394
ТҮС ЖОРУ ЖӘНЕ ЫРЫМДАР
Омар—Әбу Бәкір өлгеннен кейін (634 ж.)
мұсылман қауы-
мына басшылық жасаған екінші әділетті халиф, исламның
алғашқы кезеңіндегі ірі дін қайраткерлерінің бірі. Омар хазі рет
Мұхаммед пен Әбубәкір Сыдықтан соң мұсылмандықты одан
әрі насихаттап, оны араб елдерінен тысқары өлкелерде таратуға
көп күш жұмсады. Омар хазірет басшы болған он жыл ішінде
ислам діні Ирак, Сирия, Египет және Ливия жерлеріне ор нық-
ты. Омар халиф тұсында араб-мұсылман иеліктерінде дінге
негізделген әкімшілік хұқықтың тәртіптері және алым-салық
жүйесі құрылды. Ол сондай-ақ мемлекеттегі шариғат жолы ның
үлесін күшейту мақсатында өзінің халиф лауазымына «Әмір әл-
муминин» дәрежесін қосты. 638 жылы хазірет Омардың саха-
балары Иерусалимді тізе бүктіріп, қаладағы қасиетті Сүлеймен
храмының орнына намаз оқыды. VІІ ғасырдың аяқ шенінде
үмийа халифы Әбд әл-Мәлік хазірет Омар намаз оқыған жерге
«Куббат ас-сахара» деп аталатын күмбез тұрғызды.
Орақ-Мамай—қазақтың батырлары.
Халық аузындағы ше -
жірелік мәліметтер бойынша, Мұсадан Алшағыр, одан—Орақ
пен Мамай туған делінеді. Екеуі де көшпелі ноғай-қазақ ұлыс-
тарының туын көтеріп, ел намысын жыртқан, ер жүрек ба-
тырлар кейпінде ел есінде қалған. Олардың ерлік істері мен
ұрпақтары туралы Нұртуған Кенжеғұлұлы (1887-1927 жж.)
көлемді жыр тудырғаны мәлім.
Оспан—араб-мұсылман тарихындағы үшінші әділетті
ха
лифа. Ол—Мұхаммед пайғамбардың жолын ұстаған ал-
ғаш қы сахаба-серіктерінің бірі, Расул Аллаға шын берілген
үмийа әулетінен шыққан бай саудагер. Хазірет Оспан әуелі
Пайғамбардың қызы Ұрқияға, ол қайтыс болған соң Расулдың
екінші қызы Үммігүлсімге үйленді. Сол себепті мұсылмандар
Оспанға Зун Нурайн (екі шамшырақтың иесі) деген құрметті
атақ берген.
Достарыңызбен бөлісу: 
