Витаминдер туралы жалпы түсінік
Орындаған: Шынарбек И.
Факультеті:Жалпы медицина
Курс:1
Тобы:113А
Тексерген:Кенаханова.А.Ж.
Витаминдер
Витаминдер – тірі организмдерде маңызды биологиялық және биохимиялық қызметтерді атқаратын органикалық заттар тобы. Бұл әртүрлі химиялық табиғаттағы органикалық қосылыстар негізінен өсімдіктермен, сонымен қатар микроорганизмдермен синтезделеді. Ағзасында витаминдер синтезделмеген адамдар мен жануарларға қоректік заттармен (белоктар, көмірсулар, майлар) салыстырғанда өте аз мөлшерде қажет.
Витаминдер (лат. Vita – өмір) – тағамда аз мөлшерде бола отырып, бүкіл ағзаның зат алмасуын реттеуге қатысу арқылы биохимиялық және физиологиялық процестердің қалыпты жүруін қамтамасыз ететін қоректік факторлар.
Витаминдермен байланысты бұзылулар
Қалыпты метаболикалық процестің бұзылуы көбінесе ағзадағы витаминдердің жеткіліксіз түсуімен, тұтынылатын тағамда олардың толық болмауымен немесе олардың сіңуінің бұзылуымен байланысты. Көлік. Нәтижесінде авитаминоз дамиды - тамақтың толық болмауынан немесе кез келген витаминнің сіңуінің толық бұзылуынан пайда болатын аурулар және тағамнан витаминдердің жеткіліксіз түсуінен гиповитаминоз.
Витамин тапшылығының алдын алу көкөністер мен жемістерді жеткілікті мөлшерде тұтынудан, тамақ өнімдерін дұрыс сақтаудан және ұтымды технологиялық өңдеуден тұрады.
Витаминдердің жетіспеушілігімен - дәрумендік препараттармен, жаппай тұтынудың байытылған тағамдық өнімдерімен тамақтануды қосымша байыту.
Витаминдерді алдын алу
Авитаминоз
Авитаминоз - ұзақ уақыт тамақтанбау нәтижесінде дәрумендер жоқ ауру.
Авитаминоздың белгілері
- бозғылт, бозарған тері құрғақтық пен тітіркенуге бейім;
- бөліну және түсу үрдісі бар жансыз құрғақ шаш;
- еріннің кілегей де, ерін далабы да әсер етпейтін жарылған бұрыштары; - тістерді тазалау кезінде қызыл иектің қан кетуі;
- ауыр және ұзақ қалпына келтірумен жиі суық тию;
- тұрақты шаршау, апатия, тітіркену сезімі;
Авитаминоздың себептері
Қыста жаңа піскен жемістер мен көкөністерді тұтыну айтарлықтай азаяды, ал біздің дастарханымызға түсетіндер жеткілікті қоректік заттарды қамтымайды. Дегенмен, жаздың өзінде витаминдердің қажетті мөлшерін тек жемістерден алу оңай емес. Күнделікті витаминдер мен микроэлементтерге деген қажеттілікті толтыру үшін кем дегенде 1,5-2 кг жемістер, жидектер мен көкөністерді жеу керек.
Гиповитаминоз
Гиповитаминоз (гипо (грекше ὑπο - астында, төмен) және витаминдерден) витаминдерді тұтыну мен олардың ағзаға түсуі арасындағы сәйкестік бұзылған кезде пайда болатын ауырсыну жағдайы; дәрумен тапшылығы сияқты.
Себептері мен белгілері
Гиповитаминоз витаминдерді жеткіліксіз қабылдағанда дамиды. Гиповитаминоз білінбейтін түрде дамиды: тітіркену, шаршаудың жоғарылауы пайда болады, назар төмендейді, тәбет нашарлайды, ұйқы бұзылады. Азық-түлікте дәрумендердің жүйелі түрде ұзақ мерзімді жетіспеушілігі тиімділікті төмендетеді, жеке органдар мен тіндердің (тері, шырышты қабаттар, бұлшықеттер, сүйек тіндері) күйіне және дененің өсу, интеллектуалды және физикалық мүмкіндіктері сияқты маңызды функцияларына әсер етеді. ұрпақты болу, дене қорғанысы.
Гипервитаминоз
Гипервитаминоз - бұл бір немесе бірнеше витаминдердің (тағамдық өнімдерде немесе құрамында витамині бар препараттарда) ультра жоғары дозасымен улану нәтижесінде пайда болатын жедел ауру.
Көбінесе гипервитаминоз А және Д дәрумендерінің күрт жоғарылатылған дозаларын қабылдаудан туындайды.
Емдеу
Емдеу витаминдерді қабылдауды тоқтату, көп су ішу, антидоттар.
Алдын алу
Тұтынылатын витаминдердің мөлшерін азайту интоксикация қаупін азайтады.Витаминдік кешендерді қосқанда дәрігерлермен кеңескен жөн.
Қан плазмасындағы кальций деңгейін бақылай отырып, D дәрумені қоспаларын дәрігердің нұсқауы бойынша қабылдау керек.Витаминдік кешендерді қолдану, тек кәсіби диетолог құрастырған доза және қабылдау бағдарламасына сәйкес.
Авитаминоз бен гиповитаминозға шалдығу себептері
- Тағам құрамында қажетті витаминдердің болмауы алиментарлық бірінші реттік гиповитаминоз деп аталады..Ал, ас қорыту жүйесінің қызметінің бұзылуы кезінде немесе тағам құрамындағы майлардың болмауында байқалған авитаминоз ішек қуысында немесе гиповитаминоз екінші реттік деп саналады.
Қорытынды
- Қорыта келе, витаминдер адам ағзасы үшін маңызды орын алады.Ағзаның дұрыс өсіп дамуы үшін, әр түрлі аурулардың алдын алу үшін күнделікті тағамдық рационымызда ағзаға жеткілікті мөлшерде болатындай витаминдер болуы қажет.Біз денсаулығымыз жайында көбірек ойлауымыз керек. Рухани тәрбиенің орны бөлек. Ал денсаулығына тікелей әсер ететін жәй – дұрыс тамақтануы, жеміс-жидекке үйір болуы, дәріге емес, дәруменге, яғни, витаминдерге, онда да жасандысына емес, табиғиларына жақын жүруі.
1. http://vitamini.solvay-pharma.ru/encyclopedia/info.aspx?id=13 1. http://vitamini.solvay-pharma.ru/encyclopedia/info.aspx?id=13 2.http://kref.ru/infohim/138679/3.html 3.http://vitamini.solvay-pharma.ru/encyclopedia/info.aspx?id=13
Пайдаланған әдебиеттер
facebook.com/medkrmu
@medkrmu
@medkrmu
vk.com/medkrmu
По любым вопросам обращаться:
Электронная почта:
СПАСИБО ЗА ВНИМАНИЕ!
Достарыңызбен бөлісу: |