Топырақтың биологиялық физика-химиялық қасиеттері
Кіріспе
Топырақ деп-жердің үгілу аймақтарында жататын және инженерлік құрылыс қызметінің нысаны болып табылатын тау жыныстарын атайды. Топырақ ең көп тараған құрылыс материаллы және ол кез келген құрылыстың жертабаны (негізі) болып табылады. Топырақтардың физикалық-механикалық қасиеттері олардың ұзақ мерзімде қалыптасуы уақытындағы табиғи өзгерістер әсерінен туындайды. Яғни, табиғи топырақтардың қасиеттері үздіксіз өзгеріп отыратынын ескеру қажеттілігін көрсетеді. Топырақтың пайда болуына және қалыптасуына байланысты екі түрге бөлінеді: құрылықтық және теңіз шөгінділері. МСТ 25100-95 «Топырақтар. Жіктелуі» сәйкес және құрылымдық байланыстар сипатына, пайда болу жағдайына, құрамы мен құрылыстық қасиетіне сәйкес топырақтар негізгі екі топқа бөлінеді: тасты және тассыз.
Тасты топырақтар бөлшектерінің өзара байланысы қатаң, беріктігі өте жоғары (5МПа жоғары), кеуектілігі аз, іс жүзінде суды өткізбейді, әрі сығылуға берк болып келеді.
Таcсыз топырақтар - бөлшектерінің өзара байланысы бос, цементтелген шөгінді тау жыныстары. Бұл тау жыныстар тобының ірі сынықты (қойтас, малтатас), құмды (қиыршықтасты, ірі, ірілігі орташа, ұсақ және шаңдақ), шаңды-балшықты (құмайт, саздақ, балшық), биогенді (батпақ, шымтезек), жасанды топырақ (нығыздылған, үййілген, шайынды, салынды) топырақтар жатады.
Достарыңызбен бөлісу: |