Қазақстан республикасы білім жіне ғылым министрлігі

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖІНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
 
 
Қ.И. САТБАЕВ атындағы ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУ 
УНИВЕРСИТЕТІ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5В072400 – ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ МАШИНАЛАР ЖӘНЕ ЖАБДЫҚТАР 
МАМАНДЫҒЫНЫҢ 
ЭЛЕКТИВТІ ПӘНДЕР КАТАЛОГЫ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Алматы 2016  

 
2 
Элективті  пәндер  каталогы  Қ.И.  Сәтбаева  атындағы  Қазақ  ұлттық    техникалық 
ғылыми зерттеу университетінің ғылыми-әдістемелік кеңесінде бекітілген 2016 жылғы  «   
»                     (№       хаттамасы). Алматы, ҚазҰТҒЗУ, 2016. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Каталог  элективті  пәндердің  (таңдау  бойынша  компоненттердің)  тізімін, 
пәндердің  пререквизиттері  мен  постреквизиттерін,  пәнді  оқыту  мақсатын,  олардың 
қысқаша мазмұнын, күтілетін нәтижелерін қамтиді. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
3 
БІЛІМ АЛУШЫ МЕН ЭДВАЙЗЕРГЕ АРНАЛҒАН ЖАДНАМА  
 
Мамандықтың  барлық  пәндері  модульдер  мен  циклдер  (бакалавриатта  ЖБП,  БП, 
ПП;  магистратура  мен  докторантурада  БП,  ПП)  бойынша  бӛлінген.  Олардың  ішінде 
пәндер  міндетті  және  элективті  (таңдау)  пәндеріне  бӛлінген.  Оқуға  міндетті  пәндердің 
тізімі мамандықтың үлгілік оқу жоспарында (ҮОЖ) келтірілген. Мамандықтың әр курсы 
үшін  элективті  пәндер  тізімі  элективті  пәндер  каталогында  (ЭПК)  келтірілген.  ЭПК 
мамандықтың  таңдау  пәндерінің  жүйеленген  аннотацияланған  тізімі  болып  табылады. 
ЭПК  білім  алушыларға  оқытудың  таңдалған  траекториясына  сәйкес  элективті  оқу 
пәндерінің альтернативті таңдау мүмкіндігін беруі керек.  
Мамандық  бойынша  ҮОЖ  бен  ЭПК  негізінде  білім  алушының  оқу  жылына  жеке 
оқу жоспары  (ЖОЖ) құрылады. ЖОЖ-ды шығарушы кафедра тағайындаған эдвайзердің 
кӛмегімен  бакалаврлар  мен  магистранттар  құрастырады.  Докторанттар  ЖОЖ-ды  ӛздері 
кұрастырады.  ЖОЖ  мамандық  шегінде  әрбір  білім  алушының  жеке  білім  алу 
траекториясын  анықтайды.  ЖОЖ-ға  ҮОЖ-дан  міндетті  компонент  пәндері  мен  оқу 
қызметінің  түрлері  (практикалар,  зерттеу  жұмысы,  мемлекеттік  (кешенді)  емтихан, 
дипломдық жұмысты (жобаны) жазу, диссертацияны ресімдеу және қорғау) және ЭПК-
дан таңдау компоненті пәндері кіреді.  
Еңбек нарығының және жұмыс берушілердің талаптарының есебімен нақты жұмыс 
саласына  бағытталған  білім  беру  траекториясының  бакалаврларына  кӛмек  ретінде  ЭПК 
шегінде  білім  алушыларға  кӛзделген  білім  беру  траекториясын  меңгеруді  кепілдейтін 
пәндер тізімі берілуі керек.  
Элективті оқу пәндерін таңдаған кезде мыналарды есепке алу керек:  
1  Бір  семестрде  міндетті  түрде  оқылатын  оқытудың  қосымша  түрлерін  (ОҚТ) 
есептемегенде,  күндізгі  оқыту  бӛлімінің  студенті  18-22  кредитті  (міндетті  және 
элективті),  сырттай  оқыту  бӛлімінің  студенті  9-12  кредитті  (міндетті  және  элективті) 
игеруі тиіс.  
2  Оқытудың  барлық  кезеңіндегі  жалпы  кредит  саны  мамандықтың  ҮОЖ-нда 
кӛрсетілген саннан аспауы керек. 
3 Элективті пәндер тиісті нӛмірі бар таңдау топтарына біріктірілген. Пәндердің әр 
тобынан бір ғана элективті оқу пәнін таңдауға болады.  
 

 
4 
5В072400 – Технологиялық машиналар және жабдықтар мамандығы бойынша 
академиялық дәрежесі: техника және технологиялар  бакалавры 
1– курс 
 
№ 
Пәннің  
циклы 
Пәннің коды  
Пәннің атауы  
Кредит 
саны 
Семестр  
1 
ПП 
ONGD 1301 
Мұнай-газ ісі негіздері 
3 
2 
2 
ПП 
TANP 1301.1 
Мұнайгаз ӛндірісіне 
қалыптасу бойынша тренинг 
3 
2 
3 
 
ЭК 
Іскерлік қатынас мәдениеті 
 
2 
2 
4 
 
ЭК 
Риторика  (Шешендік  ӛнер 
негіздері) 
2 
2 
5 
 
ЭК 
Іскерлік қатынас мәдениеті 
 
2 
2 
6 
 
ЭК 
Риторика  (Шешендік  ӛнер 
негіздері) 
2 
2 
 
 
 
ONGD 1301 Мұнай-газ ісі негіздері – 3 кредит 
 
Пререквизиттері: физика, математика, химия. 
Оқыту  мақсаты:  студенттерге  кәсіптік  және  инженерлік  қызмет  жӛнінде  алғашқы 
түсініктер беру, болашақ мамндығы туралы,  Қазақстан Республикасындағы жоғары оқу 
орындарының жүйесімен,  университетімізбен, институтпен және  мамандыққа баулитын 
кафедрамен  таныстырудан  басталады.  Пәннің  басты  мақсаты  студентдерді  ӛзі  таңдаған 
мамандыққа  баулу  және  соған  қызықтыру,  инженер  –  механиктің  ролін  кӛрсету, 
студентдерге  мұнайгаз  ӛндірісінің  қалыптасуы  мен  ӛркендеуіне  байланысты 
тӛмендегідей негізгі білімдерді беру: 
- 
Мұнайгаз кәсіпшілігінің геологиясы; 
- 
Мұнай және газ  ұңғыларын бұрғылау технологиясы мен техникасы; 
- 
Мұнай және газды ӛндіру және пайдалану; 
- 
Мұнай, мұнай ӛнімдері және газды тасымалдау; 
  -  Мұнай және газды ӛңдеу. 
Қысқаша  мазмұны:  Бұл  пәнде  кен  орындар  туралы  түсінік  оқытылады.  Мұнай,  оның 
құамы  мен  негізгі  қасиеттері.  Газ,  оның  құрамы  мен  негізгі  қасиеттері.  Іздеу-барлау 
жұмыс-тарының  кезеңдері.  Ұңғы  конструкциясы  туралы  түсінік.  Мұнай  мен  газ 
ұңғыларын  бұрғылау  әдістері.  Бұр-ғылау  қашаулары.  Бұрғылау  қонды-рғысының 
конструк-циясы.Ӛнім  қабатын  зерттеу  және  бұрғылау.Ұңғы  түбі  конструкциясын 
таңдау.Пайдалану тізбе-гінің қабатпен байланысуы. Қабатқа әсер етуші күштер. Объект, 
жүйе,  технология    және  игеру  кӛрсеткіштері.Ұңғыны  пай-далану  әдісте-рі.  Мұнай  мен 
газды  жинау  мен  тасмалдаудың  сұлбасы.  Мұнай  мен  газды  дайындау.  Мұнай,  газ  және 
мұнай-ӛнімдерін сақтау және тасмалдау. Мұнай мен газды ӛңдеу.    
Күтілетін нәтижелер:  пәнді меңгергеннен кейін студент мұнай және газ геологиясының 
негіздерін,  мұнай  және  газ  ұңғымаларын  бұрғылау,  мұнай  және  газ  ұңғымаларын 
бұрғылау,  мұнай  және  газ  ұңғымаларын  ӛндіру  режимдерін,  мұнай  және  газ 
ұңғымаларын пайдалану тәсілдерін, мұнай және газ ұңғымаларын ӛндіруді, , мұнай мен 
газды  жинактау  және  дайындау,  мұнайды  және  мұнай  ӛнімдері  мен  газды  тасымалдау 
мен сақтауды, мұнай және газды қайта ӛңдеуді меңгереді. 

 
5 
Постреквизиттері: бұрғылау машиналары мен кешендері, мұнайгазкәсіптік жабдықтар, 
бұрғылау жабдықтарын есептеу, конструкциялау, кәсіптік жабдықтарды есептеу, 
конструкциялау. 
TANP 1301.1 Мұнайгаз өндірісіне қалыптасу бойынша тренинг – 3 кредит 
 
Пререквизиттері: физика, математика. 
Оқыту  мақсаты:  студентдерге  кәсіптік  және  инженерлік  қызмет  жӛнінде  алғашқы 
түсініктер беру, болашақ мамндығы туралы,  Қазақстан Республикасындағы жоғары оқу 
орындарының жүйесімен,  университетімізбен, институтпен және  мамандыққа баулитын 
кафедрамен  таныстырудан  басталады.  Пәннің  басты  мақсаты  студентдерді  ӛзі  таңдаған 
мамандыққа  баулу  және  соған  қызықтыру,  инженер  –  механиктің  ролін  кӛрсету, 
студентдерге  мұнайгаз  ӛндірісінің  қалыптасуы  мен  ӛркендеуіне  байланысты 
тӛмендегідей негізгі білімдерді беру: мұнайгаз кәсіпшілігінің геологиясы;   мұнай  және 
газ    ұңғыларын  бұрғылау  технологиясы  мен  техникасы;  мұнай  және газды  ӛндіру  және 
пайдалану;   мұнай, мұнай ӛнімдері және газды тасымалдау;  мұнай және газды ӛңдеу. 
Қысқаша  мазмұны:  Бұл  пәнде  тау  жыныстарының      жіктелуі,  тау  жыныстарының 
коллекторлық  қасиеттері  оқытылады.  Ұңғы  туралы  түсінік  және  оның    конструкциясы. 
Бұрғылау  қондырғысының    конструк-циясы  туралы  түсінік.  Ұңғыны  бұрғылау  әдістері. 
Ұңғыны  аяқтау  және  ӛнім  қабатын  зерттеу.  Ұңғы  сағасының  жаб-дықтары.  Мұнай  мен 
газдың  ағынын  қабаттан  шақыру.  Мұнай  және  газ  ұңғыларын  дренирлеу  режімдері. 
Игеру туралы түсінік.  Мұнай және газ ұңғы-ларын пайдалану әдістері. Қабаттағы ұңғы 
түбіне  әсер  ету  әдістері  мен  жабдықтары.  Мұнай  мен  газды  кәсіптік  жинау  және 
дайындау.  Мұнай  мен мұнай  ӛнімдерін  тасмалдау.  Мұнай  мен  газды  ӛңдеу  процесстері 
мен ӛнімдері. 
Күтілетін нәтижелер:  пәнді меңгергеннен кейін студент мұнай және газ геологиясының 
негіздерін,  мұнай  және  газ  ұңғымаларын  бұрғылау,  мұнай  және  газ  ұңғымаларын 
бұрғылау,  мұнай  және  газ  ұңғымаларын  ӛндіру  режимдерін,  мұнай  және  газ 
ұңғымаларын пайдалану тәсілдерін, мұнай және газ ұңғымаларын ӛндіруді, , мұнай мен 
газды  жинактау  және  дайындау,  мұнайды  және  мұнай  ӛнімдері  мен  газды  тасымалдау 
мен сақтауды, мұнай және газды қайта ӛңдеуді меңгереді. 
Постреквизиттері:  бұрғылау  машиналары  мен  кешендері,  мұнайкәсіптік  жабдықтары, 
бұрғылау  жабдықтарын  есептеу,  конструкциялау  кәсіптік  жабдықтарды  есептеу, 
конструкциялау. 
Постреквизиттері: бұрғылау машиналары мен кешендері, мұнайгазкәсіптік жабдықтар, 
бұрғылау  жабдықтарын  есептеу,  конструкциялау,  кәсіптік  жабдықтарды  есептеу, 
конструкциялау. 
ЭК – Іскерлік қатынас мәдениеті – 2 кредит 
Пререквизиттер:Іскерлік қазақ тілі  
 
Курстың мақсаты мен міндеттері: 
Мамандыққа  қатысты  маңызды  жағдаяттардакәсіби  бағдарлы  тілдік  қатынасқа  түсе 
алатындай тұлғаның тілдік дайындығын қамтамасыз ету. 
Қысқаша  мазмұны:  Іскерлік  қатынас  этикасы,  оның  түрлері  және  формалары(іскерлік 
әңгіме, кӛсемсӛз, пікірталас, жарнама); 
Ауызша және жазбаша тілдің этикалық, нормативтік, қатысымдықерекшеліктері.Сӛйлеу 
этикетіережелерін  кәсіби  қатынаста  қолдану;  микро-және  макродеңгейдегі  диалогтік 
қатынас, арнайы сӛздіктермен жұмыс жасау дағдысы.  
Курс соңында күтілетін нәтижелер: Кәсіби сипаттағы қатынасқа түсе алады. 
Постреквизиттер: Кәсіби қазақ тілі  
 

 
6 
 
ЭК – Риторика (Шешендік өнер негіздері) – 2 кредит 
 
Пререквизиттер: Іскерлік қазақ тілі  
Курстың мақсаты мен міндеттері: академиялық сӛйлеу дағдысын дамыту.  
Қысқаша  мазмұны:  Шешендік  ӛнер  –  ғылым.      Шешендік  ӛнер  тарихы.  Шешендік 
ӛнерінің қалыптасу кезеңдері, дәстүрі мен оның жалғастығы. 
Шешен  сӛйлеу  ӛнерінің  негізі.  Сӛйлеу  мәдениеті.  Шешен  және  шешендік  сӛз  түрлері. 
Сӛйлеу техникасы. Аудитория алдындағы  шешеннің мәдениеті. Шешен сӛйлеу қисыны.  
Тілсіз қатынас амалдары.  Академиялық сӛз. 
Курс  соңында  күтілетін  нәтижелер:әртүрлі  тақырыптарда  кӛпшілік  алдында  шешен 
сӛйлей алады,  естіген кӛсемсӛзге талдау жасай алады  
Постреквизиттер: Кәсіби қазақ тілі 
 
 
ЭК – Іскерлік қатынас мәдениеті - 2 кредит 
 
Пререквизиттер:Жетілдіруші орыс тілі 
Курстың мақсаты мен міндеттері:  
Мамандыққа  қатысты  маңызды  жағдаяттарда  кәсіби  бағдарлы  тілдік  қатынасқа  түсе 
алатындай тұлғаның тілдік дайындығын қамтамасыз ету. 
Қысқаша мазмұны: Іскерлік қатынас этикасы, оның түрлері және формалары (іскерлік 
әңгіме, кӛсемсӛз, пікірталас, жарнама);  
Ауызша және жазбаша тілдің этикалық, нормативтік, қатысымдықерекшеліктері. Сӛйлеу 
этикетіережелерін  кәсіби  қатынаста  қолдану;  микро-және  макродеңгейдегі  диалогтік 
қатынас, арнайы сӛздіктермен жұмыс жасау дағдысы.  
Курс соңында күтілетін нәтижелер: Кәсіби сипаттағы қатынасқа түсе алады. 
Постреквизиттер:Кәсіби орыс тілі 
 
ЭК –Риторика (Шешендік өнер негіздері) – 2 кредит 
 
Пререквизиттер:Жетілдіруші орыс тілі 
Курстың мақсаты мен міндеттері: академиялық сӛйлеу дағдысын дамыту.         
Қысқаша  мазмұны:  Шешендік  ӛнер  –  ғылым.      Шешендік  ӛнер  тарихы.  Шешендік 
ӛнерінің қалыптасу кезеңдері, дәстүрі мен оның жалғастығы. 
Шешен  сӛйлеу  ӛнерінің  негізі.  Сӛйлеу  мәдениеті.  Шешен  және  шешендік  сӛз  түрлері. 
Сӛйлеу техникасы. Аудитория алдындағы  шешеннің мәдениеті. Шешен сӛйлеу қисыны.  
Тілсіз қатынас амалдары.  Академиялық сӛз. 
Курс  соңында  күтілетін  нәтижелер:  әртүрлі  тақырыптарда  кӛпшілік  алдында  шешен 
сӛйлей алады,  естіген кӛсемсӛзге талдау жасай алады  
Постреквизиттер: Кәсіби орыс тілі 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
7 
 
5В072400 – Технологиялық машиналар және жабдықтар мамандығы бойынша 
академиялық дәрежесі: техника және технологиялар  бакалавры 
2 – курс 
 
№ 
Пәннің 
циклы  
Пәннің коды  
Пәннің атауы  
Кредит 
саны 
Семестр  
1 
БПЖ 2.2.2. 
ТМ 2202 
Теориялық механика 
3 
3 
2 
БПЖ 2.2.3 
SM 2203 
Материалдар кедергісі 
3 
3 
3 
БПЖ 2.2.4 
TMM 2204 
Машиналар мен 
механизмдер теориясы 
3 
3 
4 
БПЖ 2.2.5 
UM 2205 
Оқу шеберханасы 
3 
3 
5 
БПЖ 2.2.5.1 
OSD 2205.1 
Слесарлық іс негіздері 
3 
3 
6 
БПЖ 2.2.6 
OND 2206 
Мұнай-газ ісі негіздері 
3 
4 
7 
БПЖ 2.2.6.1 
TANP 2206.1 
Мұнайгаз ӛндірісіне 
қалыптасу бойынша 
тренинг 
3 
4 
8 
БПЖ 2.2.6.2 
OS 2206.2 
Мамандық негіздері 
3 
4 
9 
БПЖ 2.2.7 
 
OKDM 2207 
Конструкцияау негіздері 
және машина бӛлшектері 
3 
4 
10 
БПЖ 2.2.8 
ET2208 
Электротехника 
3 
4 
11 
БПЖ 2.2.9 
MZTM 2209 
Технологиялық 
машиналардың қолданбалы 
есептеріндегі математика 
3 
4 
12 
БПЖ 2.2.9.1 
MRTM 
2209.1 
Мұнайгаз машиналары мен 
жабдықтарының есептеуле-
ріндегі математика 
3 
4 
 
 
 
 
ТМ 2202 Теориялық механика– 3 кредит 
  
Пререквизиттер: математика, физика. 
Пән  мақсаты:  Студентке  материалық  денелердің  тепе-теңдігі  мен  қозғалысы,  олардың 
механикалық ӛзара әсерлесуі сияқты іргелі білімінің қажетті кӛлемін беру; механиканың 
негізін (анықтамаларды, теоремаларды, заңдарды), сондай-ақ оларды практикада қолдану 
әдістерін  оқып  үйрену;  жалпы  инженерлік  және  арнайы  пәндерді  оқып  үйренуге 
дайындық;  студенттердің  келешекте  табиғаттану  мен  техниканың  есептерін  шешуге 
қажетті логикалық ойлау қабілетін, дағдыларын дамыту. 
Пән мазмұны: Статика. Жинақталатын күштер жүйесі. Моменттер теориясы. 
Статиканың негізгі теоремалары. Кез-келген жазық күштер жүйесі. Кез-келген 
кеңістіктік күштер жүйесі. Дененің ауырлық центрі. Нүкте кинематикасы. Қатты 
денелердің қарапайым қозғалыстары. Қатты денелердің жазық-параллель қозғалысы. 
Нүктенің күрделі қозғалысы. Материалық нүктенің динамикалық қозғалысы. Нүкте 
динамикасының жалпы теоремалары. Жүйелер динамикасына кіріспе. Инерция 
моменттері. Жүйелер динамикасының негізгі теоремалары. Аналитикалық динамика. 
Күтілетін нәтижелер 
Курсты оқып үйренген студент:  

 
механиканың  негізгі  ұғымдары  мен  заңдарын,  материалық  нүктелер,  қатты 

 
8 
денелер  және  механикалық  жүйелердің  тепе-теңдігі  мен  қозғалысын  оқып  үйрену 
әдістерін білуі тиіс; 

 
базалық білімдерін практикада қолдана білуі керек; 

 
материалық  денелердің  тепе-теңдігі  мен  қозғалысына  қатысты  есептерді  шешу 
жолдарын меңгеруі тиіс; 

 
ӛз  бетінше  техникалық  есептердің  математикалық  және  механикалық  моделін 
құрып оны зерттей білуі керек. 
Пәнді оқу келесідей компетенциаларды қалыптастыруға бағытталған: 

 
ойлау  мәдениетін,  жалпылау  және  анализ  жасау  қабілетін,  есепті  қою  және  оны 
шешу жолдарын меңгеруге; 

 
механика заңдарын пайдалана білуге; 

 
ӛзінің  кәсіптік  қызметінде  физика-математикалық  аппаратты,  теориялық,  есептік 
зерттеу әдістерін қолдана білуге; 

 
ғылыми зерттеу дағдыларын қалыптастыруға;  

 
ӛз бетінше және командада жұмыс істей білу қабілетін кӛрсете білуге; 

 
белсенділік танытуға. 
Постреквезиттері: Машиналар мен механизмдер теориясы, құрылымдау негіздері мен 
машина бӛлшектері.   
SM2203 Материалдар кедергісі – 3 кредит 
 
Пререквизиттер: математика, физика, қолданбалы механика  
Пәнiнің  мақсаты:  «Материалдар  кедергісі»  пәнiнің  мақсаты  студенттерді  материалдар 
мен  конструкциялардың  беріктігі  ғылымының  негізін  оқыту  болып  саналады  және 
оларды  есептеу  мен  жобалау  үшін  тиімді  әдістерді  таңдау  жолын  үйрету,  механика 
саласындағы  деформацияланатын  қатты  дененің  соңғы  ғылыми  және  техникалық 
жетістіктерімен таныстыру.  
Пәннің мазмұны: Пәнді оқыту барысында машинажасау құрылғыларының элементтерін 
беріктікке,  әртүрлі  (созылу-сығылу,  бұралу,  иілу)  деформацияларына  ұшыраған  кезінде 
қатаңдыққа,  құрылғылардың  маңызды  материалдарының  механикалық  сипаттарын, 
жазық  қималардың  геометриялық  сипаттамаларын,  кернеулі  және  деформациялы  күй 
теориясын,  беріктік  гипотезаларың,  күш  әсерінің  жалпы  жағдайын,  орнықтылықты, 
динамикалық әсер етуші күштерді есептеу тақырыптары қарастырылады. 
Күтілетін  нәтижелер:  Пәнді  оқу  барысында  студент  ӛзінің  ой-ӛрісін  дәл  және  дәлелді 
жеткізе  білуге,  оқып-үйренген  материалдарды  әртүрлі  салада  қолдануға  машықтанады. 
Машинажасау 
құрылғыларының 
элементтерін 
беріктікке, 
қатаңдыққа 
және 
орнықтылыққа  тәжірибе  жүзінде    есептеуді  үйренеді.  Әртүрі  деформацияға  ұшыраған 
механикалық  жүйелердің  есептердін  шешу  қабілеттілігін  арттырады  және  арнайы 
зертханада  заманауи  машиналар  мен  аспаптарды  қолдана  отырып  материалдардың 
механикалық сипаттарын тәжірибелік түрде сынап, оқып-үйренеді.  
Постреквизиттер: машиналар мен механизмдер теориясы, құрылымдау негіздері мен 
машина бӛлшектері. 
ТММ 2204 Машиналар мен механизмдер теориясы – 3 кредит 
 
Пререквизиттер: Теориялық механика 
Оқу мақсаты: Студенттерге машиналар механизмдері мен құралдарын зерттеудің және 
жобалаудың  жалпы  әдістерінің  ғылыми  негіздерін  беру  және  қалыптастыру.  Арнайы 
пәндер  мен  заманауи  техника  негіздерін  игеру  үшін  ғылыми  және  теориялық  негіз 
дайындау.  Механизм  анализі  мен  синтезінің  есептерін  шығарудың  практикалық 
жолдарын  үйрету.  Студенттердің  техниканың  кейбір  есептерін  шығаруға  қажетті  ойлау 

 
9 
қабілетін,  ӛзіндік дағдысын дамыту. 
Пән  мазмұны:  ММТ  –  ның  негізгі  ұғымдары.    Механизмдердің  негізгі  түрлері. 
Механизмдердің  структуралық  анализі  мен  синтезі.  Механизмдердің  кинематикалық 
анализі. Пландар әдісі, кинематикалық анализдің графиктік және аналитикалық әдістері. 
Тісті  механизмдердің  кинематикалық  анализі.    Механизмдердің  күш  анализі. 
Жуковскийдің  қатаң  иінтірек  жайындағы  теоремасы.  Механизмдер  қозғалысының 
режимдері.  Механизмдерде  күштер  мен  массаларды  келтіру.  Келтіру  звеносы 
қозғалысының дифференциалдық теңдеулері және оларды шешу. Машиналардың дірілге 
активтіліг және оларды дірілден қорғау. Жұдырықшалы, тісті механизмдер синтезі. 
Күтілетін нәтижелер: Пәнді оқытудың нәтижесінде студент: 

 
механизмдердің  кӛмегімен  қозғалысты  жүзеге  асырудың  жалпы  принциптерін 
түсінуді; 

 
 механикалық 
жүйенің  кинематикалық  және  динамикалық  қасиеттерінің 
шарттастыруынан  туындайтын  механизмдер  мен  машиналардың  ӛзара  әрекеттесуін 
меңгеруді; 

 
 механизмдерді жобалауға жүйелі түрде қарауды; 

 
 берілген  жұмыс  шарттарына  қатысты  механизмнің  тиімді  параметрлерін  табуды 
үйренеді. 
Пәнді оқыту келесі компетенцияларды қалыптастыруға бағытталған: 

 
Ойлау мәдениетін қалыптастыру, есепті қою және оны шығару жолдарын таңдау, 
анализ және жалпылама тұжырымдар жасау;     

 
Кәсіби  қызметінде  физика  –  математикалық  аппаратты,  зерттеудің  теориялық 
және есептеу әдістерін қолдана білу; 

 
Зерттеу жұмыстарына дағдылану; 

 
Жеке ӛзі және команда құрамында жұмыс істеу қабілетін кӛрсету; 

 
Белсенділік таныту. 
Постреквизиттер: құрылымдау негіздері мен машина бӛлшектері, машиналар мен 
механизмдер теориясы. 
UM2205 Оқу шеберханасы – 3 кредит 
 
Пререквизиттері  -  сызба  геометрия  және  компьютерлік  графика,  стандарттау, 
сертификациялау және метрология. 
Оқыту  мақсаты:  Мұнай-газ  жабдықтарын  жӛндеумен,  жӛндеу  және  пайдалану 
жағдайларымен  байланысты негізгі әдістерді,жӛндеу сапасына, қажетті машиналар мен 
жабдықтарды және материалдарды таңдауға қойылатын талаптарды оқып-үйрену болып 
табылады. Бұл пән маман механиктерді дайындаудағы таңдау курсы болып табылады. 
Қысқаша  мазмұны:  Пәнді  оқытудың  мақсаты  жӛндеуге,  жӛндеу  мен  пайдалану 
шартына,  жӛндеудің  сапасына  қойылатын  негізгі  талаптарға  қажетті  машиналар  мен 
жабдықтарды таңдауға байланысты сұрақтарды оқыту болып табылады. Пәнді оқытудың 
міндеті  мұнай  мен  газ  ӛндірудің,  ұңғыны  бұрғылаудың  машиналары  мен  жабдықтарын 
жинап шешу кезіндегі тәжірибелік жетістіктерді игеру, слесарлық жұмыстарды орындау 
кезіндегі  құралдар  мен  жабдықтарды  қолданудың  тәжірибелік  әдістерін  игеру  болып 
табыладыды.