Тақырып : Отбасы педагогикасы пәні және оның міндеттері. Отбасы педагогикасы пәнінің зерттеу пәні, объектісі. Отбасының адам өміріндегі алатын орны


Ата -ана мен балалар, орта буын мен аға буын арасында болып тұратын дау-дамайлар



бет34/41
Дата02.06.2023
өлшемі246,26 Kb.
#98332
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   41
Ата -ана мен балалар, орта буын мен аға буын арасында болып тұратын дау-дамайлар.
Отбасында дау-дамайлар ата -ана мен балалар, орта буын мен аға буын , балалар арасында кездесіп тұрады. Дау-дамайлар жақсы отбасында да болып тұрады. Сондықтан оның дұрыс шешу жолдарын білу қажет. Бұл дау-дамайларды шешуде педагог-психолог жиі араласады.
Жағдайы жақсы отбасыларында да 30% жақын дау-дамайлар ата -ана мен балалар арасында кездесіп тұратынын И.Горьковская көрсеткен.
Дау-дамайлар жиі болып тұратын отбасылардың бірқатары мына жағдайлармен суреттеледі: материалдық деңгейінің төмендігі, азық-түліктің жетіспеуі, жақын адамдардың маскүнемдігі, ұрыс-керіспен күн кешу, психикалық ауруға шалдыққан туыстарымен бірге тұру т.б.
Мұндай отбасындағы басты проблема-балалармен қатігез болу, ұрып-соғу. Отбасындағы бала ата-ана мейірімінен айрылып қана қоймай, бала-бақшаға, мектепке барудан бас тартады. Мұның бәрі баланың үйден қашып кетуіне себеп болады. Бұл жағдайға соқтыққан балаларда сенсорлық және әлеуметтік депривацияның белгілері, психикалық дамудың артта қалуы байқалады. Сонымен қатар олардың ми функциясының қызметі, таным әрекеті бұзылады, эмоционалдық тұрақсыздық пайда болып, өтірік айтуға, қиялға бейім екендігі байқалады.
Отбасында ата -ана мен балалар арасында болып тұратын дау –дамайлардың психологиялық себептері төмендегідей:
1.Отбасындағы қарым-қатынас типтеріне байланыстылығы. Ғалымдар үйлесімді үйлесімі жоқ (гармоничный и дисгармоничный) типтерге бөледі.
Үйлесімді типтегі отбасында дау-дамайлар ата -ана мен балалар арасында ақылмен дұрыс шешіледі, ал үйлесімі жоқ отбасында ерлі-зайыптылар арасындағы туындаған дау-дамайлар балаларда қорқыныш, мазасыздану тудырады.
2. Отбасындағы деструктивті тәрбиенің белгілері:
• Отбасында бала тәрбиесі туралы түрлі көзқарас;
• Отбасында бала тәрбиесінде жүйеліліктің жоқтығы, қарама-қайшылықтың жиі болып тұруы;
• Отбасында бала тәрбиесінде шектен тыс қорғаштау, тйым салу;
Балаға қатал талап қою,қорқыту, сын айту.
3.Балалардың жастарына байланысты кризистерде дау–дамайлардың туындауы:
• бір жас кезеңіндегі кризис;
• «үш жастағы» кризис;
• 6—7 жастағы кризис;
• 12—14 жастағы балалардың жыныстық жетілуіне байланысты кризис;
• 15-17 жас аралығындағы жеткіншек жастағы кризис (Д. Эльконин).
5.Тұлғааралық факторларға байланысты дау–дамайлар. Оған эгоизм, эгоцентризм, жалқаулық, өзін жоғары бағалау т.б. жатқызуға болады.
Отбасында ата -ана мен жеткіншек жастағы балалар арасында болып тұратын дау –дамайлардың психологиялық себептері төмендегідей:
- ата-ана мен жеткіншек жастағы балалар арасында қатынастардың тұрақсыздығына байланысты туындайтын дау –дамайлар;
-баланы шектен тыс қорғаштау;
-балалардың құқығын құрметтемеу, еркіндік бермеу;
- әкенің беделінің басымдығы, баланы еріксіз көндіру.
Ата-аналардың әрекеттеріне балалар төмендегідей реакциялар білдіреді:
• оппозицияда болу;
қарсылық көрсету;
• шындықты ата-аналарынан жасыру, олармен қатынас жасаудан бас тарту.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   41




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет