Темирова Ж. Ж., Мергенбаева А. Т., Жуманова Г. М., Оразалиева Э. А.,Оспан Б.І. «Экономика негіздері»
жүктеу/скачать 0,56 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Негізгі ұғымдар
- .Қажеттілік өндірістің алғышарты ретінде. Қажеттіліктің жіктелуі.
- Экономикалық қажеттілік
| Дәрістің мақсаты: қажеттілік, қажеттіліктің жіктелуін анықтау, экономикалық ресурстар және өндіріс факторларын, қоғамдық өндiрiстiң құрылымын меңгеру, қоғамдық ұдайы өндірістің фазаларын білу.
Негізгі ұғымдар: кооперация, ұдайы өндіріс, мамандану, факторлар, ресурстар, игілік, жұмысшы күші, еңбек, еңбек заты, еңбек құралдары,ұдайы өндіріс. .Қажеттілік өндірістің алғышарты ретінде. Қажеттіліктің жіктелуі. Қажеттілік –бұл адамдардың белгілі-бір пайдалылығы бар игіліктерді иелену мен пайдалануға деген ынталылығы. Экономикалық қажеттілік – адамдарды өз мұқтаждарын қанағаттандыру мақсатында белсенді қызмет етуге мәжбүр ететін қозғаушы күш болып табылады. Қажеттіліктерді қанағаттандыру деңгейіне қарай жаңа қажеттіліктер туады. Оның құрылымы, саны, сапасы, өзгеріп отырады. Қажеттіліктердің үздіксіз өсуі адамдардың экономикалық эволюциясының көптеген деректерімен дәлелденді. Әр бір 10 жыл сайын тұтыну тауарлары мен қызметтердің түрлері екі есеге өсіп отырады. Мұндай экономикалық заңдылық қжеттіліктердің өсу заңы деп аталады. Қажеттіліктердің түрлері: Алғашқы (төменгі) - қажеттілік адамдардың өмір сүруіне ең алғаш керек қажеттіліктер. Оларға толық киім, баспана т.б жатады. Екінші реттік (жоғарғы) қажеттіліктер. Екінші реттік (жоғарғы) қажеттілік – бұл адамның рухани жағдайы, әлеуметтік ортасы, интелектуалдық деңгейіне байланысты пайда болатын қажеттіліктер. Бұл қажеттіліктерді альтернативті (таңдау) қажеттіліктері деп те атайды. Мысалы: кітаптар, сәнді киімдер, қымбат бұйымдар, сондай-ақ білімге мәдениетке қажеттіліктер. Қанағаттандыру түріне қарай қажеттіліктерді жеке және ұжымдық деп бөлуге болады. Жеке қажеттіліктер – бұл жеке адамның өзін қанағаттындыра алатын қажеттіліктер. Мысалы: киім, тамақ, мұздатқыш, машина т.б тауарлар сатып алуы. Ұжымдық қажеттіліктер - өмірде жеке бір адам қанағаттандыруға мүмкін емес,көп шығын қажет ететін қажеттіліктер бар. Оларды көпшілік көмегімен ұжымдық түрде қанағаттандырады. Ұжымдық қажеттіліктерді қанағаттандыру жөнінде шешімдерді басқару органдары қабылдайды. Игіліктер деп қажеттіліктерді қанағаттандыратын заттар болып табылады. жүктеу/скачать 0,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|