2 Лабораториялық жұмыс Элементтері бірізді жалғанған синусоидалы ток тізбегін зерттеу. Кернеу резонансы
жүктеу/скачать 63,3 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Теориядан қысқаша мәлімет.
|
2 Лабораториялық жұмыс Элементтері бірізді жалғанған синусоидалы ток тізбегін зерттеу. Кернеу резонансы. Жұмыстың мақсаты: Студенттерді актив және реактив элементтерімен таныстыру. Тізбекте кернеу резонансы құбылысын пайда болдырып және осы құбылысты оқып білу. Теориядан қысқаша мәлімет. Тұрақты ток тізбегінде негізгі тұтынушы ретінде Омдық кедергі қолданылады. Омдық кедергі электр энергиясын жылу энергиясына түрлендіреді, яғни электр тогы өткенде кедергі қызады. Айнымалы ток тізбектерінде сияқты тұтынушы ретінде электр энергиясын жылу энергиясына түрлендіретін резистор кедергі қолданылады. Бірақта беттік эффектіне байланысты (бұл құбылыс айнымалы ток жиілігімен байланысты). Осы кедергінің шамасы Омдық кедергінің номиналына өлшеу өзгешелеу болады (айнымалы ток тізбегіндегі кедергі омдық кедергіден бірнеше жоғары болады) және айнымалы ток тізбегінде омдық кедергіні активті кедергі деп айтады. Кедергі өзінің оталуын энергияны түрлендіру қасиетінен алады. Электр энергиясы қайтымсыз түрде кез-келген жұмысты оырндай алатын активті энергияға түрленеді. Айнымалы ток тізбегінде резистордың кедергісін активті кедергі деп атайды. Себебі резистордың тұрақты токқа және айнымалы токқа кедергісі бірдей емес.
2-суретте ток пен кернеудің векторлық диаграммасы көрсетілген. Бұл тізбек үшін мына формула орынды: Ток Ток векторы мен кернеу векторының арасындағы фаза бойынша ығысу бұрышы Актив қуаты Айнымалы ток тізбегінде актив кедергісінен басқа тұтынушы ретінде реактив кедергілерде қолданылады. Реактив кедергілері катушка (индуктивтілігімен) және конденсатор (сыйымдылығымен). Бұл элементтердің реактивті аталуы оларда айнымалы ток өткенде активті кедергі секілді электр энергиясын қамтамасыз процесске түрлендірмейді. Индуктивтілік катушкасынан айнымалы ток өткен мен қоректендіру көзінің арасында электр энергиясы тасымалданады. Конденсаторы бар тізбекте электр энергия қоректендіру көзі мен конденсатордың электр өрісінің арасында тасымалданады. 3 суретте индуктивті элементі бар электр схемасы көрсетілген. 4 суретте индуктивтіліктегі ток пен кернеудің векторлық диаграммасы көрсетілген. Индуктивті кедергі үшін келесі формулалар орынды: Индуктивті кедергі Мұндағы: - ток жиілігі, - токтың бұрыштық жиілігі . Ток векторы кернеу векторының арасындағы фаза бойына ығысу бұрышы Активті қуат Реактивті қуат 5 суретте конденсатор элементі бар электр схема көрсетілген. Сыйымдылық кедергі үшін. Ток Сыйымдылықты кедергі өрнегі Мұндағы: - токтың жиілігі - токтың бұрыштық жиілігі Ток векторы мен кернеу векторы арасындағы фаз бойынша ығысу бұрышы: Активті қуат Реактивті қуат 6 суретте векторлық диаграмма. Егер жоғарыда айтылған R, I, C элементтерді бірізді жалғасақ онда мынадай тізбек аласыз 7 суретте элементтері тізбектеп жалғанған тізбектің схемасы. 8 сурет. Векторлық диаграмма. 8 суретте 7 суреттегі схемаға сәйкес келетін векторлық диаграмма көрсетілген. U2=Xl*I; Uc=Xc*I; Ur=R*l; U=Z*I ескере отырып Ul,Uc,Ur U векторын І тогына бөлсек онад кедергілердің үшбұрышы түріне өтеміз. 9 сурет кедергілердің үшбұрышы Толық кедергі Z былай анықталуы мүмкін. (1). 7 суреттегі схеманың тогын Ом заңы арқылы өрнектейміз (2). Осыдан кейін (7 суреттегі) схемадағы барлық элементтерден бір ғана ток өтеді және қай жерде кеедргі көп болса,сол жерде кернеудің төмендеуі көп. R, L, C – элементтер бірізді жалғанса және Хl=Xc не шарты орындалса тізбекте кернеу резонансы құбылысы пайда болады. Индуктивтілік L не сыйымдылық С не бұрыштық W өзгеріп тізбекте кернеу резонансы құбылысын пайда болдыруға болады. Кернеу резонансы кезінде реактивті кедергі не Тізбектің кернеуі U тұрақты болса, онда кернеу резонансы ретінде тізбектегі топтың мәні максималды болады. Себебі: болса токтың кедергісі . Тізбектегі токтың мәні максималды болады. кернеудің мәні максималды және бір-біріне тең болады. жүктеу/скачать 63,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|