрады:
Балалар психологиясы
Жеткіншектер психологиясы
Жастар психологиясы
Ересектер психологиясы
Кәрілік психологиясы (геронтология)
Жас кезеңдерінің психологиясы Бұл адам дамуының бірқалыпты даму жолынан ауытқуын,ми ауруына ұшырағандардың психикалық
күйзелістері мен осы саладағы әр қилы аурулардың себептерін қарастырады.
Арнаулы психологияның тармақтары:
Олигофренопсихология – ми зақымы туған адам психологиясының дамуын зерттейді.
Сурдопсихология – саңырау не керең болып туған балалар психологиясын зерттейді.
Тифлопсихология – нашар көретіндер мен зағиптардың психологиялық дамуын зерттейді.
Арнаулы психологиясы Адамның іс-әрекет түрлерінің психологиясын,
ерекшеліктерін, еңбекті ғылыми ұйымдастырудың
психологиялық талаптарын зерттеумен бірге
психология ғылымының дербес салаларына
айналған білімдерге жіктеледі.
Олардың ішінде:
Инженерлік психология Авиациялық психология Ғарыштық психология т.б. Еңбек психологиясы Дәрігерлердің қызметі мен аурулардың мінез-құлқын зерттейді.
Медициналық психология
Әскери психология
Азаматты ел-жұртты мен Отанын қорғайтын
психологиялық тұрғыдан даярлау.
Әлеуметтік психология
Адам мен қоғам арасындағы қатынас мәселелерін, адамдардың әр түрлі ұйымдасқан ресми немесе ұйымдаспаған, бейресми топтарда көрініс беретін психикалық болмысын зерттеумен шұғылданады.
Әлеуметтік психология
Спорт психологиясы
Спортшылардың іс-әрекетіндегі психологиялық ерекшеліктерін қарастырады. Спорт жетекшілері мен бағынушылардың өзара қарым-қатынасын, оларды даярлаудың, жағдайын анықтайды.
Спорт психологиясы
Сауда психологиясы
Әрбір елдің саяси-экономикалық және мәдени- материалдық қажеттіліктерін өтеу мақсаттарына қарай шаралары белгіленеді.
Сауда психологиясы
Ғылыми психология
Шығармашылық психологиясы-шығармашылық адамның жасампаздық қызметі, өзіндік ерекшеліктері, белсенділігі айқын көрініп, ғылыми жаңалықтарды ашудағы интуициясы сезімдік ролі т.б. Сипаттары зерттеледі.Осы бағыттағы ерекше маңызды заңдылық – эвристика тәсілі.
Ғылыми психология
Салыстырмалы психология
Психиканың физогенетикалық түрлерін қарастырады.Мұнда адам мен хайуанаттар
психикасын салыстыра отырып зерттейді.
Салыстырмалы психология
Заң психологиясы
Құқыққа қатысты мәселелердізерттеу және оларды тәжірибе жүзінде қолданудың психологиялық мәселелерін зерттейді.
Бұл сала мынандай тармақтардан тұрады:
Сот психологиясы Қылмыс психологиясы Еңбекпен түзету психологиясы Заң психологиясы Назар аударғандарыңызға рахмет!!!