бермегендері үшін 1178. Б.з. І ғ. Рим өкіметінің билігін шет аймақтарда нығайту үшін императорлардың жүргізген шаралары: Римдік өмір сүру салтын таратты 1179. ІІ ғ. Рим империясында шаруашылықтың дағдарысқа ұшырауы: Құл иеленушілік құрылыстың дамуы 1180. Б.з. ІІІ ғ. Арабия түбегінде өмір сүрген патшалық: Лахмид 1181. ІІІ ғ. Кушан мемлекетінің оңтүстігінде (Иран жерінде) жаңа мемлекет құрған әулет: Сасанилер 1182. ІІІ ғ. Кушан мемлекетіне басқыншылық соғыстар жүргізгендер: Сасанилер 1183. IV ғ-дағы Рим империясының әлсірей бастауының негізгі себептерінің бірі: Құлдар еңбегінің тиімсіздігі 1184. ІV ғ. Аксум мемлекетінде қабылданған дін: христиан 1185. IV ғ. басында Қытайдың солтүстігіне шабуыл жасағандар: ғұндар 1186. IV-V ғ-ларда Қытайда кең тараған дін: Будда 1187. IV-VI ғғ. Үндістандағы Магадхи жерінде құрылды: Гупта империясы 1188. V ғ-да эфталит тайпалары өз мемлекетін құрған аймақ: Ауғанстанда 1189. V ғ. ІІ ж. Эфталиттер бағындырған ірі қала: Гандхар 1190. V-VI ғғ. Қазіргі Орта Азия, Ауғанстан, Солтүстік-Батыс Үндістан және Шығыс Түркістан жерінде өмір сүрген тайпалық бірлестік: Эфталит-ақ ғұндар 1191. VІ ғ. Эфталиттердің солтүстік-шығыс аймағын бағындырды: Түрік қағанаты 1192. VІ ғ. славяндар тұтқындарды көптеп сатқан» деп жазған: Псевдо-Маврикий 1193. VI ғ. аяғына қарай Византияға шапқыншылық жасаған тайпалар: Славяндар 1194. VІ-Х ғғ. Батыс Еуропа елдерінде үстемдік құрған шаруашылық: натуралды шаруашылық 1195. VІ ғ. аяғында Гупта мемлекетінің құлау себебі: эфталиттер шабуылы 1196. VII ғ. басында Үндістанда құрылды: Харши мемлекеті 1197. VII ғ-дан бастап Жапонияда барлық билік және жер иелігін қолына алған: Микадо 1198. VII ғ-да араб тайпаларының бірігуіне ықпал еткен жағдай: Бір құдайға сенуді қабылдауы 1199. VII ғ. 40-ж. бастап Африканың солтүстігін жаулап ала бастады: Арабтар 1200. VII ғ-дың 70-ж-нда Византияның солтүстік-шығысында құрылған алғашқы славян мемлекеті: Болгария патшалығы 1201. VIII ғ-да (711 ж) арабтар жаулап алған Еуропадағы ел: Испания 1202. VIII ғ. Еуропадағы ең жоғары араб мәдениет ошағы шоғырланған мемлекет: Кордова 1203. VIII ғ. аяғында Иерусалимде салынған мешіт: Омар мешіті 1204. VIIІ ғ-ларда Батыс және Орта Еуропады жазу қағазының орнына пайдаланған зат: Иленген бұзау,қой терісі 1205. ІХ ғ. Гана мемлекетімен жиі соғысқан көрші тайпалар: берберлер 1206. ІХ ғ. ортасындағы папа билігінің әлсіреуінің бір себебі: Франк империясының ыдырауы 1207. ІХ-Х ғғ. салынған сәулет өнерінің туындысы – Исмаил Самани кесенсі орналасқан қала: Бұхара 1208. Х ғ-дағы Польша мемлекетінің алғашқы астанасы
Мамун ибн-Мұхаммед Х ғ. соңында біртұтас Хорезмді құрған: Гнезно 1209. Х ғ. аяғынан бастап әскери іспен айналысатын феодалдарды атады: Рыцарьлар 1210. Х- ХV ғғ. Орта Азиядағы ең ірі қала: Самарқан 1211. ХІ ғ. Батыс және Орталық Еуропада шаруалардан бөлінген топ: Ісмерлер 1212. ХІ ғ. Англияның «Қаһарлы сот кітабында» жазылды: Вильгельм жүргізген санақтың барысы 1213. ХІ ғ-да жаңадан құрылған Орыс мемлекетінің гүлденіп, дамуына жағдай жасаған ұлы кінәз: Ярослав Мудрый 1214. ХІ ғ-да құрылған Осман империясының түп негізі болған түрік тайпалары:Оғыз-селжұқтар 1215. ХІ ғ. Францияның ірі герцогтік иеліктері: Бургундия, Нормандия, Бретань, Аквитания 1216. ХІ ғ. басында Қытайда ашылған ірі жаңалық: қағаз ақша басып шығару 1217. ХІ –ХІІ ғ-ларды теңізде үстемдік орнатқан: Италия қаласы Венеция 1218. ХІ-ХІІ ғ-ларда Еуропада құрылыс салуда кеңінен қолданылған Еж. Рим сәулет өнерінің үлгісі: Романдық 1219. ХІ-ХІІ ғ.ғ. өзінің сұстылығымен, алыптығымен және жарты дөңгелекті аркаларымен ерекшеленетін архитектуралық стиль: Романдық 1220. ХІ-ХІІ ғғ. Киев Русінде дала көшпелілермен болған қанды шайқастың орнына салынған ғимарат: София соборы 1221. ХІ-ХІІ ғғ. Киев Русінде үстем тап мүддесін қорғайтын заң: «Русская правда» 1222. ХІ-ХІІ ғғ. Русьте қаланың айлаққа тірелетін төменгі бөлігіндегі қарапайым тұрғындар: қолөнершілер 1223. ХІ-ХІІІ ғғ. батыс Римде ресми тіл: латын тілі 1224. ХІ-ХІІІ ғғ. Жапония орналасқан аралдар: Хонсю, Хоккайдо, Кюсю 1225. ХІ-ХІІІ ғғ. Жапонияда императорлық биліктің орнына келген жаңа әлеуметтік топтың билігі аталды: сегундық 1226. ХІІ ғ. Ильмень және Чуд көлдерінің аралығында орналасқан кінәздік: Ұлы Новгорд 1227. ХІІ ғ. Ағылшын королі ІІ Генрих Плантагенеттің тұсында жүзеге асырылды: Король соты орнады 1228. ХІІ ғ. Еуропада оқытушылар мен студенттер одағы: Университет 1229. ХІІІ ғ. Францияның солтүстік-шығысында әйгілі жәрмеңке өткізілді: Шампань графтығында 1230. ХІІІ ғ. ағылшындық ғалым Р.Бэконның айтуы бойынша ғылымның мақсаты: Табиғатты адамға қызмет еткізу 1231. XIІІ ғ. Англия парламентіндегі екі палата: Лордтар, қауымдар палатасы 1232. ХІІІ ғ-да құрылған Англия парламентінің лордтар палатасына сайланбаған феодалдар тобы: Рыцарьлар 1233. ХІІІ ғ-да Орта Азия жеріндегі Хорезм мемлекетінің жойылуын тездеткен жағдай: Монғол шапқыншылығы 1234. ХІІІ ғ. І ширегінде моңғол-татар үстемдігі орнады: Қазақстан мен Орта Азияға 1235. ХІІІ ғ. ІІ ж-нда Қытайды басып алды: Монғолдар 1236. ХІІІ ғ. ІІ ж-да Қытайды билеген монғол әулеті: Юань 1237. ХІІІ-ХІХ ғғ. жапон императорының мемлекет ісіне көп араласпайтын себебі: биліктің сегундарда болуы 1238. ХІV ғ. Алтын Орда жасақтарымен Тверь көтерілісін басуға қатысқан орыс кінязі: Иван Калита 1239. ХІV ғ. Ресейдегі ең ірі князьдық: Мәскеу 1240. XIV ғ. бүкіл орыс жерінің бірігуіне және Алтын Орда өктемдігінен құтылуға негіз болған княздік: Мәскеу 1241. XIV ғ-да ерекше күшейе бастаған Орыс жеріндегі кінәздік: Мәскеу 1242. XIV ғ. бір-бірімен бәсекелестігін күшейте түскен кінәздіктер: Тверь мен Мәскеу 1243. XIV ғ-ғы Англия мен Франция арасында болған жүз жылдық соғыс өткен жылдар: 1337-1453 жж 1244. XIV ғ-да дүние жүзіндегі тұңғыш мануфактура ашылған Италияның ірі қаласы: Флоренция 1245. XIV-XV ғғ. поэзияда романтикалық сарындағы Низами Гәнжауидің шығармалары: «Хұсрау мен Шырын», «Ләйлі мен Мәжнүн» 1246. XV ғ. Ұлықбек обсерваториясы орналасқан қала: Самарқан 1247. XV ғ-да еуропалықтар ойлап тапқан тез жүретін жеңіл, желкенді кеме: Каравелла 1248. XV ғ-да еуропалықтардың теңіз арқылы баруды көксеген Азиядағы «асқан байлық» елі: Үндістан 1249. XV ғ. Еуропада әйгілі университеттер болды: Франция, Италия, Польша, Англия 1250. XV ғ. аяғынан бастап шаруаларға өз қожайынынан ж-на бір рет кетуге рұқсат берілген күн аталады: Юрий күні 1251. XV ғ-дың аяғында теңіз арқылы Африканы айналып Үндістанға алғаш рет барған португалдық саяхатшы:Васко да Гама 1252. ХV ғ. аяғында Сорогос теңізін ашқан саяхатшы: Х.Колумб 1253. XV ғ. ІІ ж-нда сауда жолының Жерорта теңізінен Атлант мұхитына ауысу себебі: түріктердің Константинопольді басып алуы 1254. ХV-ХVІ ғғ. теңіз арқылы Үндістанға алғаш жеткен еуропалықтар: португалдықтар 1255. ХV-ХVІ ғғ. ағылшын халқының белгілі гуманист жазушысы: Томас Мор 1256. XV-XVI ғ-ларда Оңтүстік Америкадағы Инктер империясын жаулап алған еуропалық қарақшы: Писсаро 1257. XV-XVI ғғ өмір сүрген ұлы итальян суретшісі Леонардо да Винчидің әлемге әйгілі картинасы: «Мона Лиза» 1258. XVI ғ. араб елдері бағынышты болған ел: Түркия 1259. XVI ғ. Солтүстік Үндістан мен Ауғанстанда Ұлы Моғол империясын құрған қолбасшы: Бабыр 1260. XVI ғ-да Венеция қала-мемлекетінің саяси-экономикалық жағынан құлдырауына себеп болған соғыс: Түріктермен болған соғыс 1261. XVI ғ-дағы Ағылшын балладасындағы езілгендердің досы: Робин Гуд 1262. ХVІ ғ. Жапонияға алғаш келген еуропалықтар: Португалдар 1263. XVI ғ-да Еуропадағы реформациянын мазмұны: Католик шіркеуіне озбырлығына қарсы қозғалыс 1264. ХVІ ғ. католиктік реакцияның шабуылынан кейін 1534 ж. құрылған діни ұйым: Иезуиттер ордені 1265. ХVІ ғ-да Осман империясында сот ісін жүргізгендер: Кадий 1266. XVI ғ. басынан түрік-осман империясына бағынышты болды: Араб елдері 1267. XVI ғ. ортасында Нидерландыны езгіде ұстаған мемлекет: Испания 1268. XVI ғ-дың аяғында Испанияның «Жеңілмейтін армада» теңіз флотын жеңген ел: Англия 1269. XVI ғ-дың аяғында Испанияның дүниежүзілік теңіздегі үстемдігінен айырылуының басты себебі: Англия флотынан жеңілуі 1270. ХVІ ғ. соңында Жапонияда билікті қолында ұстаған әскери адамдар: Сегундар 1271. XVI ғ-дың соңында Жапонияда қалыптаса бастаған капитализмнің белгілерінің бірі: Сауда буржуазиясы 1272. XVI ғ. ІІ ж-нда Италия жеріне таласқа түскен елдер: Франция мен Испания 1273. XVI-XVII ғғ. Англияда капиталистік қатынастарға кедергі келтірген династия: Стюарттар 1274. ХVI-ХVIІ ғғ. Англияда қалыптасқан орта және шағын дворяндық: джентри 1275. ХVІІ ғ. Англияның дін әлемінде еркіндік болуын жақтаушылар: Индепендтер 1276. ХІХ ғ. І ж-нда Англия мен Ресей арасында үстемдік жүргізу үшін күрес бастаған ел: Иран 1277. ХІХ ғ. І ж-нда Үндістанды өзінің тауарларын өткізу рыногына және шикізат көзіне айналдырған мемлекет: Англия 1278. Б.з.б. 605 ж. Ассирия жеңілді: Мидия мен Вавилоннан 1279. Конфуций Б.з.б. 551 ж. дүниеге келген 1280. Б.з.б. 431 ж. басталған Еж. Грекияның қала-мемлекеттерінін түгел қамтыған 30 жылдық соғыс: Пелопоннес соғысы 1281. Б.з.б. 431 ж. Грекияда басталған соғыс созылды: 30 жылға 1282. Б.з.д. 338 ж. Херонея шайқасына қатысқан грек шешені: Демосфен 1283. Б.з.б. 332 ж. египеттіктердің Александр Македонскийді салтанатты түрде қарсы алып, соғыссыз берілу себебі: Александрды парсылардан азат етуші ретінде қарсы алды 1284. Б.з.б. 328 ж. А.Македонский жаулап алды: Солтүстік Үндістанды 1285. Б.з.б. 325 ж. Александр Македонский өз мемлекетінің астанасы етіп жариялаған қала: Вавилон 1286. Б.з.б. 202 ж. Римдіктердің Ганнибал әскерін жеңген жер: Зама жазығында 1287. Б.з.б. 100-44 жж. өмір сүрген даңқты Римдік қолбасшы, шешен: Гай Юлий Цезарь 1288. Б.з.б. 53 ж. соғыста Парфияның римдіктерді талқандауының тарихи маңызы: Рим мемлекетінің шығыстағы басқыншылық әрекеттеріне тосқауыл болды 1289. Б.з. 23 ж. Қытайда ел астанасын басып алған көтеріліс аталды: «Қызыл қастылар» 1290. 395 ж. Рим империясы бөлінді: Батыс және Шығыс империяларға 1291. 410 ж. Римді бағындырған көсем: Алларих 1292. 418 ж. Оңтүстік-Батыс Галияда құрылған корольдік: Вестгот 1293. 429 ж. аяғында вандалдар қоныс тепкен өңір: Солтүстік Африка 1294. 455 ж. Рим қаласын жаулап алған еуропалық тайпа: Вандал 1295. 476 ж. Батыс Рим императорына қарсы шыққан қолбасшы: Одоакр 1296. 476 ж. герман тайпаларынан құрылған әскермен көтеріліске шыққан әскербасшы: Одоакр 1297. 486 ж. Галлияға жорық жасаған франк көсемі: Хлодвиг 1298. 486 ж. Солтүстік Галияда құрылған Франк мемлекетін басқарған көсем: Хлодвиг 1299. 532-537 жж. Византия имераторы Юстинианның Константинопольде салдырған храмы: Әулие София храмы 1300. 618-907 жж. Қытайда билік жүргізген әулет: Тан 1301. 1368-1644 жж. Қытайда өкімет билігі мына әулеттің қолында болды: Мин 1302. 648 ж. Араб халифаты жаулап алған ел: Ливия 1303. 661-750 жж. Араб халифатында Омейя әулеті тұсындағы әкімшілік бөлініс: 5 жергілікті аймақ 1304. 681 ж. Балкан түбегінде Аспарух ханның басшылығымен құрылған славян мемлекеті: Болгар мемлекеті 1304. 732 ж. араб әскерлерінің франктерден жеңілген жері: Пуатье 1305. 732 ж. Пуатье түбіндегі шайқаста франктерден жеңілгендер: Арабтар 1306. 768-814 жылдар аралығында франктер империясында билік жүргізген атақты король Ұлы Карл 1307. 768-824 жж. өмір сүрген, будда дінін сынап еңбек жазған қытай жазушысы: Хань Юй 1308. 772-804 жж. Карл 8 рет жорық жасап, бағындырған тайпа: Сакстар 1309. 800 ж. Римде папа Карлға тәж кигізіп жариялаған лауазым: Император 1310. 843 ж. Германия, Италия, Франция корольдіктер бөлініп шықты: Франк империясынан 1311. 945 ж. Киев князі Игорьға қарсы көтерілгендер: Древляндар 1312. 1004 ж. Каир қаласында салынған ғылыми орталық: «Білім үйі» 1313. 1054 ж. Рим папасы мен Константинополь патриархы арасындағы жанжалдан соң шығыс шіркеуі былай аталды: Православиялық 1314. 1085 ж. реконкистаны біраз уақытқа тоқтатқан шайқас: Заллак шайқасы 1315. 1088 ж. Византия жеңіліс тапты: печенгтерден 1316. 1095 ж. Клермон қаласындағы жиында папаның халыққа жасаған үндеуінде мұсылмандардан азат етуілуі керек болған қала: Иерусалим 1317. 1095 ж. осы қалада II Урбан папа Иерусалимді мұсылмандардан азат етуге шақырды: Клермон 1318. 1097 ж. Любеч қаласында өткен съездің шешімі: орыс жерін сақтап қалу 1319. 1097 ж. Киев Русінде «осы күннен бастап ынтымақты болайық, орыс жерін сақтап қалайық» деген шешім қабылдаған: Любеч съезінде 1320. 1099 ж. Иерусалимді басып алғандар: Кресшілер 1321.980-1015 жж. Киев Русін басқарған кінәз: Владимир 1322. 1113-1125 ж. Киев Русінің ұлы князі: Владимир Мономах 1323. 1325-1340 жж. Мәскеу князі: Иван Калита 1324. 1505-1533 жж. тұсындағы Мәскеу князі: ІІІ Василий 1325. 1115 ж. тәуелсіз коммуна құқығына ие болған қала Флоренция 1326. 1137 ж. Еуропада сословиелік өкілеттілік билік түрі (кортес) пайда болды: Кастилияда 1327. 1137 ж. Кастилияда пайда болған сословиелік өкілеттілік орган: Кортес 1328. 1155 ж. Есугей баһадүрдің отбасында дүниеге келді: Темучин 1329. 1185 ж. (ХІІ ғ) жазылған Киев Русінің әдеби мұрасы болып табылатын тарихи шығарма: «Игорь жорығы туралы жыр» 1330. 1192 ж.самурайлардың күшімен сегундық билік құрған: Минамото 1331. 1198-1216 жж. католик шіркеуін күшейткен Рим пасасы: ІІІ Иннокентий 1332. 1200-1220 ж. Хорезмде билік құрған шах: ІІ Мұхаммед 1333. 1206 ж. Айбек сұлтанның басшылығымен құрылған Солтүстік Үндістандағы мемлекет: Дели сұлтандығы 1334. 1206 ж. Бұхара қаласындағы көтерілістің негізгі себебі: шамадан тыс салық 1335. 1206 ж. Дели сұлтандығын құрған араб жаулаушысы: Кутб-уд-дин Айбек 1336. 1206 ж. көктемде Темучинді ақ тудың аясында хан етіп жариялаған құрылтай жиыны өтті: Ононда 1337. 1212 ж. арабтардың испандық-христиандық мемлекеттерден жеңілу себебі: Арабтар арасындағы алауыздық пен бытыраңқылық 1338. 1212 ж. Мұхаммед хорезмшахқа қарсы халық көтерілісі болған Орта Азия қаласы: Самарқанд 1339. 1221 ж. көктемде Шыңғысхан шабуылы бағытталды: Ауғанстан мен Солтүстік Үндістанға 1340. 1236 ж. Бату әскері жаулап алған Еділ бойындағы ел: Бұлғар 1341. 1237 ж. соңында Руське 140 мыңдық монғол әскерін бастап келген хан: Батый 1342. 1237 ж. қыста Бату әскерлері басып алған қала: Рязань 1343. 1240 ж. монғол-татар әскерлері жаулап алған Русь қаласы: Киев 1344. 1240 ж. Бату хан қоршап алған қала: Киев 1345. 1258 ж. Бағдатты басып алған Шыңғыс ханның немересі: Хулагу 1346. 1259 ж. бастап Монғол империясында құрылтайдың орнына шақырылды: ақсүйектер кеңесі 1347. 1265 ж. Парламент пайда болған ел: Англия 1348. 1293 ж. қабылданған Еуропадағы бірінші дворяндыққа қарсы бағытталған конституция: «Әділеттілік ережелері» 1349. 1302 ж. Францияда Бас штаттарды шақырған король: IV Филипп 1350. 1302 ж. Францияда құрылған өкілетті биліктің ресми атауы: Бас штаттар 1351. 1352-1354 жж. түріктер жаулап алған жерлер: Дарданелл жағалауы мен Галлиполь 1352. 1356 ж. француздар жеңіліс тапқан шайқас: Пуатье түбінде 1353. 1358 ж. Жакерия көтерілісінде шаруалар отрядының басшысы: Гильом Каль 1354. 1380 ж. Алтын орда ханы Мамай мен Мәскеу кінәзі Дмитрий Донскойдың арасындағы шайқас: Куликово шайқасы 1355. 1380 ж. Мамай әскерін талқандаған үшін Мәскеу кінәзі Дмитрий Ивановичке берілген атақ: Донской 1356. 1382 ж. қанды жорық ұйымдастырып Мәскеу қаласын өртеп кеткен Алтын Орда ханы: Тоқтамыс 1357. 1389 ж. Косово даласында шайқасқан мемлекеттер:Сербия мен Осман мемлекеті 1358. 1389 ж. Косово даласындағы шайқаста түрік сұлтанына қанжар салып өлтірген ержүрек жауынгер: Милош Обилич 1359. 1389 ж. Түркия сұлтанының иелігіне өткен ел: Сербия 1360. 1428 ж. Киото қаласында болған көтерілістің талабы: қарыздарды жою 1361. 1428-1429 жж. Ұлықбектің кезінде Самарқан қаласында салынған ірі ғылыми орталық : Обсерватория 1362. 1429 ж. шаруа қызы Жанна д’ Арк қолдаған француз королі: VII Карл 1363. 1429 ж. Жанна д Арктың ағылшындардан азат еткен француз қаласы: Орлеан 1364. 1429 ж. Жанна д Арктың әскерлері Орлеанды азат етт: 9 күнде 1365. 1453 ж. жүзжылдық соғыста француздардың пайдасына шешілген шайқас: Бордо шайқасы 1366. 1475-1541 жж Инктер империясын жаулап алған еуропалық: Ф.Писсаро 1367. 1477-1482 жж. Нидерландияны қол астында ұстаған әулет: Габсбургтер 1368. 1480 ж. инквизиция құрылған ел: Испания 1369. 1480 ж. Орыс жеріне соңғы рет шабуыл жасаған Алтын Орда ханы: Ахмет 1370. 1485 ж. Мәскеу кнәздігіне біріктірілген жер: Тверь, Псков 1371. 1492 ж. Пиреней түбегінен қуылған халықтар: Еврейлер 1372. 1514 ж. Мәскеуге қосылған княздық: Рязань 1373. 1516 ж. Т.Мордың жазған кітабы: «Утопия аралы» 1374. 1517 ж. папаның индульгенция саудасына бірінші қарсы шыққан профессор: М.Лютер 1375. 1519-1522 ж. Азияға батыс жолмен баратын теңіз саяхатын ұйымдастырған: Фернан Магеллан 1376. 1524 ж. Томас Мюнцер Германияда: Шаруалар соғысын басқарды 1377. 1526 ж. Дели қаласын жаулап алушы: Бабыр шах 1378. 1533-1584 жж Ресейдегі ұлы князь тағына отырған патша: IV Иван 1379. 1534 ж. Англияның шіркеуін Римге бағынудан азат еткен ағылшын королі: VІІІ Генрих 1380. 1534 ж. құрылған діни ұйым: Иезуиттер ордені 1381. 1539 ж. Францияда мемлекеттік тіл ретінде француз тілін енгізген король: І Франциск 1382. 1549 ж. қабылданған жаңа заңдар негізінде Ресейде бұрынғы боярлар думасының орнынан құрылған ұйым: Зем соборы 1383. 1555 жылғы Нострадамустың «Жүзжылдықтар» атты тарихи еңбегінде көрініс тапқан болжам: 2025 жылға дейінгі адамзат тарихы 1384. 1559 ж. аяқталған Италия үшін жүргізілген күреске қатысқан еуропалық елдер: Франция мен Испания 1385. 1571 ж. Түркияға қарсы соғысқа қатысқан, рыцарлық кәсіпті шебер суреттеген Испанияның ұлы гуманист жазушысы: Мигель де Сааведра Сервантес 1386. 1598 ж. таққа отырған, Ресейдің саяси-экономикалық, әлеуметтік-мәдени жағынан өрлеуіне көп ықпал еткен орыс патшасы: Борис Годунов 1387. 1603 ж. Англияда билікке келген корольдік әулет: Стюарттар әулеті 1384. 1603 ж. Жапонияны біріктіруді аяқтап сегун атағын алған билеуші Токугава 1385. 1606 ж. Лжедмитрий өлтірілген соң Ресейдің патшасы болды: Василий Шуйский 1386. 1608 ж. орталығы Квебек қаласы болған Француз отарының негізі қаланды: Канадада 1387. 1609 ж Испаниядан тәуелсіздігін алған ел: Нидерланды 1388. 1609 ж. Ресейдегі билікті қолына алды: Жеті бояр үкіметі 1389. 1613 ж. ақпанда Мәскеуде шақырылған Зем соборына қатысқан адамдар саны: 700 1390. 1624-1642 ж. билік құрған Франция королінің бірінші министрі: Ришелье 1391. 1628-1644 ж. Қытайдағы шаруалар көтерілісінің басшысы: Ли Цзычэн 1392. 1629 ж. жаңа Англияға қоныс аударушылардың алғашқы тұрағы: Массачусетс 1393. 1633 ж. шіркеу сотына тартылған әйгілі италиян оқымыстысы: Г.Галилей 1394. 1642 ж. өз елінің парламентіне соғыс жариялаған король: І Карл 1395. 1642 жылғы Англиядағы азамат соғысындағы қарама-қарсы екі топ: Парламентті жақтаушылар мен феодалдық-абсолютизмді жақтаушылар 1396. 1645 ж. Король әскері талқандалған елді мекен: Нейзби 1397. 1649 ж. республика болып жарияланды Англия 1398. 1649 ж болған ірі тарихи оқиға: Англия республика болып жарияланды 1399. 1649 ж. сатқындығы үшін басы кесілген ағылшын королі: І Карл 1400. 1649 ж. Ирландияға тәртіп орнатуға аттанған «Теміржондылар» армиясының басшысы: Оливер Кромвель 1401. 1653 ж Англияда О.Кромвель орнатқан билік: Әскери диктатура 1402. 1654 ж. Ресейге қосылған өлке: Украина 1403. 1654 ж. Ресейдің билігін мойындады: Украина 1404. 1678 ж. Жоңғар қоңтайшысы Қалдан Бошоктың басып алған өлке: Қашқар 1405. 1684 ж Осман империясына қарсы құрылған коалиция: «Қасиетті лига» 1406. 1687 ж. ашылған Ресейдің тұңғыш жоғарғы оқу орыны: Славян-грек-латын мектебі 1407. 1688 ж. Англияда буржуазиялық революция нәтижесінде орнаған мемлекеттік басқару формасы: Парламенттік монархия 1408. 1688-1689 ж-ындағы «Құқықтар туралы билль» бойынша Англия мемлекеті: Парламенттік монархияға айналды 1409. 1689 ж. Англияда айналымға енген жаңа мемлекеттік жүйенің негізгі құжаты: «Құқықтар туралы билль» 1410. 1691 ж. Солтүстік Монғолия жері құрамына кірген ел: Цинь империясы 1411. 1696 ж. Азов бекінісін түріктерден тартып алған орыс патшасы: І Петр 1412. 1702-1713 жж. Англия мен Франция арасындағы соғыстың себебі: Испания аймақтарына талас 1413. 1709 ж. 8 маусымда Ресейдің ұлы держава ретінде халықаралық беделінің өсуіне ықпал еткен, орыс әскерлерінің шведтерді жеңіліске ұшыратқан шайқас: Полтава түбіндегі жеңіс 1414. 1709 ж. Ресейдің Еуропадағы ролін кеңейтуге ықпал еткен І Петрдің
басшылығымен өткен шайқас: Полтава шайқасы 1415. 1711 ж. І Петрдің жарлығымен Боярлық Думаның орнына құрылған басқару аппараты: Сенат 1416. 1714 жылы Ресейде құрылды: Мемлекеттік кітапхана 1417. 1721 ж. Ресей мен Швеция арасында қол қойылған бейбітшілік келісімі: Ништад келісімі 1418. 1721 ж. қазан айында І Петрге берілген атақ: Император 1419. «Сарайлар төңкерісі дәуірі» 1725-1761 жж 1420. 1736 ж. Иранда Нәдірдің құрылтай шақыру себебі: өзін шах деп жариялады 1421. 1736-1739 жж. Делиге шабуыл жасаған Иран билеушісі: Нәдір шах 1422. 1741-1748 жж. Англия мен Франция арасындағы соғыстың себебі: Австрия мұрасына талас 1423. 1745 ж. Жоңғар хандығында орын алған оқиға: таққа талас басталды 1424. 1756-1763 жж. соғыста Франция мен Англияның таласына түскен аймақ: Үндістан елдері 1425. 1756-1763 ж. соғыс барысында Англия Солтүстік Америка мен Ост-Үнді отарларынан ығыстырды: Францияны 1426. 1757 ж. бастап Қытай императоры Цяньлунның еуропалықтарға байланысты ұстанған саясаты: Қытайға келуіне тыйым салды 1427. 1762-1796 жж. Ресейді билеген: ІІ Екатерина 1428. 1771 ж. тарихта тоқыма фабрикасын алғаш ашқан: Р.Аркрайт 1429. 1774 ж. АҚШ-та тұңғыш континенттік конгресс жиналған қала Филадельфия 1430. 1774 ж. Филадельфияда шақырылған тұңғыш континенттік конгресте қаралған мәселе: отарлардың өзін-өзі басқаруы 1431. 1775 ж АҚШ –тағы соғыста шебер қолбасшы ретінде танылды: Д.Вашингтон 1432. 1775-1783 ж. Америка тәуелсіздігі үшін шайқасушы еріктілердің бірі, поляк патриоты: Тадуеш Костюшко 1433. 1777 ж. күзінде ағылшын әскерлері басып алған АҚШ-тың астанасы: Филадельфия 1434. 1783 ж. келісімшарт бойынша Англия иелігінде қалды: Канада 1435. 1787 ж. құрылған республика: АҚШ 1436. 1787 ж. қабылданған және күні бүгінге дейін күшін жоймаған құжат: АҚШ Конституциясы 1437. 1787 ж. АҚШ конституциясына сәйкес президент сайланды: 4 жылға 1438. 1787 ж. қабылданған конституция бойынша АҚШ-тың заң шығарушы органы: Конгресс 1439. 1787 ж. қабылданған АҚШ Конституциясының айрықша қасиеттерінің бірі: Штаттардың өзін-өзі басқаруы, дербестігі 1440. 1787 ж АҚШ конституциясында заңдастырылды: Негрлерді құлдыққа алу 1441. 1787 ж. АҚШ Конституциясының толығымен демократиялық сипатта болмау себебі: Қара түстілерді құлдыққа алудың заңдастырылуы 1442. 1789 ж. Францияда көтерілісшілер басып алған қамал: Бастилия 1443. 1789 ж. Француз революциясының басты саяси жетістігі: Абсолюттік монархияның құлауы 1444. 1791 ж. Гаити аралындағы құлдар көтерілісінің басшысы: Франсуа Доменик Туссен 1445. 1791-1849 жж. Жапонияға жеті экспедиция жіберген ел: АҚШ 1446. 1792 ж. 22 қыркүйектегі Франция тарихындағы маңызды оқиға: Францияның республика болып жариялануы 1447. 1792 ж. Франция соғыс жариялады: Австрияға 1448. 1793 ж. 31-мамырда Францияда жеңіске жеткен саяси күштер: якобшілдер 1449. 1793 ж. Жирондықтар құлағаннан кейін саяси билікке келгендер: Якобиншілдер 1450. 1793 ж. Францияда тұңғыш рет қабылданған заң: тегін бастауыш білім беру 1451. 1793 ж. шілдесінде Францияда құрылған Қоғамдық құтқару комитетінің басшысы: М.Робесьпер 1452. 1793 ж. 24 маусымда Францияда Конвент қабылдады: Жаңа Конституцияны 1453. 1795 ж. АҚШ-пен бейбітшілік және достық туралы шартқа қол қойған араб елі: Алжир 1454. 1801 ж Египетте жеңіліске ұшыраған мемлекет: Франция 1455. 1804 ж. орыс-иран соғысының себебі: Армения мен Әзірбайжанның Ресейге бет бұруы 1456. 1803 ж. АҚШ-тың Франциядан сатып алған жері: Луизиана 1457. 1804 ж. тәуелсіздігін жариялаған Латын Америкасындағы ел: Гаити 1458. 1805 ж. 2 желтоқсанда француздар орыс және австрия әскерлерін талқандады: Аустерлиц 1459. 1805 ж. ағылшын адмиралы Нельсон француз-испан теңіз әскерін талқандады: Трафальгар мүйісінде 1460. 1807 ж. Тильзит бітімінің мәні: Наполеон мен І Александр Еуропада әрекет жасайтын аймақтарын бөліп алды 1461. 1807 ж. Тильзит келісімінде І Наполеонның І Александрға берген еркіндігі: Финляндияны басып алуға 1462. 1811 ж. француз-орыс қатынасының нашарлау себебі: француз өніміне баж салығының салынуы 1463. 1812 ж. 7 қыркүйекте болған оқиға: Бородино шайқасы 1464. 1812 ж. Мәскеу түбіндегі ірі шайқас: Бородино шайқасы 1465. Ерте орта ғ-да феодалдардың жерінде ерікті шаруалардың еңбегіне негізделген шаруашылық: Поместье 1466. «Отелло» шығармасының авторы: Уильям Шекспир 1467. Тарихта фабриканы алғаш ашқан: Р.Аркрайт 1468. 1904 ж. Порт-Артурдағы орыс эскадрасына шабуыл жасады: Жапония 1469. 1936 ж. желтоқсанда Кеңес Одағына біріккен республикалар саны: 11 1470. Александр Македонскийдің Шығысқа жасаған жорығының созылған уақыты: 10 жыл 1471. Эфталит дәуірінен сақталған жазба деректердің көпшілігі мына тілде жазылды: Шығыс Иран тілі 1472. Францияда Жакерия көтерілісі болған жыл: 1358 жыл 1473. Сегунат билеушілерінің этикалық ережелеріне негіз болған дін: конфуцийлік 1474. ХІХ ғ. 30-50 жж. Англиядағы пролетариаттың бұқаралық, саяси революциялық қозғалысы: Чартизм 1475. 1848-1852 ж. Иранда хандар мен шах өкіметінің билігіне наразылық білдірген халық көтерілісі: Бабшылдар көтерілісі 1476. Ірі неміс ақын-жазушысы Иоганн Вольфганг Гетенің өлеңмен жазған трагедиясы: «Фауст» 1477. Ұлыбританияда лейбористер үкіметі құрылған жыл: 1924 ж. 23 қаңтар 1478. 1941 ж 11 желтоқсанда АҚШ-қа соғыс жариялаған елдер: Германия мен Италия 1479. Герман Демократиялық Республикасы құрылды: 1949 ж. 7 қазан 1480. Мао Цзедун қайтыс болған жыл: 1976 жыл 1481. 1999 ж. Ш.Басаев пен Хаттаб жорық жасап, исламшыл тәртіп орнатпақшы болды: Дағыстанда 1482. Президенттік басқару үлгісіндегі ел: Франция, Финляндия 1483. Албанияда саяси дағдарыс көтеріліске ұласты: 1997 жылы 1484. Екінші дүниежүзілік соғыс кезінде толық бейтараптық саясат ұстанған: Швеция, Швейцария, Ирландия 1485. 1791 жылғы АҚШ-тың Конституциясына енгізілген 10 түрлі өзгерістердің атауы: Адам құқығы туралы билль 1486. Х-ХІ ғ-да Германияда қалалардың пайда болып, өсе бастауына ықпал еткен еңбек бөлінісі: Қолөнердің ауылшаруашылығынан бөлінуі 1487. Үнділер киелі деп санаған жануар: Сиыр 1488. Үнділер киелі деп санайтын өсімдік: Лотос 1489. Үнділіктердің діні: Буддизм 1490. Үнді жазушысы Калидасаның дүние жүзілік әдебиеттің алтын қорына қосылған драмасы: «Шакунтала» 1491. Үнді Ұлттық Конгресі құрылған жыл: 1885 жылы 1492. Үнді Одағы Үндістан Республикасы деп аталды: 1950 жылы 1493. Үндістанды өзге елдерден бөліп тұратын тау: Гималай 1494. Үндістанда Харши мемлекеті құрылды: VІІ ғасыр 1495. Үндістан қоғамында касталық жүйені жақтаған дін: индуизм 1496. Үндістанда Индуизм дінінің басты құдайлары: Брахма, Вишну, Шива 1497. Үндістан халықтарының діни түсінігінде бейбітшілікті сақтаушы құдай: Вишну 1498. Үндістан халықтарының діни түсінігінде дүниені жаратушы құдай: Брахма 1499. Үндістан халықтарының діни түсінігінде күйретуші және қайта құру құдайы: Шива 1500. Үндістан феодалдық қоғамының өзге елдерден ерекшелігі: Әлеуметтік каста жүйесі 1501. Үндістан сәулетшілерінің әлемдік деңгейде салынған кесенесі: Тәж-Махал 1502. Үндістанды алғаш ашқан еуропалық ел: Португалия 1503. Үндістанның ең дамыған бай аймағы: Бенгалия 1504. Үндістан үшін француз компаниясы мен ағылшындық Ост-Үнді компаниялары арасындағы күрес болған жылдар: 1756-1763 жж 1505. Үндістанда еуропалық офицерлер басқарған, жергілікті халықтан шыққан жалдамалы әскер: Сипайлар 1506. Үндістанда Ост-Үнді компаниясының таратылуының негізгі себебі: ұлт-азаттық көтерілістің болуы 1507. Үндістанда ағылшын отаршылдарына өкіметке қарсы шыққандарды жазалауға құқық берген заң: «Роулетт» заңы 1507. Үндістанда 1930 ж. қозғалыстың мақсаты: тәуелсіздікке жету 1508. Үндістан мен Англия дәстүрлеріне сүйеніп, ұлт-азаттық күрестің жаңа түрін қолданды: М.Ганди 1509. Үндістанда «Күш қолданбай қарсыласу» науқанын ұйымдастырушы: М.Ганди 1510. Үндістан Республика болып жарияланған жыл: 1950 жыл 1511. Үндістан Республикасында 1977 ж. дейін билік тізгінін ұстаған партия: Үнді Ұлттық конгресі 1512. Үндістан тәуелсіздік алғаннан кейінгі билікті алған партия: Үнді Ұлттық Конгресі 1513. Үндіқытай елдерін атаңыз: Вьетнам, Лаос, Камбоджа 1514. Үндіқытай елдеріне Франция капиталы енгізілген жыл: 1920 жылы 1515. Үндіқытай коммунистік партиясы жарияланған жыл: 1930 жылы 1516. Үштік Одақ әскери бірлестігі құрылған жыл: 1882 ж. (Германия, Италия, Австро-Венгрия) 1517. Үштік одақ қай елдің есебінен «төрттік» одақ болды: Болгарияның 1518. Үшінші Пуни соғысында Рим әскерлерінің Карфаген қаласын толықтай жаулап алған жыл: Б.з.д. 146 жыл. (б.з.б. 149 ж. басталды) 1519. Чандрагупта билік құрған мемлекет: Гупта 1520. Чартистік қозғалыстың қайраткері: Д.Гарни 1521. Черчилль мен Сталиннің құпия келісіміне орай Батыс Еуропаны өз ықпалында ұстаған елдер: Англия мен АҚШ 1522. Черчилль У. қызметтен кеткен жыл: 1954 жылы 1523. Чех мемлекеті пайда болды: X ғасырда 1524. Чехословакия Конституциясы қабылданған жыл: 1920 жылы 1525. Чехословакия Республикасының тұңғыш президенті: Т.Масарик 1526. Чехословакия, Румыния, Югославиямен шағын Антанта әскери одағын құрды: 1920-1921 жж 1527. Чилиде Ибаньес дель Кампоның әскери диктатурасы қалыптасқан жылдар: 1924-1925 жж 1528. Чилиде 1973-1990 жж. орнаған әскери диктатураны басқарған: А.Пиночет 1529. Феодалдардың атақ-лауазымы бойынша топқа бөліну ерекшелігі: Феодалдық саты 1530. Феодалдық сатыға кірмейтін тап: Шаруалар 1531. Фердоусидің «Шахнама» дастанына арқау болды: сақтардың дастандарындағы адамдардың іс-әрекеті 1532. Фирдоуси «Шахнама» поэмасынын жазған уақыт: 30 жылдан астам 1533. Фидель Кастро тобының 1953 ж. 26 шілдеде шабуыл орналасқан қаласы: Сантьяго 1534. Физиктердің арасынан тұңғыш рет Нобель сыйлығын алған адам: К.Рентген 1535. Филипп ІІ: Македонияда монархияның негізін қалады 1536. Философия ғылымының негізін салушылардың бірі: Аристотель 1537. Финикия мен Палестина жерлері орналасқан аймақ: Жерорта теңізінің шығыс жағалауы 1538. Финикияда құрылған қала-мемлекеттер: Угарит пен Библ 1539. Финикиялықтардың көктем құдайы: Ваал 1540. Финляндия 1953 ж. қабылданды: Солтүстік Кеңеске және БҰҰ-на 1541. Финляндияның Біріккен Ұлттар Ұйымына мүшелікке өткен жылы: 1953 жылы 1542. Финляндия президенті У.Кекконен жалғастырған бағыт: «Паасикиви-Кекконен бағыты» 1543. Франк империясындағы король сарайының шаруашылығын басқарушылар: Майордомдар 1544. Франк мемлекетінде салық жинайтын, әскерге басшылық жасайтын, сот ісін жүргізетін басшы: Граф 1545. Франктер билеушісі Пипиннің Рим папасына берген сыйлығының қазіргі «жұрнағы» болып табылады: Ватикан 1546. Франк империясының королі Ұлы Карл билік еткен жылдар: 768-814 1547. Франк королі Ұлы Карл император болып жарияланған жыл: 800 жылы 1548. Франктер королі Ұлы Карл соғысты: Испания және Италиямен 1549. Франктер мен Римдіктерді жақындастырған дін: Христиан 1550. Франктердің заңы бойынша қылмыстың көпшілігі осы айыппен өтелді: Ақшалай айып төлеу 1551. Франсуа Рабле өз шығармаларында: Феодалдық тәртіпті келеке етті (феодалдық тұрмысты сынады) 1552. Франция «Маршалл жоспарына» қосылды: 1948 жылы 1553. Фрэнсис Бэконның пікірінше ғылымның басты мақсаты: адамның табиғатқа өктемдік жүргізу жолын табу 1554. Цинь Ши Хуанди тұсындағы Қытай елінің әкімшіліктер саны: 36 бөлік 1555. Цинь империясының ең жоғарғы билеушісі: Боғдыхан 1556. Цинь билеушілері Қытай халқының сырт елдермен байланысына шектеу қойған жыл: 1757 жыл 1557. Цинь империясының Солтүстік Монғолияны бағындырған кезі : XVII ғ. аяғы 1558. Цинь империясы көрші елдермен тең дәрежеде дипломатиялық және сауда байланыстарын бастады: ХІХ ғ. 40 ж. 1559. Цинь империясындағы ең төменгі саты- кембағалдарға жатты: Әртістер, қызметшілер, үй малайлары 1560. Б.з.б. ІІІ мыңжылдықта Хетт патшалығы құрылған аймақтың қазіргі аты: Түркия 1561. Б.з.б. ІІ мыңжылдықтың соңында күшейген Финикия қала-мемлекеті: Тир 1562. 4 жылдық мектебі болған америкалық үндіс тайпасы: Инк 1563. 4-крест жорығында Византия жерінде кресшілер құрған мемлекет: Латын империясы 1564. 20 жыл бойы моғолдарға қарсы партизандық соғысты басқарды: Шиваджи 1565. 120 жылға созылған ұлт-азаттық күресінің нәтижесінде, 1918 ж. тәуелсіздігін орнатқан мемлекет: Польша 1566. 500-ден астам музыкалық еңбек жазған сазгер: И.С.Бах 1567. 800-н астам трактаттар қалдырған римдік шешен,әрі жазушы: Цицерон Марк Туллий 1568. Б.з.б. ХV ғ. Ашшур мемлекетінің өрлеуіне әсер еткен басты жағдай: Көрші елдердің әлсіреуі 1569. Б.з.б. ХІV ғ. Сирия жері үшін хеттермен таласқа түскен ел: Египет 1570. Б.з.д. ІХ ғ-да құрылған, Армения жерінде орналасқан Еж. мемлекет Урарту 1571. Б.з.б. VIII –VII ғ-дағы Ассирия патшаларының жаулап алу жорықтарын жүргізген елдері: Вавилон, Египет 1572. Конгресс сөз, баспасөз, жиналыс және петиция құқығына, жекебасқа, тұрғын үйге қолсұқпаушылық, қылмыстық істер бойынша азаматтық қорғау соттарын енгізу туралы конституцияға 10 түрлі өзгеріс енгізуге мәжбүр болды. AҚШ тарихына бұл өзгерістер “Адам құқығы туралы билль” деген атпен енді: 1791 1573. Декларацияның 17 бабында революциялық принциптер ретінде ағарту идеялары: халық егемендігі принципі, әрбір адамның заң алдында теңдігі, сөз, баспасөз және ар-ұждан бостандығы жөнінде жазылды. Адам және азамат құқықтарының декларациясы 1574. 1991 жылы 8 желтоқсанда Ресей, Украина, Белоруссия басшылары (Б.Ельцин, Л.Кравчук, С.Шушкевич) қол қойған келісім: Беловеж келісімі 1575. 1989 жылы 15 ақпанда KCPO әскерлері Ауған жерінен түгелімен шығарылды: Женева келісімі негізінде 1576. 1947 жылы 23 маусымда кәсіподақ қызметін шектеу және ереуілдер
ұйымдастыруда кәсіподақтардың құқығын реттеу туралы қабылданды. Тафт-Хартли заңы 1577. Америка елдерінің конференциясы өзара қауіпсіздік шартын қабылдады: Рио-де Жанейрода 1578. Жапонияда Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі жылдары аграрлық реформалар жүргізілді: 1946-1949 жж 1579. 1958 жылы Қытай Коммунистік партиясы жариялаған экономикалык бағыт: Зор секіріс 1580. 1983 жылы Түркияда Т.Озал ұйымдастырған партия: Ана-Отан 1581. XX ғасырдың 80-90 жылдары ірі саяси өзгерістер нәтижесінде Болгарияда билікке келген: Желе Желев 1582. 1923 жылы қазан айында Гамбург қаласында болған коммунистер көтерілісінің басшысы. Э.Тельман 1583. KCPO Шығыс Қытай теміржолын Жапонияға сатып жіберген жыл: 1927 1584. Ф.Рузвельт пен У.Черчилль “Атлант хартиясын” жариялаған жыл: 1941 1585. 1872 жылы Иранда 70 жыл мерзімге мұнай мен табиғи байлықтарды игеруге тиімді концессия алған ағылшын капиталисі: Ю.Рейтер 1586. 1939 жылы 1 қыркүйекте фашистік Германия әскері Польшаға баса-көктеп кірді. Польшаға шабуыл жоспары 1939 жылдың 11 сәуірінде дайындалған болатын. Немістің 57 дивизиясына қарсы 33 поляк дивизиясы ерлікпен шайқасты. Жылжымалы топ бөлімшелеріне сүйенген Гитлер әскері майданды бірнеше жерден бұзып, Польша әскерін бөлшектеп, екі апта ішінде талқандады. 1587. 1453 жылы Жүзжылдық соғыста француздар жеңіске жеткен жер. Бордо түбегінде 1588. Лейбористердің өкімет басына қайтадан келуі: 1974-1979 жж 1589. Франция “Маршалл жоспарына” қосылды: 1948 жылы 1590. Жапония сөзсіз тізе бүгу актісіне қол қойды: 1945 жылы 2 қыркүйекте АҚШ-тың “Миссури” атты кемесінде 1591. 1507 жылы лотарингиялық картограф М.Вальдземюллер жер жүзін Еуропа, Азия, Африка материктеріне бөліп, жаңадан Америго ашқан жерді оның басқа материктерімен ұқсастығына қарай “Америка деп атау керек” дейді. Ол кезде Американы “Тоты құстар жері” дейтін. 1592. Екі жақта әскери-саяси одақтар құруға кірісті. AҚШ бастаған НАТО – 1949 жылы KCPO бастаған Варшава Шартты Ұйымы 1855 жылы құрылып, “қырғиқабақ соғыстың” негізгі орталықтарына айналды. 1593. Ежелгі Римде жерді жалға алған қайыршыланған шаруалар мен азат етілген құлдарды: “Колондар” деп атады. 1594. 1480 жылы инквизиция құрылған ел: Испания 1595. Испан корольдері өз мемлекетін таза христиандар мемлекетіне айналдыруды көздеді. Дінбасылардың байлыққа ұмтылуын сынап, христиандыққа қарсы пікір айтушылар “күпірлер” деп жарияланды. Олармен күресу үшін 1480 жылы инквизиция құрылды 1596. Афинының қуатты және бай қала-мемлекетке айналу ғасыры: Б.з.б. V ғасырдың ортасы 1597. Ежелгі Грекиядағы ахейлік мемлекеттердің ішіндегі ең ірі қала-мемлекет: Микены 1598. Б.з.б. V ғ. тұңғыш рет байлығы мен даңқына қарамай, кез келген азамат сот болып сайлана алған қала-мемлекет: Афины 1599. 756 жылы Испания жерінде құрылған араб әмірлігі: Кордова 1600. 1492 жылы Пиреней түбегінен қуылған халықтар: Еврейлер 1601. Ежелгі Грекияда сәулет өнері жоғары қарқынмен дамыды: Б.з.б. V ғасырда 1602. Ежелгі Рим империясы поэзиясының “алтын ғасыры” атанған кез: Б.з.б. I ғ. соңы мен б.з. I ғ. басы 1603. XI-XII ғғ. Еуропадағы сәулет өнерінің үлгісі: Романдық 1604. “Қайта өркендеу” мәдениеті толық гүлдену деңгейіне жетті: XV-XVI ғғ. аралығында 1605. ХХ ғасырдың басында жаңа технологияны өндірісте пайдаланудан алдыңғы қатарға көтерілді: Ұлыбритания, АҚШ, Германия, Франция, Бельгия 1606. Әлі де болса ауыл шаруашылығында еңбек етті. Еуропа елдерінде халықтың еңбекке жарамды бөлігінің жартысынан астамы Азия, Африка және Латын Америкасы елдерінің көбінде көбінде индустрияландыру тіптен басталған жоқ болатын: Швеция, Италия, Ресей Австро-Венгрия, Канада, Жапония индустрияландыруды жеделдету жолына түсті 1607. Тарихта монархияның екі негізгі түрі: абсолюттік және конституциялық 1608. Абсолюттік монархияның формасы Ресейде, Австро-Венгрия мен Германияда 1609. Конституциялық монархияның айырмашылығы сол, мұнда мемлекет басшысының (монарх, король, император) билігі шектеулі. Мемлекеттегі жоғарғы билік мұндай жағдайда екі субьектіге – монархқа және