2 соғыс арасындағы халық аралық қатынас Кеңес тарихшылары екінші дүниежүзілік соғысты бес кезенге бөледі. Бірінші кезең



Дата31.12.2021
өлшемі17,53 Kb.
#23071

2 соғыс арасындағы халық аралық қатынас

Кеңес тарихшылары екінші дүниежүзілік соғысты бес кезенге бөледі. Бірінші кезең – екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы: гитлерлік Германиянын Польшаны басып алуы мен Кеңес Одағына қарсы агрессияға дейін (I қыркүйек 1939 жыл – 22 маусым 194] жыл). Екінші кезең – фашистік агрессияның кенеюі: гитлерлік Германия мен оның одактастарының Кеңес Одағына шабуылы мен Кенес Лрмиясының Сталинград түбіндегі карсы шабуылына дейін (22 маусым 1941 жыл – қараша 1942 жыл). Үшінші кезен – екінші дүниежүзілік соғыс барысындағы түбірлі бетбұрыс: кеңес әскерлерінің Сталинград түбіндегі карсы шабуылынан Украина мен майданның орталык бөлігіндегі шабуылға дейін (караша 1942 жыл – желтоқсан 1943 жыл). Төртінщі кезең – Европада фашизмді талқандау: Кеңес Лрмиясының Ленинград түбіндегі шабуылынаң Францияда екінші майдан ашылуы мен фашистік Германияның жеңілуіе дейін (қаңтар 1944 жыл – 9 мамыр 1945 жыл). Бесінші кезең – милитаристік Жапониянын талқандалуы: Германиянын капитуляциялануынан Жапонияның капитуляциялануына дейін (9 мамыр – 2 кыркүйек 1945 жыл).

КСРО құлағаннан кейін тарих ғылымында жасалынған жаңа ғұжырымдарға байланысты екінші дүниежүзілік соғыс тарихы үш ірі кезеңге боліпеді. Бірінші кезең – қыркүйек 1939 жылдан – маусым 1942 жылга дейін. Бұл кезең агрессорлар күшінің басымдығымен, соғыс аймағының кеңеюімен сипатгалады. Екінші кезең – маусым 1942 жыл – каңтар 1944 жыл; соғыстыц барысьшда түбірлі бстбүрыс, басымдылық та, күш те аитиі итлерлік коалиция елдерінің қолына көшкен кезең.Үшінші кезең -қаңтар 1944 жыл – 1945 жылдың 2 кыркүйегіне дейін; соғыстың қорытынды кеісні, оның барысында аитигиглерлік коалицня елдеріиің басымдылығы шегіне жетті, ол агрессор-мемлекеттердіц басқару режимдерінің дағдарысы білінгенде және олардын күйреуі басталған сәтте жау әскерін талқандауға қолданылды.

Екінші дүниежүзілік соғыс. Польшаның басьш алынуы. Екінші дүниежүзілік соғыс Германияның 1 кыркүйек 1939 жылы Польшаға шабуылымен басталды. Герман әскерінің соғыс жоспары Англия мен Фрашшянын соғысқа кіру мүмкіндігін есепке алды. Сондықтан Польшаны «Қауырт соғыс» барысьпіда талқандап, сонан соң эскерді батысқа әкетілу жоспарланды. Осы үшін вермахтгын жаяу әскерінін үштен екісі Польшаға қарай шоғырлаңдырылды, бұл поляк әскерінен едәуір коп еді. Неміс авиациясы әуеде үстем болды: қалаларды, транспорттарды және жолдарды бомбылап, бейбіт халык арасында үрей туғызды, поляк әскеріне мобилизациялауды және оның шекараға жылжуын тежеді. 16 қыркүйекте Польша астанасы (Варшава) қоршалды. Қоршалған Варшава ғана 28 кьіркүйекке дейін күресті. І7 қыркүйек 1939 жылы поляк үкіметі елді тастап кетті. Дәл сол күні кеңес әскері Польшаға енді.

28 қыркүйек 1939 жылы достык және шекара туралы кеңес-герман келісіміне кол қойылды. Бұл келісім Польшаның бөлшектенуін тіркеді және кеңес-герман шекарасы сызығын нақтылады. Енді шекара 1939 жылғы 23 тамыздағы кұпия хаттама шарттарымен салыстыргапда шығысқа карай жылжыды және «Керзон сызығы» бойынша жүрді, яғни бір жағынан поляктар, екінші жағынан украиндер, белорустар тұратын этнографиялық шекара бойынша анықталды. Поляк халқы тұратын жер Германияиың құрамында кадды, КСРО-ға Литва берілді. Бүл өзгерістер Кеңес Одағьща Польшаны белшектеуді Батыс Украина мен Батыс Белоруссияны қайта қосу үшін жасалған азаттык жорығы деп атауға мүмкіндік берді. Сондай-ақ кеңес басшылығы мұны Англия мен франиияға КСРО-ны агрессор деп жариялауға сылтау бермейді деді, өйткені Қызыл Армия ашлшындар 1920 жылы кеңес-поляк шекарасы деп белгілеген «Керзон сызығынан» өткен жоқ. 2 казанда поляк әскерінің соңғы бөлімдері берілді. Польша Германияиын қарулы агрессиясының, сондай-ак наиистердің нәсілдік теориясының алғашкы қүрбаны болды. Поляк интеллигенциясын, еврейлерді жаппай кыру басталды. Енбек міндеттілігі енгізілді, жүз мыіідаған поляктар еріксіэ Германияға жұмысқа айдалды.



Империалистік державалар екі топқа бөлінді: бір жағынан гитлерлік Германия бастаған фашистік мемлекеттер, екінші жағынан Ұлыбритания, Франция, АҚЩ және олардың одақтастарының коалициясы. Фашистік мемлекеттер үкіметі өз елдерінде толық демократиялық бостандывсгарды жойды, коммунистік партияларға тыйым салды, кәсіподақтарға бакылау орнатты, ашық саяси террор жүргізді. Фашистік мемлекеттер сыртқы саясагга агрессиялык жолға түсті. Фашизм бүкіл прогресс, демократия, Гюстаидық сүйгіш күштердің басты каупі, ал гитлерлік Германия дүинсжүіілік реакииянын сокқы беруші күші болды.

Екінші дүниежүзлік соғыс империалистердің саясатынан туындаған халыктардың фашизмін қарсы, ұлттық тәуелсіздік бостандық пен демократия үшін күресімін байлансты антифашистік,ұлт-азаттық тенденциялар ретінде көрініс тапты. Фашистік агрессия құрбанына айналган халыктар мен елдердің соғысы азаттык және антифашистік сипатта болды. Милитаристік Жапония мен фашистік Германия жаулап алған Қытай мен Польша халықтары агрессорларға карсы біріншІ болып соғыс бастады.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет