Такырыбы: Қазақ халқының байырғы өлшем бірліктері

жүктеу/скачать 48,25 Kb.

бет	1/12
Дата	18.01.2023
өлшемі	48,25 Kb.
	#61815

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 12

Байланысты:
Òàêûðûáû ?àçà? õàë?ûíû? áàéûð?û ?ëøåì á³ðë³êòåð³

Такырыбы: Қазақ халқының байырғы

өлшем бірліктері

Мазмұны

Кіріспе ________________________________________________5 бет

Негізгі бөлім____________________________________________ 6 бет

1.1. Қазақтың байырғы өлшемдері__________________________6 бет
1.2 Қазақтың байырғы қара есептері.________________________8 бет
1.2.1. Алтын қазына.______________________________________9 бет
1.2.2. Ертегілер елінде.____________________________________11 бет
1.2.3. Теңдеу құру, графтар әдісін қолдану арқылы шығарылатын есептер._________________________________________________15 бет
1.2.4. Қосымша___________________________________________21 бет
Қорытынды______________________________________________23 бет
Пайдаланған әдебиеттер___________________________________24 бет

Кіріспе
Замана талқысынан өтіп, өңі өзгерген де сөлі қалған, көк шыбықтай майысқақ, атадан балаға мұраға қалған, жүрек қылының пернесі - ауызекі тараған математикалық өлшемдерді, есептерді жинап, ұсынып отырмын. Оның өз қыры мен сыры бар. Әр ғасырда өмірге келіп, қазақ ауылының тыныс-тіршілігін, әл-ауқатын, өмірге араласуын, мақсатқа жету ізін, философиялық күрмеуін, қазақ халқының тәлімінің сыр-сипатын бейнелейді. Осыдан да оның өз үні, өз лебі, өз көзжасы, өз лебі бар.Қалай болғанда да екшеліп, бізге жеткен. Бүгінгі күннің ой-өрісін де көрсетіп, қысқа орам, иіріммен қайыратын қағидалар келешекте де кәдеге жарайтын асыл тас. Керек тастың ауырлығы жоқ дейді халық.

Ол қазақ халқының ауызекі тараған есебінің кемшілігі емес - артықшылығы. Адамзат қоғамының дамуының алғашқы кезеңдерінің өзінде-ақ өмір сүруге керекті білім пайда бола бастаған. Өздерінің пайдаланып жүрген ыдыстарының көлемі, жүріп өткен жерінің алыстығы, бағып жүрген малының санын, өз жерінің ауданын білу үшін ондай шамаларды өздері өте жиі қолданатын сәйкес шамалармен салыстыру пайда болған. Қазақтың байырғы өлшем бірліктерін ертеректе тұрмыста қолданған.Қазақ халқының математикалық білімінің қолданыс жағы басымдау. Ол осынысымен құнды. Осылай десек те қазақтың білімінің тамыры терең. Олар қазіргі тілмен алғанда санаудың әр түрлі жүйесін, мәселен үштік, ондық, тоғыздық пайдаланған. Бұрынғы қара есептерді қазіргі есептеу құралдарымен де шешуге болады. Алдағы уақытта қазақтың байырғы өлшемдерін, есептерін қарастыра отырып, олардың кейбіреулеріне сипаттама беремін.

І. Негізгі бөлім

жүктеу/скачать 48,25 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 12