Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет344/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   340   341   342   343   344   345   346   347   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

scepiM 
бсшды, 
6ipaK 
барлык пэле менде деуге болмайды» деп, 
63iH-e3i актауга тьфысты». «Сейпп, Исмаилов езш щ сезшде Кенесарыны мадактаушыларга 
дем бергенш батыл мойындаудыц орнына, келешекте сол саяси кателерш калай тузететшш 
айтудыц орнына «адал жумыс 
icTeyre 
уэде етемш» деген жалпылама сезуарлыкка салынды» 
(сонда, 64-бет).
Жиналыста сол кездеп казак эдебиеп мен гылымыньщ п згш ш устап журген М.Эуезов, 
С.Муканов, Э.Тэж1баев, К-Бекхожин. К-Аманжолов, Е.Исмаилов, Х.Жумалиев, т.б. сез 
сейлеуше, онда да ез «кателерш мойындауына», «ултшылдыкты эшкерелеуше» мэжбур 
болгандыгы кершед1. Сонымен 
6 ip r e
ултшылдыкты, буржуазиялык бурмалаушылыктарды 
эшкерелеуге келгенде 
6ip-6ipiH eH
калыспай, жарысып жаткандай да эсер етедк Аягы 
6 ip -
6ipiH 
кшэлап, бет жыртысуга дейш барган. Тек Е.Исмаиловтыц гана «Кенесары Касымовтыц 
козгалысы женш деп менщ де ецбектер1мде елеуш кателер болды» (сонда, 64-бет) деуден 
арыга бармай, езше тацылган айыптаудыц кепш ш гш мойындамаганын аскан азаматтык- 
тыц, ултжандылыктыц 
KepiHici 
деп тусшген жен. 
BipaK 
оныц осы кайсарлыгы ушш де езше 
тш сп «сыбагасын» кешн алуына, «кателштерш» айдауда журш етеуше тура келдь
Партия жиналысында жасалган К-Жармагамбетовтщ баяндамасында M.Fумарованыц 
«Эдебиете Кенесары козгалысын дэрштеуге карсы» («СоциалиспкКазакстан», 4.13.1951) жэ­
не Э.Тэж1баевтыц «Ленинская смена» (19.IV.1951) газетшде осы мэселе туралы жариялан­
ган макалаларын «ете мацызды пшрлерд1 кетерген» деп, осы багытта жазыла бастаган 
материалдарга колдау керсетшген болатын. Колдау керген М.Гумарованыц «Казак эдебиет 
тарихындагы Кенесары Касымов козгалысын дэр1птеушшерге карсы» деген макаласы тагы 
да жарык кердь «Тш-эдебиет институтыныц гылыми совеп тапсырган» деген аныктамасы 
бар бул макала «Казак ССР Гылым Академиясыныц хабаршысында («Вестник Академии 
Наук Казахской ССР», 1951, №5, 18-26 беттер) жарияланды. Макалада «Жалган тарихшы
Е.Бекмаханов Касымовтардыц реакциялык козгалысын прогрестк козгалыс деп дэлелдемек 
болды, халкымыздыц тарихын буржуазиялык-ултшылдык тургыдан зерттедк Ол гылыми 
зерттеуде партиялык принцип™ бузды, совет тарихш ы лары на партиямы здыц койып 
отьфган талабын елемедЬ) - дей келш, казак эдебиепнде осы мэселе тещрегшде орын алып 
отырган «ерескел кателйстер мен кемшшктсрдЬ) керсетед1. С.Мукановтыц, К-Бекхожиннщ, 
Х.Жумалиевтщ, Е.Исмаиловтыц, т.б. эдеби зерттеулершдеп Кенесары-Наурызбайга катыс­
ты айткан «кате» пшрлерше егжей-тегжешп токталган. Макала «казак эдебиепнщ тарихын 
бурмалауга тырыскан буржуазиялык-ултшылдык эрекетпц кандайына болса да карсы батыл 
курес журпзу букш идеология кызметкерлершщ айбынды мш деп» (сонда, 26-бет) - деген 
кетерщю леппен аякталган.
Осы кездерде Т.Жароковтыц «Эдебиепм1зд1 жат пш рлер мен кателерден б1ржола арыл- 
тайык» («Лениншш жас», 15.VIII.1951), Э.Нщцбаевтыц «К-Жармагамбетов творчествосын- 
дагы жат сарын» («Лениншш жас» 14.Х.1951), Т.Нуртазиннщ «Кенесарыньщ зулымдыгын эш- 
керелейтш поэма» («Эдебиет жэне искусство», 1951, №6), «Кенесары зулымдыгын халыктыц 
эшкерелеуЬ> («Лениншш жас», 18.VII.1951), Т.Шойынбаевтыц «Казакстанныц Россияга 
косылуыныц прогресшш мацызы» (Е.Бекмахановты Кенесары жайлы пшрлер1 ушш сынау. 
«Лениншш жас», 22.VIII.1951), М.Акынжановтыц «Казакстан тарихындагы буржуазиялык


230
Дандай ЫСКАК?ЛЫ
ултшылдыкка карсы» («Эдебиет жэне искусство», 1951, №6), М.Сэрсекеевтщ «Бекхожин 
шыгармаларындагы ултшылдык сарын» («Социалиспк Казакстан». 22.VIL 1951), К-Турганбаев 
пен М.Сармурзинаныц «Казак эдебиетшщ программасындагы орескел кател1ктер туралы» 
(«Лениншш жас», 27.IV.1951) т.б. макалалары жарык Kepin, Кенесарыны, казак эдебиетш­
деп «буржуазияльщ бурмалаушылыктар мен ултшьглдыкгьг эшкерелеуге» ез улестерш косты.
Эрине, булардын барлыгына жеке-жеке токталып жатудыц кажет i шамалы болар, солай 
болса да сол кездеп эдеби сынныц сипатын, саяси науканныц ауанын теревдрек туеiну ушш 
де кейб1реулерше токтала кеткеннщ артьщтыгы жок. «Казак эдебиетшщ программасындагы 
ерескел кателнегер туралы» макалада жогары оку орындарына арнап С.Муканов, Х.Жумалиев, 
M.Fабдуллин, Б.Шалабаев, Ш.Кэр1баев, Оку министрщщ орынбасары Э.Шэршов курастыр- 
ган оку багдарламасы «гылыми терец корытындыга суйенш жасалмаган» деп, багаланды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   340   341   342   343   344   345   346   347   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет