46
5.6.6.
Басаяқты ұлуларды өңдеу
Кальмар. Тамақтану кәсіпорындарына кальмарлар мұздатылған ұша
(бөлінбеген кальмар) немесе мұзды сүбе (бассыз тұлып) түрінде келіп түседі.
Мұздатылған кальмар топтамасын салқын суда -1 °С-қа дейін топтаманың
қалың қабатында жібітеді.
Тамаққа кальмардың мантиясын (ұлудың жалпы массасының 31-32%-ы ),
басын қармауыштарымен (20-21%), екі құйрық жүзбеқанаттарын (19-20%)
пайдаланады. Көзін, терісін, ішек-қарындары мен аузын («тұмсық») әрдайым
алып тастау керек. Ішек-қарындарының арасында қара сұйықтығы бар бояу
қапшығы бар. Егер тағамды Жерорта теңізі
мен Адриатика аспаздық
өнерінде іске асып жүргендей «бояумен» әзірлеу керек болса, қапшығын
зақымдамай алып тастау керек.
Жібітілген ұшалардың
егер қалып қойғаны болса, ішек-қарын
қалдықтары мен хитинді пластинкалары алынып тасталады. Сосын ұша мен
сүбені 3-6 минутқа 60-65°С температурадағы ыстық суға салып алады (су
мен кальмарлардың ара қатынасы 3:1) және шөпті шөткемен мантия мен
үшбұрышты құйрық жүзбеқанаттарының сыртқы қабығын алып тастайды.
Кейбір технологиялық сызбаларда басты
тамаққа пайдалануға кеңес
бермейді, ал жүзбеқанаттарды денесінен ажыратады.
Басы мен қармауыштарын мантиядан бөліп алады. Артынша басынан
қармауыштарын түйінге жеуге жарамды еттің тар шеңберімен жалғанған
күйде қалатындай етіп кеседі. Сол шеңбердің
ішінде кальмардың аузы
(«тұмсығы») орналасқан. Оны шеңберден саусақтармен сығып шығару керек.
Достарыңызбен бөлісу: