Тіркеу нөмірі 204-ж Регистрационный №204-ж



Pdf көрінісі
бет22/26
Дата12.02.2017
өлшемі4,03 Mb.
#3947
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26

№ 3 (55), 2012   
 
 
                                   Региональный вестник Востока
Pascal», «Пользовательские типы данных в Turbo Pascal» в экспериментальных 
и контрольных группах не одинаков. В силу того, что 
S
2
1
< S
2
2
можно принять, что подготовка в экспериментальном потоке, где реализованы 
разработанные оптимальные методы, дали более высокий положительный ре-
зультат, чем в контрольных потоках.
Экспериментальная  работа  проведена  по  теме  «Система  программирова-
ния Turbo Pascal» на факультете математики, физики и технологий ВКГУ имени 
С. Аманжолова. В качестве экспериментальной – была выбрана группа специ-
альностей «Информатика», а в качестве контрольной группы – параллельная 
группы этих же специальностей, где уровень знаний не ниже, чем уровень сту-
дентов экспериментальной группы. 
На лабораторных занятиях в контрольной группе задачи решали традицион-
ными методами. В экспериментальных группах наряду с этими методами задачи 
по этим темам решались разработанными нами методами. Затем проводилась 
контрольная работа. Каждый билет контрольной работы состоял из четырех за-
дач: одна – по теме «Выполняемые операторы»; одна – по теме «Типы перемен-
ных»; две – по теме «Пользовательские типы данных».
С учетом значимости материала определены их уровни успешности и ступе-
ни фундаментальности [3, 6]. Поскольку заданий 4, N = 4 и 4*N = 16, то общую 
сумму уровней усвоения всех вопросов считаем равной 16. Сумма уровней фун-
даментальности всех вопросов считаем 16. Максимальные уровни успешности 
α1,  α2,  α3,  α4  и  параметры  фундаментальности  β1,  β2,  β3,  β4  каждого  вопро-
са под соответствующим номером принимаем в следующих значениях α1 = 3, 
α2 = 4, α3 = 4, α4 = 5, β1 = 4, β2 = 3, β3 = 4, β4 = 5 [3]. Контрольную работу выполняли 
по 10 студентов из контрольной и экспериментальной групп.
Результаты контрольной работы по теме «Пользовательские типы данных» 
десяти студентов первого курса специальности «Информатика» в эксперимен-
тальных и контрольных группах на 2011-2012 учебный год представлены в та-
блице 2 и 3, где К
α
, К
β
 – это коэффициенты успешности усвоения и фундамен-
тальности, α и β – соответственно параметры уровней усвоения и фундамен-
тальности  материала,  t  –  это  запланированное  время  на  выполнение  работы 
(t = 50 мин).
Коэффициенты абсолютной успеваемости К
у
 и автоматичности усвоения Кa 
материала, комплексная оценка качества К вычислены нами по соответствую-
щим формулам:
А.С. Кадырова, А.С. Абдыгалимова

167
Шығыстың аймақтық хабаршысы   
 
 
                                       № 3 (55), 2012
ПЕДАГОГИКА, ПСИХОЛОГИЯ И ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ
М
1
 – это общее количество студентов в экспериментальной группе, М

– об-
щее количество студентов в контрольной группе; Р
1
, Р
2
 – число студентов, выпол-
нивших работу соответственно в экспериментальных и контрольных группах, t
1i

t
2i
 – время выполнения работы i-студентом в каждой группе.
Таблица 2 – Результаты измерения параметров уровней усвоения и фундаментальности материа-
ла десяти студентов экспериментальных групп
Экспериментальные группы
Порядковый номер студента
1
2
3
4
5
Уровень
α
β
α
β
α
β
α
β
α
β
Номер задания
1
3
2
3
4
3
3
3
3
3
3
2
3
2
4
4
2
4
3
4
2
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
4
5
3
3
3
5
3
3
4
5
4
К
α

β
0,88
0,63
0,75
0,88
0,75
0,81
0,75
0,88
0,81
0,81
t
1i
0,75
0,75
1
1
0,75
Порядковый номер студента
6
7
8
9
10
Уровень
α
β
α
β
α
β
α
β
α
β
Номер задания
1
2
4
2
2
3
3
3
3
3
4
2
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
4
5
4
2
3
3
4
5
4
4
4
К
α

β
0,69
0,88
0,50
0,69
0,75
0,81
0,88
0,81
0,81
0,88
t
1i
1
1
1,4
1
1
В таблице 4 представлена комплексная оценка качества К студентов обуче-
ния студентов первого курса специальности «Информатика» на 2011-2012 учеб-
ный год. Результаты обучения в обеих группах удовлетворительные, т.к. 100% 
обучаемых (10 студентов) имеют К > 0,45. В экспериментальной группе 100% 
обучаемых имеет К > 0,63, следовательно, результат обучения в ней хороший. 
В контрольной группе 6 студентов из 10 имеют К > 0,63, что не составляет 90% 
от общего числа обучаемых, поэтому уровень обучения не может считаться хо-
рошим.

168
№ 3 (55), 2012   
 
 
                                   Региональный вестник Востока
Таблица 3 – Результаты измерения параметров уровней усвоения и фундаментальности материа-
ла в контрольных группах десяти студентов
Контрольные группы
Порядковый номер студента
1
2
3
4
5
Уровень
α
β
α
β
α
β
α
β
α
β
Номер задания
1
3
2
3
3
2
4
2
3
3
2
2
3
2
3
3
2
3
4
3
3
2
3
2
3
3
3
3
3
3
3
3
2
4
2
2
3
4
3
4
3
3
3
2
К
α

β
0,42
0,56
0,75
0,81
0,63
0,88
0,75
0,75
0,75
0,50
t
2i
1,75
1,2
1,1
1,4
1,5
Порядковый номер студента
6
7
8
9
10
Уровень
α
β
α
β
α
β
Α
β
α
β
Номер задания
1
1
2
2
3
3
3
2
4
2
4
2
1
2
2
3
2
3
2
4
2
3
3
1
2
2
2
2
3
3
4
2
3
4
2
2
3
2
3
3
3
3
3
4
К
α

β
0,31
0,50
0,56
0,63
0,63
0,75
0,63
0,94
0,56
0,88
t
2i
1,75
1
1,75
1
1
Таблица  4  –  Результаты  измерения  комплексной  оценки  качества  обучения  студентов  первого 
курса 
а) экспериментальные группы 
Порядковый номер студента в списке
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
К=
0,76
0,867
0,867
0,899
0,867
0,899
0,7973
0,867
0,867
0,899
б) контрольные группы
Порядковый номер студента в списке
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
К=
0,5376
0,67
0,695
0,643
0,526
0,525
0,5878
0,644
0,72
0,696
СПИСОК лИТЕРАТУРЫ
1. Психолого-педагогическая диагностика: учебное пособие / Под ред. И.Ю. левченко, С.Д. За-
брамной. – М.: Академия, 2003. – 318 с. 
2. Сидоренко Е.В. Методы математической обработки в психологии / Е.В.Сидоренко. – СПб.: 
Речь, 2003. – 350 с.
А.С. Кадырова, А.С. Абдыгалимова

169
Шығыстың аймақтық хабаршысы   
 
 
                                       № 3 (55), 2012
ПЕДАГОГИКА, ПСИХОЛОГИЯ И ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ
3.  Сулейменов  Ж.  Методика  преподавания  дифференциальных  уравнений:  учеб.  пособие  / 
Ж. Сулейменов. – Алматы: Қазақ университеті, 2009. – 198 с.
4. Абылкасымова А.Е. Теория и практика обучения математике / А.Е. Абылкасымова. – Алма-
ты: Білім. – 2004. – 284 с.
5. Гусева А.И. Учимся программировать: PASCAL 7. 0. Задачи и методы их решения: учеб. по-
соб. / А.И. Гусева. – 2-е изд. – М.: Диалог-МИФИ, 2000.
6.  Суходольский  Г.В.  Математические  методы  в  психологии  /  Г.В.  Cуходольский.  –  Харьков: 
Гуманитарный Центр, 2006. – 282 с.
ӘОЖ 811.512.122
Н.З. Сейтқазина
1
, А.А. Амангелді
2
1
№ 34 орта мектеп, Семей қ.
2
С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті, Өскемен қ.
ҚАЗАҚ ТІлІНЕН БІлІМ БЕРУ ӘДІСТЕРІНІҢ САРАлЫМНАМАСЫ ЖӘНЕ 
ҚҰРЫлЫМДЫҚ ЖҮЙЕСІ
Мақалада  қазақ  тілінен  білім  беру  әдістерінің  саралымнамасы  және  құрылымдық  жүйесі 
қарастырылады.
 
В  статье  рассматривается  система  классификации  и  структуры  методов  обучения 
казахскому языку.
The classification of structure and system of methods of teaching Kazakh language are considered 
in the given article. 
Мектеп оқушыларына қазақ тілінен теориялық білім мен практикалық дағды 
беруде  білім  беру  әдістері  жиі  қолданылады.  Сондықтан  білім  беру  әдістері 
теориялық әдістеменің негізгі мәселелері болып саналады. Әдіс – грек тілінен 
енген  сөз.  Оның  бастапқы  ұғымы  “зерттеу”  деген  мағынаны  аңғартқан.  Бертін 
келе алғашқы мағынасын кеңейтіп, “белгілі бip пәнді оқытудың әдісі” дегенді білді- 
реді. Сөйтіп, әдіс қазақ тілінен теориялық білім берудің тәсілдерін, соған бай-
ланысты практикалық дағды мен тәлім-тәрбие берудің амалдарын саралайды, 
соны  ic-тәжірибе  жүзінде  icкe  асырудың  тәсілі  мен  жолдарының  тіл  жүйесін 
көрсетеді.  Оқушылардың  қазақ  тілінен  алған  білімі  мен  білігін  және  ic-
тәжірибелік  дағдысын  қалыптастыру  жолындағы  мұғалімнің  жүргізетін  жұмыс 
жүйесі  оқыту  әдістерінің  құрылымына  тікелей  байланысты  [1].  Сонымен  қатар 
мұғалім басшылығымен орындалатын оқушы жұмысының тұрақты сатысы оқыту 
әдістерінің  мазмұнына  қатысты.  Білім  беру  әдістері  қазақ  тілінің  теориялық 
материалдарын психикалық қызмет негізінде меңгертіп, оны оқушылар ойында 
қалыптастыруды  және  практикада  шебер  қолдана  білуді  үйрететін  тәсілдер 
құрамы болып табылады.
Білім беру әдістеріне педагогика теориясында төмендегідей анықтама беріл-
ген: «...білім беру әдістері оқушылардың білім мен білігін, олардың практикалық 
дағдысын қалыптастыру жолындағы мұғалімнің жүргізетін жұмыстарының тәсілі 
және оқушылар жүргізетін жұмыстың мұғалімнің басшылығымен орындалатын 

170
№ 3 (55), 2012   
 
 
                                   Региональный вестник Востока
бірден-бip тәсіл» [2].
Әдістің теориялық мақсаты білім берудің мақсатына негізделеді де әр алуан 
жұмыс  жүйесі  арқылы  жүзеге  асады.  Осы  үрдісте  мынадай  ойлау  дағдылары 
қалыптасады:  тілдік  материалдарды  талдау,  талданған  объектілерді  түсіндіру, 
объектілерді  дәлелдеу,  объектілердің  өзіндік  белгілерін  санамалап  көрсету, 
тақырыпты  оқыту,  оқыту  үстінде  қатесін  түзету,  тақырыптың  анықтамасы  мен 
ережесін айту, бірнеше мысалдарды оқушылардың өздеріне тапқызып талдату. 
Білім мен дағдының өзара кірігу арқылы білім беру әдісінің құрылымын білуге 
жол ашады, мұғалім мен оқушының қарым-қатынасы күшейіп, мұғалімнің білім 
беру  шеберліктері  төселеді,  теориялық  және  практикалық  әдістерді  саралап, 
қолдануға жаттығады. Осының нәтижесінде қазақ тілінің оқыту әдістері жүйеле-
ніп, білім берудің сапасы артады [3].
Қазақ тілінен білім беру әдістері сан алуан. Осы әдістерді әдістемеде жіктеп 
көрсетудің  мәні  зор.  Жіктеп  көрсетуде,  біріншіден,  оқушыға  берілетін  білімнің 
сапасы  артады,  екіншіден,  оқушымен  жүргізілетін  жұмыстың  дәлдігі  нығаяды, 
үшіншіден, мұғалімнің атқаратын жұмысы жеңілдейді. Әрине, білім беру әдістерін 
таңдап  қолдану,  оны  қай  уақытта  іске  асыру  және  білім  беру  әдістерін  қай 
материалға байланысты сұрыптап алу – әдістеменің қиын әpi күрделі мәселелері. 
Сондықтан  оқушыларға  ұсынылатын  тілдік  материалдардың  көлемін  дұрыс 
талдап,  сұрыптау  өте  қажет  іс  болып  табылары  сөзсіз.  Оқушыларға  берілетін 
бі лім мазмұнының көлемі мен ғылыми сапасын зерделеу білім беру әдістерінің 
іске асырылуын жеңілдетеді. Білім беру әдістерін іске асыруда оларды топтас-
тыру, жіктеу ең қажетті мәселе болып табылады. Оқушылар тілді практикалық-
теориялық және теориялық-практикалық жақтан меңгереді. Қазақ тілінен білім 
беру әдістерін топтастыру әдістеменің соңғы жетістіктеріне негізделеді.
Қазақ  тілінен  білім  беру  әдістері  жіктеуде  төмендегі  әдістемелік  мәселелер 
өлшем  етіп  алынады.  Олар  мыналар:  қазақ  тілінен  білім  беру  әдістері  білім 
алу көздеріне байланысты жіктеледі. Біз оқушылардың қазақ тілінен теориялық 
білім  алуы  мен  практикалық  дағды  қалыптастыруының  негізіне  тоқтай  кетуді 
жөн санадық. Оқушылар қазақ тілінен алған білімдері мен дағдысын ұжыммен 
қарым-қатынас  жасау  негізінде  кеңейтеді.  Көрген-білгенін  әңгіме  етеді,  сөйтіп 
қарым-қатынас  жасау  негізінде  белгілі  бip  білім  негіздерін  молайтады.  Тілдік 
материалдарды  ic  жүзінде  қолдануды  оқушылар  көркем  әдебиетті  оқу  үстінде 
түсінеді.  Оқушылар  білім  мен  дағдыны  қазақ  тіліне  байланысты  жүргізілетін 
тәлім-тәрбие  сабақтары  мен  сыныптан  тыс  орындалатын  жұмыстар  бойынша 
алады. Білім мен дағды мұғалімнің түсіндіруі бойынша жеткізіледі. Білім мен бі-
лік қазақ тілі оқулығы бойынша қалыптасады, білім мен дағды арнайы таңдалған 
дидактикалық материалдар – диктант, мазмұндама, үлестірмелі қима қағаздар 
және түрлі көрнекі құралдар негізінде шоғырланады [4].
Қазақ  тілінен  білім  беру  әдістері  белгілі  әдіскер  ғалымдардың  айтқан 
әдістемелік пікірлеріне байланысты жіктеледі. Профессор А.В. Текучев «Мето-
дика русского языка в средней школе» деген еңбегінде білім беру әдістерін білім 
алу көздеріне қарай жіктеуді мақұлдайды. Орыс тілін оқытудың заңдылықтарын 
көп зерттеген әдіскер ғалым профессор л.П. Федоренко теориялық методиканы 
зерттеудің  мәселесі  жайында:  «Важными  вопросами  теории  методики  автор 
считает следующие: принципы методики русского языка, вытекающие из зако-
номерностей усвоения родного языка; теоретический анализ средств передачи 
Н.З. Сейтқазина, А.А. Амангелді

171
Шығыстың аймақтық хабаршысы   
 
 
                                       № 3 (55), 2012
ПЕДАГОГИКА, ПСИХОЛОГИЯ И ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ
знаний, в частности анализ методов обучения родному языку», – деп орынды 
атап көрсеткен. Ана тілін оқыту әдістемесін негізгі мәселелерін зерттеу қазіргі 
заманғы әдістеменің басты міндеті болып отыр. Қазақ тілін оқыту әдістемесіне 
байланысты жазылған құнды зерттеулер де осы мақсатқа арналады. Мұнда білім 
беру әдістерінің біраз түрлері жан-жақты баяндалады.
Сөйтіп,  қазақ  тілінен  білім  беру  әдістерін  оқушыларың  білім  алу  көздеріне 
негіздей  отырып,  оларды  төмендегіше  топтастыруға  болады:  қазақ  тілін 
практикалық жақтан үйрету әдістері. Бұл әдістердің құрамына мыналар кіреді: 
тілді  әдебиет  материалымен  байланыстырып  өту  әдісі,  түсініксіз  сөздерді 
үйрету әдісі, диологтік және монологтік сөйлеуді үйрету әдісі, ауызша түсіндіру 
әдісі,  ауызша мазмұндау әдісі  және мәнерлеп оқу әдісі,  қазақ тілін  теориялық 
жақтан  үйрету  әдістері.  «Бұған  мына  топтағы  әдістер  жатқызылады:  әңгіме 
әдісі,  хабарлау  әдісі,  тәжірибе  әдісі  және  кітапты  пайдалану  әдісі,  қазақ  тілін 
теориялық-практикалық жақтан үйрету әдістері. Яғни дайын материалды талдау 
әдісі,  фонетикалық  талдау  әдісі,  морфологиялық  талдау  әдісі,  синтаксистік 
талдау  әдісі,  тілдік  материалдың  түрін  өзгерту  әдісі,  тілдік  тапсырмалары  бар 
мазмұндау әдісі, қазақ тілі бойынша сөйлем құрату әдісі, тілдік тапсырмалары 
бар  шығарма  жаздыру  әдісі,  орфографиялық  талдау  әдісі,  көшіріп  жазу  әдісі, 
диктант жазу әдістері».
Қазақ тілінен саналы әрі тиянақты алған білімдерін ic жүзіне асыруда жүйелі 
жұмыс  тәртібі  үлкен  рөл  атқарады.  Сондықтан  өнімді  әдістерді  әдістемелік 
қағидаларға  сәйкес  жүргізіп  отыру  мақсаты  көзделеді.  Жоғарыда  айтылған 
әдістерді  іске  асыру  арнайы  таңдалған  материалдар  негізінде  жүргізілетін 
жұмыстың  психологиясына  байланысты.  Әдістің  қолдану  жүйесі  білім  алу 
көздеріне  негізделе  отырып,  мынадай  жұмыстың  басты  үрдістерін  ескертеді: 
әдістің іске асырылу жүйесі объектіні меңгертудің психологиялық байланыста-
рына  қатысты.  Мұғалім  мен  оқушының  қарым-қатынасы  бойынша  бұрын  өтіл-
ген материалдар мен жаңадан өтілетін объектілер жөнінде оқушыларда белгілі 
дәрежеде ұғым, түсінік пайда болады. Бұл кезде өтілген материалдар оқушылар 
ойында  сәулеленеді.  Белгілі  бір  объекті  логикалық  ойлаудың  тәсілдері  мен 
екінші  сигнал  жүйелері  нәтижесінде  ой-қорытындысы  жасалады  [5].  Қазақ  тілі 
тақырыптары  туралы  айтылған  тілдік  белгілерді  қорытып  жинақтайды,  осы 
материал жайында оқушылардың қойылған сұрақтарына жауап береді. «Мұғалім 
материалдың  ауырлығын  ескере  отырып,  дағдылар  құрамын  іске  асырады. 
Әдістің  іске  асырылу  жүйесі  материалды  оқытудағы  басты  мақсаттарға  қарай 
жүргізіледі.  Мәселен,  жоғарыдағы  жүйемен  жүргізілетін  түсіндіру  әдісінде 
мынадай  мақсаттарды  көздеуге  болады:  өткен  материалды  еске  түсіру,  оған 
сөйлемдерді таратып беру, көрнекі құралдарды пайдалану, материалды талдау 
әдістері  арқылы  жинақтайтын  дағдылар  көрсету,  олардың  өзіндік  белгілерін 
таныту, нақтылы жаттығу жұмыстарын көрсету» [5].
Белгілі  бір  грамматикалық  тақырыптарды  өту  үстінде  әдістер  жиынтығы 
бірімен-бірі  кірігіп,  көгенделіп,  байланысып  отырады.  Мұндай  әдістің  екі  түрлі 
қызметі ескеріледі: толық элементті әдіс; аралас элементті әдіс. Толық элементті 
әдіс  тілдік  материалдардан  білім  беруде  өзінің  ішкі  құрылымын  істің  өн  бой- 
ында бүтіндей сақтайды. Сөйтіп, оқушыларға теориялық білім мен практикалық 
дағды  беруде  жетекші  қызмет  атқарып,  белгілі  әдіс  жүйесінде  дараланып 
отырады.  Ал  аралас  элементті  әдістер  білім  беруде  жаппай  қатысып,  әрбір 

172
№ 3 (55), 2012   
 
 
                                   Региональный вестник Востока
әдіс элементтерінің тиісті орында қызмет атқаратындығы сезіледі. Материалды 
түсіндіруде  өтілгенді  еске  түсіру  үшін,  талдау,  түсіндіру  әдістері,  хабарлау 
амалдары,  көрнекілік  тәсілдері,  әңгіме  әдістерінің  элементтерінің  қосылуы 
теориялық материалдардың меңгерілуіне жағдай жасайды. Әдісті іске асыруда 
негізгі  мақсаттармен  бірге  тақырыпқа  сай  ескертілетін  принциптерді  ұмытуға 
болмайды. Мәселен, қазақ тілі тақырыптарын оқыту үстінде: әдіс элементтерін 
ұштастыру, оқушылардың зейінін қазақ тілі тақырыптарына аудару, тақырыптың 
өзіндік белгілерін тірек ету, тақырыптың әсерлігі мен мәнерлігін күшейту, ауызша 
сөйлеу дағдысын арттыру, жазу сауаттылығын арттыру, оқушылардың өз бетінше 
жұмыс  істеу  белсенділігі  мен  саналығын  күшейту  тағы  басқаларды  қадалаған 
жөн.
Сөйтіп,  әдістің  іске  асырылу  жүйесі  лингвистикалық  фактілерді  тірек  етіп, 
психологиялық  факторлар  негізінде  дидактикалық-методикалық  принциптер 
бойынша  жүзеге  асады.  Таза  практикалық  жұмыстарды  орындауда  түсініксіз 
сөздерді түсіндіру, ауызекі тілді дамыту, мәнерлеп оқу, қосымша әдеби кітаптар-
мен жұмыс істеу тәсілдері жұмсалады [6].
Түрлі пәндер саласындағы түсініктер мен фактілер қазақ тілінен білім беруге 
материал есебінде қызмет атқарады. Пән мұғалімдері өз жұмысын қазақ тіліне 
сәйкес мынадай білім беруге бағыттайды: «Мұғалім өзінің мағыналы да ғылыми 
болуы,  грамматикалық  жақтан  жаттық  құрылуы,  сөздік  қорының  молдығы  мен 
сөз  саптауының  орамды  келуімен  оқушыларға  үлгі  бола  алады,  оқушылар 
мұғалімге  еліктей  отырып,  берілген  сұрақтарға  толық  жауап  беруге  әрекет 
жасайды, мұғалімге еліктеу, мұғалімнен үйрену нәтижесінде оқушылардың сөздік 
қоры  молаяды,  оқушылардың  ауызша  берілген  жауаптарын  оқылып  отырған 
тақырыптардың өзіндік белгілеріне қарай дұрыс ұйымдастырып, шығарма, жаз-
ба жұмыстарын жүйелі жазуға дайындайды, мұғалім оқушылардың ауызша және 
жазбаша тіліндегі грамматикалық, стилистикалық қателерін дер кезінде түзетіп, 
дұрыс бағалап отырады» [7].
Әрбір жеке пән мұғалімі оқушылардың ой-өрісін дамыта отырып, бір пәннен 
алған білімін екінші бір пәнге пайдалану жағын қарастырады. Оқушылар әрбір 
пәннің  өзіндік  заңдылықтарын  меңгермейінше,  сол  пәннен  тиянақты  да  терең 
білім ала алмайды. Сондықтан оқушылардың әрбір пән бойынша практикалық 
дағдыларын қалыптастырғаны орынды.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. Сарыбаев Ш.X. Қазақ тілі методикасының кейбір мәселелері. 1-бөлім / Ш.X. Сарыбаев. – 
Алматы: ОП, 1956. – Б. 126.
2.  Бегалиев  Г.  Бастауыш  мектептегі  қазақ  тілі  методикасының  мәселелері  /  Г.  Бегалиев.  – 
Алматы, 1993. – 147-б.
3.  Құлайқұлов  М.  Мектеп  оқушыларын  оқыту  мен  тәрбиелеуге  қaзipгi  заманғы  техникалық 
құралдарды пайдалану / М. Құлайқұлов. – Алматы, 1972. – 21, 25-б.
4. Құлмағанбетова Б. Орта мектепте қазақ тілін оқытудың жалпы мәселері. Қазақ тілін оқыту 
методикасы / Б. Құлмағанбетова. – Алматы: Мектеп, 1988. – 134, 165-б.
5.  Жапбаров  А.  Қазақ  тілі  стилистикасын  оқыту  методикасының  негіздері  /  А.  Жапбаров.  – 
Алматы: ҚазМГУ, 1991. – 78, 111, 265-б.
6. Қазыбаев С. Сабақтас құрмалас сөйлемдерді оқытудың тиімді әдіс-тәсілдері / С. Қазыбаев. 
– Алматы, 1969. – 32, 114-б.
Н.З. Сейтқазина, А.А. Амангелді

173
Шығыстың аймақтық хабаршысы   
 
 
                                       № 3 (55), 2012
ПЕДАГОГИКА, ПСИХОЛОГИЯ И ОБРАЗОВАТЕЛЬНЫЕ ТЕХНОЛОГИИ
ӘОЖ 37.013
Ш.Қ. Құрманбаева
С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті, Өскемен қ.
ҰРПАҚ ТӘРБИЕСІ – ҰлТ БОлАШАҒЫ
Мақалада еліміздің стратегиялық даму талаптарына сәйкес білім мен тәрбие беру жүйесін 
жаңғыртудың қажеттілігі мәселесі сөз болады.
В статье рассматривается вопрос о необходимости модернизации системы образования и 
науки в соответствии с условиями стратегического развития страны. 
The question of the necessity of educational system and science modernization according to the 
conditions of the country strategic development is considered in the article.
Қазақстан тәуелсіздік ал ға нына аз уақыт болғанына қара ма стан, әлемдік білім 
нарығында өзінің лай ықты орнын алу үшін білім беру жүйесіне озық үлгідегі үде-
ріс терді енгізе отырып, дамудың жаңа сатысына көтеріліп келе жатқаны белгілі. 
Бүгінде  егемен  еліміздің  стратегиялық  жолы  «экономикалық  табыстар  мен 
қоғамдық  игіліктерді  қамтамасыз  етудің  оңтайлы  теңгерімін  табуға»  бағыттал-
ған.  Өміріміздің  сапасын  арттырып,  экономика  жетістіктеріне  қол  жеткізу  үшін 
шын мәнінде адами капитал болып табылатын білім берудің маңыздылығы аса 
жоғары. 
Елбасымыз  Н.Ә.  Назарбаев  өзінің  биылғы  «Әлеуметтік-экономикалық  жаң-
ғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Қазақстан халқына Жолдауын-
да басым бағыт ретінде білім беру жүйесін жаңғырту мәселесін көтерді. 
Елбасы  білім  беру  жүйесін  жаңғырту  барысында  келесілерді  үйретудің 
маңыздылығын атап өтті:
– оқыту үдерісіне қазіргі заманғы әдістемелер мен технологияларды енгізу;
– педагогтер құрамының сапасын арттыру;
– біліктілікті бекітудің тәуелсіз жүйесін құру;
– білім берудің қолжетімділігін кеңейту;
– жастарға білімді әлеуметтік бейімделу үдерісінде пайдалана білу. Сонымен 
қатар білім беру жүйесін жаңғыртудың басты талаптарының бірі ретінде оқыту 
үдерісінің тәрбиелік құрамдас бөлігін күшейту қажеттілігін ерекше атап көрсетті 
[1].
Білім  ошақтарының  алдына  қоятын  ең  басты  мәселенің  бірі  –  өркениетті, 
прогресшіл  бағыттағы  азаматтық-адамгершілік  қасиеті  мол,  ұлттық  тілін 
ұлықтайтын, өзге елдердегі замандастарымен тең дәрежеде бәсекелесе алатын 
биік өрелі, терең білімді ұрпақ тәрбиелеу. Осыған орай қазіргі таңда Қазақстан 
Республикасында  қоғам өмірін демократияландыру мен ізгілендіру бағытында 
болып жатқан түбегейлі жаңаруларға байланысты білім мен тәрбие беру жүйесі-
не де жаңғыртулар енгізудің қажеттілігі туындап отыр. 
Облысымыздағы мектептерде оқыту мен тәрбие жұмысының соңғы мақсатты 
нәтижесіне жаңаша көзқараспен қарайтын уақыт жетті. Біздің атқарып отырған 

174

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   26




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет