01 Метафора дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар?
жүктеу/скачать 0,99 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сәбит Мұқанов өлеңдеріндегі метафоралар қолданысының когнитивтік және авторлық сипаты
|
Әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университеті Филология факультеті Ақымет Байтұрсынұлы атындағы қазақ тіл білімі кафедрасы СӨЖ Тақырыбы:Метафораның түрлеріне когнитвтік талдау Орындағандар : Нурмуханова Торғын, Тайыржанқызы Сабина , Нұржігіт Балнұр , Әскербек Аружан 01Метафора дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар?Метафора туралы жалпы түсінікДәстүрлі және Поэтикалық метафора туралыҚазақ поэзиясындағы метафоралардың ерекшеліктеріСәбит Мұқанов өлеңдеріндегі метафоралар қолданысының когнитивтік және авторлық сипатыМетафораМетафора туралы ғалымдар әр түрлі сипаттағанымен,түпкі ойлары бір болып шығады.Енді ғалымдардың осы метафора туралы ойларын саралап көрсек.«Метафора - сыртқы не ішкі белгілеріндегі ұқсастыққа қарап , бір заттың атауының басқа бір затқа атау болуына байланысты сөз мағынасының ауысуы», - дейді Ж.К.ОмирбековаАл Бақытжан Хасанов болса, «Метафора-заттар мен құбылыстардың бүтіндей , не бір ғана белгі; форма қасиет пен қимыл ортақтығына орай ,түр ,түс,иіс,дыбыс ұқсастығына, құрамына қарай ауыстыру» ,-дейді.Аида Сыбанбаева да өзінің диссертациясында метафорага былай түсінік береді: «Метафора- сана мен тілдің біртұтас берік байланысын көрсететін ерекше құбылысы. Метафора бірнеше даму сатысынан өтетін сематикалық құбылыс»,-деп тұжырымдама жасайды.Метафора деген не еді? Енді осы үш ғалымның да пікірі бір арнада тоғыса алады. Олардың ортақ ойлары сөздердің құрамына қарай, түр сипатына қарай ауыстыруын метафора деп түсінуінде. Алайда, Бақытжан Хасанов ,өзінің еңбегінде осы метафоралары ұқсастыру деп түсіну қате деп біледі ,сондықтан да метафораларды бірнарсеге ұқсастыра сипаттаумен шатастырмау қажет. Негізгі метафораның міндеті бұл - адамға ерекше көңіл-күй сыйлай алу, ой-қиялын , таным -түсінігіне ой салып, эмоциялық әсер ете алу. Метафоралардың түбін анықтап қарағанда, олардың түбінде авторы бір адам ғана емес,бірнеше адам болды ма деп ойлап қаласың. Себебі бір сөздер әдебиетте , тілдік оралымдарда өте көп кездеседі. Мысалы «От»сөзін алайық, заттық мағынасы бұл кадімгі «жағылған от» ,біздің ақын-жащушыларымыз бұл сөзді өте көп тіркестіріп қолданады. Мысалы : үміт оты, сезім оты, махаббат оты , отыңды өшірме деген секілді . Алайда, мағынасы бірдей емес әртүрлі мағынаны ашып тұр. жүктеу/скачать 0,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|