Электр тізбектерінің негізгі түсініктері мен анықтамалары

Электр тізбектерінің негізгі түсініктері мен анықтамалары

Электрлік тізбек сұлбасын есептеуде негізгі бірнеше элементтерді алып қарастырады.

• Электр тізбегінің тармағы – бір ток өтетін тізбек бөлігі. Тармақ бір немесе бірнеше тізбектей қосылған элементтерден тұрады.
• Электр тізбегінің түйіні – үш немесе одан да көп тармақтардың біріккен жері. Бір жұпқа қосылған тармақтар пареллель деп аталады. R1 және R2 кедергілері параллель тармақтарда орналасқан.
• Контур – бірнеше тармақтар арқылы өтетін, кез келген тұйықталған бөлік.

Электр тізбектерінің негізгі түсініктері мен анықтамалары

Қорек көздерінің ЭҚК, тармақтардағы токтардың, түйіндердегі кернеулердің шартты бағыттарын дұрыс тауып жазу есеп шығаруда көптеген ықпалын тигізеді. Сұлбада ЭҚК, кернеулер мен токтардың бағытын оң деп аламыз:

• ЭҚК қөзі үшін – еркін алынады, бірақ сәуле бағытымен бағытталған полюс басқа полюстерге қарағанда потенциалы үлкен;
• тармақтардағы токтар үшін, ЭҚК бар тізбекте ЭҚК көзімен бағыттас болу керек, қалған тармақтарда еркін белгіленеді;
• кернеу үшін – тармақтағы немесе тізбек элементіндегі токтың бағытымен бағыттас болуы тиіс.

Электр тізбектерін есептеу және қорытындылау Ом заңын қолданумен және Кирхгофтың бірінші және екінші заңдарын қолданумен жүзеге асады. Осы заңдар негізінде барлық электр тізбегіндегі және белгілі бір тізбек бөлігіндегі токтар мәні, кернеу, ЭҚК арасындағы байланыс орнайды.