Қанның жасқа байланысты гистологиясы және регенерациясы

Қанның жасқа байланысты гистологиясы және регенерациясы

Жоспар

• Қан
• Қанның қызметі
• Қанның форменді элементтері
• Қанның ұюы
• Қан плазмасы
• Лимфа
• Қан жасушаларының жасқа байланысты өзгеруі

Организмнің ішкі ортасына қан, лимфа және ұлпа сұйықтығы жатады.Ішкі ортаның салыстырмалы химиялық құрамы мен физика-химиялық тұрақтылық қасиеті арқылы организмнің жасушалары салыстырмалы өзгермейтін жағдайларда тіршілік етеді және сыртқы орта әсеріне көп ұшырамайды.

Организмнің ішкі ортасына қан, лимфа және ұлпа сұйықтығы жатады.Ішкі ортаның салыстырмалы химиялық құрамы мен физика-химиялық тұрақтылық қасиеті арқылы организмнің жасушалары салыстырмалы өзгермейтін жағдайларда тіршілік етеді және сыртқы орта әсеріне көп ұшырамайды.

Қан

Қан сарғылттау келген сұйық зат – плазмадан

және оның ішінде жүзіп жүрген кан жасушаларынан,

яғни пішінді элементтерден тұрады. Ересек адамда

қанның көлемі салмағының 6-8%-іне тең (5-6

литрдей). Қан жасушалары қызыл түйіршіктер

(эритроциттер) мен ақ туйіршіктер (лейкоциттер),

қан пластинкалары – тромбоциттер. Плазма қан

құрамының 52-58%-іне, қан жасушалары ~42-48%-не

тең. Қан жасушаларының жалпы гематокриттік

көрсеткіші 42-48%, ал қанның әр литрінде 0,42-0,48

литр. Соңғысы гематокриттік көрсеткіш деп аталады.

Қанның қызметі

• асқорту – қан ұлпалар мен мүшелерге қоректік заттарды, суды, минералды тұздарды және витаминдерді тасымалдайды;
• тыныс алу - өкпе мен ұлпалардың арасында газ алмасу процесін қамтамасыз етеді;
• регуляторлық - әр түрлі мүшелердің гуморальдық реттелуін аңықтайды, организмде гормондар мен басқа заттарды жеткізеді, олар мүшелердің қызметіне әсер етеді (күшейтеді немесе бесеңдетеді)
• қорғаныш – қанның құрамында фагоцит қабілеті бар жасушалар болады және арнайы белоктар - антиденелер болады, олар зиянды организмдердің көбеюіне кедергі жасайды да олардың бөліп шығарады.
• бөліп шығару терморегуляторлық – қан организмнің тұрақты дене қызуын сақтайды.