Тотықсыздандырғыш Атом электрондарды қосып алса теріс тотығу дәрежесіне ие болады.
Тотықтырғыш Са0 - 2ē → Са+2 Сl0+ 1ē →Cl- қосылыстардағы металдардың тотығу дәрежесі әрқашан оң(+)
Cu+2
Fe+2
Fe+3
Na+
Са+2
Аl+3
кейбір бейметалдар (фтордан басқа) кейде оң тотығу дәрежесін көрсетеді
N+5
Сl+7
S+6
Тотығу дәрежесін көрсету үшін таңба цифрдың алдына қойылады -
Ca+2O-2
H2+1S-2
Al+3Cl3-1
Тотығу дәрежелері арқылы бинарлы қосылыстардың формулаларын мынандай тәсілдермен жазады мынандай тәсілдермен жазады 1) химиялық элементтердің таңбалары электртерістілік мәніне байланысты (бірінші орында электрондарын берген элемент) қатар жазылады. Мысалы, АlCl
2) элемент таңбаларының тотығу дәрежесін жазады: Al+3Cl-1
3) оң және теріс зарядтарының мәнін теңестіру үшін индекстер қойылады: Al+3Cl3-1
Бинарлы қосылыстың формуласы: AlCl3
Элементтердің тотығу дәрежесін анықтау үшін мынандай әдісті пайдаланады
Ережеге сай, алдымен тотығу дәрежесі − оң элемент, содан кейін тотығу дәрежесі теріс элемент жазылады.
Қай элемент электронды қосып алатыны анықталады.
Мысалы: Р2O5
2. Оттек сыртқы қабатында
6 электрон бар, 8- ге толу үшін
2 электронды қосып алып, тотығу дәрежесі -2 ге тең болады.
Оттек атомдары бесеу болғандықтан жалпы заряд − 10- ға тең.
Р2O5-2
3. Фосфор атомдарының жалпы заряд +10- ға тең болады. Бір атомға +5 заряд сәйкес келеді.
Р2+5O5-2
фосфор (V) оксиді
4Al + 3O2 = 2Al2O3
алюминий + оттек → алюминий оксиді
ТОТЫҒУ ЖӘНЕ ТОТЫҚСЫЗДАНУ ҮДЕРІСІ Al0 - 3ē → Al+3 O2 + 2ē → O-2 тотығады
тотықсызданады
Күрделі қосылыс құрамындағы элементтердің тотығу дәрежесін есептеу H2+1 Sx O4-2
+1∙2+x+4∙(-2)=0
x=+6
H2+1 S+6 O4-2
Mg+2(NxO3-2)2
+2+2x+(-2)∙3∙2=0
x=+5
Mg+2(N+5O3-2)2
