Ток күші мен кернеуді өлшеу. Тұрақты және айнымалы ток тізбектеріндегі қуатты өлшеу Ток пен кернеуді өлшеу әдістері
Ток пен кернеуді өлшеу кең диапазонды жиілігі бар тұрақты және айнымалы ток тізбегінде жүзеге асады. Тұрақты ток тізбектерінде ең жоғары өлшеу дәлдігін алады. Айнымалы ток тізбегінде өлшеу кезінде өлшеу дәлдігі жиілікті жоғарлату арқылы төмендейді, мұнда белгісіз сигналдың әсер етуші, орта және максималды мәндерін бағалағаннан бөлек, көп жағдайда сол сигналдың түрін бақылай отырып, ток пен керненудің лездік мәндерін білу қажет. Ток пен кернеуді таңдап алу қолданылатын амплитудалы және өлшенетін шама қисығының түрінің жиілікті диапазонымен, ал өлшеу жүретін тізбектің қуатын таңдап алу қажетті өлшеу дәлдігінің қолданатын аспабына және т.б. негізделген. Егер тұтынушы қуаттың жіберген қажетті өлшеу дәлдәгі мен басқа талаптар электромеханикалық топтағы амперметрлер мен вольтметрлермен қамтамасыз етіле алса, онда, әрине, осы қарапайым тікелей есептеу әдісін кез-келген басқаға қолданылған жөн.
Тұрақты токты өлшеу.Әртүрлі техника салаларында өлшеу кездестіретін тұрақты ток шамаларының диапазоны аса кең: 10-17 А токтан ондаған және жүздеген мың амперге дейін. Сондықтан, әрине, олардың өлшеу құралдары мен әдістері әртүрлі.
Тұрақты токты өлшеу. Әртүрлі техника салаларында өлшеу кездестіретін тұрақты ток шамаларының диапазоны аса кең: 10-17 А токтан ондаған және жүздеген мың амперге дейін. Сондықтан, әрине, олардың өлшеу құралдары мен әдістері әртүрлі.
10-12 10-6 А нүктелерін сезімталдығы жоғары магниттіэлектрлі айналы гальвонометрлер мен гальвонометрлі компенсаторлар арқылы тікелей өлшеуге болады.
Компенсаторлардың басты элементтері – фотокүшейткіш пен гальвонометр.
Магниттіэлектрлі амперметрлермен өлшеу. Тұрақты токты өлшеу үшін негізінен магниттіэлектрлі жүйедегі амперметрлерді қолданады, олардың өлшеу шектері аспаптың қозғалу бөлігін толық ауытқытуға қажетті токпен анықталады. Бұл ток көбінесе 20-50 мА-ден (оның максималды мәні 300 мА) аспайды. Микро- және миллиамперметрлердің өлшеу тізбектері болып механизмнің шегіғана бола алады.
Егер өлшенетін І тогы аспаптың қозғалу бөлігін толық ауытқытуға қажетті ІП тогынан асып кетсе, онда аспаптың рамкасына параллель, І Ш токтың қалған бөлігі өткізілетін шунт (резистор) қосылады (сур. 7.1). Шунттың RШ кедергісінің шамасын есептеу үшін төмендегі шарт орындалуы қажет
