Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет479/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   475   476   477   478   479   480   481   482   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

Ke6iMi3 
бшмей К¥Р калыппыз, жак- 
ша деген) таптырмайтын курал екен. Егер ci3 алда-жалда елец жазып келе жатып, уйкасы бар 
болгыр табылмай калган сэттерде, 
6ip 
жолдагы ойыцыз еюнил жолдагы ойыцызбен орайлас- 
пай калган кезде ец басты кемекке келетш шабытыцыз - жакша» - деп мыскылдайды автор.
Макалада имдердщ елендер1 сьшалып отыргандыгы соцына дешн белпаз. Акырьщца ба­
рып нуктелер мен жакшаларды колданудан «жацалык» ашкандар Ж Дыдыров («Сэу1р лебЬ>) 
пен Ж.Набиуллин («Орда - каЬармандар каласы») екенш бшем1з. Автор - «Дей турганмен, 
осы жакшада не сыр бар? Олец арасында жамаудай жапырайып негып жур? Жамау демекии, 
олецнщ теск-тескш бутшдейтш жакша болганы ма?» - дей келш, ез ойын темендепдей 
тэмамдаган: «Бул итаптан туйгешм1з: Жакша орынды жершде жакша екен. Бейберекетюз eKi 
бушрш таянган грамматиканыц дырдай 6ip тыныс белпсш «кол балага» айналдыру, кецшге 
жамаудай эсер калдыратыны сезаз. Жамау араласкан жерде терт аягын тен баскан поэзия­
ныц мелд1р бейнеа кез алдыца елестемеа анык».
«Жалын» альманагында (1973, №1) жарияланган «Ат жакты акшыл жуздер, аумакты 
кара кездер» де сатиралык сарында жазылган. Макалада О.Нэбиевтщ «Ауыр апталар» атты 
итабыныц rini катты сынга алынады. Автор жазушыныц мына ce3i дурыс колданылмаган,


342
Дандай ЫСК,АК,¥ЛЫ
ана сейлемшщ курылымында кемш ш к бар деп жатпайды; муюс1 бар сейлемдердщ езш 
«сейпетедЬ.
Макаланьщ м э т м непзшен ютаптан алынган стильдш жагынан селкеулш бар сейлем- 
дерден турады десе де болгандай. Ара-арасында мыскылдап койганы болмаса, кезге пгукып 
айту жок. Мысалы, автор жазушыньщ образ жасаудагы кемшшктерш былайша эжуалайды: 
«Жацалык деген осындай-ак болар. Э.Нэбиев 6ip кесюн-калып жасаган да, ю р п ш куйган- 
дай, кешпкерлерш сол калыптан етюзш шыккан. Осылайша кщщктес кешпкерлер тобын 
дуниеге келирген. Cipa, эдебиетпп галымдар кешпкерлердщ ю щ цктеспп туралы теория ку­
руды колга алгандары жен болар едк
«Q. Нэбиевтщ 6ip касиет! - сез накышына, сейлем мэшсше кеп кецш беле бермейдЬ «Ке­
рек 
Kici 
туешш алсын» деген б1рбеткейлш бар. Сонысын сезе тура мысал келпрмей кету1м1з 
киянат болып журер. Кане тындацыздар» - деп тагы да сэтс1з курылган сейлемдерге сез бер­
ген. Ал шет сездердщ орьшсыз кеп колданылуын «Ютапшада штурм, атака, шабуыл, команда, 
буйрьщ, ясли, балабакша, снайпер деген сиякты сездер онды-солды араласып жатыр. Казак 
сездерше «кайдансыц? Кашаннан барсыц?» дей бермейтш авторга бегде сездерд1 сыйламап- 
сыз деп, Kina тагудыц e3i ыцгайсыз» - деп, «мактамен бауыздайды».
Сыншы ойын былайша тэмамдаган: «Ал ещц сэл ойланайык. Неш айттык, неш койдык? 
Б1раз жэйт айтылды; 
6ipa3 
жэйт айтылмай калды. Э.Нэбиев ловесшщ де («Ауыр апталар»), 
эцпмелершщ де («Унпнпп урпак», «Акын калай самгады?») мэн-магынасы, сыр-сипаты, 
салмагы тэппштелш талданбады. Бул ушш автор да, окырмандар да 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   475   476   477   478   479   480   481   482   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет