Тексерген: Тілебалды Ж.Қ
жүктеу/скачать 9,93 Mb.
|
|
БӨЖ Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті Жасаған:Абдулахан Ф. Тексерген:Тілебалды Ж.Қ Жоспары: 1)Ағартушы ғалымдар 2)КазКСР ғылым академиясы 3)Сауатсыздықты жою Ағартушы - ғалымдар Ш. Уәлиханов , Ы . Алтынсарин, шығармаларын жинап , жарыққа шығару қолға алына бастады . Қазақ КСР Ғылым академиясының Филосо фия және құқық институты , 1961 жылы Тіл білімі , әдебиет және өнер институттары ашыл ды . ХХ ғасырдың 50 - жылдардың соңына дейін Қазақ КСР Ғылым академиясының құрамында 50 ғылыми - зерттеу мекемесі қызмет етті , 500 - ге жуық аспирант оқыды . ➢ Қазақ КСР Ғылым академиясы құрылды 1946 жылдың маусым айында ➢ Қазақ КСР Ғылым академиясын құру туралы шешім қабылданды 1945 жылы ➢ Қазақ КСР Ғылым академиясының тұңғыш президенті Қ.И.Сәтбаев ➢ Қазақ КСР ҒА –ның ғылыми мекемелері 1946-1949 жылдары халық шаруашылығына енгізу үшін ұсыныстар мен зерттеулер енгізді 900-ден астам ➢ Минералды шикізаттар мен кен орындарының табиғатта таралу заңдылықтарын ашып, металлогендік және болжамдық карта жасағаны үшін Қ.Сәтбаев бастаған бір топ ғалымға Лениндік сыйлық берілді. ➢ 1950 жылдар ішінде шығармаларын жинап, жарыққа шығару қолға алына бастады Ш,Уәлихановтың, Ы.Алтынсариннің ➢ ҚазМУ-дің философия факультеті ашылды 1950 жылдар ішінде ➢ Қазақ КСР ҒА-ның Философия және құқық институты құрылды 1958 жылы ➢ Тіл білімі, әдебиет және өнер институты шаңырақ көтерді 1961 жылы ➢ «Қазақ КСР тарихының» екі томдығы жарияланды 1957-1959 жылдары ➢ Көшпелілердің қола дәуіріндегі мәдениеті мен тарихын зерттеген Ә.Марғұлан ➢ «КСРО-да социализм толық және түпкілікті жеңіске жетті» деген партиялық тұжырым қабылданды: 1950 жылдардың соңында ➢ М.Әуезов «Абай» романының екі кітабын жазып бітірді 1947 жылы ➢ М.Әуезовке «Абай» романының алғашқы екі кітабы үшін бірінші дәрежелі КСРО Мемлекеттік сыйлығы берілді 1949 жылы ➢ «Абай жолы» эпопеясы дүниеге келді 1955 жылы ➢ М.Әуезовке Лениндік сыйлық берілді 1959 жылы ➢ 1950 жылдардағы ұлттық прозаның тағы бір жетістігі болды Ғ. Мүсіреповтың «Оянған өлке» романы ➢ 1949 жылы Мәскеуде өткен Қазақ кеңес әдебиетінің онкүндігінде орыс тіліне аударылған Ғ.Мұстафиннің повестері «Шығанақ», «Миллионер» ➢ Ғ.Мұстафиннің тарихи тақырыптарға жазған романдары «Қарағанды», «Дауылдан кейін» ➢ 1950 жылдары қазақ кеңес поэзиясының алтын қорына қосылды Х.Ерғалиев «Біздің ауылдың қызы», «Құрманғазы», Т.Жароковтың «Жапанды орман жаңғыртты», Қ.Бекқожин «Мариям Жагорқызы», Ж.Молдағалиевтің «Жыр туралы жыр» ➢ «Тың игерушілер» атты очерктің авторы И.Шухов ➢ «Гүлстан» повесінің авторы Х.Абдуллин ➢ 1952 жылы Қазақ драма театрында В. Голубович қойған драма М. Әуезов «Абай» ➢ КОКП ХХ съезінен кейін әділетсіз жазаға ұшырағандардың есімдері ақталды С.Сейфуллин, Б.Майлин, І.Жансүгіров ➢ В.Голубович Қазақ драма театрында М.Әуезовтың «Абай» драмасын қойып, ол КСРО Мемлекеттік сыйлығына ұсынылды 1952 жылы ➢ Жастар мен студенттердің дүниежүзілік VІ фестивалінің лауреаты атанды Қазақ КСР Мемлекеттік ән және би ансамблі ➢ Ұлттық және әлем классиктерінің шығармаларын орындады Құрманғазы атындағы ұлт аспаптар оркестрі ➢ 1946 жылы сахнаға қойылған , республика мәдениет әлеміндегі елеулі оқиға болған опера «Біржан-Сара» ➢ 1949 жылы «Біржан-Сара»операсын қоюшылар КСРО Мемлекеттік сыйлығына ие болды ➢ 1954 жылы Мемлекеттік сыйлыққа ұсынылған ұйғыр сазгерінің симфониялық поэмасы «Ризвангүл» ➢ Ұлы Отан соғысынан кейінгі жылдары симфониялық кемел туындыларын дүниеге әкелген композиторлар Ғ.Жұбанова, Е.Рахмадиев, С.Мұхаметжанов ➢ «Жамал», «Атамекен» суреттерінің авторы Қ.Телжанов ➢ «Тауда», «Киіз үй қасында» суреттерінің авторы С.Мәмбеев ➢ «Шопан әні», «Сұхбат» суреттерінің авторы М.Кенбаев Сауатсыздықты жою Білім мен ғылымның дамуы мектеп - интернаттар , рабфактар ( жұмысшы факультеттері ) құрыла бастады . Қазақстанда сауатсыздықты жою науқаны барысында көптеген кедергілер кездесті : қаражаттың жетіспеушілігі , мектеп үй - жайы және оқулықтар мен тәжірибелі мұғалімдер тапшылығы . А. Байтұрсынұлы жаңадан ашылып жатқан мектептерге 20 мың мұғалім керек екенін айтты . Ал бөлінген қаржы көлемі 2616 мұғалім мен кітапханашылардың жалақысына ғана жететін еді . Сондықтан ол жергілікті билік органдарын мектептерді өз бетінше ашуға , оларды ұстауға өз қаражаттарын жұмсауға шақырды . Кеңестік Қазақстандағы сауатсыздықты жоюға бағытталған шаралар 1918 жыл « Бірыңғай еңбек мектебі туралы Декларация » қабылданды . 1919 жыл « Сауатсыздықты жою туралы Декрет » . 1921 жыл Сауатсыздықты жоюға арналған Орталық тотенше ко миссия ( Казграмчека ) қүрылды . 1924 жыл,ақпан « Сауатсыздық жойылсын » қоғамы құрылды 1930 жыл,тамыз Жалпыға бірдей міндетті бастауыш оқу енгізілді 1939 жылы Қазақстанның 50 жасқа дейінгі халқының сауаттылығы 80 % -ға жақындады . Қазақ хал қының сауаттылығы – 54,5 % , орыс халқының сауаттылығы – 0,4 % деп анықталды . алғашқы онжылдығы арнаулы орта және жоғары білім . Кеңес үкіметінің алғашқы онжылдығындағы жалпы бiлім беру жүйесінің қалыптасуы 1920-1921 оқу жылында республикадағы мектептердің саны 2410 - ға жетті ( 1914-1915 оқу жылында – 2011 ) . Мектептердегі білім беру деңгейі әлі де нашар еді . Балалар мен мұғалімдерге арналған оқулықтар мен оқу құралдары тапшы болды . Әсіресе қазақ мектептерінде оқулықтар жетіспеді . Сондықтан да Ә . Бөкейхан , А. Байтұрсынұлы бастаған Алаш зиялылары сауатты деген ел аза маттарын қазақ мектептері үшін оқулықтар жазуға шақырды . жүктеу/скачать 9,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|