Т†лен …бдiк?Лы парасат майданы таЎдамалы Алматы «Раритет» 2012
жүктеу/скачать 1,3 Mb. Pdf көрінісі
|
Парасат майданы
| «Бейтаныс јґрбым, – деп бастадым мен де хатымды. –
Бiрден жауап јайтармаЈаныма кешiрiм сґраймын. ‡йткенi сiз јозЈаЈан кейбiр м„селелердiЎ маЈан аныјтыЈы сонша, оЈан бола јызыл кеЎiрдек болып таласудыЎ јажетi жој деп ой- – 22 – ладым. Бiрај, байјаймын, олай емес секiлдi. Сiз шын м„нiнде басја баЈыт, басја тҐсiнiктегi адам болып шыјтыЎыз. …рине, жер бетiндегi барлыј адам бiр-ај баЈытта ойласа екен деу шындыјја сыймайтын да шыЈар. Бiрај солай екен деп, сенiмiЎе, сезiмiЎе жасалЈан јиянатја јол јусырып јарап отыру мҐмкiн емес. ‡мiр – кҐрес. Адамдар алдымен јара кҐшпен кҐресетiн болды. Одан кейiн неше тҐрлi јару-жарај ойлап тауып, со- Јыс ашып, халыјтарды жаппай јырЈынЈа ґшыратты. Ендi јатерi одан кем емес ајыл-парасат майданы шыјты. Егер бґл майданда iзгiлiк жеЎiске жетпесе, адамзаттыЎ рухани кҐйреу д„уiрi басталады. Одан јґтјаратын кҐш жој. Сiз сол екеуара шаЈын майданды („зiрге) бастадыЎыз. Амалсыз јабылдадым... Ендi м„селенiЎ †зiне к†шейiк. Сiз маЈан iзгiлiкке јалай сенсеЎiз, зґлымдыјја да солай сенiЎiз депсiз. Ѕґрбым-ау, олардыЎ †мiрде бар екенiн мойын- дау сенiм емес јой. Сенiм деген сол екеуiнiЎ бiреуiнiЎ адам Ґшiн јымбат екенiн, артыј екенiн мойындау. Достоевский: «Сенiм жој жерде – iзгiлiк те жој», – дейдi. Сонда бґл јандай сенiм? IзгiлiктiЎ болмыста бар екенiне Јана сену ме? Жој, бґл – iзгiлiктiЎ жеЎiсiне деген сенiм. Iзгiлiкке сенiм артпаЈан адам ешјашан да жајсылыј жасай алмайды. Сiз таЈы да ештеЎеге «жајсы», «жаман» деп айдар та- ЈуЈа болмайды депсiз. Адам баласыныЎ хайуандар „лемiнен жоЈары тґруы „лгi «жајсы» мен «жаманды» айыра алатын парасатыныЎ арјасында Јана емес пе. Егер бiз осы екi ґЈымЈа лайыјты айдар таЈа алмасај, адамгершiлiк деп аталатын ґлы шариЈат та тумаЈан болар едi. Адамгершiлiк – адами јарым-јатынастыЎ јаЈидасы. Он- сыз адам †мiр сҐре алмайды. (Рас, адамгершiлiк пен ардыЎ за- Ўын жиi-жиi бґзатындар жеткiлiктi-ај шыЈар, бiрај оЈан јарап, адамзаттыЎ бҐкiл болмысын жојја шыЈару мҐмкiн емес.) СiздiЎ †лiм жайлы философияЎызды Ґлкен жаЎалыј деп айта алмас едiм. Бiрiншiден, †лiмнiЎ б„рi бiрдей емес. Егер адам т„Ўiрi сыйлаЈан тiршiлiгiн †з јадарынша †ткерiп, кейiнгi ґрпајја орын беру р„сiмiнде келген борышты †лiм болса, адамзат ондай «јиянатја» шҐкiршiлiк етудi баяЈы- да Ґйренген. Бiрај „дiлетсiз †лiм деген бар Јой. БiреудiЎ жеткiзбей желкесiн јиЈан, бiреудi жалЈызынан айырЈан, жауызЈа жеЎiс „перген, јанiшер јарајшыныЎ, јараниет – 23 – кҐншiлдiЎ јолымен жасалЈан, тирандардыЎ Ґкiмiмен жа- зыјсыз жандарды жаппай јырЈынЈа ґшыратјан †лiмге мен сiз секiлдi бiрыЎЈай философиялыј тґрЈыдан јарай алмай- мын. Бґлар жер бетiндегi тiршiлiктi м„Ўгiлiкке айналдыру Ґшiн емес, жер бетiндегi iзгiлiкке јарсы баЈытталЈан †лiм. Сондыјтан, мҐмкiндiгiнше, мґндай †лiмдi болдырмау Ґшiн кҐресу керек. ‡тiрiк туралы да јґлајја тосын естiлетiн пiкiрлер ай- тыпсыз. Рас, †тiрiкпен кҐн к†рген заман к†п болды. Ѕазiр де сонымен кҐн к†рiп жҐргендер аз емес шыЈар. Бiрај ол †тiрiктiЎ †з басыныЎ жајсылыЈынан емес, †тiрiкке негiзделген јоЈамныЎ кiн„сiнен Јой. Егер оныЎ орнында шын- дыјја негiзделген „дiл јоЈам болса, †тiрiк сол с„тте-ај „шкере болып, сiз айтјандай, бiзге кекiрейiп, жоЈарыдан жүктеу/скачать 1,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|