1. Біздің заманымызға дейінгі жазу- сызулар мен аңыз- жырлар



Pdf көрінісі
бет29/242
Дата26.10.2022
өлшемі1,81 Mb.
#45395
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   242
«Ер Тарғын» 
Жырды алғаш Марабай ақыннан жазып алып бастырған-Н.Ильмински (1862ж Қазанда)1870 ж В.Радлов,1904ж 
Н.Саркин,1922ж Ә.Диваевтың жинақтарында жарияланған.8 түрлі нұсқасы сақтаулы. 
Ер Тарғынның жары-Ақжүніс,ұлдары-Ардаби,оның екі баласы-Әжігерей мырза,Айғожа (кейін хан болды),тұлпары 
Тарлан ат.ЕрТарғынның үш жолдасы-Қарасайұлы Көбен,Алшағырұлы Теген,Өмірұлы Себен(Ханзада ханның 
батырлары,Ер тАрғынның батыр жолдастары) 
Ақшахан-Қырымның қырық ханының үлкені(Ақжүністің әкесі), Қартқожақ-Ақшаханның батыры,Қанатты қара-
Ақшаханның жорғасы,Ханзада хан-Бұлғыр тауын мекендеген ноғайдың ханы,Сыпыра жырау-дана,ақылшы 
қария(Тоқтамыс хан тұсында өмір сүрген XVғ қыпшақ тайпасынан шыққан тарихи тұлға), Домбауыл-қалмақ батыры. 
Жыр негізінде Е.Брусиловский «Ер Тарғын»операсын 1937 ж жазды. 

«Ер Тарғын»жыры алғаш басылып шыққан қала (Қазан 1862ж

«Ер Тарғын»жырын алғаш рет жырлап,халық арасына таратқан ақын»(Марабай) 

Ер Тарғынның әке-шешесі жоқ қайтыс болып кеткен. 

Ер Тарғынның жары ,әрі серігі- Ақжүніс 

 Ақжүністен туылған ұлдың есімі –Ардаби 

Ақжүністің жырдан көрінетін сипатына лайық жауап ( Сұлу да батыл,намысқой да ақылды,өз дегеніне жетпей 
қоймайтынбірбеткей айлалы қыз.) 

«Сенің қайғыңнан өлемін,»-батырды сүйетінін алғашқы болып өзі мойындаған ару қыз- Ақжүніс 

«Қолаң шашты,қой көзді алшаңдаған аруым»деп айтқан(Ер Тарғын-Ақжүніске) 

«Мен Қырымның ішінде,Ақшаханның қызы едім,-деп »өзінің тектілігін көрсететін ару қыз (Ақжүніс) 

Қара жерге қар жауар  
Қарды көр де етім көр. 
Қар үстіне қан тамар, 
Қанды көр де бетім көр-деген Ақжүністі суреттеуі (Антитеза) 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   242




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет