Экстраполяция - Құбылыстың бір бөлігіне қатысты
түйіндерді оның екінші бөлігіне тарқату. Мысалы,
қылмыстың криминологиялық болжамының негізгі үш
тәсілінің бірі (болашақта қылмыстың жасалу мүмкіндігін
ғылыми болжау, сонын ішінде қайталама (рецидивизм
болжамы) немесе адам үшін құрбан болуы мүмкін
екендігі (құрбан болу мүмкіндігінің болжамы) және т.б.
Экстраполяцияның жалпы маңыздылығы - құбылыстың
бір бөлігін байқау арқылы оның басқа бөлігіне дейін
тұжырым жасау.
Индукция—
білімнің
жеке
пайымдаулардан
жалпы
кағидаларға қарай ауысуы болып
табылады.
Индукция
дедукциямен тығыз байланысты
болады.
Психологияда
индукциялық
пайымдаулардың
дамуы мен бұзылуы зерттеледі.
Дедуктивті пайымдау ( лат. deduct o — бөліп
шығару) — сенімді сипатқа ие логика
заңдары негізінде бір немесе бірнеше
алғышарт пайымдардан жаңа бір логикалық
қорытынды шығару әдісі.
Дедуктивті пайымдау — білімнің көбіне
жалпыдан
жекеге
қарай
көшуі,
қорытындылардың
алғышарттардан
шығарылуы. Ғылыми танымда дедукция
индукциямен
ажырағысыз
байланысты.
Психология дедуктивті пайымдаулардың
дамуы мен бұзылуын зерттейді.
Достарыңызбен бөлісу: