Тақырып Өлшейтін құрылғылыр мен өлшемдер туралы негізгі түсініктер (1 сағ)



бет8/14
Дата10.10.2022
өлшемі432 Kb.
#42208
түріКонспект
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14
Рабс=F= Ратм*F+hFgρ,

мұндағы Рабс -өлшенетін абсолюттік қысым, Па;


Ратм –атмосфералық қысым, Па;
Ғ-трубканың алаңы, м2
Һ- деңгейдің айырмашылығы (бағана биіктігі), м;
ρ-сұйықтын тығыздығы,кг/м3
g- еркін құлаудың лездігі, м/с2
теңдіктен кейін Рабс= Ратм- hgρ, н/с


Рарт = Рабс- Ратм =hgρ,

Деңгейдің айырмашылығы шектің оң жақ және сол жақ коленнің шешімі сияқты анықталады.


Өлшеу кезінде қысымның айырмашылығын сұйық дифференциялын екіқұбырлы мономермен үлкендеу (оң) қысым трубканың бір коленіне құлайды, кішірек (теріс) –екіншісіне. Сұйықтың деңгей айырмашылығы оң болған кезде және теріс болған кезде колен пропорционал болады, өлшенген қысымның төмендеуіне:


ΔР= P1-P2= hgρ

Екіқұбырлы құрал сұйықтың дұрыс шешімін анықтаған кезде көптеген қателіктер кездеседі , қоршаған ортаның температурасының өзгеруі, капилярдың және де т.б. болуы. Көптеген қателіктер жөнделген түзетулер арқылы ескеріледі. Екі шешім шығарушылар қателіктің көбеюіне әкеледі.


Бірқұбырлы құрал. Бірқұбырлы монометр екіқұбырлардың модификациясын көрсетеді, бір коленді кең ыдыспен айырбасталғанымен (кішкене шынаяқ) (сызбасы)
Артық қысымның іс-әрекеті үшін ыдыста сұйықтын деңгейі төмендейді, а трубкада жоғарлайды.Ол жағдай үшін:


Рарт=( h+H )*gρ,

Бірқұбырлы құрал үшін жеткіліксізол, Н өлшемі ыдыста. Сұйық деңгейінің төмендеу нәтижесінде қателіктің пайда болуы.Қателіктің саның азайту үшін, мына шарт керек.




Ғ/f≥400

сонда Н өлшемін сақтап қалып және жасап алуға болады.




Рарт= hgρ

Өлшенетін сұйықтын монометрің жоғарғы шегін қабылдауға болатын габаритті шектеледі. Тәжірибеде 20кПа-дан көбірек емес қысым өлшенуіне арналған құралдарды қолданады.


Микромонометрлер. Өте аз қысымды өлшеу үшін және зарядталғанда иілгіш трубкасы бар микромонометрлер қолданылады (сызба).
Трубканың иілгіштігінен , сұйықтын биіктік бағанасы, қысымның бірқалыпты өлшенді,


Һ=L*sin α.

Бұндай құралдар қысым шегі 160Па-дан 2кПа-ға дейін шығарылады. Трубканың еңкеюінің ауыспалы бұрышымен, бұл құрал кең тараған, олардың қолдану мүмкіндіктерін үлкейтеді. Қаралған сұйытқыш құралдар зертханада және өндіріс практикада кеңінен қолданады.


Қалқыма дифманометр (сызба) жұмыс істеу принціпі бойынша шың аяқ тәрізді, бірақ қысым өлшеу үшін шың аяқ қалқымасында ауыспа қолданады сұйық деңгейінің өзгеруімен.
Ыдыс, қысым көп түсетін, оң деп аталатын ыдыс қысым аз түсетін- теріс. Оң жаққа әкелгенде ыдыс қысымы Р12, онда деңгей төмендейді, ал терісте үлкейеді.
Тепе-теңдік жүйе шарттары:

P=P12 =h*(ρ-ρ1)*g,


мұндағы , d және D-оң және теріс ыдыстың диаметрі,м;


Һ2-Қалқыманың ауысуы,м;


d=D-h2/(h-h2);

Қалқымалы дифманометрі үлкен номенклатура шығарады, әртүрлі мақсаттарға арналған (көрсеткіш, жазба, шығынның уақыт бойынша итегралданған, сигнализация және т.б.) және пайдалану шарттары. Дифманометр үшін өлшенген қысымның төмендеуі 6,3-тен 25кПа-ға дейінгі сынапты шектін толуы, ал артық қысым 4-тен 40МПа-ға дейін. Дифманометр өлшенген қысымы 40Па-дан 4кПа-ға дейін майлы шекпен толу, ал статистикалық артық қысымның өлшенетін ортасы 0,25МПа.


Берілген функция, қалқыма құралдардың динамикасын сипаттайды.




W(p)=k/(T22p2-T1p+1),

мұндағы, К=(1-3)*10-3В*м2/н;


Т1=0,8-3 с;
Т2=0,2-1 с;
Сақиналы дифманометр. Қысымның төмендеуін өлшеу үшін арналған, және үлкен емес қысым және заряд алынуды. Бұл құралдардың жұмыс істеу негізі «сақиналы таразылар» (сызба).


Mв=∆P*R*F

мұндағы, ∆P- қысым әртүрлілігі, Па;


R-сақиналы орташа радиусы,М;
F-қарама-қарсы сақина қиылысудың ауданы, м2.
Кері әсер ететін жүгінің моментін φ бұрышына сақинаны бұрған кезде.


Mn=mga*sinφ.

Мұндағы, m-жұмыс жүгінің массасы,кг;


a-G ауырлығының центрлігінің арақашықтығы, сақинаның көмекші нүктесінен,м.
Тепе-теңдік қалпында:

Mв=MГ, және яғни,


P*R*F=mga*sinφ, және sinφ=(∆P*R*F) mga.


Алынған функция, сақиналы дифманометрдің мынадай түрі бар:




W(p)=k/(T22P2+T1P+1),

мұндағы, k=(2-6)*10-3,B*м2/Н;


Т1=0.7-1.5,c;
Т2=0.4/0.6,c.
Сақиналы дифманометр қысымның төмендеуі 250 Па –дан 1,6 кПа және қысым ортасы 25 кПа және 0,1 мПа-ға дейін шығарады, нақтылығы құралдың 1 және 1,5.
Барлық өндірісті практикада және зертханаларда кеңінен қолданады, өндірісте деформациялық құралдар алған. Сезімтал құралдар ретінде құбырлық құралдар (сызба) серітпесі.
Құбырлы-серіппе құралдарының жұмыс істеу принціпінің негізі өлшенетін қысымның бірқалыптылығы қатаң күш деформация бір манометрлік серіппе.
Алынған функция құбырлық серіппе құралының теңдеуі көрсетіледі.


W(p)=k/(T22P2+T1P+1).

Тапоөлшем туралы К коэффициентке тәуелділігі, статикалық мінездеме мнездейтін, К=(0,11,0)*10-3B*м2/Н, шешімін қабылдайды, тұрақты уақыт Т1және Т2 , солайда типоөлшем құралына тіуелді және Т1=(0,01-0,5)*10 -2c; шегінде өлшенеді Т2=(0,8-3,2)*10 -2,c..


Тағы кең гаммада құбырлық-серіппе құралдарын шығарады, унифициралық жүйені шығару, ол пневматикалық және электірлік ауыстыру ГСП дачигінде және екінші текті құралдардың жиындығында қолданылатын арнайы құрылғылармен, стандартты пневатикалық немесе бұл құралдардың көпшілігі зкрттеу, тексеру жұмыстарына арналған, бұл жұмыстарды жүргізгенде қысымды кең диапазонда және жоғары дәлдікпен өлшеу қажет.
Жүк поршеньді құралдар монометрлерді тексеру және градуировка жасау үшін қажет. Бұл құралдарда май толтырылған цилиндірге түсетін өлшенген қысым поршеньмен жүк алаңның массасына тексеріледі .
Қарсыласу мономері жұмыс принціпі сыртқы қысымның әсерінен сезімтал элементтің электірлік қарсылығының өзгерісіне құрылған. Датчик ретінде кез-келген металл датчиктің пьезокоэффиценті үлкен емес, оларды жоғары және аса жоғары қысымды өлшеу үшін пайдалану керек (3ГПа). Жартылай өткізгіш датчиктер мықты болмайды , 10МПа –дан артық қысымды өлшеуге болмайды.
Мембраналық –сыйымдылық монометрі.Бұлар төмен 10-2 –дан 10ПА дейінгі қысымды өлшейді.
Пьезоэлектрлік мономерлер қысым түскенде кей кристалдардың (кварц,турмалин, сегнетті тұз, барий т.б.) электр заряды түзетін қасиетіне құрылған. Бұлар қысымы тез өзгеретін процесті зерттейді.
Жылу өткізгіш монометрлер бұл құрылымдарды төмен абсолюттік қысымда молекулярдың бос қозғалысының ұзындығы системаның геометриялық өлшемдерімен сәйкес келеді, бұл жағдайда газдың жылу өткізгіштігі оның қысымына тәуелді болады. Бұл тәелділік жылуөткізгіш монометрде газдың қысымының 10-3 ден 100Па дейін өлшеуге мүмкіншілік береді. Құрылымның көрсеткіші қыздырғыш тұратын арқылы беріледі tо өлшеуіші ретінде термобулармен қарсыласу термометрі пайдаланылады.
Ионизациялық құбырлар. Бұл механизмнің жұмысы газдағы ионды тоқтың күші қысымнан өзгеретіндігіне байланысты құралған. Құрылымдар бір-бірінен ионизациялау түріне қарай бөлінеді.Көп кездесетін ионизациялық вакуумметр монометрлік шамнан және өлшейтін құралдан тұрады. Онымен өте төмен қысымды өлшейді 0,1-10нПа.
Бақылау сұрақтар.
1.СИ жүйесінде қысым бірлігі деген не?
2.15,5 кгс/см2 қысымда Па көрсетіндер?
3.Атрық қысым абсолюттік қысымнан қалай ерекшелінеді?
4.Жұмыс принціпі мен пайдалануына байланысты қандай мономерді білесіздер?

Ұсынылған әдебиеттер.


1. Фарзане Н.Г Технологиялық аспаптар мен өлешулер:Кітап жоғары оқу орны үшін /Л. В. Ильясов, А. Ю. Азим-заде.Москва:Высшая школа,1989-456б.
2. Котов К. И. Автоматтық технологиялық процесс және бақылау,өлшеу құралы. Шағынпроцессорлық және есептеуіш техника/М.А. Шершевер.-М.:Металлургия,1989.-496б.
3. Гольцман В.А Автоматтық жылулық процесі және бақылау аспаптары. –М: Высшая школа,1980.-240б.
4. Топерверх Н.И Жылу техникасы мен реттеу аспабы/М.Я Шерман. -М.:Металлургия,1976.-510б.
СДЖ-ға арналған бақылау тапсырмалар (тақырып 6) [1,4]
Реферат: Қалқымалық, дөңгелек, деформацияланған құралдар, ерекше міндеттегі құралдар, жұмыс принціпі, құрылысы және пайдаланатын орталары.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет