Қазақстан республикасының бiлiм және ғылым министрлiгi



Pdf көрінісі
бет2/4
Дата22.12.2016
өлшемі321,5 Kb.
#217
1   2   3   4

 

 

                                                                              11 

 

 

 



ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ: 

Негізгі: 

1.

 



Новейшая история стран Европы и Северной Америки/ Под ред. Заболотного 

В.М. М., 2004. 

2.

 

Новейшая история зарубежных стран/Под ред. Родригеса А.М. М., 2001. 



3.

 

История новейшего времени стран Европы и Америки: 1945  – 2000 гг. Под. 



ред. Языкова Е.В. – М.: Простор, 2004. 

4.

 



Пономарев М.В. История стран  Европы и Америки в новейшее время. – М.: 

Проспект, 2006.                   

5.

 

История стран Азии и Африки в новейшее время. М., 2003. В. 3-х т. 



6.

 

Васильев Л.С. История востока. Т. 2. М., 1994. 



7.

 

Новейшая история Китая. М, 1984. 



8.

 

История Афганистана. М., 1977. 



9.

 

История Японии. М., 1978. 



10.

 

История стран Африки в XIX и XX в. М., 1984. 



Қосымша: 

11.


 

Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999. 

12.

 

Тоталитаризм в Европе ХХ в.: из истории режимов, идеологии, практики.М., 



1996. 

13.


 

Новейшая история: подробности 1945-1999. М., 1998. 

14.

 

Европейский союз: документы Европейского союза. М., 1994. Т. 1-3. 



15.

 

Вилич ЛД., Тодорович Б. В чем обвиняют Югославию? М., 1999. 



16.

 

Африка и Вторая мировая война. – М., 2000.  



17.

 

Актуальные  проблемы  внешней  политики  и  экономики  стран  Ближнего  и 



Среднего Востока. – М., 2000.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                              12 

 

 

 



ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ 

 

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЕЖЕЛГІ ТАРИХЫ 

 

1. Палеолит (ерте тас ғасыры) 

 

Адамның 


пайда 

болуы. 


(антропогенез). 

Африка 


және 

Азия 


территориясындағы негізгі антропологиялық   ашылулар. Қазақстанның табиғи 

жағдайы  және  ежелгі  гоминидтердің    мекендеген  ортасы.  Археологиялық 

кезеңдестіру және тас ғасырының хронологиясы. 

Қазақстанның  палеолит  кезеңін  зерттеу  тарихы.  Х.Х.Алпысбаев 

жетекшілігімен  болған  Оңтүстік  Қазақстандағы  Қаратау  отрядының 

экспедициясы.  Тӛменгі  палеолит    ескерткіштерін  ашу.  А.Г.  Медоевтың  Батыс 

Қазақстандағы және Солтүстік Балқаш маңындағы еңбегінің маңызы. Орталық 

Қазақстанды 

М.Н.Клапчуктың 

және 


В.С.Волошиннің 

 

зерттеуі. 



Ж.К.Таймағамбетов  жетекшілігімен  болған  Қазақстанның      тас  ғасырының 

ескерткіштерін  зерттеу  үшін  шыққан  Шүлбі  археологиялық  экспедициясының 

палеолиттік бӛлім  жұмыстарының  қорытындылары. 

 

Қазақстандағы    біріккен  Қазақстан-Ресей  кешенді  археологиялық  



экспедициясы  палеолит    кезіндегі    ескерткіштердің  қазіргі    кезеңдегі   

ашылулары. 

 

2. Мезолит (орта тас ғасыры) 

Плейстоценнен  голоценге  кӛшу.  Мұздықтардың  еруі.  Оңтүстік  Қазақстанның 

мезолиттік  ескерткіштері.  Материалдық  мәдениеттің  сипаттамасы.  Табиғат 

жағдайлары  және  еңбек  құралдарының  ықпалымен  шаруашылықтағы 

ӛзгерістерді    кӛрсететін  археологиялық  деректер.  Тұрмыста  жебемен  атудың 

пайда  болуы.  Тастан  жасалған  еңбек  құралдары:  микролиттер  және 

макролиттер. Тобыл, Нұра, Ертіс ӛзендерінің жағалауларындағы ескерткіштер. 

Еңбек құралдарындағы ӛзгерістер. Мезолиттің тарихи орны. 



3. Неолит (жаңа тас ғасыры)  

 

Неолиттің  жалпы  сипаттамасы.  “Неолиттік  революция”.  ӛндірістік 



шаруашылыққа  кӛшу.  Мал  шаруашылығы  мен  егіншіліктің  қалыптасуы. 

Қазақстанның неолиттік тұрақтары. Қараүңгірдегі  үңгір тұрақтары. Тас ӛндіру 

технологиясы  және  керамика  дайындау.  Батыс  Қазақстан  территориясындағы 

Кельтеминар  мәдениеті.  Орталық  Қазақстанның  Атбасар  мәдениеті.  Торғай 

атырабы Маханжар мәдениеті.  

 

Неолиттік  ӛнердің    түрлілігі:  саз  ыдыстағы  ӛрнектер,  қабырғадағы 



суреттер және т.б. 

4. Энеолит (мыс-тас ғасыры) 

 

Тас  құралдарымен  бірге  мыс  қаруларының  пайда  болуы.  Соқамен  жер 



жырту  және  бақташылық  шаруашылық.  Орал  және  Ертіс  ӛзендері 

аралығындағы  энеолит  ғасыры.  Ботай  мәдениеті.  Материалдық  мәдениет. 

Тұрақтар  және  баспана.  Шаруашылық.  Жерлеу  дәстүрі.  Маңғыстаудағы 

энеолиттік  ескерткіштер.  Саз  ыдыстарын    дайындау  тәсілі.  Белгілі 

территориялар арасындағы мәдениеттердің ӛзара байланысы. 


 

                                                                              13 

 

 

 



 

 

5. Қола кезеңі (б.з.д. ХҤІІІ-ІХ ғғ.) 



 

Қола 


ғасырының 

жалпы 


сипаты 

және 


кезеңдестірілуі. 

Мал 


шаруашылығының  дамуы:  бақташылық,  жайылымдық  мал  шаруашылығы, 

кӛшпелі  мал  шаруашылығына  кӛшу.  Патриархат.  Мүліктік  теңсіздік.  Жеке 

жанұялардың пайда болуы. Этникалық қоғамның дамуы.  

 

Қазақстан  территориясындағы  Беғазы-Дәндібай  және  Андроновтық 



мәдениет.  Үй    промыслы,  тұрмыстық  шаруашылық,  дін  және  ӛнер. 

Археологиялық 

ескерткіштер 

(тұрақтар, 

қорымдар, 

кен 


орындары, 

петроглифтер):  Тасты-Бұлақ,  Атасу,  Тамғалы-тас,  Таутары  және  т.б. 

Артефактілер  типологиясы.  Ескерткіштердің  таралу  территориясы.  Керамика. 

Қола құю шаруашылығының жоғарғы деңгейі. Қолӛнер мамандарының бӛлінуі. 

Гончарлық  дӛңгелектің  пайда  болуы.  Жерлеу  дәстүрі.  Ботай,  Тоқсанбай  

қалашықтары. 

 

6. Ерте мемлекеттік қҧрылымдар.  

Сақтар  (б.з.д.  VIII  –  III  ғ.ғ.).  ерте  темір  ғасыры.  Кӛшпелі  мал 

шаруашылығына  кӛшу. Еуразияның ұлы даласы және сақ-скиф дәуірі. Қазақстан 

территориясында  сақ  және  савромат  тайпалары.  Сақтардың  тайпалық  одағы. 

Ӛнердің,  діни  нанымдардың  және  мифтердің  дамуы.  Әскері  ұйымның  жоғары 

сатысы.  Жер  игеру,  қол  ӛнер,  сауда  саттықтың  дамуы.  Қоныстар  мен  қалалар. 

Ассирия, Мидия, Парсы, Парфия мемлекеттермен байланыстары. 

Үйсін  мен  Қаңлы  мемлекеттер  (б.з.д.  II  –  б.з.  V  ғ.ғ.).  Үйсіндер  мен 

қаңлылар  сақтардың  мәдени-тарихи  мұрагерлері.  Жетісудағы  үйсіндердің 

мемлекеті, ал Сырдарьяда қаңлылардың. Әскери жүйесі. Әскері мен мемлекеттің 

негізі – рулық-тайпалық құрлым. Үйсін мен қаңлылардың Қытай, Ғұн және Орта 

Азияда  орналасқан  мемлекеттермен  саяси  және  мәдени-экономикалық 

байланыстары. 

Ғұндар.  Орталық  Азиядағы  бірінші  кӛшпелі  империясы  (б.з.д.  III  –  I  б.з. 

ғ.ғ.).  Ғұн  тайпалардың  батысқа  қарай  миграциясы.  Орталық  және  Шығыс 

Қазақстандағы ғұн мемлекеті – Юебань (б.з. II – V ғ.ғ.). Рулық – тайпалық жүйе 

әскери  ұйымдарының  ондық  жүйесі.  Мал  шаруашылығы,  жер  игерушілік,  қол 

ӛнері. Тәңірге табынуы. Осы кезеңнің тарихнамасы және тарихи деректер. 



                                                

ЕМТИХАН СҦРАҚТАРЫНЫҢ ТІЗІМІ: 

 

1. Адамның шығу тегі (антропогенез) және оның эволюциясы. 

2. Қазақстан территориясындағы Андронов және Беғазы-Дәндібай мәдениеті. 

3. Сақтардың тайпалық одағы (б.з.б. VIII – III ғ ғ.). 

4. Үйсін мемлекетінің әлеуметтік-саяси тарихы (б.з.б. II ғ. – б.з. V ғ.). 

5. Қаңлы мемлекетінің әлеуметтік-саяси тарихы (б.з.б. II ғ. – б.з. V ғ.). 

6.  Орталық  Азиядағы  алғашқы  кӛшпелі  ғұндар  империясының  этносаяси 

тарихы. 


 

 

 

                                                                              14 

 

 

 



ҦСЫНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ: 

Негізгі: 

1.Абилев  А.К.,  Евдокимов  В.В.  Казахстан  в  древности:  Учебное  пособие.  -     

Караганда, 1991. 

2. Агапов П., Кадырбаев А. Сокровища древнего Казахстана. - Алма-Ата, 1979. 

3.  Акишев  К.А.,  Байпаков  К.М.  Вопросы  археологии  Казахстана.  -  Алма-Ата, 

1973. 


4. Акишев К.А. Курган Иссык. - М., 1978.  

5. Акишев К.А. Древнее золото Казахстана. - Алма-Ата, 1983.  

6. Акишев К.А. Искусство и мифология саков. ~ Алма-Ата, 1984. 

7. Акишев К.А.  Древние кочевники  и мировая  цивилизация:  генезис, 

проблемы, перспективы// Вестник АН КазССР. - 1991. - № 10. 

8.  Акишев  К.А.,  Кушаев  Г.А.  Древняя  культура  саков  и  усуней  долины  реки 

Или. - Алма-Ата, 

 1963. 


9. Аманжолов К. Рахметов К. Туркі халықтарының тарихы. 1-ші кітап. -Алматы, 

1996.  


10.    Аргынбаев  Х.А.,  Муканов  М.С.,  Востров  В.  Қазақ  шежіресі  хақында.  -

Алматы, 2000.  

11.      Аргынбаев  Х.А.  Этнографические  очерки  по  скотоводству.  -  Алма-Ата, 

1969. 


I2.  Асфендияров   С.,   Кунте   П.   Прошлое   Казахстана   в   источниках   и 

материалах. Т. 1. – Алма-Ата, 1935; Алматы, 1998. 

13. Ахинжанов С.М., Макарова Л.А., Нурумов Т.Н. К истории скотоводства и 

охоты в Казахстане. - Алма-Ата, 1992. 

14.  Байпаков К.М. История древнего Казахстана. - Алматы, 1996.  

15.  Бичурин  Н.Я.  Сборник  сведений  о  народах,  обитавших  в  Средней  Азии  в 

древние времена. - М.-Л., 1950. 

16.  Гумилев Л. Қиял патшалығының іздеу. - Алматы, 1992. 

17.  Исмагулов О.И. Этническая антропология Казахстана. - Алма-Ата, 1982.           

18.  Маргулан  А.Х.,  Акишев  К.А.,  Кадырбаев  М.К.,  Оразбаев  А.М.  Древняя 

культура Центрального Казахстан. - Алма-Ата, 1966.  

19.  Кадырбаев  А.Ш.  История  Казахстана:  первобытный  мир  и  древность.  - 

Алматы, 1998. 

20. Нығмет Мьнжан. Қазақтың қысқаша тарихы. - Алматы, 1994.  

21.

 

Прошлое Казахстана по археологическим источникам. - Алма-Ата, 1976 .      



 22. Самашев З.С. Сквозь мглу тысячелетий //Аргументы и факты. - 1993. 

23.  Таймагамбетов  Ж.К.  Палеолитическая  стоянка  им.  Ч.Ч.Валиханова.  Алма-

Ата, 1990. 

 

 

 

 

 


 

                                                                              15 

 

 

 



ОРТА ҒАСЫРЛАРДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН 

 

 

1. Ерте ортағасырлық мемлекеттер (VI – X ғғ.) 

Түрік қағанаты (552-603 жж.). Еуразиядағы бірінші кӛшпелі империя. Түр 

этносының  қалыптасуы.  Түркі  тайпаларының  саяси  күшеюі  және  мемлекет 

құруы. Қағанат шекарасының кеңеюі. Византия, Иран, Қытаймен ӛзара қарым-

қатынасы.  Батыс  Түрік  қағанаты  және  оның  Жетісудағы  орталығы.  Әскери-

әкімшілік  жүйе,  этно-әлеуметтік  құрылым.  Тайпааралық  қақтығыстар.  Қытай 

агрессиясы. Түргештердің  дәуірлеуі. 

Түргеш қағанаты (704-756 жж.) Мемлекеттің құрылуы. Түргештердің Тан 

әулеттері  және  Орта  Азия  арабтарымен    күресі.    Оңтүстік  Қазақстанға 

арабтардың  экспанциясы.  751  жылғы  Таластағы  тарихи  күрес  және  аймақта 

ислам  және  мұсылмандық  мәдениеттің  жайылуы.  Жоғары  биліке 

үшінтайпааралық күрес. Қарлұқтардың күшеюі.  

Қарлұқ  мемлекеті  (766-940  жж.).  Жетісуда  мемлекеттің  пайда  болуы. 

Қашғарды қарлұқтардың  алуы, Ферғанаға ықпалының таралуы. Қарлұқтардың  

тайпалық  құрылымы  және  таралуы.  Әскери-әкімшілік  басқару.  Шаруашылық. 

Қала және қоныстар. Рухани мәдениет. Саманидтермен күрес, Талас алқабына 

дейін исламның таралуы. Ӛзара қақтығыстардың күшеюі.  

Оғыз  мемлекеті  (ІХ-ХІ  ғғ.)    IX  –  X  ғ.ғ.  Оғыз  тайпасының  мемлекетінің 

Сырдария  ӛз  ауданында  пайда  болуы.  Оғыз  мемлекетінің  құрылуы. 

Қыпшақтармен,  қарлұқтармен,  қимақтармен,  хазар  және  бұлғарлармен 

оғыздардың  этносаяси  байланыстары.  Оғыздардың  тайпалық  құрамы  және  

қоныстануы.  Қоғамдық  құрылымы,  қалалар  және  шаруашылық,  қоныстар. 

Сауда  мен  қолӛнердің  дамуы.  Селжүктермен  күрес,  ӛзара  қақтығыстардың 

күшеюі. Оғыз жабғуларының саясит әлсіреуі. 

Қимақ  қағанаты  (ІХ  ғ.  соңы-ХІ  ғ.  басы).  Мемлекеттің  құрылуы.  Қимақ 

қоғамындағы  кӛне  түркі  дәстүрлерінің  дамуы.  Тайпалық  құрамы  және 

қоныстануы.    Қимақ  қағанына  қыпшақ  және  құмандардың  бағыныштылығы. 

Қоғамдық  құрылым.  Шаруашылық  мәдени  типтері.  Қалалар  және  сауда. 

Қыпшақ әскерінің күшеюі. Қағанаттың құлауы. 

ҮІ-Х  ғғ.  Қазақстанның  мәдени-экономикалық  ӛмірі.  Кӛшпелі  ӛркениет, 

оның  дамуындағы  ерекшелік.  Шаруашылық-мәдени  типтер:  шаруашылық, 

егіншілік,  қалалар  және  қоныстар.  Дала  және  қала.  Ұлы  Жібек  жолы.  Ежелгі 

түркі  жазуы,  түркі  мәдениетінің  ескерткіштері.  Исламның  және  мұсылман 

мәдениетінің,  христиандықтың,  манихейліктің,  буддизмнің  таралуы.  Кӛрнекті 

ғалымдар  және  жазушылар:  Йолық-Тегин,  Әл  Фараби,  Жанақ  әл  Кимеки. 

Тарихи еңбектері. Тарихнамасы. 



2. Дамыған ортағасырлық  мемлекеттер (ХІ ғ.-ХІІІ ғ.) 

Қарахан мемлекеті (942-1210 жж.). Жетісу және Қашғар территориясында 

қағанаттың 

құрылуы. 

Оңтүстік 

Қазақстанда 

алғашқы 

мұсылман 

мемлекеттерінің  пайда  болуы.  Оңтүстік  Қазақстан  Қараханидтар  билігінде. 

Мауереннахрға  қараханидтердің  саяси  ықпалының  таралуы.  Селжүктермен, 

Хорезмшахпен,  қыпшақтармен  саяси  байланысы.  Билік  қүрылымының 


 

                                                                              16 

 

 

 



иерархиялық  жүйесі.    Кӛшпелі  дәстүрлер  және  отырықшы-жер  игеру 

шаруашылығына  және  мұсылмандық  мәдениетке  тартылуы.  Қалалар  және 

сауда.  Отырықшылықтың  және  егін  шаруашылығының  дамуы.  Әскери-

тайпалық  және  әкімшілік  басқару  жүйесі.  Қарақытайлар  мен  қараханидтердің 

саяси билігінің таралуы. 

Қарақытай 

(1128-1213 

жж.). 


Шығыс 

Қараханид 

қағанатын 

қарақытайлардың  лауы.  Мауереннарға  қарақытайлардың  саяси  ықпалының 

таралуы. Қоғамдық құрылым және шаруашылық. Қарақытай билігінің құлауы.  

Найман  және  керейттер    ұлысы  (ХІІ  ғ.-ХІІІ  ғ.  соңы).  Орталық  Азияда 

найман  және  керейттер  тайпалар  бірлестігінің  құрылуы.  Қоныстандыру. 

Христиандықтың  таралуы.  Наймандар  және  керейттер  мемлекетінің  құрылуы. 

Керейт  және  найман  ұлыстарын  Шыңғысханның  талқандауы.  Наймандардың 

монғолдардан жеңілуі. 

Қыпшақ хандығы (ХІ ғ.-1224 ж). Қыпшақтар-қимақ мемлекетінің мұрагер. 

“Дешті-Қыпшақ”  термині  және  кеңістігі.  Қыпшақтардың  тайпалық  құрылымы 

және  оның  иерархия.  Кӛрші  халықтармен  және  мемлекеттермен  ӛзара  қарым-

қатынас.  Мемлекеттің  екі  бірлестікке  бӛлінуі.    Қыпшақтардың  Хорезмшахпен  

күресі.  Қыпшақ  хандығында  ХІ-ХІІ  ғғ.  қазақ  халқының  этникалық  негізінің 

қалануы.  Қыпшақ  халқының  құрылуының  аяқталуы  және  монғол 

шапқыншылығы. Шаруашылық. Тіл. Мәдениет. Қыпшақ хандығының құлауы. 

ХІ  ғасыр  және  ХІІІ  ғасырдың  басындағы  Қазақстанның  мәдениетінің 

және  экономикасының  дамуы.  Кӛшпелі  мал  шаруашылықты  қоғамының 

мәдени-шаруашылық типі. Оңтүстік, Солтүстік, Батыс және Шығыс Қазақстан 

қалалары. Қолӛнер, сауда, ақша қарым-қатынасы. Ұлы Жібек жолы және оның 

Қазақстан  территориясына  аттануы.  Қазақстан  халықтарының    және 

тайпаларының  рухани  мәдениеті.  Діни  сенімдер  және  пұт.  Мұсылмандық 

мәдениет  негізіндегі  Қазақстан    халықтары.  Кӛшпелілер  арасында  исламның 

таралуы.  Қазақстан  халықтары  мен  тайпаларының  Шығыстың  мұсылман 

елдерімен мәдени, саяси байланыстарының таралуы және нығаюы.  

Мұсылмандық  түркі  жазба  мәдениеті  және  ауызша  шығармашылық. 

Ғалымдар мен оқымыстылардың еңбектері: Махмұд Қашғари, Юсуф Баласағұн, 

Ахмед Южанки, Қожа Ахмет Иассауи. 

3. Қазақстан моңғол шапқыншылығы тҧсында (ХІІІ ғ.). Алтын Орда 

(1243ж. -ХҤ ғ. ортасы).  

Монғол  империясының  құрылуы.  Шығыс  Түркістан  мен  Жетісуды 

Шыңғысханның  жаулап  алуы.  Орта  Азия  және  Қазақстанды  монғолдардың 

жаулауы. Үш монғол ұлысы құрамындағы Қазақстан. Шығыс Еуропаға жасаған 

Бату  ханның  жорығы.  Алтын  Орданың  құрылуы.  Ұлыстық  жүйенің  дамуы. 

Алтын Орданың билеушілері. Исламның мемлекеттік дін ретінде қабылдануы. 

Алтын  Орда  мен  Мәмлүк  мемлекетінің  этносаяси  байланысы.  Алтын  Ордаға 

Темірдің  жорықтары.  Алтын  Орданың  әлсіреуі  және  құлауы.  Ұлыстық  күрес. 

Шағатай мемлекетінің құрылуы.  

4. ХІҤ-ХҤ ғғ. ортағасырлық мемлекеттер. 

Кӛк Орда және Ақ Орда мемлекеттері. Кӛк Орда (ХІІІ ғ. соңы мен ХҮ ғ. 



 

                                                                              17 

 

 

 



басы)  -  жергілікті  этникалық  негіздегі  алғашқы  ірі  мемлекеттік  бірлестік. 

Сырдария  маңындағы  қалалар  үшін  күрес.  Орта  Азия  және  Хорезммен 

байланыстар.  Сырдария  маңындағы  қалалар  үшін  «тимуридтер»  күресі. 

Биліктің Шайбаниларға кӛшуі.  

Моғолстан  (ХІҮ  ғ.  ортасы  және  ХҮІ  ғ.  басы).  Мемлекеттің  құрылуы. 

Территориясы  және  этникалық  құрылымы.  Мұсылмандықтың  таралуы. 

Тимурдың  Моғолстанға  жорықтары.  Темірге  қарсы  Моғолстан  мен  Кӛк  Орда 

билеушілерінің одағы. Темірге Моғолстанның вассальдық тәуелділігі. Мұхамед 

хан  тұсында  биліктің  нығаюы.  Монғол-ойраттардың  әскери  жорықтары. 

Моғолстанның әлсіреуі және құлауы. 

Кӛшпелі ӛзбектер мемлекеті (1428-1468 жж.) немесе Әбілхайыр хандығы. 

Территориясы және этникалық құрамы. Орта Азияға Әбілхайырдың жорықтары. 

Сырдария  маңындағы  қалалар  үшін  күрестер.  әбілхайырдың  ойраттардан 

жеңілуі (1457 ж.). Жәнібек және Керей сұлтандардың бӛлініп шығуы (1459 ж.) 

Хандықтың құлауы. 

Ноғай  ордасы  (ХІҮ-ХҮ  ғ.соңы).  Территориясы  және  этникалық  құрамы. 

Ноғай ордасының билеушілері. Ноғай ордасының құлауы. 

Сібір  хандығы  (ХҮ  ғ.  соңы  және  ХҮІ  ғғ.).  Сібір  хандығының  құрылуы, 

оның ішкі және сыртқы саяси тарихы. Территориясы, этникалық құрамы және 

шаруашылығы. Сібір хандығының  құлауы.  



5.  Қазақ  халқының    қҧрылуы.  «Қазақ»  этнонимі.  Қазақ  жҥздері. 

Қазақ халқының құрылуындағы тарихи алғышарттар. Ертедегі, орта ғасырдағы 

және ерте дамыған орта ғасырлардағы этникалық процестер. Монғол дәуірінен 

кейінгі  ұлттың  қалыптасуы.  Қазақ  ұлтының  қалыптасуы  роцесі.  Этникалық 

территорияның  құрылуы,  біртұтас  тілдің  қалыптасуы.  Шаруашылық, 

материалдық  және  рухани  мәдениеттің  қоғамдастығы.  Мемлекетті4 

құрылуындағы  факторлар  және  оның  этникалық  процеске  ықпалы.  «Қазақ» 

терминінің  жазба  деректердегі  алғашқы  түсінігі.  Оның  әлеуметтік  мағынасы. 

«Ӛзбек» және «Қазақ» терминдері. «Қазақ» этнонимі халықтың  ӛзіндік санасы 

ретінде.  Қазақ  халықтығының  қалыптасуының  аяқталуы  (ХІҮ-ХҮ  ғғ.).  Қазақ 

жүздерінің  құрылуындағы  этносаяси  және  шаруашылық  сипат.  Жүз  -

қазақтардың  этнотерриториялық  бірлестігі.  Ұлы,  Орта,  Кіші  жүздердің  пайда 

болуы. 

6. ХҤ-ХҤІ ғғ. Қазақ хандығы.  

Қазақ  хандығының  құрылуы  (1466  ж.).  Шығыс  Дешті  Қыпшаққа    Қазақ 

хандығының  саяси  үстемдігінің  таралуы.  Бірінші  қазақ  хандары  -  Керей  және 

Жәнібек.  Мұхаммад  Шайбаниға    және  Ноғай  ордасының  мырзаларына  қарсы 

Қасым және Бұрындық хандардың  күресі. Сырдария маңындағы қалалар үшін 

қазақ хандығының күресі. 

Қазақ  хандығының  күшеюі.  ХҮІ  ғ.  басындағы  Қазақ  хандығының 

әлеуметтік-экономикалық  және  саяси  жағдайы.  Ру-тайпалық  құрылым. 

Шаруашылық:  мал  шаруашылығы,  егін  шаруашылығы,  қалалар,  сауда. 

Сырдария  маңындағы  жерлердің  саяси  және  экономикалық  маңызы.  Мұхамед 

Шайбанидың  Қазақ  хандығына  қарсы    жорықтары.    Шайбани  ханның  ӛлімі. 


 

                                                                              18 

 

 

 



Моғолстанның  саяси  күшінің  әлсіреуі.  Қазақ  хандығының  Орталық  Азиядағы 

қуатты хандыққа айналуы. Жетісудың Қазақ хандығы территориясына қосылуы. 

Қасым  хан  тұсында  хандық  территориясының  кеңеюі.  Шайбанидтердің  Қазақ 

хандығына қарсы жорықтары. ХҮІ ғ. екінші жартысындағы Қазақ хандығы. Тақ 

үшін  күрес.  Қазақ  хандығының  Моғолстанмен  ӛзара  қарым-қатынасы.  ХҮІ  ғ. 

хандықтың  әлсіреуі.  Қазақ-ноғай  қарым-қатынасы.  ХҮІ  ғ.  екінші 

жартысындағы  Қазақ  хандығы.  Хақ-Назардың  билігі.  Қазақ-ойрат  қарым-

қатынасы.  Қазақ-ноғай  байланыстары.  Қазақ  хандығы  және  Мауереннахр 

Шайбанилары. Қазақ хандарының Бұхар және сібір хандықтарына қарсы күресі. 

Билікке Орта Азияда Ашғарханидтардың келуі. Кезеңнің тарихнамасы. 



7. ХҤІІ-ХҤІІІ ғғ. басындағы Қазақ хандығы. 

ХҮІ ғ. Қазақ хандығының экономикалық-әлеуметтік  жағдайы. Сырдария 

маңындағы  қалалар  үшін  Есім  ханның  күресі.  Бұхар  хандығы  мен  Қазақ 

хандығы  арасындағы  ӛзара  қарым-қатынас.  Қазақ  хандығы  және  Шығыс 

Түркістандағы  феодалдық  қарым-қатынастар.  Қазақ-жоңғар  байланыстары. 

Жоңғар  хандығының  қалыптасуы,  оның  агрессиялық  саясатының  басталуы. 

ХҮІІ  ғ.  қазақ-жоңғар  қарым-қатынастарының  шиеленісуі.  Қазақ  қоғамында 

батыр,билер  ықпалының    артуы.  Жәңгір  тұсындағы  Қазақ  хандығы.  Тәуке 

ханның билігі. Қазақ-жоңғар қарым-қатынасындағы қиындықтар. Тәуке ханның 

«Жеті Жарғысы». Тӛле, Қазыбек, Әйтеке билер.  




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет