G.N. GUBAIDULINA, Z. TORGAUYT

489

Региональный вестник Востока

  

 

 

 

 

        

Выпускается ежеквартально

When laying the foundation for future career development must keep in mind that 

different people reach a stage of maturity, differing from each other in terms of their 

health, formed personality traits and, above all, need-motivational sphere and character 

[1]. And since they have different viability, and the content, intensity and dynamic 

manifestations of their motivation - requirement spheres vary as unequal development 

of general and special abilities, expressed in the degree of success of the acquisition 

of knowledge, skills and abilities, and operate them, they are always in more or less 

degree differ from each other also as stakeholders. Thus, the opportunities for further 

development as individuals, personalities and subjects of knowledge, communication 

and labor will also be different. In this regard, the trajectory of personal professional 

development for all students will be different.

The concept of «trajectory». S.I. Ozhegov in an explanatory dictionary of the 

Russian language the term «path» is defined as «line of movement of something». The 

movement in the development of man - it is his development, the formation of personal 

qualities, the designation of his present and focus on the further purpose. Development 

occurs in the activities that contemporary science viewed as a system included in a 

public relations [2]. In the opinion of A.N. Leontiev, out of this relationship there is 

no human activity. The main activity is the work of man, namely, professional activ-

ity. Since man a social being - it is also considered that personal development takes 

place in the process of socialization and education. Being the object of social influ-

ence, he is primarily a subject of social development, as well as an active subject of 

self-development, including self-education. The process of socialization does not stop 

at a mature age, it continues uninterruptedly throughout a person’s life. From a peda-

gogical point of view, socialization - is the process and the result of assimilation and 

the active subsequent production of the social experience by the individual [3]. In this 

process, education has a practical and symbolic value. The practical importance of 

education reflected in concrete knowledge, skills and symbolic - in the social prestige 

of education. Socialization cannot occur without the inclusion of the subject in the 

active process of the activity, which plays an important role in its development. S.L. 

Rubenstein noted that before the man should always get up tasks that are relevant to 

him, the solution of which it should be included [4]. Only through the vigorous activ-

ity the person can achieve success in the professional field. Professional growth of the 

person is carried out by the gradual accumulation of experience of interaction with the 

surrounding society, mastering social forms of consciousness and behavior. Speaking 

of socialization, note that this process has an impact on professional development as 

a whole professional development - is the assignment of the various aspects of labor 

(professional roles, motivation, knowledge, skills, experience), that is - is the process 

of socialization that takes place in ontogenesis assigning them to different aspects of 

the world of work. The main driving force behind professional development is the 

G.N. GUBAIDULINA, Z. TORGAUyT. 2 (66) 2015. Р. 488-491   

 

 

                ISSN 1683-1667 

490

Тоқсанына бір рет шығарылады

  

 

 

 

         

Шығыстың аймақтық хабаршысы

desire of the individual for integration into the social context of identity-based so-

cial groups and institutions. The beginning of the active professional development is 

to take the personality of professionalization as a vital task, her personality-meaning 

“insertion” into the overall life plan. Some aspects of the concept of “personal devel-

opment” and “professional development”, we determined to believe that the internal 

development of the individual is accompanied by external influence, which can be 

defined as a basis for modeling a particular vector the trajectory of of development, 

including professional [5].

E.F. Zeer movement of the individual in developing a professional area defined 

by the following three factors:

– Age-related changes, cause periodization of the development of personality;

A system of continuous education;

– 

The leading professionally-oriented activities.

– 

Mutual influence of these three factors is the professional development of the 

individual - the movement of the person in professional and educational space and 

time of professional life. It covers the period from the beginning of development of 

the personality formation of professional interests and inclinations before the end of 

a professional career. E.F. Zeer notes that «the individual trajectory of professional 

identity formation is characterized by a change in direction of the vector of development, 

due to a violation of a coherent, linear, orderly process of professional development 

and  education  aspects  of  instability  (bifurcation  points).  “Infringers”  of  evolution-

ary development are the psychological barriers: maladjustment, crises, deformation 

caused accentuation professional, social and occupational incidents, unfavorable cir-

cumstances, chance. The area bounded by these coordinates, forms the personal and 

professional potential of the person”.

Professional space for the student is to education at the university. Establishment 

of regularities of professional development of the future specialist is caused on the one 

hand, by the content and organization of the educational process, and on the other - by 

subjective factors. While studying at the university student, consciously or not, but 

changes itself. It arise, develop, begin to dominate the weaker ones quality or cease 

to play its due the role of another. In this process, it is necessary find certain methods 

of educational work to the professional development of students was not spontaneous, 

but was under the guidance in line with the specific for each student his path. It is 

impossible not to accept the idea F.I. Peregudova that: «Since every person is unique, 

that ideally, each person has a right to his friendly education system, promotion of» 

own  educational  the  trajectory  of  «,  which  is  not  alien  to  the  individual  approach, 

constant psycho-diagnostic and career guidance support» [6]. Of interest is also the 

point of view of T.A. Makarenko that individual trajectory of the student is consider-

PSyCHOLOGICAL AND PEDAGOGICAL SCIENCES

491

Региональный вестник Востока

  

 

 

 

 

        

Выпускается ежеквартально

ing the professional development as a way of self-development of the individual in the 

future professional activity by creating a professional environment, the organization of 

psycho-pedagogical support, assist in professional growth, based on the existence of 

the individual qualities of the person. Consideration of the above points, led us to the 

formulation of the concept of individual trajectories of students’ professional develop-

ment, which is understood by us as a process of self-development, self-education and 

transformation of personality, building construct their professional “I”, which includes 

the willingness in professional activity which can be successfully adapted to the chang-

ing conditions of professional and pedagogical environment. In our study, we believe 

that the professional field of the university, that is appropriately organized educational 

process becomes an external controller with respect to each student. The ability to 

become the subject of educational and professional activity takes place in the transi-

tion of external to internal controls. The effectiveness of this process depends on the 

external environment and internal subjective position of students that develop during 

the training period. Development of a subject position of the student include: Forma-

tion of abilities of self-knowledge, reflection, empathy skills, communication skills; 

mastery of the value and meaning of training and educational activities, strengthening 

personal and professional fulfillment. Subjectivity is a higher level of activity and is 

reflected in the student orientation and awareness of his/her activities, its ability to 

self-development [7]. All of these points, as we see it, should be formed on the basis of 

individual programs of personal-professional self-development, as well as by strength-

ening the role of the educational process, psychological and pedagogical support and 

raise the profile of the students’ personal and professional positions.

REFERENCES

1. Bordovskaja, N.V., Pedagogika. Uchebnik dlja vuzov. N.V. Bordovskaja, A.A. Rean, 

SPb., Piter, 2000, 298 (in Russ).

2. Vedernikova, L.V., Teorija i praktika stanovlenija i razvitija issledovatel’skoj kom-

petentnosti pedagogov. monogr. L.V. Vedernikova, Ju.V. Ryndina. Ishim. Izd.vo IGPI im. P.P. 

Ershova, 2012, 128 (in Russ).

3. Zeer Je.F., Professional’no obrazovatel’noe prostranstvo lichnosti. sinergeticheskij 

podhod. Je.F. Zeer. Obrazovanie i nauka, 2003, 5, 79, 90 (in Russ).

4. Leont’ev A.N., Dejatel’nost’. Soznanie. Lichnost’. A.N. Leont’ev. Moskva. Politiz-

dat, 1975, 304 (in Russ).

5. Makarenko, T.A. Formirovanie individual’noj traektorii professional’nogo razvitija 

budushhih social’nyh pedagogov. avtoref. dis. … kandidata pedagogicheskih nauk. T.A. Ma-

karenko. Jakutsk, 2006 (in Russ).

6. Dyachenko M.I., Kandybovich L.A., Psychology of the Higher School. Minsk, 2006 

(in Eng).

7. Lednev V.S., The content of education. M., 1989, 360 (in Eng).

G.N. GUBAIDULINA, Z. TORGAUyT. 2 (66) 2015. Р. 488-491   

 

 

                ISSN 1683-1667 

492

Тоқсанына бір рет шығарылады

  

 

 

 

         

Шығыстың аймақтық хабаршысы

ӘОЖ 811.111

А.Т. ДЮСЕНБАЕВА, А.С. ДАИРБЕКОВА

С. Аманжолов атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік университеті, Өскемен қ., Казақстан

АҒЫЛШЫН ТІЛІН ОҚЫТУДЫң ҚАЗІРГІ ЗАМАНДЫҚ ӘДІСТЕМЕСІ

Рухани интеграция дәуірлеген бүгінгі таңда ағылшын тілі ғаламдық феноменге 

айналды. Мемлекетаралық байланыстарды нығайту елдердің экономикалық қарқынына 

ғана  емес,  ол  руханиятқа,  соның  ішінде  тілге  де  тәуелді.  Оқыту  саласына  түбегейлі 

өзгеріс жүріп жатқан, оқыту әдістері мен оның мазмұны қайта қарастырылып жатқан 

қазіргі  таңда  шетел  тілдерін  оқытудың  орны  бөлек.  Ағылшын  тiлiн  үйрену  баланың 

өз бетiнше бiлiм алуына, интермәдениет коммуникациясын бойына сiңiруіне септiгiн 

тигiзедi.

Түйін  сөздер:  оқыту  процесі,  жаңаша  оқыту  әдістемесі,  озық  технологиялар, 

рөлдік ойындар.

СОВРЕМЕННЫЕ МЕТОДЫ ПРЕПОДАВАНИЯ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА

Духовная  быстрая  интеграция  сегодня  в  английском  языке  стала  глобальным 

явлением. Темпы экономического укрепления зависит не только от межгосударственных 

отношений, духовности, в том числе и от языка. Существует радикальное изменение 

в  области  образования,  методы  обучения  и  содержания  обучения  современных 

иностранных языков, занимают отдельное место. Изучение английского языка помогает 

детям самостоятельно учиться, и полностью освоить межкультурную коммуникацию.

Ключевые  слова:  учебный  процесс,  новые  методы  обучения,  передовые 

технологии, ролевые игры.

MODERN METHODS OF TEACHING ENGLISH

Spiritual rapid integration today in English – has become a global phenomenon. Rates 

of economical strengthening depends not only on bilateral relations, spirituality, and also in-

cluding the language. There is a radical change in education, teaching methods and content of 

learning modern foreign languages occupy a special place.Learning English helps children to 

learn independently, and fully master the intercultural communication.

Keywords: educational process,new teaching methods, advanced technologies, role-

playing games.

Оқыту процесі, әсіресе тіл үйрету өте күрделі де қиын жұмыс. Ол ақпа-

раттарды  жүйелеу  мен  қабылдаудан,  таным  мен  түсініктен,  бақылау  мен 

анықтаудан, өңдеу мен салыстырудан, есте сақтау мен ізденуден тағы басқалардан 

тұрады. 

Оқыту процесі жыл сайын толығып, жаңарып отыратындықтан, қазіргі тіл 

үйренушіге  қойылатын  талап  та,  жауапкершілік  те  арта  түседі.  Соңғы  кездері 

оқушылардың мүмкіндіктерін ашып, белсенділігін арттырып, қызығушылығын 

ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

493

Региональный вестник Востока

  

 

 

 

 

        

Выпускается ежеквартально

оятуға  арналған  жаңа  әдіс-тәсілдер  қалыптаса  бастады.  Ол  тәсілдер  –  тіл 

үйренушінің  дербес  танымдық  белсенділігін  арттыратын  жаңаша  оқыту 

әдістемесі [1].

Жаңаша оқыту әдістемесі дегеніміз – тілді жаңа озық технологиялармен 

оқыту деген сөз. Ал бұл озық технология бұрыннан келе жатқан әдістерді өңдеу, 

жөндеу, талдау арқылы жетілдіру, жаңа жолдарды іздестіру, сол бағытпен жұмыс 

істеу дегенді білдіреді. Жаңаша оқытудың көздейтін мақсаты – оқыту процесін 

үйрету емес, тіл үйренушіге ерік беру, таңдау жасату, оған бағыт-бағдар беру, 

бақылау  арқылы  оның  қабілеті  мен  мүмкіндігін  ашу.  Сондай  әдістеменің  бірі 

– белсенділікті арттырып оқыту. Бұл әдістемеге рөлдік ойындар, өрнектеу (мо-

делирование), диаграмма арқылы тіл үйрету, іскерлік ойындар т.б. жатады. Бұл 

әдістемені пайдалану кезінде жаңа техника құралдары: аудио-бейне құралдар, 

әртүрлі  көрнекі  құралдар,  компьютер,  лайдпро,  кодоскоптар  қолданып, 

үйренушінің тіл үйренуге қызығушылығын арттырады. Ақпараттар жиынтығын 

жақсы қабылдайды, белсенділігі жоғарылайды, өз бетінше естігенін, көргенін, 

байқағанын, бойға сіңіргенін ойда қорытады.

Рөлдік  ойындарды  ойнаған  кезде  үйренушінің  барлық  қабілеті  оның  іс-

әрекеті негізінде беріледі. Оның ойлауы мен іс-әрекеті қатар жүреді. Тіл үйренуші 

өткен материалдарды қайталау арқылы лексикалық та, грамматикалық та дағды 

қалыптастырады. 

Жаңаша  оқыту  әдістемелерін  оқытушы  өз  мүмкіндігінше  бұрыннан  бар 

дағды,  әдістерді  басшылыққа  ала  отырып,  оны  түрлендіріп,  жандандырып 

тәжірибеде қолданады. Бұдан ұтатынымыз – тіл үйренушінің танымдық қабілетін 

дамытуға, әрбір тілдік материалға, қиындықтарға даяр болу мен оны жеңе білу, 

қарым-қатынас жасай білуіне ықпал етеміз [2].

Компьютерлік технология – оқытудың арнайы жиынтығы мен әдістемесін, 

әдісін  және  тәрбие  құралдарын  анықтайтын  технологиялық-педагогикалық 

процесті ұйымдастырудың ең тиімді жолы. 

Соңғы жылдары ағылшын тілін оқыту мен білім беруді компьютерлендіруде 

ақпараттық  технологияларды  пайдалануға  баса  назар  аударылуда.  Қазіргі 

ақпараттық  құралдар  –  бұл  тек  спутниктік  және  кабельдік  телевидение,  бей-

не  және  дыбыстық  жүйелер,  электронды  ойындар  емес,  сонымен  бірге  тілді 

оқытудың жаңа жүйесі, ерекшелігі және тәсілін атқаратын негізгі бағыт болып 

табылады. Ал қызығушылық дегеніміз – тіл үйренушінің шығармашылық және 

ойлау қабілетін арттыруға септігін тигізетін ынталылық.

Жаңа  ақпараттық  технологияларды  пайдаланатын  әдістер  мен  Интернет 

секілді қазіргі тәсілдер жеке бағдарламалық бағытта көмегін тигізеді, оқушының 

қабілетіне қарай оқытудың дифференциациясын қаматамасыз етеді. 

Бүгінгі таңда адамзат өмірінде компьютердің қолданылмаған жері жоқ. Әр 

А.Т. ДЮСЕНБАЕВА, А.С. ДАИРБЕКОВА. 2 (66) 2015. Б. 492-498 

 

 

                ISSN 1683-1667 

494

Тоқсанына бір рет шығарылады

  

 

 

 

         

Шығыстың аймақтық хабаршысы

салада компьютерлік технология белсенді қолданылуда, ал интерактивті бағытта 

оқытушы мен оқушыға көмекші құрал.

Психологиялық  тұрғысынан  қарағанда  компьютермен  оқытудың  тиім-

ділігі  мол.  Оқу-әдістемелік  жұмысының  тиімділігін,  практикалық  сабақтың 

қызығушылығын  қамтиды.  Егер  компьютерлік  бағдарлама  сауатты  құрылса, 

онда ол оқытушыға уақыт үнемдеуге және үйретудің кейбір тиімді сәттеріне на-

зар аудартуға көмегін тигізеді. Сондай-ақ нұсқаушы – компьютердің арқасында 

оқушы бойында түйсіну пайда болады. Компьютерлік технологияның тиімділігін 

арттыру үшін бағдарламада әртүрлі жаттығуларды, ойын элементтерін және ән-

музыканы қолдануға болады.

Аталмыш технология практикалық сабақты жүйелі ұйымдастыруда маңыз-

ды.  Компьютерлік  технологияларға  әртүрлі  ғылым  мен  практикадағы  арнайы 

ақпараттық әдістер, тақырып бойынша лексика-грамматикалық жаттығулар жа-

тады. 

Соның ішінде үйрету технологиясында қарастырылған үйрену мен дағды-

лану әрекеттерінің қалыптасуы әр сабақта қолданылады:

– ойлау қызметін жинақтап қорыту;

– практикалық іс-әрекет пен ойлаудың жылдамдығы;

– ойлау мен еңбектің икемділігі және дербестігі.

Лексикалық және грамматикалық материалдарды сұрыптау ұстанымдары 

анықталып, оны компьютерлік технология бойынша практикалық сабақта тиімді 

түрде  беру  жолдары  белгіленеді  әрі  бақылау  жұмыстарын  жүргізуге  болады. 

Мысалы:  а)  сөздің  жеңіл-қиындығы  мәнін  ескеру;  ә)  сөздің  тіркесу  қабілеті; 

б) сөздің синонимдік қасиеті; в) сөз мағынасын түсіндіру және оны сөйлемде 

дұрыс қолдану; г) сөздің мағынасын дұрыс аудару.

Компьютерлік  технология  арқылы  сөздерді  таңдау,  іріктеу  мәселесімен 

айналысуға  болады.  Оқушы  түсінігін  кеңейтіп,  сөздерді  дұрыс  қолдануға 

дағыдаланады және тақырып бойынша ойларын жеткізуде осындай компьютерлік 

технология пайдалы. 

Бұл технологияның ерекшелігі – сөздерді есте сақтап, тез меңгеруге және 

осыған  байланысты  лексика-грамматикалық  материалды  арнайы  компьютерде 

дайындау қажет.

Компьютермен жұмыс істеу өте қызықты. Үлгерімі нашар оқушының да 

компьютермен  жұмыс  істеуге  ынтасы  зор  болуы  ғажап  емес.  Өйткені  кейбір 

жағдайда компьютер оның білмегенін көрсетіп, көмекке келеді. Ол оқушының 

білім  сапасын  жоғарылатуға,  жекелей  ерекшеліктерін  ескертуге  ықпал  етеді. 

Жаттығу  жұмыстарын  орындау  барысында  оның  жауаптарына  машина  тура 

және үздіксіз серпілісті қамтамасыз етеді. Оқушы жұмыс қарқынын өзі ажырата 

білсе, компьютер оқытудың даралығын жақсартады. Оқушы қанша қате жіберсе 

ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

495

Региональный вестник Востока

  

 

 

 

 

        

Выпускается ежеквартально

де, қатені талдау мен түзетуге уақыты мол болады.

Ең  алдымен,  компьютер  оқытушыға  оқушының  өз  бетінше  жұмысын 

ұйымдастыруға жәрдем береді. Ол үшін төмендегі жаттығулар мен әдістемелік 

тәсілдерді қолдану дұрыс.

Сұрақ-жауап диалогы. Оқушы сұраққа құрылған лексика-грамматикалық 

материалдар негізінде сұрақтарға жауап беруі керек.

Таңдамалы  жауаптармен  жүргізілетін  тапсырма.  Компьютерге  жауап 

беру үшін оқушы ұсынылатын нұсқалардың бірін таңдауы қажет.

Еркін құрылған сөйлемдерді стильдік түзету.

Толықтыруды керек ететін жаттығулар.

Компьютер толықтыруды керек ететін сөйлем жиынтықтары мен мәтіндер- 

ді ұсынады. Сөздерді аудару үшін көмекші құрал ретінде беріледі немесе компью-

тер ұсынған жауаптардың нұсқалары ішінен қажетті сөздер мен сөз тіркестерін 

толықтырады. 

Сөздікті меңгерудегі өзін-өзі бағалауға арналған жаттығулар.

Асықпай компьютермен еркін жұмыс істей отырып, оқушының өз бетімен 

ойлануға дағдалануы, оқу қабілеті артып, білім нәтижесіне көз жеткізеді. Тілді 

меңгеруге деген ынтасы мен белсенділігі күшейе түседі. Демек, бұл бастаманың 

біраз ізденістерді қажет ететіні сөзсіз. 

Ал тіл үйретудегі басты мақсат – тіл үйренушінің коммуникативтік ком-

петенциясын функционалдық негізде қалыптастыру. Сабақтың құрылымындағы 

жүйелілік,  когнитивті  компоненттерімен  қоса  коммуникативтік-әрекеттік 

әдістеме басым болса, тіл үйренуші екінші тілді нәтижелі меңгереді. Ана тілін 

қандай  мақсатқа,  қандай  тәсіл  арқылы  пайдаланса,  ағылшын  тілін  де  солай 

қолдана алады.

Компьютерлік  бағдарламалар  күн  сайын  жетілдіріліп,  қарқынды  даму 

үстінде.  Компьютер  кеңселік  құжаттарды  әзірлеу  үшін  ғана  емес,  сонымен 

қатар бірнеше күрделі әрекеттерді орындайтын тиімді құрал болып саналады. 

Компьютердің  адам  өміріне  енуіне  байланысты  жаңа  мәдениет  қалыптасуда. 

Бүгінде әлемдік Интернет жүйесі арқылы ақпарат алып қана қоймай, білім алудың 

жаңа түрі – аралықтан оқыту әдісі пайда болды. Бұл бір қарағанда білім алушы 

үшін тиімді. Білім алушының өзі тұратын жерден ешқайда шықпай-ақ өз үйінде 

отырып, дәріс алуға мүмкіндігі бар. Сондай-ақ өзіне ыңғайлы уақытта өз бетінше 

оқуына  болады.  Аралықтан  (қашықтықтан)  оқытуға  арналған  жобалардың 

көпшілігінде  білім  берудің  қалыптасқан  түрі,  мысалы,  өз  бетінше  орындауға 

арналған  дәрістік  және  оқу  материалдары,  оларды  меңгеруге  бағытталған 

тексеруші жаттығулар мен бақылау түрлері берілген. Дәрістер оқушыға компакт-

дискілерге, мультимедиалық материалдарға және аудиовизуалдық құралдардағы 

семинарларда  беріледі.  Бейнедәрістер  мен  семинарлар  күндізгі  оқу  түріндегі 

А.Т. ДЮСЕНБАЕВА, А.С. ДАИРБЕКОВА. 2 (66) 2015. Б. 492-498 

 

 

                ISSN 1683-1667 

496

Тоқсанына бір рет шығарылады

  

 

 

 

         

Шығыстың аймақтық хабаршысы

атмосфераны  қамтамасыз  етіп  қана  қоймай,  оқушының  тақырыпқа  бірнеше 

рет қайтып оралуына мүмкіндік береді. Ол дұрыс түсінбеген тақырыбын өзіне 

ыңғайлы уақытта игеруіне болады. Оқу үрдісін басқару, ағымдық материалдар 

бойынша  ақпарат  алмасу  және  бақылау  жұмыстарының  орындалуын  тексеру 

электронды  пошта  арқылы  жүзеге  асырылады.  Электронды  пошта  арқылы  әр 

оқушы жеке немесе бүкіл топ болып оқытушымен ақпарат алмаса алады [3].

Оқу материалы ретінде оқушыға дәстүрлі оқулықтар мен оқу құралдары 

және интерактивті қасиеті шектеулі бейне және мультимедиалық материалдар 

ұсынылады. Басқаша айтқанда, мультимедия технологиясының көмегімен бей-

не, мәтін және графика арқылы оқу курсының материалдары жасалады. Аталған 

бағыттың жаңадан пайда болуына қарамастан аралықтан оқытудың жақсы да-

мып келе жатқаны байқалады.

Аралықтан оқыту екінші жағынан алғанда тілдік пән үшін тиімсіз. Мұнда 

жазба тілді меңгеруге арналған бағдарламалар бар. Осыған дейін тілді сырттай 

оқып  үйренуге  болатындығы  жайында  әдіскер  ғалымдар  арасында  пікірталас 

туған емес. Себебі – тілді үйренуші оны қарым-қатынас құралы ретінде үйренгісі 

келетіндігінде.  Тілді  коммуникативті  тұрғыда  қолдану  мақсаты  мен  талабы 

адамдардың сөйлеу әрекетімен белгіленеді. Сондықтан білім алудың осы саласы 

оқу үрдісінде оқытушының үнемі болуын қажет етеді.

Кейбір дәстүрлі, әдістемелік жағынан жетілдірілген телекурс, видеофиль-

мдер  өз  бетінше  тіл  үйренушіге  аралықтан  оқуда  қосымша  материал  ретінде 

ұсынылады. Өз бетінше тіл үйренуші үшін бұл тиімсіз және тәжірибе көрсеткен-

дей оң нәтиже бермеді. Өйткені тілді ойдағыдай меңгеру үшін интерактивті орта, 

қарым-қатынастық механизм керек. 

Тілді сырттай оқу бөлімінде үйрену тиімді нәтиже бермейді. Тіл үйренудегі 

коммуникативтік  әдіс  басым  тұрған  бүгінгі  әдістеме  ілімі  қатысымдық  бағыт 

ұстанған  әдістеме  оқулықтарды  дүниеге  әкелді.  Ол  оқулықтардың  мақсаты 

–  тіл  үйренушінің  тілді  қарым-қатынас  құралы  ретінде  пайдалануға  үйрету 

болғандықтан, ол оқытушының қатысынсыз жүзеге асырылмайды әрі тілдік ма-

териалдарды толық қамти алмайды. Оның үстіне тіл үйренуші бастауыш топта 

оқитын болса, мәселе күрделеніп кетеді.

Алайда аралықтан оқытудың тілдік пәндер үшін болашағы жоқ деп айтуға 

болмайды. Тіл үйренгісі келетіндер баршылық. Ол – әртүрлі жастағы адамдар 

мен мамандық иелері. Сонымен қатар түрлі мақсат көздеушілердің тіл үйренуді 

қалауына қарай жүзеге асады [4].

Бүгінде  шетелдік  ғалымдар  тіл  білімінің  фонетика  саласы  бойынша 

мультимедиалық  оқулықтарды  сараптай  келе,  арнайы  жасалған  компьютерлік 

бағдарламалар арқылы оқушыға тек тілді үйретіп, оқытып қана қоймай, соны-

мен  қатар  дыбыстар  мен  сөздерді  дұрыс  айтуға  жаттықтыратын  электронды 

ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

497

Региональный вестник Востока

  

 

 

 

 

        

Выпускается ежеквартально

оқулықтар жасауға мүмкіндік барлығын айтады.

Қазіргі  ақпараттық  технология  мен  телекоммуникациялардың  қарқынды 

дамуы  болашақта  компьютер  мен  модемді  көпшіліктің  пайдалануына  бола-

тындығын көрсетеді. Сонықтан ағылшын тілін аралықтан оқытудың жүйелілік 

бағдарламасын дайындау қажеттігі айқындалады. 

Мультимедия технологиясының көмегі арқылы тек өз бетінше тіл үйренумен 

қатар, аралық оқытуды ұйымдастыруда мынадай қажеттіліктер туындайды:

– кез келген оқушының компьютерді пайдалануға мүмкіндігі болуы;

–  электронды  оқулық  тестік  жүйемен  және  тренажермен  тілдік  деңгейді 

меңгеруге байланысты құрылуы;

–  электронды  оқулықтар  оқушыны  қызықтыратын  тілдік  материалды 

меңгеруге  негізделген  видеосабақтар  мен  қысқа  метражды  көркем  фильмдер, 

кесте, сызбалардан тұруы. Яғни анимациялық, мультимедиалық элементтері бар 

виртуальді оқулық болуы керек;

– оқушылардың тілдік материалды тексеруге негізделген сөйлеу әрекетінің 

барлық түрін қамтыған жаттығулардың өз бетінше және жеке үйренуіне болатын 

режімде, пайдаланушының талабын қанағаттандыратын болуы тиіс;

–  тілдік  бірліктердің  қолданылуын  жаттап  алуға  мүмкіндік  беретін, 

грамматикалық  материалдардың  бірнеше  лексикалық  материалмен  қолданы-

луына жаттықтыратын қосымша оқу құралдарымен (кітап, радио, кино, видео) 

қамтамасыз етілуі;

– тіл үйрену үрдісінің бастапқы кезеңінен бастап шығармашылық, қарым-

қатынастық, проблемалық мақсаттарды қойып, онда көрнекі құралдардың (гра-

фика, анимация, видео, т.б.) пайдаланылуын қамтамасыз етілуі керек.

Аралықтан  оқыту  жүйесінде  оқытушымен  үнемі  байланыста  бола  оты-

рып, мультимедиалық оқулықты жетілдіруге болады. Мысалы, гипероқулыққа 

айналдыруға мүмкіндік туады. Өйткені онда тілдік әрекеттердің шығармашылық 

түрі жазу мен сөйлеуді бақылауға мүмкіндік туады.

Бүгінде авторлық мультимедиалық оқулық жасауға арналған компьютерлік 

бағдарламалар  бар.  Онда  кез  келген  оқытушы  өзінің  қалауынша,  мемлекеттік 

стандарт пен типтік бағдарламаға сәйкес мультимедиалық оқулық дайындай ала-

ды. Ол үшін тіл үйренудегі компьютердің әдістемелік қызметін айқындайық.

Көмекші қызметі

Қатысымдық – чат арқылы тілдесуге болады.

Ұйымдастырушылық-қызықтырушылық  –  қазіргі  уақытта  компьютер 

адамдарды қатты қызытырады, осының өзі жағымды фактор болып саналады.

Негізгі қызметі

Ақпарат берушілік – компьютердің ең тиімді жағы ақпаратты сақтауға және 

А.Т. ДЮСЕНБАЕВА, А.С. ДАИРБЕКОВА. 2 (66) 2015. Б. 492-498 

 

 

                ISSN 1683-1667 

498

Тоқсанына бір рет шығарылады

  

 

 

 

         

Шығыстың аймақтық хабаршысы

оны өңдеуге мүмкіндік беруі. Сондықтан компьютер тіл үйренуде ақпараттық 

жүйе ретінде пайдаланылады.

Жаттықтырушы-компьютер арқылы тіл үйренуде оқушының тілдік матери-

алды жаттап алуы үшін бірнеше рет қайталауына мүмкіндік болады. 

Бақылаушылық-түзету – ағымдық және қорытынды бақылау жұмыстарын 

тексеруге, тексерудің объективті, яғни шынайы болуына, оқытушының бақылау 

жұмысын  тексеруге  уақытын  бөлмеуге,  бақылау  жұмысының  қорытындысын 

жасауға тиімді.

Өзге тілді компьютерлік технология арқылы оқытуды енгізу – тіл үйренуші-

нің  тілді  меңгеруін  белгілі  бір  дәрежеге  көтереді  деген  пікірдегі  сарапшылар. 

Компьютерлік технология арқылы оқытылған тілдік материалдар көп уақытқа 

дейін  адамның  жадында  сақталады.  Дәстүрлі  оқу-әдістемелік  әдебиеттерге 

қарағанда (оқулықтар, аудио, видео, плакат, таблица, кестелерге) компьютерлік 

оқулықтардың жүйелілігі мен бірнеше оқыту түрлерінің тоғысуына байланысты, 

яғни оқытудың интерактивті түрінің қолданылуына орай тіл үйренушінің ком-

пьютер мүмкіндіктерін кеңінен пайдалануына жол ашық.

Білім  беру  үрдісіне  жаңа  технологияның  енуі  көптеген  педагогикалық 

мәселелерді шешуге мүмкіндік береді. Ол дидактикалық және психологиялық 

ұстанымдарды жүзеге асыруға да жағдай жасайды.

ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Иманқұлова С. Жаңаша оқыту әдістемесі. – Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық 

университетінің хабаршысы. Филология сериясы. – 2006. – №1.– 97-98 бб. 

2.  Сақтағанова  М.С.  Ағылшын  тілін  оқытудың  әдістері  /  М.С.  Сақтағанова, 

Н.Қ. Алиева, Н.Қ. Айтбаева. – Білім, 2006. – №3. – 43-бет.

3. Ботағарина Г. Ағылшын тілін оқытудағы бүгінгі белес. – Білім, 2006. – №3. – 

70-б.

4.  Шамшырақова  Г.  Ағылшын  тілін  оқытудың  құрылымы  //  Кәсіптік  мектеп.  – 

2007. – №3. – 12-б.

REFERENCES

1. Imankulova S., Zhanasha okytu adistemesi Al-Farabi atyndagy Qazaq Ulttyq Univer-

sitetinin habarshysy, Philologia seriasy, 2006, 97, 98, 1 (in Kaz).

2.  Saktaganova  M.S., Alieva  N.St., Aitbaeva  N.K.,  Agylshyn  tilin  okytudyn  adisteri, 

Bilim, 2006, 43, 3 (in Kaz).

3. Botagarina G., Agylshyn tilin okytudagy bugingi beles,Bilim, page 70, №3, 2006 (in 

Kaz).

4. Shamshyrakova G., Agylshyn tilin okytudyn kurylymy, Kasiptik mektep, 2007, 3, page 

12 (in Kaz).

ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР

499

Региональный вестник Востока

  

 

 

 

 

        

Выпускается ежеквартально

УДК 37.09

жүктеу/скачать 13,26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: