Топ: аж-15 Тексерген: профессор Керімқұл С. Е. Астана,2022


Жауабы: Бақылау шамасы үшін іріктеу мәндері үшін орындалатын шама 0,081-ге тең. Үшінші міндет



бет12/16
Дата15.11.2023
өлшемі97,41 Kb.
#122506
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Байланысты:
Қайбалды Нұрхан Аж-15 №10-тапсырма.docx(2)(1)KNE04.

Жауабы: Бақылау шамасы үшін іріктеу мәндері үшін орындалатын шама 0,081-ге тең.
Үшінші міндет. Сәйкесінше шынайы, оңтайлы және күмәнді сценарийлері үшін есептілік моделдері желісінің компьютерлік тәжірибесі нәтижелерін анықтау
13-қадам. Жалпыламаның дисперсиясы және (немесе) стандартты ауытқуын берілген және (немесе) мәнімен төменнен (сол жақтан) шектелген жөніндегі және (немесе) нөлдік гипотезанын тексеру. Егер болса, онда жалпыламаның дисперсиясы және (немесе) стандартты ауытқуы берілген және (немесе) мәнінен кем еместігі жөніндегі болжам, нөлдік гипотеза, – қабылданбайды/ қабылданады.
Жалпыламаның дисперсиясы және (немесе) стандартты ауытқуын берілген және (немесе) мәнімен төменнен (сол жақтан) шектелген кем еместігі жөніндегі болжам (А) тұжырымдамасы тура болжам яғни және (немесе) нөлдік гипотезаныны орындалу тәртібі қабылданбайды/ қабылданады жауап крийтерийін дәледеу.
Жалпыламаның дисперсиясы және (немесе) стандартты ауытқуын берілген және (немесе) мәнімен төменнен (сол жақтан) шектелген жөніндегі (А)-тұжырымдамасы тура болжам орындалуы үшін (В)-тұжырымдамасы кері болжам яғни теңсіздігін қаңағаттандыратын кері болжам орындалса (А)-тұжырымдамасы тура болжам яғни нөлдік гипотеза жөніндегі болжам орындалады. Жалпыламаның дисперсиясы және (немесе) стандартты ауытқуын төмен шектелген әр сценарийге жеке дара көрсетейік. Яғни сенімділік интервалын жекелеп қарастырайық. Алдымен Excel форматында теңсіздіктің сол жақ бөлігіне яғни теңдігінінің шешімі еңгізілетін ($AG$53), ($AG$54), ($AG$55) бос ұяшықтарына, сол жақ бөлігі үшін яғни жалпылама ортаның маңыздылық деңгейңмен еркңндңк дәрежесімен қиылысуындағы хи квадрат үлестіруінің квантиль мәні еңгізілетін ($AІ$53), ($АІ$54), ($AІ$55) бос ұяшықтар, қондарылады. Алынған бос ұяшықтарды тінтуірмен шертіп, содан соң есептеулер жүргізу үшін теңдік белгісін бас мәзірде (меню) орналасқан формула жолағына (строка формул) қойылады. Жоғардағы формулаға сәйкес есептеулерді сәйкес ұяшықтарды алынған ұяшықтарға белгілеп орнатамыз.
5-кесте
Жалпылама ортаның дисперсиясын жңне стандартты ауытқуын солжақты сенімділік интервалының кестелік мәні

(i)

(ii)

(iіі)

(iv)

(v)

I – шынайы

0,10

0,081



18,114

II – оңтайлы

0,05

0,081



16,151

III – күмәнді

0,01

0,081



12,879

Ескертпе: Мұндағы (i)- өрісі сценарийлер, (ii)- өрісі маңыздылық деңгейі , (iii)-өрісі теңсіздігінің шешімдері, (iv) –қатаң теңсіздік белгісі яғни кіші теңсіздік белгісі, (v)-бағаны маңыздылық деңгейі мен еркіндік дәрежесі белгілі болғандағы хи квадрат үлестіруінің квантиль мәндері
Кестенінің сол жақ бөлігін немесе теңсіздіктің сол жағын сценарийлерге сәйкес есептейтін болсақ он екінші қадамда есептелінген жалпылама ортаның дисперсия мәні болып табылады яғни теңдігінің мәні. теңдігін ашып жазатын болсақ осы шама алынады. Бұл амалда қолданылған шамалар іріктеу дерегінің квадраттарының сомасынан іріктеме көлемінің сомасын квадраттап іріктеме көлеміне бөліндісінің айырымын жалпылама деректерінің дисперсия мәні қатынасын жалпылама ортаның дисперсия мәніне қатынасы болып табылады. Сонымен сол жақ бөлігін үш сценарий бойынша шынайылық, күмәнді, оңтайлы сценарийлеріне 0,081 мәні жазылады. Бұл мән ($AG$53), ($AG$54), ($AG$55) бос ұяшықтарына қондырылды.
Кестенің оң жақ бөлігін яғни теңсіздіктің оң жағы маңыздылық деңгейі 10%, 5%, 1% болғандағы еркіндік дәрежесі 27 болатын және қиылысу тұсында орналасқан шамалар хи квадрат үлестіруінің квантиль мәні болып табылады. Әр сценарийге сәйкес мәндері алынды. Шынайлы сцанарий үшін маңыздылық деңгей 10% болғанда хи квадрат үлестіруінің квантиль мәні 18,114-ке тең. Оңтайлы сценарийі маңызыдылық деңгейі 5% болғанда хи квадрат үлестіруінің квантиль мәні 16,115-ке тең. Күмәнді сценарийі маңызыдылық деңгейі 1% болғанда хи квадрат үлестіруінің квантиль мәні 12,289-ке тең.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет