233 25 желтоқсан 2015 жыл

Таралымы жазылу бойынша * Распространяется по подписке

www.ustazgazeti.kz

2005 жылдың 1 қыркүйегінен бастап шығып келеді

Республикалық газет

№3

(233)

25 желтоқсан

2015 жыл

31 наурыз

2016 жыл

Республиканская газета

По  инициативе Сената, кото-

рая  поддерживается  Прави-

тельством,  Министерством  об-

разования  и  науки  РК   и  обще-

ственностью,   в  этом  году  вы-

пускникам  школ  будет  предос-

тавлена   возможность  второй

раз сдать ЕНТ.

Например, SAT – междуна-

родный  стандартный  тест  для

поступления в вузы за рубежом,

который, кстати, сегодня сдают

тысячи  казахстанцев,  можно

сдавать каждый месяц. Это ми-

ровая  практика,  которая  позво-

ляет  выпускнику  школы  полу-

чить  высшее  образование.

В  Казахстане  количество  вы-

пускников,  не  сдающих  ЕНТ,

ежегодно   растет.  В 2015  году

эта  цифра  составила  порядка

46 000 человек. Это очень мно-

го.  За  пределами  высшего  об-

разования  остаются  около

100 000 вчерашних школьников,

из них 25 000 не поступают ни в

вуз, ни в колледж. При этом мно-

гие из них все равно поступают

в вуз, только не у нас, а напри-

мер, в соседней России или Ки-

тае.  Размеры  академической

миграции  казахстанских  выпус-

кников школ и колледжей в Рос-

сию, Китай и другие страны нас

беспокоит.  В 2015  году  в  Рос-

сии училось почти 39 тысяч ка-

захстанцев.  Выпускники  школ,

не  набрав  на  ЕНТ  одного  или

нескольких  баллов,  поступают

на платной основе в зарубежные

вузы, инвестируя высшее обра-

зование  других  стран.  И  ЕНТ  в

том виде, в котором оно сейчас

представлено,  является  частью

этой  проблемы.

-  В 2016  году  выделено 700

стипендий «Болашак». Об этом

сообщил  президент  АО  «Центр

международных  программ»

Министерства  образования  и

науки  РК  Гани  Ныгыметов  на

брифинге Службы центральных

коммуникаций  при  Президенте

РК.

По  его  словам,  прием  доку-

ментов  будет  проходить  в  три

этапа. Первый - с 11 апреля по

13 мая, второй - с 13 июня по 28

июля,  третий - с  15  августа  по

30  сентября.  Претенденты  мо-

гут  подать  документы  через

портал  «электронного  прави-

тельства»,  государственную

корпорацию  «Правительство

для граждан» (ранее - ЦОНы), а

также в АО «Центр международ-

ных программ». Стипендия при-

суждается по программам «Ма-

гистратура», «Докторантура»,

«Резидентура» и «Стажировки».

«Болашак» -  международная

образовательная стипендия П-

резидент  РК Н.Назарбаева,  уч-

реждена 5 ноября 1993 года.

22 наурыз — НАУРЫЗ мерекесі

ҰЛЫС ОҢ БОЛСЫН,

ҰЛЫС ОҢ БОЛСЫН,

ҰЛЫС ОҢ БОЛСЫН,

ҰЛЫС ОҢ БОЛСЫН,

ҰЛЫС ОҢ БОЛСЫН,

АҚ МОЛ БОЛСЫН!

АҚ МОЛ БОЛСЫН!

АҚ МОЛ БОЛСЫН!

АҚ МОЛ БОЛСЫН!

АҚ МОЛ БОЛСЫН!

В ЭТОМ ГОДУ

ВЫПУСКНИКАМ ШКОЛ

БУДЕТ

ПРЕДОСТАВЛЕНА

ВОЗМОЖНОСТЬ

ВТОРОЙ РАЗ СДАТЬ ЕНТ

НА 2016 ГОД

ВЫДЕЛЕНО

700 СТИПЕНДИЙ

«БОЛАШАК»

Л.С.АБДИГАЛИЕВА,

№16 «Аққайың»  МДҰ

әдіскері

Монтессори әдісінің мақса-

ты: балаларды  еркін  тәрбие-

леп, өмірге бейімдеу;өмірде өз

мақсаты бар екенін қалыпта-

стыру;балалардың  өзінің

үйреніп, өзін дамытуына жаңа

мүмкіндік  бере  тәрберу.

ХХІ  ғасыр  табалдырығын  білім  мен  ғылым-

ды инновациялық технологиялық бағытты да-

мыту  мақсатымен  атауымыз  үлкен  үміттің  ба-

сты нышаны болып табылады. Ұрпағы білімді

халықтың болашағы бұлыңғыр болмайды. Жас

ұрпаққа  мән - мағыналы,  өнегелі  тәрбие  мен

білім  беру - бүгінгі  күннің  басты  талабы  екені

бәрімізге белгілі.

М.Монтессори тарапынан ұсынылған тәрби-

елеу  жүйесі.  Монтессори  әдістемесі  әрбір

тәрбиеленушіге деген даралы тәсілде негіздел-

ген.  Бұған  сәйкес,  балдырғандар  мен

бүлдіршіндер  дидактикалық  материалдармен

сабақ ұзақтығын әрдайым өздері таңдай оты-

рып,  өзіндік  ағыммен  ырғақта  дамиды.  Бала-

лардың  табиғиқа  жеттіліктері        мен  үрдістері

үшін  даярланған.Білім  беру  дәстүріне  деген

көзқарасты елестетіңіз. Педагогтарды білім көзі

ретінде емес, оқушылар сынамалар мен қате-

ліктер арқылы проблемаларды шешетін, жаңа-

лықтар ашатын және тәжірибелер арқылы үйре-

нетін  динамикалық,  даяр    орта  ұйымдастыру-

шы ретінде елестетіңіз. 

Мария  Монтессори  осы  әдістің  негізін  100

жылдан        астам  уақыт  бұрын  салған.  Бүгінгі

әлемде,  білім  сағат  сайын  өзгеріп,  деректер

құмшамасындай  чиптерде  сақталатын  заман-

да  ақпарат  емес,  ойалдыңғы  орынға  шығады.

Білім емес, әрекет маңызға ие болады. Біз ой-

ланып әрекет жасайтын, жаңалықтар ашатын,

ойлапшығаратын,  құрастыратын  және  алдағы

ғасыралдына қоятын проблемаларды шешетін

келесі  ұрпақты  қалайша  тәрбиелей  аламыз?

Шынайы, ісжүзіндегі жұмысқана сұрақтың жа-

уабы болып табылады. Білім беру білім тарату

және  деректерді  жалаң  түрде  жаттатудан

оқушының қолымен миын           жұмыс істе-

тетін, сын тұрғысынан және креативті ойлауды

өмір жолына айналдыратын оқыту түріне көшуі

тиіс.  Балалық  шақтан  бастап,  жеткіншек  шақ

31 наурыз 2016 жыл

2

Балалар бақшасы

Детский сад

арқылы  ересек  өмірге  дейін  адамзат  дамуы-

ның  бәріне  ортақ  үрдістері  бар.  Егер  бұл

үрдістер  білім        беру  базасын  қалыптастыру

үшін пайдаланылса, біз оқыту барысында та-

биғат  пен  үйлесімде  жұмыс  істей  аламыз.

Дұрыс  орта  қалыптасқан  жағдайда  үйрену,

жұмыс  пен  тапсырма  орындау  барысында

ләззат алу адамзат табиғатына тән. Туғаннан

бастап  жеткіншек  шағы  арқылы  даму  деңгей-

лері  адамзат  табиғаты  мен  үйлесімде  үйрену

әдісіне сценарий болаалады. «Өзін-өзі қалып-

тастыру»  әрбір  баланың  міндеті  екендігін

түсініп,  Біз  өзіміздің  педагогтар  ретіндегі

роліміздің  сәулет    Инженері  кәсібіне  ұқсасты-

ғын  байқаймыз.  Біз  оқушылардың  шығарма-

шылығын, қиялымен дербестігін ынталандыру

барысында    дағдыларымен  білімдерін  қалып-

тастыратын жоспарлар,материалдар, құралдар

мен тәжірибелердің әрбір кезеңде әр бал аүшін

қол  жетімділігін  қамтамасыз  етуіміз  керек.

Еңбасты Монтессори бағдарламаның айырма-

шылығы  сынып–сабақты  жүйесінің  жоқтығы:

Бала өзінің қызығушылық саласын  өзі таңдай-

ды. Ата-  аналар  мен  педагогтар  бұл  үрдісте

қараушы рөлін ойнайды, сезгіш және ықылас-

ты  болады,  негеде  сеоларжас  Зерттеушінің

түсіну  үшін  лайықты  шарттар  жасау  керек.

Біздің  балабақшада  баланың  әртүрлі  әрекет

салалары  тек  қана  балаларда  емес,  оларды-

ңата–аналаралдындаүлкен

Танымалдығын  білдіреді.  Санау  оқу,  бөлу

жәнет.б. сабақтарда тақырыптың презентаци-

ясы өтеді. Бұдан кейін бала өзі онымен жұмыс

істеуге үйренеді, онымен қатар    материалдың

түсін,пішінін өзгерте алады. Жасалған матери-

алды қолыңа алғың келе береді, өйткені ол өзі

әрекет жасауға магнит сияқты тартады. Одан

қалды  ол  қауіпсіз  және  онда  зор  потенциалы

бар.Әрине,   біздің балабақшада балалар тек

қана күнде жаңаматериалмен таныса бермейді.

Бізде балалардың қатысуларымен өте қызық-

ты мерекелер болады. 

Сөйтіп маңызды мәдени оқиғалар балардың

жанынан өтіп кетпейді. 

Бірақ,  еңбекпен  сабақты  сауықтан    айыра

алады:  іске  уақыт—сауыққа  бір  сағат.Айтар

болсақ, балабақша  дапедагогтар өте тәжире-

белі және «жанып тұрған»адамдар,олар үнемі

бір  жаңа  нәрселерге  үйреніп  жатады,  өздері

әртүрлі  мерекелерді  ойлап  табады,  балалар-

мен жұмысты қызықты формаларда жүргізеді.

Ю,ю

ДЫБЫСЫМЕН ӘРПІ

Б. С. БАЛМАХАНОВА,

Шұбарқұдық кенті

 №2 қазақ-орыс орта мектебінің

даярлық топ тәрбиешісі

Сабақтың мақсаты: Ю дыбысы бар сөздерге

дыбыстық талдау жасай білуге үйрету.Қол жат-

тықтыру дәптеріне Ю әрпінің  баспа түрін жазуды

үйрету.Буын туралы түсінігін кеңейту.Жаңа дыбы-

старды  қатыстырып  сөз,  сөйлем  ойлату.Кеспе

әріптерден схема бойынша сөйлем құрату.

Тәрбиелік:Балаларды үлкенді сыйлауға,орман

жануарларына  қамқор  болуға,тазалыққа,дос-

тыққа баулу.

Дамытушылық:Оқушылардың логикалық ойла-

уын,таным процестерін, сөйлеу,оқу ,жазу дағды-

ларын дамыту.

Сабақтың түрі:Жаңа сабақты хабарлау.Ертегі

бойынша өткізу.

Әдіс-тәсілдер: Ауызша- жазбаша түрде оқыту-

,ұжымдық оқыту,деңгейлеп,саралап оқыту техн-

нологиясы.Сабақты сауат ашу,экология пәндері-

мен байланыстыра өткізу.

Сабақ көрнекіліктері: «Теремок» ертегісіне са-

лынған суреттер,жабайы аңдар суреті.Кардоннан

жасалған  «Теремок»  Кедергілер,ребус,алғыс

қағазы,сыйлықтар.

Сабақтың барысы:Сауат ашу,балапан дәптер

бойынша әңгіме құрау,жазу.

Аю сөзіне дыбыстық талдау жасау. «Аю» сөзінің

соңында қандай әріп естіледі?Ю дыбысы айтылғ-

анда и+у болып екі дыбыс естіледі.Жазғанда Ю

болып жазылады.

Юю әрпінің таңбасын көрсетіп түсіндіру.

1.Ұйымдастыру кезеңі:

2.Өткен сабақты еске түсіру.

Кіріспе сөз.

Сабақтың барысы бойынша «Теремок» ертегісін

қайталау.

3.Кедергі: Қасқыр.Дауысты,дауыссыз дыбыста-

рға ажыраттыру.Балаларға орындарында отырқ-

ызып,көк таяқшамен дыбыстарды бөлгізіп,парта

үстіне салғызу.

4.Кедергі:Қоян. Ю дыбысын тақтаға жаздыру.

Ю дыбысын бәріміз айтайықшы ал.Қалай  айты-

лады екен.Әндетіліп,созылып айтылады.

Қалған  балаларға  орындарында  отырып    ю

әріпіне байланысты қандай сөздер білеміз деп қай-

талап айтқызу. Аю,ою,қою,қию,сию.Кеспе әріптер-

мен жаздыру.Орындарында отырып.Тақтаға жаз-

дыру.Орны жоқ бос әріптерді тапқызу.

А...ю Қо...ю Сү...ю  Қи...ю

Сергіту сәті

5 кедергі. Бақа мен тышқанға ребустар шешкізу.

6 кедергі.Кірпіге.Осы оқыған сөзге сөйлем ойна-

тайық?құрастырайық Аю орманда тұрады.Әже ою

ойды.Апам шай құюды жақсы көреді.Отанда сүю-

парыз.

Бекіту.

Сонымен балдар біз бүгін қандай әріпті қайта-

лап меңгердік.

Теремок ішіндегі қандай аң.

Оқушылар: Аю

Мұғалім:Ол қандай дыбыс әкеледі?

Оқушылар:Ю дыбысын әкеледі.

Мұғалім:Ю қандай дыбыс екен?

Оқушылар:дауысты дыбыс.

Мұғалім:Өте жақсы балалар.

Міне Ю дыбысының таспа түрі деп Ю дыбысы

салынған карточканы қайталап көрсетіп,түсіндіре

отырып Ю дыбысы неге ұқсайды екен.

Оқушылар:10 санына ұқсайды.

Қорытынды:Бағалау,сабаққа қатысқан балала-

рға жұлдызшалар тарату,мадақтау.

Сабақтың соңы.

АҚТӨБЕ ОБЛЫСЫ

Монтессори  формасымен  оқи  отыра,балалар

өз ойын білдіру саласында барынша көп еркіндік

алады,  мектепке  дайындық  мерзімді  жеңіл

өтеді. Олар онда үйлеріне барған сияқты. Еңба-

стысы, олар өздік түрде білім алады, және олар-

дың    құмарлықтарын  то қтата  алмайсың!

Әрине,  бұнда  ең  маңызды  рөлді  мұғалімдер-

мен  ата–аналар  ойнайды,  олар  баланың

ерекшілігін  қабылдау  үшін  тілектестік  Атмос-

фера  жасаулары  қажет.  Баланың  ерекшілік

қасиеттерін бастапқылыққа қойып нақты адам-

ды тәрбиелеуге болады.

Мектепке дейінгі оқутәрбие жүйесін жетілді-

ру мақсатында шынайы өмірде тиімді ету қаб-

ілеттерін дамыту үшін монтессори  әдісін  қол-

дану  тиімді.  Монтессори  материалы  арқылы

бала затты түсінеді және оны қолдануға тыры-

сады.Монтессори материалы қандайда бір іс-

әрекетке  итермелейді.  Монтессори  материа-

лы төрт түрлі жолмен іске асады:

Тәжірибелік жолмен іске асатын жаттығулар.

Ең  алғашқы  жылында  бала  қозғалыс  жасау

үстінде  жүреді.  Онда  сензитивтік  периодтың

даму жолы қалыптасады .Алғашында қозғалы-

сы  онша  болмағандықтан,  моторлық  жүйесін

қосу үшін тәрбиенің негізіне үлеседі .Моторлық

даму  жеке-дара  қозғалыс  темпін  құлшынды-

руға әсерін тигізеді .Оған қозғалыс жасау үшін

түрлі  жаттығулар  жасалады,  өзіндікіс-әрекет-

ке  итермелейді.  Бір  сызықтың  бойымен  жүру-

тепе-тендік сақтауға итермелейді. Басқада топ-

тық  жаттығулар  балалар  арасындағы  қарым-

қатынасты  жақсартуға  көмектеседі.Мысалы,

рөлдікойындарбір-бірін  сыйлауға  үйретеді.

Жаттығуға арналған материал тәжірибе жасау

барысында  жасерекшелігіне  сай  болу  керек.-

Жаттығудың  шарты  түсінікті  болу  керек.

Мария Монтессоридің еркін тәрбие идеяла-

рын  қуаттаушылардың  бірі  Константин  Нико-

лаевич  Вентцель  (1857 - 1947)  еді.  Ол  1917

жылы дүниеде алғашқылардың бірі болып бала

құқықтары  декларациясын  түзіп,  жариялады.

Монтессори өзінің еркіндік түсінігін баланың

үлкендердің  еркіне  тәуелді  болмау  деп

түсіндірді. Бұл дегеніміз баланың үлкендердің

минималды  көмегі  арқылы  өзіне  қызмет  етуі,

жаңаны  игере  білуі,  маңызды  шешімді  өзі

қабылдауы  мен  баланың  даралық  құқығын

қорғау болып табылады.

АҚТӨБЕ  ҚАЛАСЫ

Б.С.ЖАМАЛАДИНОВА,

№37 «Балапан» МДҰ  тәрбиешісі

Мақсаты: Қазіргі заман тәрбиешісінің әлеу-

меттік - психологиялық  мәдениетін  жетілдіру,

бір - бірлеріне  деген  достық  сезімін  арттыру.

Тәрбиешілердің педагогикалық рефлексиясын

дамыту.  Шығармашылыққа  әртістікке,

бастамашылдыққа  ынтасын  дамыту.  Өзін  өзі

тануға,  педагогикалық  ізденімпаздыққа  қызы-

ғушылығын  тәрбиелеу.

Қатысушылар:  тәрбиешілер,  мамандар.

Ойынның  барысы.

Жүргізуші:  Қайырлы  күн!  Біздің  «Достық»

атты  іскерлік  ойынымызға  қош  келдіңіздер.

Бүгінгі ойында біз ойнап, ойланып, демаламыз,

бір - біріміз туралы көбірек білеміз.

Сол  үшін  ең  бірінші  бір - бірімізбен  жақсы

көңілмен амандасайық. Шеңберге тұрып мына

жүрекшені  бір - бірімізге  жылы  сөз  айтып  бе-

реміз. (барлығы  шеңберге  тұрады,  жылы  сөз

айтып, жүрекшені бір - біріне береді).

Бүгінгі ойын екі топқа бөлініп жүргізіледі. Сол

үшін  қазір  сендер  мұнда  жатқан  парақтарды

таңдайсыңдар  (барлық  педагогтар  парақтар-

ды  алып  болған  соң,  жүргізуші  парақтардың

сыртында бейнеленген суреттерге сәйкес топ-

тарға бөлінуді ұсынады). Әділқазы ұпай қойып

жеңімпаздарымыз  анықталады.

№  1  Тапсырма:

Сұрақ - жауап  сайысы  (жүргізуші  сұрақтар

қояды, бірінші жауап берген топқа ұпай жүреді).

А)  Мектепке  дейінгі  мекемелер  бағынатын

құжат  (Стандарт).

Ә) Жуыну, тамақтану, үстел жасау, асхана,

табиғат  бұрышындағы  жұмыс – бұл  барлығы

қалай аталады?). (Тәртіптік кезең).

Б)  Балабақшада  білім  беретін  бағдарлама

неше бөлімінен тұрады? (5 сала бөлімі).

В) «Құрастыру» бөлімі қай саладан? (Таным)

Г) Балабақшадағы 2 - 3 жас аралығындағы

топ қай бағдарламамен жұмыс істейді? (Алға-

шқы  қадам)

Д) Баланың білімін анықтайтын қорытынды

сараптама  қалай  аталады? (индикатор)

№ 2 Тапсырма:

«Геометриялық пішіндерден құрау». (Әр то-

пқа  геометриялық  пішіндер  беріледі,  сол

пішіндерден өз ойларынан балаларға не қызық-

ты болатынын бір нәрсе жапсырады, 7 минут

уақыт беріледі, уақыт өткен соң не жасағанда-

рын 

көрсетеді, 

сипаттап 

береді).

№ 3 Тапсырма:

«Тәрбиешінің мәнерлеп сөйлеуін және оқуын

дамыту»

Парақтарға келесі сөздер жазылған (әр топ-

тың  бір  қатысушысы  шығып  бір  парақты  таң-

дап алады, содан кейін оқиды):

а/ «Мұнда  кел»  деген  сөзді  жай,  дауыстап,

қатал  дауыспен  айту.

б/ «Жарайсың»  деген  сөзді  жай,  дауыстап,

нәзік,  риза  болып,  мысқылдап,  қуанышпен,

ғашық болып айту.

№4 Тапсырма: «Жағдай» піркіталас. (екі то-

пқа бір - бір жағдайдан беріледі. Сол жағдайды

шешу жолдарын айту, сахналау. Екінші топ сол

жағдайды  шешу  жолында  қандай  да  болсын

қателіктерді қарайды)

1  топ: «Екі  бала  төбелесіп  қалды.  Бір  бала

екінші баланың қолын тырнап алды. Кешке ба-

лаларды ата - аналары алып кетеді. Жарақат

алған  баланың  анасы – ұрысатын,  шу  көте-

ретін адам. Сіздің әрекетіңіз».

2  топ: «Сіз  кеш  уақытында  қалған 3 бала-

лармен сөйлеп отырсыз. Бір бала өзінің отба-

сы жайлы айтып отыр, әкесінің ішімдік ішкенін,

үйде  ұрыс  шығарғанын  айтты.  Осы  кезде  сол

баланың анасы келіп қалды, және баласы ай-

тып отырған сөздерін, және Сіз тыңдап отырға-

ныңызды көрді. Сіздің әрекетіңіз».

№5  Тапсырма: «Өзіңді  тексер»

Тәрбиешілерге  жүргізуші  бір  қатар  зат  есім

сөздер айтады. 15 сөз айтқан соң, педагогта-

рға осы сөздерді дәл айтылған ретімен жазуға

ұсынады).

Тапсырманы орындаған соң, жүргізуші өз па-

рағынан  сөздерді  оқиды,  педагогтар  өз  жазғ-

андарын  тексереді.

№6  Тапсырма: «Серіктесін  сипаттау»

Педагогтар өз аты - жөнін көрсетпей өз сер-

іктесін сипаттап жапырақшаға жазу керек. Жа-

зып болған соң, жүргізуші бір - бір жапырақтан

оқиды. Педагогтар сипаттау бойынша педагог-

ты табу керек.

№7  Тапсырма: «Мәнерлеп  оқу»

Әр  топтан  бір  адамнан  келеді.  Алдарында

жатқан парақты алып, сонда берілген тақпақ-

ты мәнерлер оқиды.

А) «Қыс», Абай

Ә) «Ғылым таппай мақтанба», Абай

№8  Тапсырма: «Аю  мен  аралар».  Педагог-

тар топтасып жұмыс істеу білетіндерін тағы да

тексеріп  көрейік.

Әр  топта  «Аюды»  таңдайды,  қалғандары

«Аралара» болады. Аюды залдың сыртына шы-

ғарып, жүргізуші «балды» тығып қояды. Содан

кейін «Аю» кіріп, «балды» іздейді, «аралар» тек

қана  «ж - ж - ж»  деп  дауыстап  көмектеседі.

«Аю» «балға»  жақындай  бергенде, «аралар»

«ж - ж - ж» деп қуанып қатты дауыс шығарады.

Ал «Аю» «балдан» басқа жаққа кетсе, «ж - ж -

ж»  деп  ашуланып  дауыс  шығарады.

№9  Тапсырма: «Ойлан,  тап»

«Қанағаттандырылмағандықтарыңыздан»

сөзі жазылған парақ беріледі, топтарға 5 минут

уақыт беріледі, осы уақытта осы сөзден басқа

сөздер құрастыру керек. Ең көп сөздер жазған

топ ұпай алады.

АҚТӨБЕ  ҚАЛАСЫ

МОНТЕССОРИ ЖҮЙЕСІНІҢ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІН  МЕКТЕПКЕ

ДЕЙІНГІ ҰЙЫМЫНДА ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ

 «ДОСТЫҚ» ІСКЕРЛІК ОЙЫН

31 наурыз 2016 жыл

3

БАЛАЛАР  БАҚШАСЫ

ДЕТСКИЙ  САД

Г.Т.БАЙТЛЕУОВА,

Жанақоныс  ауылы  №35

«Балбұлақ» МДҰ

педагог-психолог

Тренинг  мақсаты:  Ата-анамен

бала  арасындағы  қарым  –қатына-

сты  нығайту

Мен 

тәрбиеші 

болсам:

-бала ,  -доп,  - балабақша,  - күлкі, -

қар, -дәптер, -ән,  -қуыршақ

-теледидар, -айна, -қалам, -теле-

фон, -ертегі, -жұмбақ, -әнгіме, -бояу

Тренингтің  барысы:  шеңбер

құру, жіпті бір –біріне лақтыру арқы-

лы балаға тілек айту

Құрметті  ата-аналар,  көріп

тұрғандарыңыздай осындай шаңы-

рақ  астында  балаларымыз  бақыт-

ты өмір сүріп,шаңырақтары мықты,-

керегелері  кең  болсын

Д.Т. БИМАНОВА,

№8 орта мектеп жанындағы

«Күншуақ» шағын орталығының

«Гүлдер» тобының  тәрбиешісі

Мақсаты:  Балаларға  қыс  мезгіліндегі

орман және ондағы жануарлардың қалай

тіршілік ететіні туралы түсіндіру. Жануар-

лар  дүниесіне  сезімдерін  ояту.Жабайы

жануарлардың  қыстағы  тіршілігін,  немен

қоректенетінін әңгімелеу.Танымдық қызы-

ғушылықтарын  арттыру.Балалардың

әңгімелеу  арқылы  сөздік  қорын,  ойлау

қабілетін  дамыту. Жануарларға қамқор-

лықпен  қарауға  тәрбиелеу.

Әдіс-тәсілдер:  Сұрақ-жауап,көрсету,

тусіндіру,жұмбақтар  шешу,  аңдар  тура-

лы тақпақтар айту,аң қимылдаын көрсе-

ту,саяхат  жасау.

Көрнекіліктер:  Жабайы  жануарлар-

дың суреттері,қысқы орман макеті,слай-

д,қиылған  аңдар  суреті.  Шаттық  шең-

бер  (балалар  қимылмен  орындайды).

Балалардың  қызығушылығын  ояту:

- Балалар, қазір жылдың қай мезгілі?

- Қыс айларын атайықшы?

- Қыс мезгілінде табиғатта қандай өзге-

рістер  болады?

- Қыс туралы кім жұмбақ біледі?

Сергіту сәті:   Балалар,біз қыста қатты

тоңғанда қалай жылынамыз .Қане, көрсе-

тейікші. Тәрбиешімен бірге, қыста жылы-

ну үшін  жасалатын әректтерді орындай-

ды:  беттерін,қолдарын  ысқылайды,

жүгіреді,секіреді.

Ғажайып сәт:

Есіктен - Дара  «орман  саяхатшысы»

кіріп келеді.

-Балалар,  орманға  менімен  бірге  сая-

хат  жасауға  ,орманда  тұратын  жануар-

лармен  танысуға    барасыздар  ма?

Иә.Олай  болса,кеттік.

Тәрбиеші:  Слайд  бойынша  қысқы  ор-

манды таныстырады.  Мынау-қысқы ор-

ман.    Балалар, орманда көптеген ағаш

түрлері болады. Бірақ қысқы орман мүлгіп

ұйықтап  тұрады.  Өйткені,  қыста  орман

ағаштарын қар басып, бәрі аппақ қырауға

оранады.

Саяхатшы  Дара:

- Балалар,әрі қарай  қысқы ормандағы

аңдармен  танысқыларың  келе  ме?

–  Балалар « иә»  деп  жауап  береді. -

Ол  үшін  апайларың  жұмбақ  жасырады,

ал  сендер  қандай  аңдар  екенін    таба-

сыңдар,келістік па?

1.Жүні үлпілдек,

Құлағы ұзын.

Сәбіз  жейді

Ытқып секіреді.   Бұл не?

- Дұрыс, қоян.Қоян туралы  слайдтағы

сурет  бойынша  сипаттау  және  қимылын

салу. Қоян өте саққұлақ, құлағы ұзын, жүні

үлпілдек, құйрығы өте қысқа. -Келесі ор-

ман  тұрғынымен  танысайық:

Өзі бір қу,

Жүрген жері айқай шу. Бұл қай аң?

-Дұрыс,  түлкі.Түлкі  ешқашан  тонын

өзгертпейді,  қызғылт  түсті,әркез  қулық

ойлап  ,бәрін  алдайды.  Сезімт  ал,оның

құлақтары  мен құйрығының ұштары қара

болады.                                                                   3.

Келесі  орман  тұрғынымен  танысып

көрейік.

Түсі суық, өзі мықты,

Ашыққанда,  орман  кезіп  жүреді.Бұл

қандай  жыртқыш  аң?

-Қасқыр, дұрыс-ақ. Қасқыр өте зұлым,

түсі  суық,  көзі  өткір,  итке  ұқсайды.  Ол

кезіккен жануарлардың бәрін жей береді.

Оның жүні   көгілдір түсті болады. Ол ашық-

қанда  аспанға  қарап  ұлиды. - Келесі

жұмбақты  шешейік:

Ағаштан  ағашқа  секірген,

Кішкентай ғана шапшаң аң. Бұл не?

-Дұрыс,тиін. Тиін  түсі қызыл,кішкентай-

,шапшаң  жүреді,құйрығы  үлкен,  жүні

үлпілдек.Оның  тұрақты  мекені-орман.

Тиіннің  ұясы,  құстардікі  сияқты  бұталар

мен  бұтақтардан  жасалған.  Өте  ыңғай-

лы-үлкен,дөңгелек.  Ол  жаңгақ  жейді.Қа-

не,тиіннің  жаңғақ  жегенін  салайықшы.

5.Дидактикалық ойын:  «Дұрыс тауып,құ-

растыр» (қоян, түлкі,қасқыр,тиін) .

Мақсаты: қиылған суреттердің өз бей-

несін тауып  құрастыру және сол аңдар-

дың қимылын салып аттарын бекіту. Бел-

сенді  қатысқан  балалар  мадақталып,

аттарын  атап  өту.

АҚТӨБЕ  ҚАЛАСЫ