1 Дәрістер Тақырыбы. Рим жеке құқығының пәні және маңызы
тақырып. Рим құқығының қайнар көздері
жүктеу/скачать 79,02 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1. Әдет-ғұрып
| 2 тақырып. Рим құқығының қайнар көздері.
Сағат саны: 1 сағат Тақырыптың негізгі сұрақтары/ жоспары: 1. Әдет-ғұрып. 2. Заңдар. 3. Магистр эдикті. 4. Юстиниан кодификациясы. Дәріс тезистері: 1. Әдет-ғұрып - мемлекетпен санкциялау және бірнеше рет қолдану нәтижесінде римде қалыптасқан мінез-құлық ережелерінің жазылмаған жиынтығы. Римнің дамуы, құқықтық өмірдің дамуы кезінде әдет-ғұрып цивильдік және квириттік құқықтың ескірген нормаларын жою қызметін атқарды және desuetudo деп аталды. Бұрынғы әдет-ғұрыппен қатар сот және сот тәжірибесі пайда болды. Бастапқы кезде әдет-ғұрып ата-бабалардың тәжірибесі және әдеттегі тәжірибеден тұрды. 2. Заңдар. Заңдар деп халық жиналыстарының шешімдері танылды. Заңның толық күші болу үшін үш органның қатысуы қажет болды магистрат, халық жиналысы, сенат. Магистрат заңның жазбаша жобасын дайындауы қажет болды, ал халық жиналысы заң жобасын қабылдауға немесе одан бас тартуға құқылы болды. Магистрат ұсынған және халықпен қабылданған заң сенат тарапынан мақұлдануы тиіс болды. Заң формуласы үш құрамдас бөліктен тұрды: заң шығарушының аты және халық жиналысының түрі; санкция және нормативтік жазба. Нормативтік жазбада мінез-құлық ережелерінің мазмұны мен оның әрекет ету талаптарын көрсетті. Санкция - заңды бұзу салдары. Республика дәуірінде барлық заңдар тек халық жиналыстарымен қабылданды және «legis» деп аталды. Принципат дәуірінде заңдар сенатпен қабылдана бастады және сенатусконсульттар деп аталды. Абсолюттік монархия кезінде заңдар деп тек император бұйрықтары саналды және олар конституциялар деп аталды. Император конституциялары төрт нысанда танылды: эдиктілер – жалпы бұйрық; декреттер – сот істері бойынша шешім; рескриптілер – құқықты қолдануға және түсіндіруге байланысты жауаптар; мандаттар – басқару мен сот әділдігін жүзеге асыру үшін чиновниктерге берілген нұсқаулар. Эдиктілер мен мандаттар оны шығарған император қызметінің аяқталуымен күшін жойып отырды. Доминат кезінде мандаттар қолданыстан шықты. жүктеу/скачать 79,02 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|