2 Ағза ішіндегі патогендерді жоятын заттар с антибиотиктер Адам бауырының жасушасының ұзындығы 20000нм

1-2-3-4-5-6-7 НҰСҚАЛАР
АаВВ генотипінен алынатын гамета саны: 2
Ағза ішіндегі патогендерді жоятын заттар С)антибиотиктер
Адам бауырының жасушасының ұзындығы 20000нм
Адам егде тартқан жасқа келсе де, денсаулығы жақсы, ширақ, белсенділік көрсете алатын қартаю түрі физиологиялық қартаю
Адам тері арқылы жылу бөледі С)80%
Адамның эпителий ұлпасының қасиеті жоғары дәрежеде қалпына келу
Адамның ауыз қуысында ыдырайтын тамақтын органикалық құрамы көмірсу
Аденозинүшфосфоттың (АТФ) молекуласының құрмындағы фосфат топтары арасында түзілетін байланыстар С)макроэргиялық
Актин - жіңішке филаменттер
Ата аналарында және олардың арғы тегінде болған белгілер жаңа үйлесім тауып бірігуі үйлесімдік өзгергіштік
Аутосомалық хром-ң 18 хромосомада болса –Эдвард синдром
Аутососмалық хром-ң 13 хромосомада болса - Патау синдромы
Аутосоманың хром-ң 20 хромосомада болса - Даун синдромы
Адам өлгесін өкпенің ауа көлемі қандай- 1литр
Аденозин трифосфат (АТФ) иондарының арасындағы байланыс –Ковалентті полюсті байланыс
АТФ синтездейтін органоид –Митохондрия
АТФ құрамындағы нуклеотид – аденин
АТФ молекуласында кездесетін фосфор қышқылы қалдығының саны: 3
Атмосфералық және магнитосфералық құбылыстар ұзын радиотолқындар
Адам гемоглобинінің г/моль? – 13-16г
Адамның басқару жүйесін жүйеге келтіретін ғылым саласы-Кибернетика
Ақ тұңғиыққа жапырағы қандай неге жатады - дөңгелек, жүрек тәрізді жапырақтары су бетіне жайылып өседі.
Аю не себепті май жинайды –қыста қатты ұйқыға кету үшін
Араның тыныс алуы – демтүтік
Анаэробты ағзаларға қажет емес – оттек
Аэробты және анаэробты тыныс алу нәтижесінде бөлінетін АТФ мөлшері:.38 АТФ
Астық тұқымдасының дәндерінде қорға жинақталады- глютеиндер, гистондар
Адам денесінің бетіндегі немесе жарақаттағы патогендерді жоятын заттар –антисептиктер
Антибиотиктер мен органикалық қышқылдарды ферменттерді өндіретін тірі ағза- зең саңырауқұлағы, пеницилин
Адамның есту аппаратына зиянды механикалық тербелістер? – жағымсыз дыбыс, өндірістік шу
Атмосферада көмірқышқыл газы концентрациясының артуы теңіз суында СО2 көбеюі алып келеді:Мұхиттың қышқылдануы
Аталық пен аналық кариотиптері бірдей болатын хромосомалар: Аутосомалық
Анаболизм нәтижесінде түзіледі: Мономер
Антидене/ң мол/сы аминқышө/н тұратын қанша полипептид қамтиды: 5
Антиденелерге тән қасиет көрсететін плазма нәруыздарының жиынтығы: Иммуноглобулиндер
Антигеннің зиян келтіруіне кедергі келтіретін антидене: Байланыстырушы
Антигеннің зиян келтіруіне кедергі келтіретін антидене қызметі: Эффекторлық
Адам ағзасындағы күрделі нәруыз : Радопсин
АУГ кодоны танитын аминқышқыл: Метионин
Анықталмаған бактерияны зерттеуде қолданылатын әдіс-Бактериоскопиялық және Бактериология
Адам қалыпты жағдайда жұтатын ауа көлемі: 300-500 мл
Адамның эпителий ұлпасының қасиеті: Регенерация
Адам қайтыс болғаннан кейін өкпеде қалатын ауа көлемі:Қалдық
Ағзада ДНК ешқашан таусылмайды, осы үрдіс байланысты:Өздігінен екі еселену
Ашығу кезінде «тірі консервілер» қызметін атқаратын органикалық қосылыс:Майлар
Ағза қызметінің тыныштық күйінен белсенді күйге немесе белсенді әрекеттен тыныштық күйіне ауысуын тудыратын басқару жүйесі:Бастау (іске қосу)
Адамның асқазанында ыдырайтын органикалық құрамы Нәруыз
Анаэробты ағзаларға қажет емес оттек
Адамның азғасында ашыққан кезінде тірі консерві – майлар
Астық тұқымдасының дәндерінде қорға жинақталады гистон
Ассимиляция мен диссимиляцияның екінші атауы – ассимиляция-пластикалық алмасу биосинтез, диссимиляция-энергетикалық алмасу ыдырау
Ассимиляция –мен диссимиляцияның негізгі қызметі? – Ассимиляция қарапайым заттардан органикалық заттарды түзу. Диссимиляция органикалық заттардың қарапайым заттарға ыдырауы
Ауа бұлшықеттерін қолданады: Биомеханикада Аяқ-қол протезін жасауда Роботехникада
Альвеоланың қызметі – зат алмасу
Альвеоланың маңызы- артерия мен вена қантамырын байланыстырады. Ұлпа жасушасының қоректенуін қамтамасыз етеді
Ауа қапшығының пайдалы қызметі В)денесін қызып кетуден сақтайды С)денесін жеңілдетеді Е)еркін ұшуға мүмкіндік береді
Альвеолланың қызметі: өкпені -не қанықтырады; қаныққан қан тазартылады; газ алмасу бетінің ауданын арттырады
Анықталған бактерияларды зерттеу әдістері С) «жаншылған тамшы» әдісі; Д) «аспалы тамшы» әдісі
Бір аксон,бір дендрит,бір денеден тұратын жүйке жасушасы қалай аталады –биополярлы
Бактерия жасушасының құрылысы қабықша және цитоплазма
Бактериаларды зерттеу үшін жабын шыны мен заттық шыны қолданатын әдіс «жаншылған тамшы»
Бактериялардың пішіні - таяқша, шар, үтір, оралма, кокки, спирилла, варион, бацилла
Бактериядағы днқ-ның рөлін не атқарады- Нуклеотид
Бір суксецияға не жатады – Қына
Бактерия жасушасының қабықшасы – Мурейн
Бір мезгілде екі затты бір бағытта тасымалдануы –Симпорт
Бір популяцияның екіншісіне бір жақты теріс әсері аменсализм
Бір-біріне мүлдем ұқсамайтын бірнеше типтен құралған ұлпа түрі Дәнекер
Бірінші реттік атмосферада қалыптасқан тыныс алу:Анаэробты
Бір реттік сперматозиттерде хромосома саны-23
Белсенді тасымал мысалы Пинацитоз
Бейорганикалық тыңайтқыш түрі нитрофоска
Белсенді тасымалдауға тән Концентрация градиентіне қарсы жүру
Бірінші реттік сукцессияда алғаш түзілетін тірі ағзалар қыналар(пионер)
Бұлшықет талшықтары құрамындағы жиырылуы аппараты миофибриллалар
Бұлшықет не істейді – бұлшықет жиырылады, қозғалу, бүгу, жазу, айналдыру, көтеру
Бұлшықеттің жуан филоменттері: Миозия,Миозин
Бұлшықеттің жіңішке филоменттері: Актин
Бұлшықет талшықтарын цитоплазмасы: Саркоплазма
Буылтық құрттардың ең алғаш қандай жүйке жүйесі дамыған? – қан және қан тамыр
Бағытын өзгертпейтін нуклеотидтер арасындағы гендік мутация транзициялар
Барлық желілі жануарларға тән жүйке жүйесі түтікшетәрізді
Бір аксон бір денрид болатын нейрон биполярлық нейрон
Бақаның арқасында тышқанның тірі қалуы –Кооперация
Бір популяцияның екіншісіне қолайсыз жағдай туғызуы –Амменсализм
Бауыр жасушасының өлшемі? – 20-30мкм
Бауыр жасушасында жүзіп жүретін органойд: Митохондрия
Буынаятылар типіне тән жүйке жүйесі – түйінді
Бактерияны зақымдайтын вирустар –бактерифагтар
Бактериялардың жасуша қабырғасын қатысатын зат: Мурейн
Берік және қатты жасушалық қабырғаға ие және ешқашан құрамында хлоропласт болмайтын ұлпа -тірек ұлпа (механикалық)
Бір жүйе мен екі цистернадан құралған кешен - А =Т?
Бұрын болған екінші рет қайта қалпына келген- екінші реттік сукцессия
Бор эффетісі құбылысына тән-көміртегі диоксидінің парциальды қысымы кезінде оксигемоглобинының оңға қарай жылжуы.
Бір тофикалық деңгей – продуценттер
Бұршақ тұқымдасының сары түсі А жасыл түсіне а қарағанда доминантты Ал тегіс пішіні В бұдыр пішінінен в басым. Генотиптері АаВв х АаВв бұршақтарды будандастыруда алынатын сары бұдыр бұршақтың генотипі: АаВв
Бағаналы жасушалардың маңызды қасиеті: Өзін-өзі жаңарту
Бөліну ұршығының жіпшелері қысқарады-Анафаза
Биологиялық синтез реакциясы қалай аталады: Анаболикалық
Бір жасушадан тұратын,ядросы бар барлық ағзаларға жататын патшалық: Протеиндер
Беттік керілу күші ең үлкен сұйықтық: Су
Белсенді тасымалға тән ерекшелік: атф энергиясы жұмсылаады.
Барлық желілі жануарларға тән жүйке жүйесі: Түтікше тәрізді
Бір реттік өсімдік қоректі жануарларды жейтін екі реттік консументтер құрайды – Жануар
Бірінші реттік консументтердің паразиттері биомассасының қанша үлесін құрайды ?
Бірінші реттік қоректік деңгейді құрайды продуциенттер
Бірінші реттік продуценттер өте тез бөлінетін теңіз экожүйелерінде тән экономикалық пирамида ?
Бірінші реттік сукцессия- топырақ түзілмеген жерде болады.
Балалардың аутосомдық-рецессивтік жолмен ұрпақтан-ұрпаққа берілетін ауруы:Гетчинсон-Гилфорд симдромы
Буылтық құрттар типіндегі алғашқы түзілген жүйке жүйесінің түрі:Сатылы
Бір сақиналы ДНҚ молекуласы тікелей цитоплазмада болатын тірі ағза – бактерия
Буынаяқтылар типіне тән жүйке жүйесі түйінді
Бөліп шығару өнімі-аммиак:Бунақденелілер
Барлық мүшелер мен ұлпаларды түзеді:Түзуші
Бактерияларды зерттеуде Аспалы тамшы әдісінде қолданылатын заттық шаны ойық зат шынысы
Белсенді тасымал мысалы: Пиноцитоз фагоцитоз, ион түтікшелері
Барлық жануарларды омыртқасыз мен омыртқалылар деп бөлді Ж.Б. Ламарк
Бактериофаг бактерияларды зақымдайтын вирустар
Бүйректің қоңыр қызыл сыртқы қабаты қыртысты қабат
Берік және қатты жасушалық қабырғаға ие және ешқашан құрамында хлоропласт болмайтын ұлпа тірек
Бактерияны зақымдайтын вирустар бактериофаг
Бір мезгілде екі заттың бір бағытта тасымалдануы симпорт
Басқару жүйесінің негізгі компоненті: Детектор, Эффектор
Бағаналы паренхимаға тән – жапырақтың құрылысы
Биологияда микрометрмен өлшенеді микроағзалар
Биологиялық синтез реакцияларың жиынтығы пластикалық алмасу
Биологиядағы басқару жүйесінің орталығы ?
Жай органикалық қосылыстарға дейін ыдырататындар:Редуценттер
Жасушааралық заттары өте көп дәнекер
Жоғары қан қысымынан зардап шегетін : Нысана мүшелер
Жасыл көкөністермен қиылған гүлдерді сақтау мерзімін: Гибереллин
Жарық энергиясы есебінен АДФ-тен АТФ –ті синтездеу процесі: Фотофосфорлану
Жарықтан энергия алуға қабілетті патшалық: Өсімдіктер
Жарықтан энергия алуға қабілетсіз ағзалар біріктірілген патшалық- саңырауқұлақтар
Жарықсүйгіш өсімдіктердің жасуша құрылысының ерекшеліктері: Эпидермис клеткаларының қабықшалары қалың, лептестіктері көп болады.
Жүйке импульстары секірмелі өтеді Сальтаторлық өткізу арқылы
Жіңішке филаменттер актин
Жүйке күйзелісі мен ұзақ жүйке шаршауы ерте қартаюды тудыратын факторларды анықтаған ғалым: И.П.Павлов 1912ж.
Жүйелеуде бөлім және қатар категориясы кездесетін патшалық өсімдіктер
Жануарлардың паразиттері кандала
Жануарлар жүйелік тобына жатпайды: Бөлім мен қатар
Жануарлар жасушасындағы электр құбылысы үшін қажет элемент калий
Жарықтан энергия алуға қабілетсіз , қозғалады, соған энергия жұмсайтын ағзалар тобы жатады жануарлар патшалығы
Жайылымдық қоректік тізбектің 1-тофикалық деңгейі продуценттер
Жапырақ суды буландырады фотосинтезге қажет; ағзаны қызып кетуден сақтайды; температурасын төмендетеді
Жануарлар мен саңырауқұлақтар болады автолиз
Жасуша ядросы мен қабықшасы түзілуіне қажетті элемент:Фосфор
Жасушалары өте ұсақ қабықшасы жұқа-Эпителий
Жасушасы көбеймейтін бірақ тарамдалуға қабілетті ұлпа: Жүйке ұлпасы
Жасушаның энергия станциясы-Митохондрия
Жасушалары усак кабыкшасы оте жука бир биримен тыгыз байланыскан улпа – эпителий
Жасуша қабықшасының ішкі қабатында тоздану процесі нәтижесінде жинақталатын зат суберин
Жансыз нысандар бетіндегі патогендерді жоятын заттар: Залалсыздандырушы
Жас жасушалар денесінің қалыптасу үдерісі жүретін фаза телофаза
Жасушаға энергия қажет болған жағдайда жүзеге асатын үрдіс АТФ гидролизі
Жасушалары көбеймейді , бірақ өсуге және «тармақталуға қабілетті жүйке
Жасушадан тыс қоректене алмайтын , қозғалаалмайтын, өспейтін ағза вирустар
Жасуша мембранасының қалыптасуына қатысатын нәруыз қызметі құрылымдық
Жасушаның «қоқыс салатын шелек» рөлін атқаратын органоиды вакуоль/
Жасушаның энергия станциясы митохондрия
Жасушалық цикл – интерфаза және митоз
Жасушасыз патшалық –Вирустар
Жасушаны инфекциядан қорғайтын қабат - Жасушаның ең сыртқы қабаты
Жасушаның сызықтық ұлғаюын есептеу үшін қолданады-сызықтық ұлғайтуын, шынайы өлшемін, фотадағы өлшемін
Жасушаның сызықтық ұлғаюы үшін не қажет: Микрофографиялардың өлшемін анықтау үшін
Жасуша мембранасының нәруыздары белгілі бір ретпен орналасуын және бейімделуін оптималды байланысын реттеу қызметі: Матрицалық
Жасушалары ұсақ, қабықшасы өте жұқа және бір-біріне тығыз орналасқан ұлпа түзуші
Жапонияда тамаққа пайдаланып оны теңу қайырымды тау деп атайды: Носток
Жүйке ұлпасының қасиеттері қозғыштық,өткізгіштік,тежелеу
Жұқпалы ауру қоздырғыштарды таратушыларды жою әдісі: Дезинфекция
Жарықтан энергия алуға қабілетсіз ағзалар біріктірілген патшалық жануарлар
Жердің жылынуы – Ғаламық жылыну
Жүйке ұлпасының қызметі – қозғыштығы және қозу өткізгіштігі
Жүйелеуді жасау үшін ең бірінші түрдің морфологиялық критерийін жасады:К.Линней
Жүйелеуде бөліммен бірге қатар бірлесе жүретін патшалық – Өсімдік
Жүйке импульстары секірмелі өтеді – Сальтаторлық өткізу
Жіңішке филаменттер – Актин
Жұмыртқа жасушасының көлемі - 20 мкм ұзындығы -20мкм
Жердің климаттық жүйесіндегі орташа температураның көтерілуі –Ғаламдық жылыну, -
ХХ ғасырдың басынан бері ауаның орташа температурасы 0,74°С-қа көтерілді.
Жануарларды омыртқалы және омыртқасыз деп бөлген кім ? Ламарк
Жарақат алаған кезде көбеюге қабілетті ұзынша келген милциттерден тұратын ұлпа түрі бұлшықет ұлпасы
Жыныс жасушасының түзілу процесі: Гаметогенез
Жапырақтың басты қызметтері газ алмасу; судың булануы; фотосинтез
Жасушаның бір мембраналы органойды: Лизосома, гольджи аппараты, эндоплазмалық тор
Жауынқұрттарда алғаш пайда болған мүше cілекей бездері
Жасуша мембранасының қалыптасуына қатысатын нәруыз қызметі: тасымалдаушылық
Жауын құрттарда пайда болған мүше - сілекей бездері
Жауын құртының сілекей безінен бөлінетін заттардың қызметі- жапырақ қышқылдығын басады
Жасушадағы пластикалық алмасу анабализм
Жасушалары көбеймейді бірақ өсуге және тармақталуға қабілетті:Бөліп шығарушы
Жануарлардың паразиттері:Қандала
Жасуша мембраналарында глюкозаның аминқышқылдардың иондардың тасымалдануын қамтамасыз ететін нәруыз қызыметі тасымалдаушы
Жасушада Қоқыс жәшігі ретінде жүретін органоид – Лизосома
Жануарларда және саңырауқұлақтарда болады: Хитин
Жаңартау тоқтағаннан кейін ең бірінші өсетін өсімдік – қына
Жалпақ құрттардың асқорыту мүшелерінің жойылып қарапайымдалануы-Дегенерация
Жана туған денесіндегі су мөлшері 75%
Мұхиттағы суға СО2 көміртегіні араластырса суды не істейді ?
Макроэлементтер- оттек, сутек, көміртек, азот, фосфор, күкірт,кальций, магний, натрий, хлор.
Метаболизмнің басты құрамдас бөлігі Анаболизм және катаболизм
Метаболизмнің негізгі қызметі жасушаны энергиямен қамтамасыз ету
Метаболизмнің екінші атауы – аралық метаболизм
Метаболизм тағы қандай қызмет атқарады - Зат алмасу, Жасушаны энергиямен қамтамасыз ету, Жасушаны құрылыс материалымен қамтамасыз ету
Метаболизм кезінде қандай процесс болады?- зат және энегия алмасу
М.Ниренберг және Г.Маттеи енгізген термин: Код термині 1961 жылы
Мейоздық бөліну кезінде 1 профаза байқалатын хромосомалардың айқасуы: гомологтық хромосомалардың бір біріне тәуелсіз ажырауы кезінде пайда болады- комбинантты өзгергіштік
Мәңгі мұздан метан,көмірқышқыл газы бөлінуі неге әкеледі – ғаламдық жылыну
Магниттік өріс түрі – әлсіз, орташа, күшті,аса күшті
Метаболизмнің екінші атқаратын қызметі-Энергия алмасу
Метаболизмнің бірінші атқаратын қызметі- жасушаның құрылыс материалын қамтамасыз ету
Миоглобиннің диссоциялануының қарапайым қисық сызығы гиперболла түрінде болғанда: Бұл миоглобиннің оттекпен қайтымды байланысатынын көрсетеді, бұған ешқандай бөгде факторлар әсер етпейді: Mb + O2 - MbO2
Митозға хромитада хросомаға айналатын кез – анафаза
Миеленденбеген аксон ерекшелігі шеткі вегетативті жүйкеде кездеседі.
Микроскоптың оптикалық сұлбасы ?
Микроскопиялық сынандарда қолданатын өлшем бірліктер миллиметр; метр; сантимер
Мейоздық бөліну кезінде I профазада байқалатын ромосомалардың айқасуы гомологтік хромосомалардың бір бірне тәуелсіз ажырауы кензінде комбинативтік өзгергіштік
Миоглобин үшін диссоциациялану қисық сызығы ерекшелігі қисық сызығы солға ығысады; қарапайым гипербола түрінде болады; миоглобин оттекпен қайтымды байланыс түзеді.
Магниттік дауылдың адам ағзасына әсері жүрек тамыр нашарлайды; жүйке соматиалық жүйесіне әсер етеді
Миофибриллалардың негізін құрайтын актин мен миозин нәруыздарынан құралған бұлшықет талшықтары протофибрилла
Миоглобинді оттектен қанықтыруда диссоциациялау қисық сызығы солға ығысуына әсер ететін факторлар бұлшықеттегі миоглобин оттекпен 50% байланыста болуы
Миоглобиннің қызметі қанқа бұлшықетін -мен қанықтырады; оттек қорын уақытша жинақтау
Метаболизмнің атқаратын қызметі энергиямен қамтамасыз ету
Митоз фазалары – профаза,метафаза,анафаза,телофаза
Мейоз кезеңдері ядросының қабықшасының алыну қай кезең – профаза
Миелинденген жүйке жүйесінің өсіндісі - Аксон
Миозин - жуан филаменттер
Механикалық ұлпа – Тірек
Микробтардың вегетативті формаларын жою үшін қолданады ?
Көптеген нейрон аксондарын қаптайтын , электр оқшаулағыш қабықша миелинді қабықша
Күрделі молекулалардың жай молекулаларға ыдырау реакцияларының жиынытығы – Катаболизм
Климаты едәуір құрғақ, құстар мен сүтқоректілер, сонымен қатар жабықтұқымдалардың пайда болған эрасы мезозой
Күрделі молекулалардың жай молекулаға ыдырау реакциясы аталады катаболизм
Ксилема- су мен минералды заттарды тасымалдайды, тірек және механикалық қызмет атқарады, өлі жасушалардан тұрады
Колленхима жасуша қабырғасы қалындығы әркелкі; сопақша пішінді; тірі жасушалардан тұрады
Климаты едәуір суық, тіршілік заманауи түрге ие болған эра- кайнозой
Кәріліктің белгілері мезгілінен бұрын байқалатын қартаюдың түрі – ерте қартаю/прогерия
Кейбір қан жасушалы ағзаларда ядросыз жасущалар түзіледі олар ешқашан көбеймейді
Күрделі молеклалардың жай молеклаларға ыдырау реакцияларының жиынтығы катаболизм
Көмірсу мен нәруыздың 1граммы ыдырағанда бөлінетін энергия мөлшері 17,8kДж
Көптеген нейрон аксондары қаптайтын электр оқшаулаған қабықша:Миелинді қабықша
Кәріліктің белгілері мезгілінен бұрын байқалатын қартаюдың түрі ерте
Кеуекті паренхимага тән-Жасушааралық кең, мезофилдің төменгі жағында орналасады
Катаболизм грекше қандай мағына береді – Қирату
Күн энергиясына тәуелді емес патшалық –Саңырауқұлақ
Кребс цикл – жасушаға қажетті энергия ағынын қамтамасыз ететін механизмнің құрамдас бөлігі
Көзі көрмейтін адамдарда жақсы дамыған рецептор механорецепторлар
Күйіс қайтаратын жануарлардың асқорытуының ерекшелігі Асқазандарына байланысты
Күрделі молекулалардың жай молекулаларға ыдырау реакциясының жиынтығы: Катаболизм
Ксантофилл пигментінің құрамында болады: Оттек
Кейбір көп жасушалы ағзаларда ядросыз жасушалар түзіледі, олар – ешқашан көбеймейді
Күн энергиясын қолданатын патшалық – өсімдіктер
Концентрация градиенті бойынша екітүрлі заттың бір бағытта тасымалдануы: Активация
«Кілт- құлып» мод ұсынды: В Э Фишер
Кребс циклі жүретін органойд: Митохондрия
Камбаланың жалпақ пішінді болуы – Идиоадаптация (аллогенез мысалдарын жатады)
Күрделі нәруыз : Фибриноген
Катаболизм үдерісіне мысал: Хемосинтез
Қан тазартуға қатысады –Бүйрек, Лейкоциттер
Қосарлы тыныс алу тән ағзалар: Құстар
Қандағы глюкоза мөлшері ұйқы безінің қандай екі гормоны арқылы реттеледі: Инсулин, Глюкагон
Қоректену тізбегі дұрыс қойылған қатар: бидай-бақа-шегіртке-жылан-бүркіт
Құрғақ ыстық немесе ыстық ауамен стерильдеу жүргізіледі пастер пештерінде
Қан мен судың тепе теңдікте болуына жауап беретін бүйректе синтезделетіни гормон ренин
Қоршаған орта температурасының өзгеруіне жауап беретін рецепторлар терморецепторлар
Қан құрамында холестерин деңгейінің артуы және жүрек қан тамырларының ақауын туғызады қаныққан майлар
Құрғақ ыстық немесе ауамен стерильдеу жүргізіледі: Автоклав
Құрамында оттек бар каротинойдтар:каротиноид ксентофил
Қос мембрана криста, матрикс бөліктерінентұратын органойд: Митохондрия
Қаңқалық бұлшыңет пен жүрек бұлшықетін оттекпен байланыстыратын нәруыз: Миоглобин
Қос мембраналы органойд: Митохондрия, пластидтер
Қоректік орта дайындалатын ыдыс – Шыны, эмаль немесе алюминий ыдыстар
Қартайған адамның денесінде қанша % су болады - 50%
Құрамында сынап болатын лампаларды және құрылғыларды, электронды қалдықтарды көмуге тиым салыну туралы Экологиялық кодекске түзету енгізілді 2016 жылы
Қоршаған ортаның температурасы төмендеген кезде _ жасушаларында жылу көбірек бөлінеді бауыр
Қан мен судың тепе-теңдікте болуына жауап беретін бүйректе синтезделетін гормон – ренин
Құрамында ядросы бар ағзалар эукариоттар
Қанның ұю үрдісіне қатысады фибриноген
Қосарлы тыныс алу құбылысы тән ағзалар құстар
Құрамында өсімдікке қажет элементі бар , химиялық жолмен алынатын тыңайтқыш бейорганикалық тыңайтқыштар
Қоршаған орта температурасының өзгеруіне жауап беретін рецепторлар –терморецепторлар
Қан құрамында холестерин деңгейінің артуы және жүрек қан тамырлар ақауын туғызады – қаныққан майлар
Қызыл балдырда кездесетін хлорофилл: а хлорофилі
Қандағы глюкоза деңгейінің жоғарылауы: Гипергликемия
Құрғақ ыстық немесе ыстық ауамен стерильдеу жүргізіледі? – Пастер пешінде
Қан сүзіледі және зәр түзіледі бүйректе
Құстардың тыныс алу – Қосарлы тыныс алу өкпе арқылы
Қоршаған ортадағы ауру тудыратын(патогенді) микробтарды жою дезинфекция
Қосарланып тыныс алатын ағзалар - Құстар,қосмекенділер
Қоректік тізбек бойынша жыртқыш қорегін жеп энергия алу үшін ең бірінші нестеу керек –қорегін жеу
Құрамында термолабильді заттары қоректік ортаны стирильдеу әдісі химиялық стирильдеу
Құстарда ауа қапшығының қызметі? – Мүшелер арасындағы кеңістікті толтырады
Қазақстанның 2030 жылға экология бағытына қойған мақсаты -Жасыл экология және күн энергиясын пайдалану
Қарияның қартайып бірақ әліде болса күшінің қуатының сақталуы бұл қандай қартаю үдерісі - Физиологиялық қартаю
Қоршаған орта темреатурасы төмендегенде жасушаларында жылу көп бөлінеді-атф молекуласы ыдырайды нәтижесінде ішке энергия бөлінеді
Қанша пайыз су жоғалту өлімге соқтырады – 20%
Қорғаныш қызметін атқаратын нәруыз – Иммуноглобулиндер немесе антиденелер
Құстардың тынысалу мүшелері ауа қапшықтары; өкпе
Регенерация қай ұлпада жетіледі – эпителий
Рефрактерлік кезең - бұлшықет талшықтарын бастапқы қалпына келтіруге кететін уақыт
Регенерация қабілеті жақсы жетілген ұлпа түрі Эпителий
Судың осмос есебінен тонопластар мен плазмоценталар арқылы тасымалдану вакуольдік
Спортшылардың ағзаға біртіндеп жүктеме түсіретін жаттығу түрі Аэробты
Сұйық тамшылар тасымалдануы – Пиноцитоз
Су бетіндегі жапырақтар,майда тұқымдарды ұстауы қабілетіне байланысты –беттік керілу
Сплат препаратының шикізаты болып табылатын балдыр – спирулина
Сиырда бактериялар мен қарапайымдар арқылы біржола қорытылатын бөлімі: Қатпаршақ қарын
Судың осмос есебінен тонопластор мен плазмоцематорлар арқылы тасымалдану ?
Сүзгі тәрізді түтікшелер мен паренхималық жасушалардан тұратын өткізгіш шоқ түрі: Флоэма
Суда ерімейді және жылуды нашар өткізеді: Май
Саңырауқұлақ жасуша қабықшасына кіретін органикалық зат- хитин,гликоген
Сыр (ірімшік) өнімдерін алу үшін пайдаланады Е)рокфор
Сары май құрамына кіреді ? карбон қышқылы
Сопақша ми арқылы жүзеге асатын рефлекс: Жөтелу, түшкіру, құсу
Сыр өндіру үшін пайдаланады – лактоза
Саңырауқұлақпен жануарлардағы ұқсастық –хитин қабатының болуы, гликоген болуы, гетеротрофты қоректенуі
Сары майдың құрамындағы май қышқылы – пальтимин немесе стеарин
Скат пен Камбала жалпақ пішінді болуы Е)идиоадаптация
Спирт алу үшін қолданылады ашытқы
Сары май құрамына кіретін карбон қышқылдары С) олейн қышқылы ?
Сперматогенездің екінші кезеңінде сперматидалардың саны? – 4
Симпорт арқылы тасымалдану: Бір мезгілде екі
Серологиялық зерттеу әдісі реакц/ң бірі. Идентификация
Суды тасымалда/ң апопластың жолының ерекшелігі: Вакуольдер арқылы тасымалданады
Симпорт- қосарлы бағыт
Саңырауқұлақтың жасуша қабырғасын түзетін зат – Хитин
Спортшылар жеңіл жаттығудан ауыр жаттығуға көшеді – Аэробты, анаэробты.
С.Ф.Мейсор мен П.Р.Маскелл флоэма мен кислема байланысын зерттеп жасаған тәжербиесі сақиналау
Сұйық тамшылар тасымалдануы пиноцинтоз
Спермотозойд жасушасында қандай жыныс хромосомалар кездеседі: УУ
Сиырда бактериялар мен қарапайымдылар арқылы біржола қорытылатын бөлімі қатпаршақ
Сынап болатын лампаларды және құрылғыларды; металл сынықтарын; пайдаланылған майлар мен сұйықтықтарды; батареяларды электронды қалдықтарды көмуге тыйым салынған жыл – 2016
Суда ерімейді және жылуды нашар өткізеді майлар
Си жүйесі бойынша 1микрометр өлшемі тең 10-3миллиметр; 10-6метр; 10-4cантиметр
СИ жүйесі бойынша микрометр таңбасы мкм
Саңырауқұлақтарда да және жануарларда да болады – Хитин гликоген
СИ жүйесінде нанометрден кіші өлшем бірліктер? – пикометр
Си жүйесінде нанометрден төмен шамалар аттометр; фемтометр; пикометр «Сплат» препаратының құрамына кіретін балдыр спирулина
«Түр» деген түсінікті ең кіші жүйелік бірлік ретінде анықтады К.Ламарк
Тыныс алу шығаруға жауап беретін ми бөлімі – Сопақша ми
Тірі организмдегі басқару процесін зерттейтін ғылым саласы физиологиялық кибернетика
Тірі ағзалардың сыртықы олртамен тығыз байланыста болуы метаболизм
Тізбектелген биоинформатика айналысады нуклеотидті талдау; нәруызды тізбектерді талдау
Тірі табиғаттың қайта айналып келмейтін және тура бағытталған тарихи дамуы эволюция
Тек өсімдіктер мен саңырауқұлақтарға тән: нағыз вокуль
Теріді құс терісі пайда болады себебі төмен температурада дене тұрақтылығы сақтау үшін
Тыныс алу қозғалыстарын жүзеге асырады қабырғааралық бұлшық ет пен көкет
Тірі организмдегі басқару процессін зерттейтін ғалым саласы медециналық кибернетика
Тірі ағза қоректік заттардан энергия алуы үшін мүмкін емес тыныс алмай
Талғаусыз қоректенетін-Адам, егеуқұйрық, шипанзе, Аю, шошқа, амнивор.
Тірі организмдердегі басқару процесін зерттейтін ғылым саласы: Кибернетика
Тірі ағзаларды басқаруды зерттейтін ғылым -Инициация,Коррекция,Координация
Тірі ағзалардың сыртқы ортамен тығыз байланыста болуы – метаболизм
Тыңайтқыш - құрамында қоректік элементтер болатын заттар.
Тыныс алу мен тыныс шығарудың ырғақты ауысымын қамтамасыз ететін тыныс орталығы орналасқан ми бөлімі сопақша ми
Тыныс алудың гуморальдық реттелуіне әсер ететін заттар- адреналин
Тилокойдтың ішкі кеңістігі: Ламелла
Трансляция процесі жүретін органойд: Рибосома
Тіршіліктің пайда болуының төртінші кезеңі: Прокариоттық
Түн қысқа кезде гүлдейтін дақылдар: Жүгері, күріш
Тек ДНК тізбегіне тән азотты негіз: Тимин
Тыныс шығарған кезде көкет жоғары көтеріледі
Туберкулездің қоздырушысы – кох таяқшалары
Түрдің марфологиялық критерийін жасаған кім ғалым-К. Линней
Терінің беткі қабатында орналасқан қысымды қабылдайтын рецептор түрі – Механорецепторлар (жанасу)
Тасымалданатын заттардан біраз айырмашылығы бар интегралды нәруыздар: Транслактозалар
Тыныс алу механизмі - алма кезек ауысып отыратын дем алу және дем шығару кезендерінен тұрады.
Тыныс алуға гуморальды әсер ету - Тынысалу жүйке гуморальды жолмен реттеледі.
Тынысалу орталыгы сопақша мида орналасады. Ол тыныс алу және тыныс шығарудың рефлекторлық алмасуын реттейді. Тынысалу рефлексінің коздырғышы қандағы көмір қышқыл газының артуы болып табылады.
Тышқанның бақа арқылы тірі қалуы кооперация
Тек РНК тізбегіне тән азотты негіз: Урацил
Тонопласт деп аталатын ерекше мембранамен қапталған органойд: Хлоропласт
Трансляция процесі жүретін органойд: Рибосомада
Организмнің қызметінің тыныштық күйінен белсенді күйге ауысуын тудыратын процесс –координация
Организмнің суды көп мөлшерде талап ететін симптом: Сусамыр, Сахарный диабет.
Организмнің ішкі параметрлерін өзгеріссіз сақтау қабілеті: Гомеостаз
Организмнің екінші атқаратын қызметі: Жасушаны энергиямен қамтамасыз ету
Организмнің тыныштық күйден белсенді күйге өзгеруі-Координация
Организмнен тыс қанды айдау жолымен уытты заттардан тазалау әдісі гемодиализ
Омыртқа жотасы патологиясын диагностикалаудың биомеханикалық әдістері ?
Оттектің гемоглобинмен байланысын іске асырады. өкпе көпіршіктеріндегі парциалды қысым; ауадағы парциалды қысым
Органикалық заттарға жатпайды тұздар
Оттексіз ортада тіршілік ете алатын ағзалар тірішілік иелері анаэробты ағзалар
Органикалық тыңайтқыштар қой қиын құс саңғырығын пайдаланған ақ тарының атасы Ш. Берсиев
Оттексіз глюкоза ыдыраған кезінде қанша сатыда жүзеге асады - бірінен кейін бірі келетін он реакциядан тұратын күрделі көпсатылы процесс
Омыртқа жотасы мен бас сүйегі бар желілердің тип тармағы Бассүйектілер
«Организмнің күш беретін қоры таусылсы, тіршілігі баяулап, өлімге әкеледі»- деген М.Рубнер теориясы қуаттық қартаю
Оттекпен қосылған гемоглобин: Оксигемоглобин
Өсімдік жасушасындағы цитоплазманың гидрост/қ қысым қабаты: Осмос
Өсіндіні белгілі бір температурада уақыт аралығанда ұстау инкубация
Өкпе созылып ауамен толған кезде өкпедегі қысым төмендейді
Өсімдік энергия сіңіруі үшін қажет фосфор
Өкпедегі газ алмасу жүру механизмі-алвеолла қабырғасы, мұрын қуысынан басаталды.
Өсімдік жасушаларының қабығына беріктік береді:Целлюлоза
Өсімдік - пен саңырауқұлақ жасушасының органойдтары – өсімдіктерде - көпжасушалы, саңырауқұлақта - 1 немесе көпжасушалы
Өсімдіктердің суды буландыру үдерісі. Транспирация
Өсімдіктердің сыртқы қабаты - Жабын ұлпасынан тұратын целлюлоза
Өрмекшітәрізділер және жәндіктер класының бөліп шығару мүшесі мальпигий түтікшесі
Өкпедегі қанның оттегімен қанығуы? – Газ алмасу
Өсімдіктің тамыры өсу үшін қандай химиялық элемент керек - жемісіне
Өткізгіштігі жоғары мембрана арқылы қанды сүзіп, сүзіндііні арнайы ерітіндімен бір мезгілде ауыстыра отырып қанды тазалау әдісі гемофильтрация
Өлекселермен қоректенетіндер – Ыдыратушылар
Өсімдіктер мен жануарларға өсу үшін қажет элемент азот
Өсімдіктерде патшалықтан кейінгі жүйелік категориясы Бөлім
Өсімдік жасушаларына түс беретін органоид: пластидтер
Өсімдіктердгі жабын ұлпалардың түрлері өң тоз қыртыс
Өсімдіктер мен жануарлардың жасуша қабықшасын құрайтын басты үш құрылымы: қабықша, цитоплазма, ядро
Өсімдік энергия сіңіру үшін қажет – калий
Өсімдіктерде жануарларды жіктеуден айырмашылық жасайтын екі жүйелеу категориясы – бөлім, қатар
Өкпе созылып ауамен толған кезде –көкет жоғары көтеріледі -өкпедегі қысым төмендейді
Өсімдік жасушасының қабығына беріктік береді жасұнық
Өз жіктеуінің негізіне жүйке және қан тамырлары жүйесінің құрылысын алды Ж.Б.Ламарк
Өлген жануарлар қалдықтарымен қоректенеді сапрофиттер
Өсімдік ағзасына жетіспегенде, өсуі тоқтайды фосфор
Өсімдіктерде хлоропласт – жасыл пластидтер
Өкпедегі қанның оттегімен қанығуы:Альвеолла қабырғасында жүреді; Ұсақ қантамырларда жүреді
Өсімдік пен саңырауқұлақтардың ұқсастықтары – вакуоль
Өткізгіштігі өте жоғары мембранасынан қанды өткізіп, сүзіп алып қанды, арнайы дайындалған ерітіндіге құйып тазартып қолану әдісі қалай аталады –Гемодиализ, Гемофильтрация
B.H Любименконың өсімдіктерді жарыққа байланысты бөлген топтары А)жарықсүйгіш С)көлеңкеге төзімді D)көлеңкесүйгіштік
Вируспен зақымданудың алтыншы кезеңі –дайын вирустар ие жасушаны тастайды
Вирустардың сыртқы қабығы? - Сыртқы ақуыз қабығынан немесе кабсидтен
Вирус қабықшасының құрамы:Нәруыз
Вирустың қабықшалары бөлшектерден құралған- капсид
Вирустардың қабықшалары бөлшектерден құралған нәруызды
Вирустар тірі ағза ретінде болады жасуша ішінде ғана
Вирустың ағзаға енген соң бесінші кезеңі: НҚ функциялы вирустар түзіп, қабықшамен «киінеді»
Вирустармен зақымданудың алғашқы кезеңі – жасуша мембранасына қосылуы
Вируспен зақымданудың алтыншы кезеңі дайын вирустар ие жасушаны тастайды
Вирустардың нәруызды бөлшектерден құралған бөлімі қабықшалары
Вегетативті жүйке жүйесінің жоғарғы мүшесі төмпешікасты аймақ
Детридті қоректі тізбекті құрастырудың реті –детрит ---детритофаг---жыртқыш
Диализад – диализ процесіне қатысатын сұйықтардың бірі
Дезинфекция - жансыз нысандар бетіндегі патогендерді жоятын заттар
Денесі өсімдіктерде кездеспейтін тек жануарларда болатын химиялық заттардан тұратын патшалық саңырауқұлақтар
Денесінде міндетті түрде арнайы тері қатпары болады – ұлулар типі
Денесімен екіге бөлініп спора арқылы көбейетін патшалық – амеба, кірпікшелілер инфузория
Денесінде арнайы түрде тері қатпары болады ұлулар типі
Дисахаридтерге жатады: Сахароза, мальтоза, лактоза
Дене еңбегімен шыныққан адамдарда өкпенің тіршілік сиымдылығы -6-7,5 л н/е 6000-7500мл
ДНҚ құрамындағы пиримидинді негіздер: Цитозин, тимин
Дәрумендерді қажетті мүшелерге тасымалдау қызметін атқарады: Майлар
Дараларда құрылым деңгейі күрделенуі: Ароморфоз
ДНҚ молекуласының белгілі бір бөлігінде нуклеотидтердің қатар тізбегінің өзгеруінен туындайтын мутация түрі: Гендік
Диализ процесінде қатысатын сұйықтық – Диализат
ДНҚ кездеседі –ядрода
ДНҚ молекуласының құрылымының өзгеруіне байланысты пайда болатынмутация – Гендік
ДНҚ құрылысына енетін мононуклеотидтің пуринді азотты негізі – аденин, гуанин
ДНҚ қалай байланысады – Аденин тиминмен екі сутектік байланыспен, гуанин мен цитозин үш сутектік байланыспен
ДНҚ репликациясы қай фазада жүреді – Синтез - интерфазаның екінші сатысында.
ДНҚ құрылысына енетін мононуклеотидтің пуринді азотты негізі- Аденин гуанин
ДНҚ тізбектері арасындағы байланыс:Сутектік
ДНҚ құрылысына енетін мононуклеотидтің азотты негізі цитозин, тимин
ДНҚ молекуласының тізбегіндегі байланыстар – сутектік байланыс
ДНҚ - дағы гуанин мен цитозиннің фазасындағы байланыс саны – 3
ДНҚ мен нуклеотидтер өзгермейтін өзгергіштік? – модификациялық
ДНҚ молекуласындағы гендер мен хромосомалар өзгермейтін өзгергіштіктің түрі модификациялық
Дамудың кері кетіп , төмен қарай құлдырауы, жүйелік топтардағы даралар саны кемуі, таралу аймақтарының тарылуы биологиялык регресс
Енжар тасымалдауға тән – Осмос пен Диффузия. АТФ жұмсалмайды. Концентрация градиенті бойынша жүреді. Оттек, су тасымалданады.
Екі мембранадан тұратын органойдтар: Қосмембраналы
Ең ірі экожүйе – биосфера
Ең көрнекті трансформист- Ж.Б.Ламарк