Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

174 
Жүйелілік 
тұғыры
 – 
нысанды оны құрайтын бөліктердің жиын
-
тығына 
жатпайтын және иерархиялық құрылымы бар күрделі құрылыс ретінде 
қарастыруды 
көздейді. 
Жүйелі 
түрде 
қарастыру 
құрылымдық 
компоненттерді, олардың қызметін бөліп көрсетуді, қызметтік
-
иерар
-
хиялық 
байланыстар орнатуды, жүйеқұраушы факторларды анықтау
-
ды, сыртқы 
байланыстарды талдауы
қажет. 
Жүйелілік тұғыр
тәрбиенің мақсаты, 
міндетіне сәйкес,
мазмұнын жүйелі құра білу, жүйелі, бірізді, сабақтастықта
берілуі оқушының санасы мен танымына ықпал етеді.
Антропологиялық 
тұғыр
– 
адамды оның әлеммен жан
-
жақты 
байланыстарында және тіршілік әрекеті көріністерінің алуан түрлілігінде 
қарастыруға мүмкіндік беретін бірін
-
бірі өзара
толықтыратын компоненттер 
жиынтығы, ол өмір сүрудің күнделікті формасында, оның ішінде білім 
беруде нақты адамзат қоғамында педагог
-
оқытушы
-
тәрбиешіні абстрактілі 
емес, деректі оқушыны, студентті тәрбиелеуге бағдарлайды.
Гуманистік бағыт 
тұғыры
– 
педагогтың тәрбиеленушіге өз да
-
муына 
жауапты және дербес субъект ретінде қараудағы жүйелі қарым
-
қатынасы, 
оның тәрбие үдерісінде
адамгершілік қарым
-
қатынас негі
-
зінде тұлғамен 
және ұжыммен өзара әрекеттесу стратегиясы. 
Диалогтылық тұғыр 
– 
бір мезгілде қоғамдық мүдделер мен тұл
-
ғалық
-
құндылықты мақсаттарды іске
асыруын сақтай отырып, басқару
тәжірибесін қалыптастыру, міндеттемелер мен ынтымақтастықтарды 
орындау, өзіндік менеджментке қабілеттерін дамытуды қалыптастыру үшін 
балалардың түрлі, оның ішінде педагогтер ұйымдастырған бір
-
лестіктерінің 
мүмкіншіліктерін қолдануды көздейді.
Мәденисәйкестілік тұғыр
–
тәрбие мәдениеттің жалпыадамзат
-
тық 
құндылықтарына негізделініп, жалпыадамзаттық құндылықтар мен ұлттық 
мәдениет нормаларына сәйкес құрылуы тиіс. Мәдениет
-
тану тұрғысынан 
- 
ұрпақтан
-
ұрпаққа жалғасқан рухани
-
мәдени дәстүрлер ұлттық сананың, 
танымның негізі болып табылады. 
Үздіксіздік тұғыр
– 
тұлғаны тіршілік әрекетінің барлық кезе
-
ңінде
жан
-
жақты дамыту, оның кәсіби және жалпымәдени өсуін, шы
-
ғармашылық
әлеуетін байыту, күші мен қабілеттерін толық іске асыру мүмкіндіктерін 
арттыру.
Табиғисәйкестілік 
тұғыр
– 
табиғат дамуының ортақ заңдарының 
басымдығы; табиғи және әлеуметтік
үдерістердің
өзара байланысы; тәрбие 
жұмысында білім алушылардың жынысы мен жас ерекшелік
-
терін
ескеру.
Тұтастық 
тұғыр 
- 
оқу және оқудан тыс қызметтердің кірікті
-
рілуімен 
қамтамасыз етіледі: оқу әрекеті
қазақстандық
сәйкестіліктің когнитивті 
құрамдасын қалыптастырады; сабақтан тыс әрекетке
эмоционалды
-
құндылықты мінез
-
құлық компоненті дамиды.
Этнопедагогикалық тұғыр 
– 
азаматтық келісім мен үйлесімге, 
қоғамдық қатынастарға қол жеткізу, этникалық мәдениеттердің бірігу 

175 
негізінде 
жалпыұлттық 
мәдениеттің 
гүлденуіне 
ықпал 
ететін 
мәдениетжасаушы ортаны қалыптастыру.
Тәрбиенің
әдіснамалық негізі
мәдениеттану, аксиологиялық, өр
-
кениеттік, жүйелілік, тұлғалық, тұлғаға ықпал ету,
тұтастық, әлеумет
-
тік, іс 
– 
әрекеттік, этнопедагогикалық
т.б. тұғырлары тұрғысынан қа
-
растырылып, 
тұлғаның
танымын, санасын, шығармашылық дамуын қалыптастыруға 
үлкен әсер етеді. 
Тәрбиенің әдіснамасы дегеніміз
- 
тәрбиенің тарихилығының ай
-
қындалуы, мақсаты, міндетіне, әдіс
-
тәсілдеріне сәйкес
мазмұнын жүйелі құра 
білу, бірізді, сабақтастықта
ұрпақтан
-
ұрпаққа жалғасқан рухани мәдени 
дәстүрлер тәрбие үдерісіне
жаңашыл көзқарастармен теориялық тұрғыда 
енгізе отырып,
тұлға бойындағы ізгілік қасиеттерді оның іс 
– 
әрекеті, қарым 
- 
қатынас, мінез 
– 
құлқында көрініс табуы. Тұлғаның қоғамға
бейімделуі, 
әлеуметтенуі,
ұлы дала елінің мәңгілік ел идеясы негізінде еліміз әлемдік 
деңгейде білім кеңістігіне кірік
-
тірілуі,
тұлғаның бойындағы ұлттық
құндылықтарды, ұлттық сананы, танымын қалыптастыру болып табылады.

жүктеу/скачать 2,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: