Тақырыбы: Тізбектердің берілуі мен түрлерін оқыту әдісі Пәні

Пизалық Леона′ рдо (лат leonardo Pisano.Пиза, 1170-1750) – италян математигі, Орта ғасырлардың ең мықты математигі болып саналады. Фибона′ ччи деген лақап атымен көбірек белгілі.

Италяндық саясатшы- саудагердің ұлы болған ол өзінің өмірінің көп жылдарын Алжирде өткізді, арабтар оны араб сандарын пайдалануға үйретті. Осы сандарды оңай қосуға болатынына таңданған Фибоначчи көп ұзамай осы амалдар туралы кітап жазды, соның нәтижесінде бұларды италияда да пайдалана бастайды.

Ол сондай-ақ Фибоначчидің сандық тізбегін ойлап тапты, тізбек табиғатпен және алтынның арасалмағанымен байланысты.

Ғылымның өзінде болсын немесе күнделікті тəжірибелік істе болсын алуан түрлі шамалармен кездесіп отырамыз. Табиғаттың қандай болсын құбылысын сипаттайтын шамалар бірқалыпты болып тұрмайды, олардың кейбіреулері көп өзгерістерде балғанда, кейбіреулері бір күйде болады. Мəселен, бір тығыз жабылған ыдыстың ішіндегі газды қыздырсақ, онда газдың көлемі мен молекулаларының саны өзгермейді, ал оның температурасы мен серпімділігі өзгереді, былайша айтқанда, ылғи үлкен мəндерді қабылдайды, яғни өсіп отырады.

Алдымен сөздің өзі туралы ойланайық: тізбек, бірізділік дегеніміз не? Жүйелілік дегеніміз - бір нәрсенің артында орналасуы. Мысалы, әрекеттер тізбегі, жыл мезгілдері реттілігі. Немесе біреу біреудің артында орналасқан кезде. Мысалы, кезекте тұрған адамдар тізбегі, су жіберетін шұңқырға апаратын жолдағы пілдер тізбегі.

Бірізділіктің сипаттамаларын бірден нақтылайық. Біріншіден, кезек мүшелері белгілі бір тәртіппен қатаң түрде орналастырылған. Сонымен, егер кезекте тұрған екі адам ауыстырылса, онда бұл басқа кезек болады. Екіншіден, тізбектің әрбір мүшесіне реттік нөмір берілуі мүмкін:

Сандар бірдей. Әрбір табиғи мәнге қандай да бір ережеге сәйкес нақты сан берілсін. Содан кейін олар сандық тізбек берілген дейді.

Ия, математикалық есептерде, өмірлік жағдайлардан айырмашылығы, әрдайым дерлік шексіз көп сандардан тұрады.