Қазақстан республикасы бiлiм және ғылым министрлiгi республикалық Ғылыми-педагогикалық кiтапхана
жүктеу/скачать 2,59 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БIЛIМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛIГI РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ КIТАПХАНА 2016 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН БIЛIМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ АТАУЛЫ ДАТАЛАР КҮНТIЗБЕГI БИБЛИОГРАФИЯЛЫҚ ҰСЫНЫС КӨРСЕТКІШІ АЛМАТЫ 2015 2 Құрастырушы Иманбекова К.Ж. Редактор Насырова А.А. 2016 жылға арналған бiлiм беру саласындағы атаулы даталар күнтiзбегi: библиографиялық ұсыныс көрсеткiші /құраст. К.Ж.Иманбекова; ред. А.Ә.Насырова; РҒПК. - Алматы, 2015. – 240 б. Күнтiзбекте Қазақстан Республикасының бiлiм және ғылым саласындағы тарихи және ресми құжаттары, мемлекет және қоғам қайраткерлері туралы деректер, ағартушылардың, педагогтардың, ғалымдардың, бiлiм беру саласы қызметкерлерiнiң, бiлiм тарихын зерттеушiлердiң, оқулықтар мен оқу құралдары авторларының атаулы даталары жайлы мәлiметтер берiлген. Күнтiзбек үш бөлiмнен тұрады бiрiншi бөлiмде – бiлiм беру саласындағы әр айдың даталар күнтiзбегi екiншi бөлiмде айы мен күнi белгiсiз даталар үшiншi бөлiмде бiрiншi, екiншi бөлiмдегi – жұлдызша арқылы белгiленген әрбір датаға қысқаша анықтама мен әдебиеттер тiзiмi берiлген. Күнтiзбектiң соңында аталған есiмдердiң алфавиттiк көрсеткiшi, сонымен қатар авторлардың, редакторлардың және құрастырушылардың алфавиттiк көрсеткiшi берiлген. Күнтiзбек оқытушыларға, студенттерге, оқушыларға, ағарту саласы кітапханаларының қызметкерлеріне және көпшілік қауымға арналған. Күнтізбек казақ және орыс тілдерінде жеке басылым болып шығады. Осы күнтiзбек туралы пiкiрлерiңiздi мына мекен-жайға жазуға болады 050010 Алматы қаласы, Жамбыл көшесi, 21/25. Республикалық ғылыми- педагогикалық кiтапхана. Тел./факс 291-69-11. © Республикалық ғылыми-педагогикалық кітапхана, 2015 3 2016 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ АТАУЛЫ ДАТАЛАР КҮНТІЗБЕГІ 1 қаңтар 1 қаңтар 2 қаңтар 7 қаңтар 7 қаңтар 12 қаңтар 13 қаңтар 1 ақпан 7 ақпан 7 ақпан 9 ақпан 15 ақпан Қаңтар Жаңа жыл* Ұйғыртанушы, филология ғылымдарының докторы, профессор Мұратбек Кәрiмұлы Хамраевтың туғанына 80 жыл 1.01.1936-14.02.1983 .* Қазақ ақыны, педагогика ғылымдарының кандидаты Әдiбай Табылдиевтың туғанына 95 жыл 2.01.1926 .* Православиелік Рождество күні. Ресей Федерациясының Батыры, Қазақстан Республикасының және Ресей Федерациясының ұшқыш-ғарышкерi, «Халық қаҺарманы» Талғат Амангелдiұлы Мұсабаевтың туғанына 65 жыл (7.01.1951) Швейцариялық педагог-демократ, бастауыш оқытудың дидактикалық негiзiн салушылардың бiрi Иоганн Генрих Песталлоцидiң туғанына 270 жыл 12.01.1746-17.02.1827 Мұхтар Әуезов атындағы Академиялық Мемлекеттiк драма театрының құрылғанына 90 жыл 13.01.1926 . Қаңтар айының үшінші жексенбісі – Халықаралық қар күні. Бұл күннің мақсаты техникалық ойындарға әуес балаларды таза ауадағы қармен ойнауға тарту, қысқы спорт түрлеріне бейімдеу. Ақпан Тарих ғылымдарының докторы, Абай атындағы педагогикалық институттың кафедра меңгерушiсi болған Валентин Яковлевич Басиннiң туғанына 95 жыл 1.02.1921-1985 . Ол туралы орыс тiлiндегi күнтiзбектен қараңыз. Биология ғылымдарының кандидаты, көптеген оқулықтардың авторы Борис Васильевич Мухановтың туғанына 95 жыл 7.02.1921 . Ол туралы 2016 жылғы орыс тiлiндегi күнтiзбектен қараңыз. «Тiлдердi қолдану мен дамытудың 2001-2010 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы туралы» Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығына 15 жыл 2001 ж. 7 ақпан № 550 //Қазақстан Республикасы Президентi мен Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң актiлер жинағы. - 2001. – № 7. Өзбек халқының ұлы ақыны, ойшыл, мемлекет қайраткерi Әлiшер Науаидiң туғанына 575 жыл 9.02.1441-3.01.1501 . Интернационалист жауынгерлерді еске алу күні. 1989 жылы 15 ақпанда Ауғанстаннан Кеңес әскерінің ең соңғы бөлімшесі 4 16 28 ақпан 17 ақпан 17 ақпан 19 ақпан 1 наурыз 3 наурыз 3 наурыз қайтарылды. Осы оқиғаға байланысты 15 ақпан Интернационалист жауынгерлерді еске алу күні деп жарияланды. Қазақ поэзиясының алыбы, ақын, ұлы жыршы Жамбыл Жабаевтың туғанына 170 жыл 1846-1945 .* Дүниежүзілік мейірім күні. Бұл күні дүниежүзілік ұйымдар адамдарды бір біріне мейірімді, қайырымды болуға шақырады. Халықаралық ана тілі күні. 1999 жылдың 17 қарашасында ЮНЕСКО-ның Бас конференциясында жарияланды, 2000 жылдың ақпанынан бастап тілдік және мәдени алуандылыққа, көптілділікке қолдау білдіру үшін жыл сайын атап өтіледі. Азамат соғысының ардагерi, белгiлi ғалым-педагог Шарафи Есмұханбетұлы Әлжановтың туғанына 115 жыл 19.02.1901- 1938 .* Ақпан айының бірінші сейсенбісі – Дүниежүзілік қауіпсіз Интернет күні. Бұл күн 2004 жылы Еврокомиссияның ұсынысы бойынша бекітілген. Бұл күннің мақсаты мемлекет, бизнес және қоғамның балалар мен жасөспірімдерді Интернет желісінде қауіпсіздік қағидаларын сақтап, интернет-этика мен заңға қарсы болып табылатын мәліметтерден сақтандыру болып табылады. Наурыз Техника ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Ғылым академиясының және Халықаралық инженерлiк академияның академигi, Өмiрбек Арысланұлы Жолдасбековтың туғанына 85 жыл 1.03.1931-23.07.1999 .* Педагог, педагогика ғылымдарының докторы, профессор Күләш Құнантайқызы Құнантаеваның туғанына 85 жыл 3.03.1931 .* Дүниежүзілік жазушы күні. Дүниежүзілік жазушы күні Халықаралық Пен-клубтың 48-ші конгресінің шешімі негізінде атап өтіледі. Клуб 1921 жылы құрылған. Ұйымның атауы ағылшынның poets - ақындар, essayists - очеркшілер, novelists - романшылар сөздерінің бастапқы әріптерінен құрылған. Сонымен қатар «pen» сөзі ағылшын тілінен аударғанда «қаламсап» деген мағынаны береді. Ұйым атауы ағылшындық жазушы Кэтрин Эми Доусон-Скоттқа тиесілі. ПЕН-клубтың алғашқы президенті - Джон Голсуорси. 1923 жылы Лондонда ПЕН-клубтың алғашқы халықаралық конгресі өтті. Сол уақытта ПЕН-орталық әлемнің 11 елінде бар болатын. Ал қазір дүниенің 130 елінде, соның ішінде Қазақстанда да бар. ПЕН-клуб - халықаралық жазушылар бірлестігі, оның 5 5 наурыз 8 наурыз 8 наурыз 9 наурыз 14 наурыз 15 наурыз 21 наурыз 22 наурыз 21 наурыз 24-30 наурыз Хартиясында «әр елдің ішіндегі және барлық елдер арасындағы ақпарат бостандығы принциптерін қорғауға жақтасу» деп көрсетілген. Педагогика ғылымдарының докторы Мәулен Әбдiкәрiмұлы Құдайқұловтың туғанына 85 жыл 5.03.1931 .* Халықаралық әйелдер күнi.* Педагог-әдiскер, педагогика ғылымдарының кандидаты, Социалистік Еңбек Ері Рафиқа Бекенқызы Нұртазинаның туғанына 95 жыл 8.03.1921- 2.04.2013 .* Филология ғылымдарының докторы Жамалбек Болатовтың туғанына 80 жыл 9.03.1931-6.08.1978 *. Ұлан» бұрынғы «Қазақстан пионерi» газетiнiң шыға бастағанына 85 жыл 14.03.1930 Дүниежүзілік тұтынушыларды қорғау күні. 1983 жылдан бері 15 наурызда халықаралық күнтізбекке енгізілген. Дүниежүзілік поэзия күні. ЮНЕСКО Бас конференциясының 1999 жылдың 30-ыншы сессиясында 21 наурызда Дүниежүзілік поэзия күнін атап өту туралы шешім қабылданды. Дүниежүзілік Поэзия күні тұңғыш рет ЮНЕСКО-ның штаб- пәтері орналасқан Парижде атап өтілді. «Поэзия, - делінген ЮНЕСКО шешімінде, - қазіргі заманғы адамның өткір де терең рухани мәселелеріне жауап бере алады. Бірақ бұл үшін оған қоғам назарын мүмкіндігінше кеңірек аударту қажет. Сонымен қатар Дүниежүзілік Поэзия күні қазіргі ақындардың шығармалары оқырмандарына, негізінен солардың күшімен, жол тауып жатқан шағын баспалардың, тебіреніске толы сырлы сөзбен мәңгілік дәстүрді қайта тірілтіп жүрген әдеби клубтардың өздерін кеңінен танытуына мүмкіндік беруі тиіс». Бұл күні бұқаралық ақпарат құралдарында поэзияның шын мәніндегі қазіргі заманғы, адамдар ашық қабылдай алар өнер ретіндегі жағымды кейпін қалыптастыруға қызмет етуі қажет. Наурыз мейрамы.* Көктемгі демалыс (21 наурыз- 4 сәуір)* Балалар мен жасөспірімдер кітабы апталығы. Бұл мереке жыл сайын оқушылардың көктемгі демалыс күндерінде өткізіледі. Бұл мерекенің тарихы былай басталған. Ұлы Отан соғысының жүріп жатқан кезі, күн суық, азық-түлік тапшы, карточкамен берілетін. Осындай 1943 жылдың суық, сұрғылт көктемінің бір күнінде Одақтар үйінің суық залына балалар жазушылары мен ақындары Мәскеудің оқушы балаларын жинап балалар кітаптары туралы кездесу өткізді. Осылай алғаш рет балалар кітабы апталығы пайда болды. Қазір бұл мереке жыл сайын «Балалар мен жасөспірімдер кітаптарының 6 25 наурыз 27 наурыз 1 сәуір 2 сәуір 2 сәуір 7 сәуір 10 23 сәуір 12 сәуір 12 сәуір 12 сәуір 14 сәуір 15 сәуір 18 сәуір апталығы» мерекесі дәстүрлі түрде аталып өтіледі. Бұл мерекенің мақсаты - кітап оқуды жас ұрпақтың қызықты да тиімді демалыс уақытына айналдыру, балалардың, жасөспірімдердің рухани дамуына жағдай жасау. Қоғам және мемлекет қайраткерi, Алаш қозғалысының жетекшiсi, публицист, ғалым, аудармашы Әлихан Нұрмұхамедұлы Бөкейхановтың туғанына 150 жыл 25.03.1866-1937 . Халықаралық театр күнi. 1961 жылы Халықаралық театр институтының ІХ конгресінде 27 наурызды Халықаралық театр күні деп тойлау бекітілді. Сәуiр Халықаралық құстар күні. 1906 жылы 1 сәуірде құстарды қорғау туралы халықаралық конвенцияға қол қойылды. Сол себепті осы күн – Халықаралық құстар күні деп аталып өтіледі. Халықаралық балалар кiтабы күнi.* Тарихшы, педагог, музыка зерттеушi, Қазақстан Республикасы өнерiне еңбек сiңiрген қайраткер Юрий Петрович Аравиннiң туғанына 75 жыл (2.04.1941) Дүниежүзілік денсаулық сақтау күні*. Психолог, педагог, педагогика ғылымдарының докторы Леонид Владимирович Занковтың туғанына 115 жыл 10 23 .04.1901-1977 . Дүниежүзiлiк ғарышкерлiк күнi.* 55 жыл бұрын Байқоңыр ғарыш аймағынан тұңғыш рет ғарышқа ұшқыш-космонавт Ю.Гагарин ұшты 12.04.1961 . Ғылым қызметкерлері күні. Бұл мереке 2011 жылы 22 қазандағы Қазақстан Республикасы Президентінің жарлығы бойынша тағайындалды. 12 сәуірде Қазақстанның көрнекті ғалымы, академик, Қазақстан ғылым академиясының алғашқы президенті Қаныш Имантайұлы Сәтбаев дүниеге келген. Сол себепті осы күн мереке ретінде тойланады. Әдебиет сыншысы, ғалым-жазушы, педагог, филология ғылымдарының докторы, профессор Белгiбай Шалабаевтың туғанына 105 жыл 14.04.1911-1990 .* Халықаралық мәдениет күні. 1935 жылы көркем және ғылыми мекемелер мен тарихи ескерткіштерді қорғауға арналған халықаралық Рерих Пактісі деп аталатын келісімге қол қойылған. 1998 жылдан бастап 15 сәуір Халықаралық мәдениет күні деп аталынып келеді Халықаралық ескерткiштер мен тарихи орындарды қорғау күнi. Жыл сайын әлем қауымдастығы 18 сәуірде Халықаралық тарихи ескерткіштерді және тарихи орындарды қорғау күнін 7 20 сәуір 22 сәуір 23 сәуір 24 сәуір 27 сәуір атап өтеді. 1982 жылы ЮНЕСКО жанынан құрылған Халықаралық ескерткіштер мен көрнекті орындарды қорғау мәселелері жөніндегі кеңес ассамблеясы осы күнді бекіткен болатын. Басты мақсат – жас ұрпақты тарихи құндылықтарымызбен таныстыру, тарихи ескерткіштеріміз – мәдени мұраларымызды қастерлеп сақтауға, құрметтеуге шақыру. Педагог, орыс-қазақ мектептерiн ұйымдастырушылардың бiрi, Ы.Алтынсариннiң шәкiртi Әбуғали Балғымбаевтың туғанына 150 жыл 20.04.1866-28.01.1942 .* Халықаралық Жер-Ана күні. Бұл күнді жариялау туралы қарарды БҰҰ Бас Ассамблеясы 2009 ж. сәуірдің 22-сінде бірауыздан мақұлдады. Қарарды мақұлдағандардың қатарында Қазақстан да бар. Жер-Ана күнін жариялау планетамыздың және оның экологиялық жүйесінің бізді өмірмен қамтамасыз етіп отырғанын түсінгенімізді паш етіп, сондай-ақ 1992 жылғы Рио-де-Жанейрода өткен қоршаған орта және оны дамыту Конференциясында қабылданған міндеттерді бекіте түсті. Бұл күн 2010 ж. бастап атап өтіледі. Бүкіләлемдік кітап және авторлық құқық күні . Бұл күнді атап өтуге себепті нәрсе – 23 сәуірдің қаламгер қауымына көп байланысты болғандығынан. 1616 жылдың 23 сәуірінде әлемді мойындатқан классик қаламгерлер Сервантес, Шекспир, Инка Гарсиласо де ла Вега дүниеден өтті. Бұл күн – сонымен қатар әлемге танымал авторлар Морис Дрюон, X.Лакснесс, Владимир Набоков, Мануэль Мехиа Вальехоның туған және өмірден қайтқан күндері. Сондықтан әлемнің кітапсүйер қауымы 23 сәуірді Кітап және авторлық құқық күні ретінде атап өтеді. 1995 жылы Парижде ЮНЕСКО-ның Бас конференциясы Бүкіләлемдік кітап және авторлық құқық күнін атап өтуді белгілеген. Жастар ынтымақтастығының халықаралық күні. Демократиялық жастар дүниежүзілік федерациясының шешімімен жыл сайын 24 сәуір күні аталып өтеді.Тұңғыш рет мереке 1957 жылы өткізілді. Бұл дата мемлекеттік органдардың, қоғамның және бұқаралық ақпарат құралдарының назарын жастар проблемасына аударту үшін тағы бір себеп болып табылады. Аталмыш датадан бөлек, ғаламшар жастарына арналған бірнеше мереке бар, олар - 12 тамыз күні атап өтілетін Халықаралық жастар күні және 10 қараша - Дүниежүзілік жастар күні. Ресейдiң I Мемлекеттiк Думасының құрылғанына 110 жыл 1906 ж. 27 сәуiр . Ресейдiң I және II Мемлекеттiк Думаларына 8 28 сәуір 29 сәуір 29 сәуір 29 сәуір 1 мамыр 1 мамыр 1 мамыр 1 мамыр 3 мамыр 4 мамыр 5 мамыр 7 мамыр 7 мамыр 1907 ж. 20 ақпан 12 қазақ депутат қатысқан //Озғанбаев Ө. Ресей Мемлекеттiк Думасы және Қазақстан 1905-1917жж. . - Алматы, 1999. –461 б. Дүниежүзілік еңбекті қорғау күні. 1999 АҚШ пен Канада еңбекшілер кәсіподағының ұйымдастыруымен қаза болған жұмысшыларды еске алу күні өткізіледі. Содан бері осындай шаралар барлық елдерде өткізіліп келеді. Ресми түрде Дүниежүзілік еңбекті қорғау күні Халықаралық еңбек ұйымының тағайындауы бойынша 2003 жылдың 28 сәуірінен бастап аталып өтіледі. Халықаралық би күні. 1982 жылдан бастап ЮНЕСКО-ның шешімімен тарихқа «заманауи балеттің негізін қалаушы» ретінде енген, хореографиялық өнердің реформаторы және теоретигі, балетмейстер Жан-Жорж Новердің туған күнінде атап өтіледі. Педагог, фольклоршы, музыка танушы, қоғам қайраткерi, профессор Ахмет Қуанұлы Жұбановтың туғанына 110 жыл 29.04.1906-1968 .* Физика-математика ғылымдарының докторы, профессор Төлеген Әбдісағиұлы Қожамқұловтың туғанына 70 жыл (29.4.1946)* Мамыр Қазақстан халқының бiрлiгi күнi.* Қазақстан Республикасы Ғылым Академиясының ашылғанына 70 жыл 1.05.1946 . Академияның бiрiншi президентi ғалым Қ.И.Сәтбаев болды 1942-1952 1955-1964. Қазақ тiлi маманы, педагог, филология ғылымдарының кандидаты Сейiл Сарықұлұлы Жиенбаевтың туғанына 120 жүктеу/скачать 2,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|