2015 ж., наурыз, №1 №1, март 2015 г
жүктеу/скачать 3,37 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2015 ж., наурыз, № 1 № 1, март 2015 г. Жылына төрт рет шығады Выходит 4 раза в год М.Дулатов атындағы Қостанай инженерлік-экономикалық университетінің көпсалалы ғылыми-өндірістік журналы. Многопрофильный научно-производственный журнал Костанайского инженерно-экономического университета им. М. Дулатова Меншік иесі: М.Дулатов атындағы Қостанай инженерлік-экономикалық университеті. Собственник (Учредитель): Костанайский инженерно-экономический университет им. М. Дулатова Журнал 2001 ж. бастап шығады 26.06.2001 ж. Қазақстан Республикасының мәдениет және ақпарат Министрлігінде тіркелген № 2086-Ж куәлігі. Журнал выходит с 2001 г. Зарегистрированн в Министерстве культуры и информации Республики Казахстан свидетельства о регистрации издания за № 2086-Ж от 26.06.2001г. Мнение авторов не всегда отражает точку зрения редакции. Рукописи не рецензируются и не возвращаются. За достоверность предоставленных материалов ответственность несет автор. При перепечатке материалов ссылка на журнал обязательна. Редакция оставляет за собой право на отклонение публикации статей не соответствующих установленным требованиям без объяснения причин. Согласно договора № 65 от 16 августа 2011 года представлением сведения об импакт-факторе за 2010 год журнал «Наука», по данным Казахстанской базы цитирования АО Национальный центр Научно-технической информации РК имеет импакт-фактор, равный 0,005. ISSN 1684-9310 © М.Дулатов атындағы Қостанай инженерлік-экономикалық университеті © Костанайский инженерноөэкономический университет им. М. Дулатова Главный редактор ИСМУРАТОВ С.Б. д.э.н., профессор, академик МААО (г. Костанай) Заместитель гл. редактора МУРАТОВ А.А., к.с.-х.н., доцент, чл.корр.МААО (г. Костанай) Члены редколлегии: АСТАФЬЕВ В.Л., д.т.н., профессор, академик, член-корр. КАСХН (г. Костанай) БАЙМУХАМЕДОВ М.Ф., д.т.н, профессор (г. Костанай) ВАШАКИДЗЕ А.А., д.т.н., профессор (г. Тбилиси) ГОРШКОВ Ю.Г., д.т.н., профессор (г. Челябинск) ДЕЙНЕГА В.В., к.т.н., профессор, академик МААО (г. Костанай) ЖУНУСОВ Б,Г., д.э.н., профессор (г. Кокшетау) КЕНДЮХ И.Г., д.э.н., профессор (г. Петропавловск) КОНДРАТОВ А.Ф., д.т.н., профессор (г. Новосибирск) ЛАЗАРЕНКО В.Н., д.с.-х.н., профессор, академик МААО (г. Троицк) ПИОНТКОВСКИЙ В.И., д.в.н., профессор, академик МААО (г. Костанай) САЛАМАТОВ А.А., д.п.н., доцент, (г. Челябинск) САТУБАЛДИН С.С., д.э.н., профессор, академик НАН РК (г. Алматы) СТЕЛЬМАХ В.В., к.мед.н., главный врач Костанайской областной больницы (г. Костанай) ТРИФОНОВА М.Ф., д.с.-х.н., профессор, академик МААО (г. Москва) ШАЯХМЕТОВ Б.Д., д.э.н., профессор, академик МААО (г. Костанай) МЕЖДУНАРОДНАЯ АКАДЕМИЯ АГРАРНОГО ОБРАЗОВАНИЯ КОСТАНАЙСКИЙ ФИЛИАЛ МААО КОСТАНАЙСКИЙ ИНЖЕНЕРНО-ЭКОНОМИЧЕСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ им. М. ДУЛАТОВА № 1 (53) СОДЕРЖАНИЕ 2015 БИОЛОГИЧЕСКИЕ НАУКИ И НАУКИ ПО ТЕХНОЛОГИИ ПРОИЗВОДСТВА И ПЕРЕРАБОТКИ ПРОДУКЦИИ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО ПРОИЗВОДСТВА Онгарбаева Н., Нургожина Ж.К. Қазақстанда өндірілетін тритикале дақылының наубайханалық қабілетін зерттеу……………………………………. 5 Онгарбаева Н. Нургожина Ж. К. Кішігірім диірменде бидайдан сұрыптық ұн тартуда жармалық өнімдердің пайда болу үрдісін қарастыру……….….………... 7 Кехтер И. В. Анализ сроков хранения творога в зависимости от упаковки……. 12 ОБЩЕСТВЕННЫЕ НАУКИ, ИСТОРИЯ, ФИЛОСОФИЯ Кульбаева М.М. Махамбет қолданысындағы көріктеу құралдарының қолданысы .................................................................................................................... 16 Испандиярова А.Т. Көркем прозада ұлттық танымның берілуі…………...……... 18 Абильбекова Б.Т. Фразеологизмдердің құрылымдық тұрақтылығы мен мағыналық сипаты………………………………………………………………….. 21 Товбин К.М. Религиозная гальванизация как постсекуляризация……………… 24 ПЕДАГОГИЧЕСКИЕ НАУКИ И ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ОБРАЗОВАНИЕ Bazarbekova D Cognitive styles as a basis for student-centered learning a language... 29 Байспай Г.Б. Ғылыми білім беру кәсібін басқарудың ақпараттық жүйесі............ 34 Игембаева А.Е., Рахимова А., Инженерная педагогика – основа профессианальной подоготовки инженеров............................................................. 38 Себряева Н.С. Организация процесса обучения физической и коллоидной химии на основе кейс-метода ................................................................................... 42 Себряева Н.С. Самостоятельная работа как основа повышения качества профессиональной подготовки студентов................................................................. 47 Ельчибекова А.А., Сальжанова А.С., Курманова А.Ф. Квантово-химические исследования протолитической способности этилендиамина................................. 51 Тенчурина Л.З. О проблемах профессионального образования и трудоустройства молодежи в малых городах........................................................... 56 Постоян Т.Г. Cодержательно-целевой аспект организации научно- образовательного центра подготовки кадров в структуре виноградарского кластера.......................................................................................................................... 59 Нурсеитова А. А. Көркем шығармалардағы мақал-мәтелдер лексикасының өзгерістері (а.байтұрсынов шығармалары бойынша)............................................... 63 Чернявская О.М., Мадин В.А Электронные ресурсы как средства обучения инновационной образовательной среды.................................................................... 66 Мукашева Р.А. С. Мұқанов прозасындағы эпитеттердің қолданылу ерекшеліктері................................................................................................................ 69 Сарманова Ф.Т. Жарнама тілі саласы қазақ тілінде жаңа сала деп қарастыруға болады......................................................................................................................... ... 72 Гладкова В. Н. Профессиональное самосовершенствование руководящего состава высших учебных заведений........................................................................... 74 Долженков О.А. Изучение юридических аспектов управления образовательным учреждением в структуре формирования правовой компетентности менеджеров образования................................................................. 78 Бакенова М.Б., Дидактика e-lerning: разработка дидактического дизайна............ 83 Шаматова Б.А. Халықтық педагогика – тәрбиенің қайнар бұлағы....................... 87 Жақыпова Ғ.М., Иманғалиева Б.Қ., Оқапова М.И. Сын тұрғысынан ойлау технологиясы арқылы оқушылардың ақпараттық құзыреттілігін дамыту……… 90 ТОЧНЫЕ И ТЕХНИЧЕСКИЕ НАУКИ Кухарь В.С., Жабаев К.К. Пути обеспечения эффективной работы железнодорожного транспорта............................................................................................................................................ 93 Кухарь В.С., Жабаева А.К. Пути оптимизации диспетчерского контроля и улучшения пропускной способности железнодорожного транспорта.............................................................. 96 Жанадилов А.Ю., Муратов А.А., Жанадилова Г.К. Теплоэлектростанции – источник загрязнения атмосферного воздуха................................................................................................... 99 Жанадилов А.Ю. Нормирование качества атмосферного воздуха тэц – 1 города семей……… 103 Алиев А.К., Шугурова Л.Г. Преимущество применения автоматизированного терминала спутниковой связи skyedge................................................................................................................. 110 Ляховецкая Л.В., Туребеков Т.К. Классификация технологических процессов обработки изделий в машиностроении................................................................................................................ 113 Ляховецкая Л.В., Яковенко А.А Назначение технологических баз и базирующих поверхностей при разработке технологического процесса............................................................. 117 Гаврюшенко Т.Н. Реализация дуального обучения в вузе............................................................. 120 ЭКОНОМИЧЕСКИЕ НАУКИ Жетписбаев К.А., Есенгелді А.Қ. Некоторые аспекты экономического генезиса девальвации в Казахстане......................................................................................................................................... 123 Жандаулетов М.А., Дарибаева А.К. Халықаралық жұмыссыздықтың кейбір мәселелері…… 126 Ахметжанова Б. Қ. Фирманың жалпы табысын қалыптастыру……………………………….. 129 Притула Р.А., Асеев В.С. Роль маркетинга в стратегическом управлении предприятием…… 131 Притула Р.А., Есмуханов Ш.Б. Основные направления развития рынка труда…………….... 134 Притула Р.А., Жарасбаев К.К. Государственное регулирование естественных монополий… 137 Притула Р.А., Ибраев А.Н. Методы оценки эффективности внедрения концепции «бережливое производство» ...................................................................................................... ....... 140 Притула Р.А., Корнев Д.М. Информационные системы управления транспортной фирмой… 143 Абаева Г.И Анализ динамики и структуры совокупного капитала предприятия (на примере ТОО «Казгазстроймонтаж»)………………………………………………………………….…….. 147 Абилкасова Б.Н. Оценка рынка лизинговых услуг в казахстане………………………………... 150 Трифонова М.Ф., Сысоев А.М. Инструментарий наращивания ресурсов в составе отраслевой составляющей модернизационного потенциала аграрно-промышленного региона 154 Сарсембаева Г. Б. Роль управленческого учета в зерновом производстве…………………….. 159 Горелова Н.С., Рахимова А. М. Системы и методы управления затратами на предприятии…. 162 Горелова Н.С., Шмидт Н. Резервы увеличения суммы прибыли и повышения уровня рентабельности…………………………………………………………………………………….... 166 Кусаинова И.Б Маркетинговая стратегия банка………………………………………………… 169 Кусаинова И.Б. Нововведения в сфере продвижения и продажи банковских продуктов и услуг………………………………………………………………………………………………… 174 Ганя В., Копэчану К., Русу П. Инновационный метод оптимизации расходов в медицинских учреждениях Республики Молдовы.................................................................................................. 176 Маляренко О.И. Проблемы ликвидности и доходности в банковском секторе Казахстана.…. 183 Субботина Е.И. Малый и средний бизнес – опора экономического развития Казахстана…... 186 Энна П.А. Кредитоспособность заемщиков, критерии их оценки ………………………….….. 188 Жумашев А. К. Основы интеграционных процессов в условиях мировой глобализации……. 191 Жумашев А. К. Этапы развития интеграционного процесса……………………………………. 195 Тастемирова Ж.А. Стратегии и организационные модели агрокооперативов в рыночной среде…………………………………………………………………………………………………. 197 Жахеева М.Б., Бекмагамбетов О.А. Факторы инновационного развития здравоохранения… 200 БИОЛОГИЧЕСКИЕ НАУКИ И НАУКИ ПО ТЕХНОЛОГИИ ПРОИЗВОДСТВА И ПЕРЕРАБОТКИ ПРОДУКЦИИ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННОГО ПРОИЗВОДСТВА УДК 664. 07 ҚАЗАҚСТАНДА ӨНДІРІЛЕТІН ТРИТИКАЛЕ ДАҚЫЛЫНЫҢ НАУБАЙХАНАЛЫҚ ҚАБІЛЕТІН ЗЕРТТЕУ Онгарбаева Нурлайым – д.т.н., профессор, Алматы технологиялық университет, Алматы қ. Нургожина Жулдыз Канатовна – магистр, Алматы технологиялық университет, Алматы қ. Бұл зерттеу жұмысында Қазақстанда өндірілетін тритикале дақылының наубайханалық қабілеті қарастырылды. Ол өзінің биологиялық шаруашылық қасиеттерімен бағалы болып табылады. Сол себепті нан өнімдері ассортименттерін көбейту мен өндірісте тритикале дақылын пайдалану тиімділігін арттыру үшін одан алынған ұнның наубайханалық қабілеті мен технологиялық қасиетіне толықтай зерттеу жүргізілді. Осы мақсатқа сай тритикале ұнын нан өнімдеріне, әсіресе кондитер өнімдеріне пайдалануға мүмкіндіктің бар екендігі анықталды. В данной работе приведены результаты исследования по изучению хлебопекарных достоинств муки, произведенной в Казахстане, из тритикале, на основе которых было установлена целесообразность ее использования в хлебопекарном производстве, что позволяет расширить ассортимент хлебных изделий, а также разработать новые перспективные сорта культуры тритикале. С этой целью исследовалась возможность использования муки из тритикале в хлебобулочной и кондитерской отраслях. This article presents the results of a study on the advantages of baking flour produced in Kazakhstan, of triticale, which was based on the expediency of its use in the bakery industry, thus expanding the range of grain products, and develop promising new crop varieties of triticale. To this end, we investigated the use of triticale flour in bakery and confectionery industries. Тритикале дақылы бидай (өнімділігі, сапалылығы) және қара бидай (жоғары экологиялық төзімділігі) дақылдарының құнды қасиеттеріне ие. Көптеген ауруларға қарсы тұру қабілеті бар және ыстыққа да, суыққа да төзімділігі жоғары. Ол әртүрлі топырақтарда да, соның ішінде қышқыл және ылғалдылығы мол жерлерде де өсе береді. Тритикале бидаймен салыстырғанда шамамен 1,4 есе дән көлемімен ерекшеленеді, ал бидай оны өзінің дөңестігімен артта қалдырады[1]. Тритикале дақылының ұзын пішіні қара бидайдан мұрагерлікке қалдырылған. Тритикале дақылының оның дөңестігіне байланысты құлау бұрышы 0,77-ге тең[2]. Ерекше қасиетінің бірі алейронды қабат клеткалары формасының бұрыстығы болып табылады. Ақуыз мөлшері көп. Суда еритін азотқа ие алмастырылмайтын бос аминқышқылдар – лизин, валин, лейцин бар, лизиннің мөлшері ақуыздың жалпы мөлшерінің 3%-ын құрайды. Сондықтан биологиялық құндылығы бидайға қарағанда күштірек. Тритикале ұнында бидайға қарағанда альбумин, глобулин көп. Жоғары күлділікті[3]. Осы артықшылығына қарамастан, тритикале дақылының кейбір кемшіліктері де кездеседі: крахмал мөлшері салыстырмалы түрде аз, амилоза мөлшері (23,7%) төменірек; клейковина мөлшері төменгі сапада, мөлшері 10% құрайды; тритикале ұнынан жасалған қамырдың реологиялық сапасы төмен, нанның дәмі тәттірек[4]. Қазіргі кезде тритикаледен ұн алып, оны наубайханада бағалы шикізат ретінде қолдану қолға алынуда. Сол себепті осы зерттеу жұмысында Қазақстанда өндірілетін тритикале дақылының наубайханалық қабілетін қарастыру үшін одан алынған ұнныңүлгілерін құрастырып, олардың сапа көрсеткіштеріне сипаттама бердік (1-кесте). 1 кесте - Зерттеуге алынған тритикале дақылы үлгісініңтехнологиялық қасиеттерінің көрсеткіштері. Көрсеткіштер Мөлшері Ұн ақтығы,РЗ-БПЛ, кем емес 42-57 Құлау саны, с 195 Ұнның күлділігі, % 0,82 Ақуыз ҚЗ, % 11,8 Маңызы % 20,4 ИДК 95 Ірілігі Електе қалған полиамид, артық емес 21/3 немесе 27ПА-120 Електен полиамидтің өту шегі, кем емес 38/86 немесе 43ПА-70 Қышқылдылығы, град 3,4 1-кестеде көрсетілген деректер бойынша зерттеуге алынған тритикале ұны үлгілерініңсапа көрсеткіштері келесі көрсеткіштермен сипатталды: ұнның ақтығы 42-57 РЗ-БПЛ, кем емес, күлділігі 0,82%, қышқылдығы 3,4 град. Және берілген мәліметтерді ескере отырып осы зерттеу жұмысында тритикале ұнының наубайханалық қабілетіне лабораториялық эксперименттібелгілі стандарттық әдістер бойынша жүргіздік. Зерттеу нәтижесі 2-кестеде келтірілген. 2-кесте нәтижелері бойынша тритикале ұнынан жасалған нан ұнның жақсы газ түзу қабілетіне қарамастан бидай ұнынан жасалған нанға қарағанда төменгі көлемді шығымға ие, жұмсағы тығыз және тез жабысқақ болатынын, сондай-ақ, тритикале ұнынан жасалынған қамырдың газ түзу қабілеті шамамен бидай ұнымен бірдей, бірақ газ ұстау қабілеті төмен ( 72-79%) екендігін байқадық. 2 кесте - Тритикале ұнының наубайханалық қасиеттері. Сапа көрсеткіштері Мөлшері Газ түзі қабілеті, мл СО 2 1240-1720 Газ ұстау қабілеті, % 72-79 Қамыр ВПС, % 52-65 Қамыр пайда болу кезеңі, мин. 0,5-1,0 Жабысқақтығы, аспап бірл. 60-100 Қамыр тұрақтылығы, мин. 0,5-1,5 Валориметлік бағалау, аспап бірл. 26-40 Нанның көлемдік шығымы, см 3 280-320 Нанның кеуектілігі, % 56-58 Пішін тұрақтылығы, н/L 0,37-0,40 Меншікті көлемі, см 3 /г 2,36-2,43 Қышқылдығы,град. 3,0-3,6 Жұмсағының жалпы сығымдалуы,пенетрометрбірл 53,5-55 Тритикале ұнынан жасалған сарғыш және қара нанның жұмсағының көлемі мен қасиеті қанағаттанарлық болды. 0,5 және 1кг салмақтағы нан өнімдері дәмді, пішінді және жұмсағы кеуекті. Тритикале нанының сапасы бидай мен қара бидай нанының сапасының аралығы болып табылады[5]. Бидай ұнымен салыстырғанда жұмсағы тығыз, қабырғалары қалың, бірақ қырмалап сипауғақұрғақ және кеуекті. Қыртысы қара бидайға қарағанда ірі, нан әлсіз тәтті дәмге ие болатыны белгілі болды. Бидай наны мен кондитерлік өнімдерін жасаған кезде бидай ұнына 30%-ға дейін тритикале ұнын қосуға болады. Қара бидай нанын дайындаған кезде қара бидай ұнын толықтай тритикале ұнымен алмастыруға болады. Тритикале ұны өнімнің биологиялық құндылығын арттыруға тиімді. Нан пісіру кезіндегі қыздыру барысында нанның жақсы көтеріліп ашуы ферменттердің ыдырауына алып келеді. Осы мәліметтерді қарастыра отырып, тритикале ұнының құрамындағы маңызы аз, ал әлсіз қамырдың қабілеті жұмсақ бидай ұны қамырының қасиетіне ұқсас болып келетіндіктен, кондитерлік өнімдерді пісіруде пайдаланған жөн. Осы мәліметтерге сүйене отырып біз тритикале ұны болашақта бидай ұнына қарағанда аса құнды тағамдық шикізат болып табылатынына сенеміз. Қазіргі таңда көптеген тағамдық кәсіпорындарда тритикале ұнын тағамдық қоспа ретінде қосып өнім шығаратын болса, алдағы уақытта тритикале ұны бірінші орындағы кең таралған шикізат болары зерттеулерден көрінеді. Тритикале ұнынан жасалған өнімдердің құндылығы бидай мен қара бидайдан жасалған өнімдерге қарағанда сапалық жағынан жоғары болып отыр. Алдағы уақытта тритикале дақылын бидай мен қара бидайды буландастырып өсірмей-ақ, оның өз тұқымын алып ауыл шаруашылығында өсіру көзделуде. жүктеу/скачать 3,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|