Туберкулез және аив

Этиологиясы. Туберкулездің жүқпалы ауру екенін бірінші per француз дөрігері Вильмен (1865 ж) анықтаған болатын. Ол теңіз шошқалары мен үй қояндарына туберкулезден өлген адамдардың ағзаларынан алынған материалды егіп, осы жануарларда туберку-лезге төн өзгерістер дамитындығьш көрген. 1882 жылы Р. Кох науқас қақырығынан туберкулез қоздырушыларын тапты. Микробакте-риялардың адамда, ірі қара малдарда, қүстарда жөне салқын қан-дыларда туберкулез тфздыратын түрлері бар. Адам туберкулезін осы бактериялардың бірінші және екінші түрлері қоздырады. Ин-фекцияның қайнар көзі науқас адам. Ауру негізінен тыныс жолда-ры арқылы да жүғады. Тамақ арқылы да (алиментарлы) жүғуы мүмкін. (Мысалы ауру малдардың сүтін ішкенде немесе етін жақ-сы пісірмей жегенде). Қазақстанның солтүстік аймақтарында және Батыс Сібірде ірі қара мал арасында туберкулездің кең таралуына байланысты осы аурумен ауыратындардың 10-20%-на туберкулез жоғарьща айтылған алиментарлы жолмен жүғады (К.М.Маскеев, 1983). Кейбір жағдайларда кәсілке байланысты туберкулез орга-низмге жарақаттанған тері арқылы өтеді (мал дәрігерлерінде, ет, сүт сатушыларда). Өтё сирек жағдайда анадан бала жолдасы арқы-лы балаға өтуі мүмкін (іштен туылған туберкулез).

• Этиологиясы. Туберкулездің жүқпалы ауру екенін бірінші per француз дөрігері Вильмен (1865 ж) анықтаған болатын. Ол теңіз шошқалары мен үй қояндарына туберкулезден өлген адамдардың ағзаларынан алынған материалды егіп, осы жануарларда туберку-лезге төн өзгерістер дамитындығьш көрген. 1882 жылы Р. Кох науқас қақырығынан туберкулез қоздырушыларын тапты. Микробакте-риялардың адамда, ірі қара малдарда, қүстарда жөне салқын қан-дыларда туберкулез тфздыратын түрлері бар. Адам туберкулезін осы бактериялардың бірінші және екінші түрлері қоздырады. Ин-фекцияның қайнар көзі науқас адам. Ауру негізінен тыныс жолда-ры арқылы да жүғады. Тамақ арқылы да (алиментарлы) жүғуы мүмкін. (Мысалы ауру малдардың сүтін ішкенде немесе етін жақ-сы пісірмей жегенде). Қазақстанның солтүстік аймақтарында және Батыс Сібірде ірі қара мал арасында туберкулездің кең таралуына байланысты осы аурумен ауыратындардың 10-20%-на туберкулез жоғарьща айтылған алиментарлы жолмен жүғады (К.М.Маскеев, 1983). Кейбір жағдайларда кәсілке байланысты туберкулез орга-низмге жарақаттанған тері арқылы өтеді (мал дәрігерлерінде, ет, сүт сатушыларда). Өтё сирек жағдайда анадан бала жолдасы арқы-лы балаға өтуі мүмкін (іштен туылған туберкулез).