Т†лен …бдiк?Лы парасат майданы таЎдамалы Алматы «Раритет» 2012
жүктеу/скачать 1,3 Mb. Pdf көрінісі
|
| Бґл – јалыптасјан даЈдыны бґзу, жаЎалыјја јґштарлыј.
Тiршiлiк жаЎашыл танымныЎ арјасында Јана дамитынына дауыЎыз жој шыЈар. АрЈы-бергi тарихја к†з жiберген кiсi адамзатты бајыт- ты болды деп айта алмас. Жер бетiндегi јырЈын соЈыстар, аштыј, апат, iндет, адам баласыныЎ бойынан арылмаЈан јиянат, јайыршылыј, ол аз болса, бҐгiнгi табиЈат дертi: бґзылЈан ауа, уланЈан су мен топырај – соныЎ д„лелi. МґныЎ б„рiн былай јойЈанда, жеке адамныЎ таЈдырын – тiптi мына екеуiмiздiЎ таЈдырымызды алайыјшы. Ба- јыттымыз ба? ‡з басым бајыттымын деп айта алмай- мын. ‡мiрдегi осынша јиянат пен „дiлетсiздiктi к†ре тґрып ж„не одан јґтыла алмасыЎды бiле тґрып, јай- тып бајытты боласыЎ? Сан Јасыр бойына iзгiлiк пен адал- дыјја ҐмiтiЎдi артсаЎ да, сол Ґмiт †мiр шындыЈымен бет- пе-бет келгенде, баланыЎ ойыншыЈындай быт-шыт бола- тынын тарих јанша рет д„лелдесе де, ештеЎе ґјпайтын најґрыстай алЈан бетiмiзден јайтпаймыз. Сојыр ґста- Јанынан жазбайды дейдi. Б„лкiм, бґл – рухани сојырлыј болар. Б„рiне сенумен келемiз. Отја да сендiк, суЈа да сендiк, табынбаЈан затымыз јалмады. ЅґдайЈа да, пайЈамбарЈа да сендiк. К†семге де, шешенге де сендiк. Бiрај адамзаттыЎ јасiретi содан жеЎiлдедi ме? Адамзат јанша Јасыр †мiр сҐрсе, сонша Јасыр алданып келедi. «IзгiлiктiЎ жеЎiсiне сенiЎдер», – дейдi ајын-жазушылар. Ол жеЎiс јашан бола- ды? Iзгiлiк јай Јасырда жеЎiске жетпек? Аныј д„лел бар ма? Жој. Тек солай болса екен деген тiлек јана. Сонда осынша бајытсыздыјтыЎ себебi не деген заЎды сґрај туады. Негiзгi себебi – ајыл-ой кеЎiстiгiнде адамзат- тыЎ осы уајытја дейiн адасып келгенi; оныЎ рухани „лемiндегi жајсылыј пен жамандыј немесе iзгiлiк пен јиянат деп ата- латын ґлы ЈибадатханалардыЎ јате салынуы. – 26 – Олай болса, ар-ґят, адамгершiлiк, „дiлет туралы тҐсiнiктерiмiздi јайта жасауымыз керек. «Жаман деп жҐргенiмiздi жајсы деуге батылымыз жет- кен кҐнi бiздiЎ †мiрiмiзде ґлы кезеЎдер басталады», – дейдi Ф.Ницше. Ескi ґЈым, ескi јаЈида, ескi даЈды бiздiЎ ајыл-ойымызды буып, шындыј пен ајијаттыЎ жҐзiн дґрыс к†рсетпейдi. Ѕаншама тарихи тґлЈалар кезiнде „йк„пiр атанып, отја †ртелiп, дарЈа асылып, елден аласталды – кейiн пайЈамбарлар јатарына јосылды. …дебиет пен †нер саласында јаншама к†ркем туындылар еЎ †ркениеттi елдердiЎ †зiнде јоЈамдыј моральЈа Ґйлеспейтiн «ґятсыз» шыЈармалар деп танылып, олар- Ја тыйым салынып, жаЎа заман, жаЎа ґрпај келгенде еЎ озыј туындылар јатарынан орын алды. ОсыныЎ б„рi ескi ґЈымныЎ салдары. Одан босанЈан с„тте-ај санамызЈа нґр бiтiп, алды- мыздан аныј та, айјын басја †мiр басталады. Ендеше бiздiЎ санамызЈа бостандыј керек. Ајыл-ойдыЎ азаттыЈы керек. Оны тојтатар ешјандай кедергi болуЈа тиiстi емес. Тек рухани шексiз бостандыј јана адамзатты бајытты ете алады. С„леммен, Бейтаныс јґрбыЎыз». Жајсылыј та, жамандыј та алдымен дҐниеге идея кҐйiнде келедi. Сосын iске асады, сенiмге айналады. Ал мына хаттаЈы идеяларды рухани „лемге тасталЈан атом бомбасы деп јана јарауЈа болады. ОныЎ зардабын бол- жау мҐмкiн емес... Бґдан „рi ойлауЈа шамам жетпедi. ЖҐйке тамырым- ныЎ тартылЈан сымдай сiресiп, ҐзiлудiЎ аз-ај алдында тґрЈанын сезiп, соны босату Ґшiн айјайлап д„лiзге шыј- тым: – Бґл не деген сґрјиялыј?! Не јылЈан адам †зi? Неге менiЎ б†лмеме сґраусыз кiредi? ЖҐгiрiп медбике келдi. Жґмысја жајында тґрЈан „йел едi. – Сiз не бiтiрiп жҐрсiз? – деп бажылдаймын оЈан †зiмдi †зiм тојтата алмай. – Б†тен адамды неге кiргiзесiз менiЎ б†лмеме? Медбике менi „реЎ дегенде сабырЈа шајырып, не бол- Јанын сґрады. Мен оЈан ж†ппелдемеде ештеЎе тҐсiндiрiп – 27 – бере алмадым. Тек хатты к†рсетiп: «Мiнеки, мiнеки, бґдан артыј јандай д„лел керек?» – дегендi јайталай беремiн. Ајыры медбике не болЈанына тҐсiндi. – Мен барда сiздiЎ б†лмеЎiзге ешкiм де кiрген жој, – дедi маЈан таЎырјай јарап. – Ѕалайша кiрген жој? Мiне, мiне, – деймiн таЈы да хатты к†рсетiп. – Жајсы, – дедi ол „лден соЎ бiр јґпияныЎ бар екенiн сезгендей болып. – Сiз јазiр жатып демалыЎыз, сабырЈа келiЎiз. Сосын к†ремiз. Медбике менi б†лмеге кiргiзiп, тыныштандыратын д„рi бердi де: – БҐгiн далаЈа шыјпай-ај јойыЎыз. Егер кешке јарай мазаЎыз болмаса, кезекшi д„рiгерден жатарЈа укол сґра- Ўыз, – деп ајыл јосты. – Сiз Јафу етiЎiз, – дедiм мен бейбiт Ґнмен медбикенiЎ јолынан ґстап. – Ыза болЈан соЎ, даусым шыЈып кеттi. Мен сандырајтап отырЈан жојпын. Сенесiз бе? Мен бiр тыЈырыјја тiрелгендей жаЈдайда жҐрмiн. Осында келгелi бiр адамнан хат аламын. СоЎЈысы – мынау. Бiрај кiм екенiн бiлмеймiн. Мазај јылЈандай кейде б†лмеме тас- тап кетедi. – ЅолымдаЈы хатты таЈы к†рсеттiм. – АЎды- Јаныма бiраз болды. ЖҐйкеме тиiп жҐрген н„рсе – осы. Медбике шын ойланып: – Хатты јашан к†рдiЎiз? – дедi. – Осы жаЎа Јана. – ЖаЎа Јана? – деп јайталады ол шошыЈандай бiр Ґнмен. – Жарайды, – дедi сосын шыЈуЈа бет алып. – Мен жајында келген адаммын, к†бiн „лi тани јоймаймын... Бiрај байјап жҐрейiн. Ал сiз демалып жата тґрыЎыз, – деп есiктi сыртынан жапты. Мен байыз тауып жата алмадым. СаЈат 11-де аутотре- нингке бардым. Бiрај iшiмдегi жайсыз ойлардыЎ мазам- ды алЈаны сонша, д„рiгер јыздыЎ „демi ернi мен мар- жандай тiстерi, жґмсај Ґнi, жан рајатына шајырЈан си- јырлы с†здерi, јиял тербеген музыка – б„рi де „сер етпедi. Ајыры кешке хат жазуЈа отырдым. жүктеу/скачать 1,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|