Ва а. Т.,До зы баев м д. 71 Бошанов а д., К. Ул-мухаммед м. А., Мэжитов с. Ф. бас ре сагадиев к. , Токаев ц. К., Т0лепбаев б. А., Туймебаев ж д



Pdf көрінісі
бет42/99
Дата21.12.2023
өлшемі63,86 Mb.
#142060
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   99
Байланысты:
Байпақов. Қозыбаев Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін)

кезендерш
басты 
м еж е eTin 
алуга болады:
• 
Кенес мемлекетшщ улттык саясаты.
• Тоталитаризм жагдайындагы казактын улттык идеясы жэне улттык
сана-сез1мшц ecyi.
• Социализм аукымындагы ултсыздандыру ypflici.
• Кенеспк еркениетп калыптастыру талпыныстары.
• 
КСРО-ныц ыдырауы: дамудын жана кекжиеп.
Жалпы алганда, КСРО халыктары 70 жылдык даму кезешнде тотали- 
тapлыкт
0
жipибeдeн трагедиялык тарихи сабакалды. Бул ретте Ресей мен 
баска да бурынгы КСРО, Ka3ipri теуелаз республикалар большевизмнщ 
imKi менш терен TyciHin кана коймай, муны оз дамуында шынайы демок­
ратия жолымен келе жаткандыгыныц кепш репнде 
ce3iHyi 
аса мацызды.
3. ДЕРЕКТЕМ ЕЛЕР
Кенеспк Казакстан тарихыныц деректерш жинастыру жэне оларды 
гылыми-жарияланымдык максатта пайдалану Азамат согысынын аякта- 
лып (1918-1920), бейбгг курылыска кешу кезшен бастау алады. Алгашын- 
да мерз1мд! баспасез материалдары мен ресми кужат улплерше сурыптау
ж урпзщ щ .1921 жылдын тамызында Казак AKCP-i Агарту халык комис- 
сариатыныц Академиялык орталыгы А. Байтурсыновтын жетекшшк 
eTyi-
мен ел тарихы мен мэдениетшщ жазба дереккездерш жинау, зерттеу жене 
насихаттау женшде усыныс кетердь
Сол жылдын куз1нде курылган КазКСР-i Орталык мемлекетпк мура- 
таты уйымдар мен мекемелерден тускен кужаттарды мурагат коймаларын- 
да максатты 
epi 
жоспарлы турде жинап, сактауга 
Kipicri. 
1922 жылы кара- 
шада курылган Партия тарихыныц («Истпарт») (РК(б)П жене Казан 
тецкерю тарихын зерттеу жешндеп комиссия) казак бюросы тарихи меш 
бар кужаттар мен революциялык окигаларга пкелей катыскан адамдар­
дын естелжтерш жинай бастады.
Тенкер1с пен Азамат согысы жылдарында жене Кецес еюметшщ ал­
гашкы кезецшде кептеген тарихи деректер б1ржола жогалды, бул1цш не- 
месе урланып, жойылып 
K e i r i .
Деректердщ улкен б е л т Казакстаннан 
тыскары жерлерде сакталды. 1925 жылы Казакстан астанасын Кызылор-
54


дата кепйрген кезде осы кунды мурагаттыкдеректемелер Орынборда калып 
койды. 1928—1929 жылдары мурагат мекемелерш Кызылордадан Алма- 
тыга кеипргенде де деректер мен кужаттык материалдардьщ б е л г ш 6ip 
б о л т жогалды. Онтустж Казакстан, Жетюу жене Сырдария облыстары- 
нын тарихына катысты кужаттардын елеул1 белю Ташкентте калып, 0 з- 
бекстанньщ мемлекеттж мулю саналды.
Республикалык мурагат мекемелер1 объектива жэне субъектаBTi 
киындыктарды жене отырып, жазба деректерд16ip орталыкта жинау мен 
сактау, сондай-ак оларды зерттеу мен жариялауды уйымдастыру бойынша 
кыруар жумыстар аткарды. Б1рынгай мурагаттык тораптардын калыпта- 
суы мен орныгуына орай, республикада тарих гылымынын кужаттык Heri3i
корланып, улгая туей.
1927—1929 жылдары республиканын Партия тарихы бюросы жаны- 
нан партия кужаттарын сактау ушш арнайы мурагат ашылды. Кешннен 
бул мекеме Казакстан Компартиясы ОК жанындагы партия тарихы инс- 
титутынын мурагаты — КОКП ОК жанындагы Марксизм-ленинизм инс- 
титутынын бел1мшеа (ауызею ттлде партархив —партмурагат) деп аталды. 
1994 жылдын 14 кантарынан бастап бул мекеме Казакстан Республикасы 
Президентшщ мурагаты деп аталады. Казан 
T e H K e p i c i H i n
10 жылдык ме- 
рейтойы карсанында (1927) партия тарихы комиссиясы С. Сейфуллиннщ 
басшылыгымен тарихи окигаларга катысушылардын 100-ге жуык есте- 
лжтерш жинады. Бул естелжтер партмурагаттын гылыми кундылыгы бо­
йынша жогары бага алган №811 корынын непзш калады.
Партиялык мурагаттар корында сактауга 1ржтелшген кужаттар
кешеншщ непзп белш н РК(б)П — БК(б)П — КОКП-нын казакстандык
уйымы Казакстан Компартиясы Орталык Комитетшш iiiemiMflepi мен 
каулылары, Казак облыстык комитет! (Кыробком, 1921—1925), БК(б)П 
Казак елкелж комитет (1925-1937), Казакстан Компартиясы ОК (1937— 
1991) секретариаты Бюросы отырыстарынын хаттамалары, олармен 6ipre 
жолданган кужаттар, республикалык жене ж ергш кп партия уйымдары 
пленумдарынын, мэжшстершщ, курылтай жиналыстарынын материал- 
дары, барлык денгейдеп партия комитеттер1 мен уйымдарынын, партия­
лык, кенеспк бакылау органдарынын, халык комиссариаттары мен ми- 
нистрлжтердщ, мекемелер мен курылымдардын, когамдык уйымдардын
жумыстары туралы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   99




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет