Атты І халықаралық конференция ЕҢбектері

5 
 
 
 
 
 
 
 
 
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
Л. Н. ГУМИЛЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 
 
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН 
ЕВРАЗИЙСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ УНИВЕРСИТЕТ 
ИМ. Л. Н. ГУМИЛЕВА 
 
THE MINISTRY OF EDUCATION AND SCIENCES OF REPUBLIC KAZAKHSTAN 
 L.N.GUMILYOV EURASIAN NATIONAL UNIVERSITY 
 
«Түркі тілдерін компьютерлік өңдеу»  
атты І халықаралық конференция  
ЕҢБЕКТЕРІ 
 
ТРУДЫ 
І Международной конференции  
"Компьютерная обработка тюркских языков" 
 
PROCEEDINGS 
Of the I International Conference  
on Computer processing of Turkic Languages (TurkLang-2013) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
АСТАНА, 2013 

6 
 
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
Л. Н. ГУМИЛЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 
 
МИНИСТЕРСТВО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН 
ЕВРАЗИЙСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ УНИВЕРСИТЕТ 
ИМ. Л. Н. ГУМИЛЕВА 
 
THE MINISTRY OF EDUCATION AND SCIENCES OF REPUBLIC KAZAKHSTAN 
 L.N.GUMILYOV EURASIAN NATIONAL UNIVERSITY 
 
 
 
 
«Түркі тілдерін компьютерлік өңдеу »  
атты І халықаралық конференция 
3-4 қазан, 2013 ж. 
 
І Международная конференция  
"Компьютерная обработка тюркских языков " 
3-4 октября, 2013 г. 
 
I International Conference  
on Computer processing of Turkic Languages (TurkLang) 
October 3-4, 2013 
 
 
 
АСТАНА, 2013 
 
 
 
 
 

7 
 
УДК 81’322 
ББК 81.1 
Т 90 
 
 
 
 
Т 90  ТҮРКІ ТІЛДЕРІН КОМПЬЮТЕРЛІК ӨҢДЕУ. Бірінші халықаралық 
конференция: Еңбектері/ Астана: Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ баспасы, 2013- 
340 бет 
КОМПЬЮТЕРНАЯ  ОБРАБОТКА  ТЮРКСКИХ  ЯЗЫКОВ.  Первая 
международная конференция: Труды. – Астана: ЕНУ им. Л.Н. Гумилева, 2013. – 
340 с. 
 
ISBN
 
978-601-7454-85-2
 
 
Жинақта  «Түркі  тілдерін  компьютерлік  өңдеу»  атты  I  халықаралық 
конференция қатысушыларының баяндамалары енген. 
Компьютерлік  лингвистика  бағыты  бойынша  оқитын  студенттерге, 
магистранттарға, докторанттарға және мамандарға арналған. 
 
В  сборнике  представлены  доклады  участников  I  международной 
конференции «Компьютерная обработка тюркских языков». 
Предназначен для студентов, магистрантов, докторантов и специалистов 
специализирующихся в областях компьютерной лингвистика. 
 
УДК 81’322 
ББК 81.1 
 
 
Техникалық редакция:        Бурибаева А.К. 
Муканова А. С. 
Ергеш Б.Ж. 
Елибаева Г.З. 
 
©  
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, 2013 
Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева, 2013 
 
ISBN
 
978-601-7454-85-2
 
 
 
 

8 
 
Программалық комитет 
 
Шәріпбай 
Алтынбек 
Әмірұлы 
Л.Н. Гумилев атындағы 
ЕҰУ, «Жасанды 
интеллект» ҒЗИ 
директоры, т.ғ.д., 
профессор 
Төраға 
 
 
 
 
 
Сулейманов 
Джавдет 
Шевкетович 
  
Татарстан Республикасы 
ғылым академиясы вице-
президенті, т.ғ.д., 
профессор 
 
Тең төраға 
 
Байбеков 
Сейтқасым 
Ниязбекұлы 
 
Қазақ технология және 
бизнес университетінің 
президенті, т.ғ.д., 
профессор 
 
Төраға 
орынбасары 
Бөрібаева 
Әйгерім 
Кеулімжайқызы 
  
«Жасанды интеллект» ҒЗИ 
аға ғылыми қызметкері 
Ғалым хатшы 
 
 
Адали Е. 
Профессор 
Түркия 
Акалин Ш. Х. 
Профессор 
Түркия 
Алтенбек Г. 
Профессор 
Қытай 
Арипов М.М. 
профессор 
Өзбекстан 
Байбеков С.Н. 
профессор 
Қазақстан 
Желтов В.П. 
профессор 
Чувашия 
Жұбанов А.К. 
профессор 
Қазақстан 
Жүнісбек Ә. 
Профессор 
Қазақстан 
Калимолдаев М.Н. 
профессор 
Қазақстан 
Карабаева С.Ж. 
профессор 
Қырғызстан 
Каримов Б. Р. 
Профессор 
Өзбекстан 
Мусаев С.Ж. 
профессор 
Қырғызстан 
Офлазер К. 
Профессор 
Катар 
Силаму У. 
Профессор 
Қытай 
Сиразитдинов З.А. 
профессор 
Башқұртстан 
Тукеев У.А. 
профессор 
Қазақстан 
Фатуллаев А. 
Профессор 
Әзірбайжан 
Ыбраев Ш.Ы. 
профессор 
Қазақстан 

9 
 
Ұйымдастыру комитеті 
 
Сыдықов Ерлан 
Батташұлы 
 
Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ 
ректоры 
Төраға 
 
 
Дихан 
Қамзабекұлы 
Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ 
проректоры 
Тең төраға 
 
 
 
 
 
Шәріпбай 
Алтынбек 
Әмірұлы 
Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ, 
«Жасанды интеллект» ҒЗИ 
директоры, т.ғ.д., профессор 
Төраға 
орынбасары  
 
 
 
Нұрбекова  
Жанат 
Құнапияновна 
Ақпараттық технологиялар 
факультетінің деканы, п.ғ.д., 
профессор 
Төраға 
орынбасары  
 
 
 
Ергеш Бану 
Жантуғанқызы 
 
Мұқанова Әсел 
Серікқызы 
 
Елибаева Ғазиза 
Қазбекқызы 
«Жасанды интеллект» ҒЗИ 
ғылыми қызметкері 
Техникалық 
хатшылар 
 
 
 
 
 
Бекманова Г.Т. 
т.ғ.к., PhD доктор, Теориялық информатика кафедрасының 
меңгерушісі 
Боранбаев С.Н. 
ф.-м.ғ.д., Ақпараттық жүйелер кафедрасының профессоры  
Адамов А.А. 
т.ғ.д., Ақпараттық жүйелер кафедрасының профессоры 
Омарбекова А.С. 
т.ғ.к., Теориялық информатика кафедрасының доценті МА 
Разахова Б.Ш. 
т.ғ.к., Теориялық информатика кафедрасының доценті МА 
Ниязова Р.С. 
т.ғ.к., Теориялық информатика кафедрасының доценті МА 
Аңдасова Б.З. 
п.ғ.к., Теориялық информатика кафедрасының доценті МА 
Қадеркеева З.К. 
Теориялық информатика кафедрасының оқытушысы 
Турмаганбетова Ш.  Теориялық информатика кафедрасының PhD докторанты 
Кабдылова Д. 
Теориялық информатика кафедрасының магистранты 
 

10 
 
МАЗМҰНЫ 
СОДЕРЖАНИЕ 
CONTENT 
 
ПЛЕНАРЛЫҚ МӘЖІЛІС БАЯНДАМАЛАРЫ 
ДОКЛАДЫ ПЛЕНАРНОГО ЗАСЕДАНИЯ 
PLENARY MEETING 
 
1  Sharipbay A. 
Scientific-Research Institute "Artificial intelligence", Astana 
PROBLEMS AND PROSPECTS OF COMPUTER PROCESSING 
OF THE KAZAKH LANGUAGE 
 
13 
2 
Сулейманов Д.Ш. 
НИИ «Прикладная семиотика» АН РТ, Казань, Татарстан 
К 
ВОПРОСУ 
ВНЕДРЕНИЯ 
ТАТАРСКОГО 
ЯЗЫКА 
В 
КИБЕРПРОСТРАНСТВО 
 
18 
3  Adali E. 
Istanbul Technical University, Computer Engineering and Informatics Faculty, Istanbul, 
Turkey 
EXPERIENCES OF TURKS WITH LATIN ALPHABET 
 
24 
4 
Мусаев С.Ж., Карабаева С. Ж., Иманалиева А.И. 
Кыргызский  государственный  университет  строительства,  транспорта  и 
архитектуры им. Н.Исанова, Бишкек, Кыргызстан 
ПРОБЛЕМЫ 
И 
ПЕРСПЕКТИВЫ 
РАЗВИТИЯ 
КОМПЬЮТЕРНОЙ 
ЛИНГВИСТИКИ В КЫРГЫЗСТАНЕ 
 
29 
5 
Назиров Ш.А., Хомидов Х.Х., Алниязов А.И., Рахманов К.С., Махмудов А.З. 
Ташкентский университет информационных технологий, Ташкент, Узбекистан 
ФОРМАЛИЗАЦИЯ  КОНСТРУКЦИЙ  ПРЕДЛОЖЕНИЙ  УЗБЕКСКОГО, 
ТУРЕЦКОГО И КАРАКАЛПАКСКОГО ЯЗЫКОВ 
 
33 
6  Altenbek G. 
Department of Information Science and Engineering College, Xinjiang University  
IDENTIFICATION  OF  THE  KAZAKH  BASIC  PHRASES  BASED  ON  THE 
MAXIMUM ENTROPY MODEL 
 
 
43 
7 
Сиразитдинов З.А., Сиразитдинов Б.З. 
Институт истории, языка и литературы Уфимского научного центра РАН, Уфа, 
Республика Башкортостан 
КОРПУСНЫЕ ПРОЕКТЫ  В БАШКИРСКОМ ЯЗЫКОЗНАНИИ 
 
53 
8 
Жұбанов А.Қ., Жаңабекова А.Ә., Құлманов С. 
А. Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институт 
ФИЛОЛОГТАР  ҚАУЫМДАСТЫҒЫ  МЕН  КОРПУСТЫҚ  ЛИНГВИСТИКА 
ОРТАЛЫҒЫН  ҚҰРУ  –  ҚАЗАҚ  ТІЛІНІҢ  ҰЛТТЫҚ  КОРПУСЫН 
ЖАСАУДЫҢ АЛҒЫШАРТЫ 
61 
 
 

11 
 
ТҮРІК ТІЛДЕРІН ЛАТЫНДАНДЫРУ: СТАНДАРТТАР 
ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР 
ЛАТИНИЗАЦИЯ ТЮРКСКИХ ЯЗЫКОВ: СТАНДАРТЫ И ТЕХНОЛОГИИ 
LATINIZATION OF TURKIC WRITING : STANDARDS AND TECHNOLOGY 
 
 
1 
Байбеков С.Н. 
Қазақ технология және бизнес университеті, Астана қаласы 
ҚАЗАҚ 
АЛФАВИТІНІҢ 
ЛАТЫН-АҒЫЛШЫН 
ГРАФИКАСЫНДАҒЫ 
ЖАҢА ЖОБАСЫ  
 
70 
2 
Сулейманов Д.Ш. 
НИИ “Прикладная семиотика” академии наук Республики Татарстан 
ОБ АДЕКВАТНОМ АЛФАВИТЕ ДЛЯ ТАТАРСКОГО ЯЗЫКА:  
ЛАТИНИЦА ИЛИ КИРИЛЛИЦА 
 
76 
3 
Жүнісбек Ә. 
А.  Байтұрсынұлы  атындағыТіл  білімі  институты,  Мемлекеттік  тілді  дамыту 
институты, Алматы, Қазақстан 
КІРМЕ (БҮЛДІРГІ) КИРИЛЛ ТАҢБАЛАРЫНЫҢ ДЫБЫС ТАЛДАНЫМЫ 
 
85 
4 
Каримов Б.Р. 
Международный институт языка ортатюрк, Ташкент, Узбекистан 
ПЕРСПЕКТИВЫ  ТЮРКСКОЙ  ЦИВИЛИЗАЦИИ  И  ПУТЬ  ОБРЕТЕНИЯ 
ТЮРКСКИМИ  ЯЗЫКАМИ,  В  ЧАСТНОСТИ  КАЗАХСКИМ  ЯЗЫКОМ, 
МИРОВОГО  СТАТУСА  ПОСРЕДСТВОМ  ИСПОЛЬЗОВАНИЯ  МЕТОДОВ 
КОМПЬЮТЕРНОЙ И МАТЕМАТИЧЕСКОЙ ЛИНГВИСТИКИ 
 
89 
5 
Есенбаев Ж.А.,  Карабалаева М.Х., Шамаева Ф.К. 
Nazarbayev  University  Research  and  Innovation  System,  Евразийский  национальный 
университет им. Л.Н. Гумилева, Астана 
Кызылординский  государственный  университет  им.  Коркыт  Ата,  Кызылорда, 
Казахстан 
К ВОПРОСУ ОБ УТОЧНЕНИИ ФОНЕТИЧЕСКОГО СТРОЯ КАЗАХСКОГО 
ЯЗЫКА ПОСРЕДСТВОМ АКУСТИЧЕСКОГО АНАЛИЗА ЗВУКОВ 
 
100 
 
Жақыпов Ж.А.  
Л.Н.Гумилев атындығы Еуразия ұлттық университеті, Астана, Қазақстан 
ҚАЗАҚ ЖАЗУЫН ЛАТЫНДАНДЫРУДЫҢ ФЕНОМЕНОЛОГИЯЛЫҚ 
МӘСЕЛЕСІ 
  
106 
6 
Шарипбай А.А., Омарбекова А.С  
Евразийский национальный университет имени Л.Н.Гумилева, Астана, Казахстан 
КОНВЕРТАЦИЯ  ТЕКСТА  НА  КАЗАХСКОМ  ЯЗЫКЕ  С  КИРИЛЛИЦЫ  НА 
ЛАТИНИЦУ 
 
110 
7  Sharipbay A., Anuarbekov K. 
Scientific-Research  Institute  "Artificial  intelligence",  Astana  CONVERSION  OF 
KAZAKH WRITING INTO LATIN ALPHABET (PROJECT) 
 
116 
 

12 
 
КОМПЬЮТЕРЛІК ЖҮЙЕЛЕРДІ ҰЛТТЫҚ ЛОКАЛИЗАЦИЯЛАУ ЖӘНЕ 
ТЕРМИНОЛОГИЯ 
 НАЦИОНАЛЬНАЯ ЛОКАЛИЗАЦИЯ КОМПЬЮТЕРНЫХ СИСТЕМ И 
ТЕРМИНОЛОГИЯ 
THE NATIONAL LOCALIZATION OF COMPUTER SYSTEMS AND 
TERMINOLOGY 
 
 
 
1 
Сулейманов Д.Ш., Галимянов А.Ф. 
НИИ “Прикладная семиотика” академии наук Республики Татарстан 
СИСТЕМА 
ТАТАРСКИХ 
ТЕРМИНОВ 
В 
КОМПЬЮТЕРНЫХ 
ТЕХНОЛОГИЯХ И ИНФОРМАТИКЕ 
 
137 
2 
Хикметов А.К., Каруна О.Л., Каржаубаев К.К. 
Казахский Национальный Университет имени аль-Фараби, Алматы, Казахстан 
АДАПТАЦИЯ  LINUX-СИСТЕМ  ДЛЯ  ИХ  ИСПОЛЬЗОВАНИЯ  В 
РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН 
 
145 
3 
Сулейменов Т., Ниязова Р.С., Уразбаева Л.Т. 
Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университеті, Астана, Қазақстан 
МӘТІНДІК ӘРІПТЕРДІ АУЫСТЫРУШЫ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ 
ҚАМТАМАЛАР ЖҮЙЕЛЕРІНІҢ ВЕРИФИКАЦИЯСЫНДАҒЫ 
СЕНІМДІЛІК МӘСЕЛЕЛЕРІ 
 
147 
 
 
ТҮРІК ТІЛДЕРІНІҢ ЭЛЕКТРОНДЫ КОРПУСТАРЫ 
ЭЛЕКТРОННЫЕ КОРПУСЫ ТЮРКСКИХ ЯЗЫКОВ 
ELECTRONIC CORPORAS OF TURKIC LANGUAGES 
 
 
1 
Гибадулин Р.Я., Гибадулин Я.Н., Сакаев А.Р. Закиев М.З., Саламатин И.М. 
НКО “Инсан” г. Москва, ИЯЛИ,Казань, ОИЯИ,г. Дубна  
ЭЛЕКТРОННЫЕ СЛОВАРИ ТЮРКСКИХ ЯЗЫКОВ 
 
151 
2 
Садыков Т., Шаршембаев Б. 
К.Карасаев атындагы Бишкек гуманитардык университети, 
Кыргыз-түрк Манас университети, Қыргызстан 
 «МАНАС» ЭПОСУНУН УЛУТТУК КОРПУСУН ТҮЗҮҮ ЖӨНҮНДӨ 
 
154 
 
 
3 
Махамбетов О., Макажанов А., Есенбаев Ж., Маткаимов Б.,Абыргалиев И., 
Шарафудинов А 
Nazarbayev University Research and Innovation System, Astana, Kazakhstan 
КОРПУС КАЗАХСКОГО ЯЗЫКА: МЕТОДИКА СБОРА, 
СТРУКТУРИРОВАНИЯ И РАЗМЕТКИ ДАННЫХ 
 
161 
 
 

13 
 
МӘТІНДІ МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ СИНТАКСИСТІК ӨҢДЕУ ЖҮЙЕЛЕРІ 
СИСТЕМЫ МОРФОЛОГИЧЕСКОЙ И СИНТАКСИЧЕСКОЙ ОБРАБОТКИ 
ТЕКСТОВ 
SYSTEMS OF MORPHOLOGICAL AND SYNTACTIC PROCESSING OF TEXTS 
 
1 
Галиева А.М., Гатиатуллин А.Р. 
НИИ “Прикладная семиотика” академии наук Республики Татарстан 
ОБОЗНАЧЕНИЕ  МОРФОЛОГИЧЕСКИХ  КАТЕГОРИЙ  ГЛАГОЛА  В 
МОДЕЛЯХ ОКОНЧАНИЙ ТЮРКСКИХ СЛОВОФОРМ 
 
171 
2 
Карабаева С. Ж., Иманалиева А.И. 
Кыргызский  государственный  университет  строительства,  транспорта  и 
архитектуры им. Н.Исанова, Бишкек, Кыргызстан 
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ГРАММАТИЧЕСКИХ ПРАВИЛ В ПРОЛОГе 
 
177 
3 
Тукеев У.А., Рахимова Д.Р., Байсылбаева К., Умирбеков Н., Оразов Б., 
Абақан М., Кызырканова С.. 
Әл Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті, Алматы, Қазақстан 
КӨПМАҒЫНАЛЫҚ  БЕЙНЕЛЕУ  КЕСТЕ  ТӘСІЛІ  НЕГІЗІНДЕ  ОРЫС 
ТІЛІНЕН 
ҚАЗАҚ 
ТІЛІНЕ 
МАШИНАЛЫҚ 
АУДАРМАСЫНЫҢ 
МОРФОЛОГИЯЛЫҚ АНАЛИЗБЕН СИНТЕЗІН ҚҰРУ 
 
182 
4 
Бекманова Г.Т., Махимов А. 
Евразийский  национальный  университет  ЕНУ  им.  Л.Н.  Гумилева,  НИИ 
«Искусственный интеллект» 
ГРАФЕМАТИЧЕСКИЙ 
И 
МОРФОЛОГИЧЕСКИЙ 
АНАЛИЗАТОР 
КАЗАХСКОГО ЯЗЫКА 
 
191 
5 
Муканова А.С., Ергеш Б. Ж., Разахова Б.Ш. 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, «Жасанды зерде» ҒЗИ, 
Астана 
МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕЖЕЛЕРДІ ОНТОЛОГИЯЛЫҚ МОДЕЛДЕУ 
 
196 
6 
Ергеш Б.Ж., Муканова А.С., Разахова Б.Ш. 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, «Жасанды зерде» ҒЗИ, 
Астана 
ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ ЖАЙ СӨЙЛЕМДЕРДІҢ ОНТОЛОГИЯЛЫҚ МОДЕЛІ 
 
202 
7 
Елибаева Г.К., Андасова Б.З 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана 
МӘТІНДІК 
ҚҰЖАТТАРДЫ 
КЛАССИФИКАЦИЯЛАУДА 
ОНТОЛОГИЯНЫ ҚОЛДАНУ 
 
205 
8 
Шынатай Г.
 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, «Жасанды зерде» ҒЗИ, 
Астана 
ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ СӨЗ ТІРКЕСТЕРДІ ӨҢДЕУ 
 
 
208 
 

14 
 
СӨЙЛЕУЛЕРДІ СИНТЕЗДЕУ ЖӘНЕ ТАНУ ЖҮЙЕЛЕРІ 
СИСТЕМЫ РАСПОЗНАВАНИЯ И СИНТЕЗА РЕЧИ 
SPEECH RECOGNITION AND SYNTHESIS SYSTEMS 
 
 
1 
Ибрагимов Т.И., Салимов Ф.И.  
Казанский  федеральный  университет,  Казанский  федеральный  университет, 
Институт прикладной семиотики АН РТ, г.Казань, Россия 
ЛИНГВИСТИЧЕСКИЕ  ПРОБЛЕМЫ  СИНТЕЗА  ТАТАРСКОЙ  РЕЧИ  ПО 
ОРФОГРАФИЧЕСКОМУ ТЕКСТУ 
 
213 
2 
Хусаинов А.Ф. 
НИИ “Прикладная семиотика” академии наук Республики Татарстан 
СИСТЕМА 
АВТОМАТИЧЕСКОГО 
РАСПОЗНАВАНИЯ 
ФОНЕМ 
ТАТАРСКОГО ЯЗЫКА 
 
220 
3  Yessenbayev Zh., Karabalayeva M., Shamayeva F. 
Nazarbayev University Research and Innovation System, 
 L.N. Gumilyov Eurasian National Univerity, Аstana, 
The  Korkyt-Ata  Kyzylorda  State  University,  KyzylordaA  BASELINE  LARGE 
VOCABULARY CONTINUOUS SPEECH RECOGNITION FOR KAZAKH 
 
226 
4 
Бурибаева А.К. 
Евразийский  национальный  университет  ЕНУ  им.  Л.Н.  Гумилева,  НИИ 
«Искусственный интеллект», Астана 
РАСПОЗНАВАНИЕ  КАЗАХСКИХ  СЛОВ  НА  ОСНОВЕ  ДИФОННОЙ 
БАЗЫ 
 
230 
5 
Алтынбек С.А., Муратбеков М.М., Абылаева Б.М., Тургинбаева А.С. 
Евразийский национальный университет ЕНУ им. Л.Н. Гумилева, Астана 
ЛОГИКА  ПОСТРОЕНИЯ  АЛГОРИТМОВ  НЕЙРОННЫХ  СЕТЕЙ  ДЛЯ 
РАСПОЗНАВАНИЯ РУКОПИСНОГО КАЗАХСКОГО ТЕКСТА 
 
239 
6 
Шарипбаев А.А., Жетимекова Г.Ж. 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, «Жасанды зерде» ҒЗИ, 
Астана 
Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ, Қарағанды 
БЕЙНЕНІ  ТАНУ  ЕСЕПТЕРІНДЕ  НАҚТЫ  ЕМЕС  ЛОГИКАНЫҢ 
ҚОЛДАНЫЛУЫ ЖӘНЕ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
 
241 
 
 
МӘТІНДЕРДІ СЕМАНТИКАЛЫҚ ӨҢДЕУ ЖҮЙЕЛЕРІ 
СИСТЕМЫ СЕМАНТИЧЕСКОЙ ОБРАБОТКИ ТЕКСТОВ 
SYSTEMS OF SEMANTIC TEXT PROCESSING
 
 
 
1 
Бекманова Г.Т., Жеткенбай Л. 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, «Жасанды зерде» ҒЗИ, 
Астана 
ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ КҮРДЕЛІ СӨЗДЕРІН ФОРМАЛДАУ НЕГІЗІНДЕ ЖАСАУ 
 
247 

15 
 
2 
Бекманова Г.Т., Жеткенбай Л., 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, «Жасанды зерде» ҒЗИ, 
Астана 
ҚАЗАҚ  КҮРДЕЛІ  СӨЗДЕРІН  ТҮРЛЕНДІРУДІҢ  СЕМАНТИКАЛЫҚ 
МОДЕЛІ 
 
253 
3 
Ергеш М. 
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Астана 
ҚҰЖАТТАРДАҒЫ 
КІЛТТІК 
СӨЗДЕРДІ 
ВЕКТОРЛЫҚ 
МОДЕЛЬ 
АРҚЫЛЫ ІЗДЕУ 
 
258 
4 
Хакимов М.Х., Арипов М.М. 
Национальный  Университет  Узбекистана  им.  Мирзо  Улугбека  (г.  Ташкент, 
Республика Узбекистан) 
СЕМАНТИЧЕСКИЕ БАЗЫ РУССКОГО ЯЗЫКА  
 
260 
МАШИНАЛЫҚ АУДАРУ ЖҮЙЕЛЕРІ 
СИСТЕМЫ МАШИННОГО ПЕРЕВОДА 
MACHINE TRANSLATION SYSTEMS 
 
 
1 
Сулейманов Д.Ш., Гатиатуллин А.Р., Гильмуллин Р.А., Аюпов М.М.  
НИИ “Прикладная семиотика” академии наук Республики Татарстан 
К 
РАЗРАБОТКЕ 
ТАТАРСКО-ТУРЕЦКОГО 
МАШИННОГО 
ПЕРЕВОДЧИКА 
 
266 
2 
Хакимов М.Х. 
Национальный  Университет  Узбекистана  им.  Мирзо  Улугбека  (г.  Ташкент, 
Республика Узбекистан) 
МОДЕЛИРУЕМАЯ ТЕХНОЛОГИЯ МАШИННОГО ПЕРЕВОДА 
 
272 
3 
Тукеев У.А., Сапакова С.З., Маратқызы А., Өтепова Қ. 
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы, Қазақстан 
ҚАЗАҚША-ОРЫСША 
МАШИНАЛЫҚ 
АУДАРМАСЫНЫҢ 
МӘЛІМЕТТЕР БАЗАСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ 
 
279 
4 
Төкеев У.А., Сапақова С.З. 
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы, Қазақстан 
ҚАЗАҚ ТІЛІНЕН ОРЫС ТІЛІНЕ МАШИНАЛЫҚ АУДАРМА  
 
286 
5  Abdurakhmonova N.Z. 
National University of Uzbekistan named after Mirzo, Tashkent, Uzbekistan 
GRAMMATICAL  ANALYZE  IN  MACHINE  TRANSLATION  BETWEEN 
ENGLISH AND UZBEK 
 
294 
6 
Абдурахмoнова Н.З., Хакимов М.Х.  
Национальный  Университет  Узбекистана  им.  Мирзо  Улугбека  (г.  Ташкент, 
Республика Узбекистан) 
ЛОГИКО-  ЛИНГВИСТИЧЕСКИЕ  МОДЕЛИ  СЛОВ  И  ПРЕДЛОЖЕНИЙ 
АНГЛИЙСКОГО 
ЯЗЫКА 
ДЛЯ 
МНОГОЯЗЫЧНЫХСИТУАЦИЙ 
КОМПЬЮТЕРНОГО ПЕРЕВОДА 
 
297 

16 
 
7 
Болатбек М.А., Маратқызы А., Мұсаева Л.Р. 
Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы, әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық 
Университеті 
ҚАЗАҚША-ОРЫСША 
МАШИНАЛЫҚ 
АУДАРМАДАҒЫ 
МОРФОЛОГИЯЛЫҚ  ЖӘНЕ  СИНТАКСИСТІК  АНАЛИЗ  МЕН  СИНТЕЗ 
АЛГОРИМТДЕРІ 
 
302 
8 
Абақан  М., Кызырканова С. 
КазНУ им. аль-Фараби, Алматы, Казахстан 
ОРЫС  ТІЛІНДЕГІ  ПРЕДЛОГТАРДЫҢ  КӨПМАҒЫНАЛЫЛЫҒЫНА 
БАЙЛАНЫСТЫ ҚАЗАҚ ТІЛІНЕ АУДАРЫЛУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ 
 
312 
9 
Құлманов С., Байменшин А.  
А. Байтұрсынұлы атындағыТіл білімі институты, Мемлекеттік тілді дамыту 
институты, Алматы, Қазақстан