109
Педагогтардың ағылшын тілін меңгеруге даярлықтары моделін жасауда
келесі
модельдеу кезеңдерін ерекшелеп бөлуге болады:
–
тілді меңгеруге даярлық міндеттерін анықтау кезеңі;
–
модельді жобалау;
–
құрылған моделді шынайылыққа тексеру;
–
үздіксіз білім беру жағдайында педагогтардың ағылшын тілін
меңгеруге даярлықтары моделінің апробациясы;
–
берілген модельдің апробация нәтижелерімен ескеріле отырып,
түзетілуі.
Осыған орай, осы процесс қойылған мақсат пен тиісті міндеттерге тәуелді
болады.
Педагогикалық пен ғылыми-әдістемелік
әдебиеттерді талдау шетел
тілдері кафедралары педагогтарының тәжірибелерін зерттеу келесідей
қорытынды жасауға алып келді, яғни қарастырылатын модельдің құрылымында
міндетті түрде келесі компоненттер
болуы тиіс
:
1) мақсаттық;
2) теориялық;
3) мазмұндық;
4) технологиялық;
5) бағалаушы-нәтижелік.
Ұсынылған модельдің мақсаттық компонентін ерекшелеп бөлу ең бірінші
кезекте ағылшын тілін меңгеруге даярлықтың қажеттілігін бөлшектеп
қарастыратын мақсатпен байланысты болады: білім берушілік, тәрбиелік пен
дамытушылық. Кәсіби шетелдік білім беру теориясы мен тәжірибесінде
мақсатты саналы жоспарланатын оқыту процесінің нәтиесі деп түсінеді.
Өзге тілді кәсіби білім беру тұжырымдамасы
мен оқу бағдарламаларын
теориялық талдау негізінде келесі қорытынды жасауға болады, қазіргі таңда
келесі мақсаттарды ерекшеліп бөлуге болады:
1)
білім берушілік (мамандардың кәсіби мен жалпымәдени құзіреттері);
2)
дамытушылық (шығармашылық ойлауды дамыту, ағылшын тілді
меңгеру шеберліктерін практикалық қолдануға септігін тигізу);
3)
тәрбиелік (өзін-өзі дамытушы және өзін-өзі жүзеге асырушы жеке
тұлғаның тәрбиесіне ықпал ету).
Белгілі бір білім берушілік мақсатқа қол жеткізу логикалық ойлаудың
дамуын
қамтамасыз ететін, бакалавриат бағдарламасы бойынша оқып білім
алатындардың тілдің қоғамдық құбылыс екендігі туралы дұрыс түсініктерін
қалыптастыру болады.
Дамытушылық мақсаттың жүзеге асуы білім алушылардың жеке
тұлғалық қасиеттері дамуын, жеке тұлғаның өзін-өзі ұйымдастыруының
динамикалық оқу ішкі жүйесін, креативтілік пен зерттеушілік шеберліктердің
дамуын және бакалавриат студенттерінің ұлттық сана-сезімі,
өзге мәдениет
өкілдеріне толерантты қарым-қатынасты, олармен өзара түсінісуге ұмтылысты
дамытуды білдіреді.
Шетел тілдері оқу пәндері сияқты тәрбиелік мақсаттарды жүзеге
110
асырудың мол мүмкіндіктеріне ие. Білім алушыларды тәрбиелеудің түрлі
аспектілері бар: студенттердің шетел тілдерін оқуға және оны қарым-қатынас
жасау шарасы ретінде қолдануға қатысты саналы қатынасқа қол жеткізу,
таным мен өзін өзі жетілдіруге; өзге халықтардың жетістіктері мен рухани,
тарихи құндылықтарына, мәдениетіне сыйластықты тәрбиелеу.
Ұсынылатын модельдің мағына құраушы құрылымдық компоненті– оның
мақсаты, нақтырақ – үздіксіз білім беру жағдайында ағылшын тілі
педагогтарының тіл меңгеруге даярлықтарын қалыптастыру болады.
Осыған орай келесі негізгі міндеттер туындайды:
– студенттерді ағылшын тілінде реферат, эссе,
аннотация, презентация,
жаранама және т.б түрінде креативті өнім жасауға үйрету;
– оқу-ғылыми мәтінде өзекті ақпаратты ерекшелеп бөліп алуға және оны
кәсіби іс-әрекетте қолдану;
– бакалавриат
студенттерінің
жалпымәдени
кәсіби
құзіреттерін
қалыптастыру әдістемесін жасау;
– білім алушылардың рефлексиялық қабілеттерін дамыту.
Біз қарастырып отырған модельдің
теориялық компоненті өзіне келесі
көзқарастар мен ұстанымдарды
қосып алады, олар (дидактикалық пен арнайы).
Біздің зерттеуде жетекші көзқарас
функционалды болады, зерттеу стратегиясы
түріндегі жетекші, үстемдік ететін оқыту идеясын жүзеге асырады. Ағылшын
тілін меңгеруге даярлық процесі – құрылымы жағынан күрделі құұбылыс.
Достарыңызбен бөлісу: