БАҒдарламасы алматы, 2016 ж. 1 6М071700 «Жылу энергетикасы»



Pdf көрінісі
бет1/2
Дата20.01.2017
өлшемі317,49 Kb.
#2278
  1   2

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ  

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ 

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ 

 

ИНЖЕНЕРЛІК ФАКУЛЬТЕТІ 



 

«ЭНЕРГИЯ ҮНЕМДЕУ ЖӘНЕ АВТОМАТИКА» КАФЕДРАСЫ 

 

 

 



«Бекітемін» 

Оқу және оқу-әдістемелік 

жұмыстар жөніндегі проректор 

______ А.У. Серікбаев 

«____» _________2016ж. 

 

 



 

2016-2017 оқу жылындағы 

6М071700– «Жылу энергетикасы»мамандығы бойынша магистратураға  

қабылдау емтиханының  

БАҒДАРЛАМАСЫ 

 

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы, 2016 ж. 

 

 


 

6М071700 – «Жылу энергетикасы» мамандығы бойынша  магистратураға 



қабылдау  емтиханының  бағдарламасы  жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім 

берудегі  кәсіби  оқыту  бағдарламалары  іске  асыратын  Білім  беруді 

ұйымдастырудағы оқуға қабылдау типтік ережелеріне сәйкес құрылған.   

 

 



 

Бағдарлама  «Энергия  үнемдеу  және  автоматика»  кафедрасының  2016 

жылдың «13» мамыр күнгі мәжілісінде талқыланды. Хаттама № 10 

 

 



 

 

Кафедра меңгерушісі ___________________ Шыныбай Ж. 



 

 

 



Инженерлік  факультетінің  оқу-әдістемелік  комиссиясында  қаралып, 

ұсынылған. Хаттама № 8, «18» мамыр2016 ж. 

 

 

 



Факультеттің ОӘК төрағасы, қауым. проф.  _______________ Жетпейісов М.Т.

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 

МАЗМҰНЫ 



 

 

Түсіндірме жазба 



«Жылутехникасының теориялық негіздері» пәні 





«Жылу  энергетикада  және  жылу  технологияларда  энергияны 

үнемдеу»пәні 

 





«Қазандық қондырғылар және бу генераторлары» пәні 

10 


«Сығымдағыштар мен жылулық қозғалтқыштар» пәні 

14 

 

Пәндер бойынша емтихан сұрақтары 



17 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 


 

ТҮСІНДІРМЕ ЖАЗБА 

 

6М071700  –  «Жылу  энергетикасы»  мамандығы  бойыншамагистратураға 



қабылдау  емтиханының  бағдарламасы  жоғары  оқу  орнынан  кейінгі  білім 

берудегі  кәсіби  оқыту  бағдарламалары  іске  асыратын  Білім  беруді 

ұйымдастырудағы оқуға қабылдау типтік ережелеріне сәйкес құрылған. 

Қабылдау  емтиханының  бағдарламасының  мазмұны  5В071700  –  «Жылу 

энергетикасы»  мамандығы  бойыншабакалавриаттың  білім  беру  бағдарламасы 

негізінде құрастырылған.  

6М071700  –  «Жылу  энергетикасы»  мамандығы  бойыншамагистратураға 

оқуға  қабылданушы  ғылыми  танымның  дамуындағы  қазіргі  үрдістер  туралы, 

кәсіпорынды 

стратегиялық 

басқаруды 

ұйымдастыру, 

инновациялық 

менеджмент,  көшбасшылық  теориялары  туралы,  кері  байланыс  принципі 

туралы,  жалпыға  бірдей  және  объективті  заңға  сай,  техникалық,  экологиялық 

және  әлеуметтік  жағдайлар  кешенінің  кәсіптік  мәселелерін  шешуде  және 

есептің  маңыздылығын  қоюда,  мамандық  шеңберіндегі  орындалып  жатқан 

жұмыс жайлы отандық стандарттар туралы, қалпына келтіруші энергетикалық 

қорларды пайдалану және жылумен жабдықтауды орталықтандыруын жоюдың 

жаңа технологиялары мен әдістерд, өзінің мамандығы бойынша іргелі ғылыми 

және практикалық дайындықты ұштастыра білуі тиіс. 

Сондықтан  да  магистратураға  оқуға  түсу  үшін  мына  пәндер  бойынша 

қабылдау  емтиханы  тапсырылуы  тиіс:  «Жылутехникасының  теориялық 

негіздері»,  «Жылу  энергетикада  және  жылу  технологияларда  энергияны 

үнемдеу», 

«Қазандық 

қондырғылар 

және 

бу 


генераторлары» 

және«Сығымдағыштар мен жылулық қозғалтқыштар»

Емтихан  сұрақтары  білім  берудің  барлық  тілдерінде  бір-біріне  сәйкес 

жасалған.  



 

 

 

 

1.«ЖЫЛУТЕХНИКАСЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ» ПӘНІ 



 

ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ 

 

Техникалық термодинамика.  

Техникалық  термодинамика  тапсырмалары  және  әдістері.  Негізгі 

түсініктер  және  анықтамалар.  Термодинамикалық  жүйе  және  жұмыс  денесі. 

Термодинамикалық  параметрлер  және  күй  теңдеуі.  Тепе  –  теңдік  күй  және 

процес. Термодинамиканың негізгі заңдары.   

Термодинамиканың  бiрiншi  бастамасы.  Ішкі  энергия  күй  функциясы 

ретінде.  Термодинамикадағы  жұмыс.  Жылу.  Термодинамиканың  бірінші 

бастамасының  теңдеуі.  Энтальпия  түсінігі.  Ағындар  үшін  термодинамиканың 

бірінші бастамасы. Ағындар жұмысының түрлері. 

Идеал  газдардың  термодинамикалық  процестері.  Тепе-теңдік,  қайтымды 

процестер  түсінігі.  Айналымды  процестер  (циклдер).  Идеал  газ:  күй  теңдеуі 

және диаграмалары, негізгі заңдар. Идеал газдар қоспасы. Идеал газдың негізгі 

термодинамикалық  процестері,  процестің  жұмысы  және  жылуы,  идеал  газ 

күйіндегі заттың калориялық қасиетінің өзгеруін анықтау. 

Термодинамиканың  екiншi  бастамасы.Қайтымды  Карно  циклі,  жылулық 

ПӘК,  Карно  теоремасы.  Еркін  қайтымды  цикл,  энтропияны  күй  функциясы 

ретінде түсіну. Қайтымды және қайтымсыз процестердегі энтропияның өзгеруі. 

Оқшауланған  термодинамикалық  жүйенің  тепе-теңдік  шарты.  Күйдің 

термодинамикалық  ықтималдығы.  Термодинамиканың  екінші  бастамасының 

статикалық  мәні.  Сипаттамалық  функция.  Тұрақты  тепе-теңдік  шарты. 

Химиялық  потенциал.  Температураның  толық  газды  және  термодинамикалық 

шкаласы. Температураның практикалық термодинамикалық шкаласы. Пайдалы 

жұмыстың қайтымдылығы және өндірісі. Эксергия. 

Заттардың  термодинамикалық  қасиеттері.  Эндрюс  тәжірибесі.  Вандер-

Ваальс  изотермасы  және  теңдеуі.  Нақты  заттардың  рТ-,  р

-диаграммасы,  күй 



теңдеуі  мен  жылулық  коэффициенттер  және  кестелер.  Заттардың  калориялық 

қасиеттері. Фазалық тепе-теңдік және фазалық ауысымдар. Термодинамиканың  

дифференциал теңдеуі. Су және су буының термодинамикалық процестері. Hs6 

Ts-диаграммасы, ылғалды ауадағы процестер. 

Ағынның  термодинамикасы.  Адиабатты  ағып  шығу  процестері.  Дыбыс 

жылдамдығы, дыбыс жылдамдығы арқылы өту. Лаваля саптамасы. Су буының 

ағып шығуы. Бу мен газдарды араластыру және кедергілеу. 

Термодинамикалық  циклдер.  Сығымдығыштар.  Поршенді  сығымдағыш 

жұмысының  термодинамикалық  циклі  және  көрсеткіштік  диаграммасы. 

Сығымдау жұмысы. Газқұбырлы қондырғының және реактивті қозғалтқыштың 

ішкі  жану  қозғалтқышының  циклі.  Қозғалтқыштың  жылулық  ПӘК-і  және 

оларды арттыру жолдары. Ренкин циклі, жылулық ПӘК, оның будың бастапқы 

параметрлеріне,  будың  аралық  қыздыруына,  қоректік  судың  жаңғыртулық 

қыздырғышына  тәуелділігі.  Жылу  энергиясын  тікелей  электрге  айналдыру 

әдістері. 


 

Буэжекторлы, бусығымдағыш, ауалық және абсорбциялық салқындатқыш 



қондырғылардың 

циклі. 


Салқындатқыш 

коэффициенті, 

жылу 

тасымалдағыштардың және жылу сорғыларының жұмыс істеу қағидалары. 



Химиялық 

термодинамиканың 

және 

қайтымсыз 



процестер 

термодинамикасының  негізі.  Химиялық  реакция  түрлері,  реакция  қозғалысы 

және тепе-теңдігі.Химиялық реакция жылдамдығы, Аррениус заңы. Қайтымсыз 

процесстер  термодинамикасының  әдістері,  диссипативті  функиця  үшін  жалпы 

өрнек, жылуөткізгіштік теориясы. 

Жылумаңызалмасу

Негізгі  ережелер,  пәні  және  жылумаңызтасымал  теориясының  әдістері. 

Жылу  тасымал  түрлері.  Жылумаңызтасымал  процесінің  сандық  сипаттамасы. 

Жылу және маңыз тасымалының дифференциал теңдеуі. 

Жылуөткізгіштік.  Температуралық  өріс  және  температура  градиенті. 

Фурье  заңы.  Жылуөткізгіштік  коэффициенті.  Жылуөткізгіштіктің  жылулық 

ағыны.  Жылуөткізгіштіктің  жылулық  кедергісі  мен  оның  физикалық  және 

геометриялық  құрамы.  Жылулық  кедергінің  геометриялық  факторы. 

Жылуөткізгіштіктің  дифференциал  теңдеуі.  Стационарлы  процестердегі 

жылуды 


жылуөткізгіштікпен 

беру. 


Әртүрлі 

пішіндегі 

дененің 

жылуөткізгіштігінің температуралық өрісі және жылулық ағыны. Стационарлы 

емесжылуөткізгіштік.Жылуөткізгіш  коэффициенті.  Жылуберу  коэффициенті. 

Биокритериі.  Ұқсастық  теориясы  және  жылуөткізгіштік  есептерін  шешудің 

жуықтау әдістері. 

Біртекті ортадағы ағынды жылуалмасу. Ағынды жылуалмасу  теориясын 

анқтау  және  жалпы  түсінік.  Ағынды  жылуалмасу  есептері.  Ағынды 

жылуалмасудың  дифференциал  теңдеуі.Гидродинамикалық  және  жылу 

шекаралық  қабаттар.  Ұқсастық  теориясы  және  ағынды  жылуалмасу  өлшем 

бірлігін талдау. Ұқсастық критериі және шарттықтық теңдеулері. Ағынды жылу 

алмасу  сипаттамасын  есептеу  және өлшеу.  Ретті  ағыстағы  жылуалмасу.  Ретсіз 

ағынды  жылуалмасу  теориясының  негіздері.  Ретті  ағынның  ретсізге  ауысуы. 

Дененің  мәжбүрлі  ағыстауы  кезіндегі  жылуберу.  Құбырлар  мен  арналардағы 

мәжбүрлі ағысындағы жылуберу. Құбырлар шоғыры мен құбырдағы ішкі ағысы 

кезіндегі жылу беру. Еркін және аралас ағындық жағдайында жылу беру. 

Жылу  өту.  Жылу  өту  формуласы  және  қабырғалар  температурасы. 

Әртүрлі  пішіндегі  дененің  жылу  өту  коэффициенті.  Жылу  өтуді  қарқындату 

жолдары. 

Химиялық түрлендірудегі және фазалық ауысымдағы жылумаңызалмасу.  

Таза  будың  шықтануы  кезіндегі  жылуалмасу.  Жылуалмасудың  ерекшеліктері. 

Таза  будың  қабыршықты  шықтануы  кезіндегі  жылуберу.  Жылуалмасу 

құрылымы  және  будың  тамшылық  шықтануы  кезіндегі  жылу  берудің 

теориялық  және  тәжірибелік  мәндері.  Сұйқтың  қайнау  кезіндегі  жылу  беруі. 

Көпіршіктің  түзілуінің  минималды  радиусы  және  жұмысы.  Температуралық 

тегеуріннің  және  көпіршіктің  ажырауы  мен  өсуінің,  түзілуінің  минималды 

радиусының жылу  беруге әсері. Сұйық қайнауының көпіршектен қабыршақты 

режимге  өтуі.  Еркін  қозғалыс  жағдайында  сұйықтың  көпіршікті  қайнауы 


 

кезінде  жылу  беру.  Құбырларда  мәжбүрлі  қозғалу  жағдайында  сұйықтың 



көпіршікті  қайнауы  кезінде  жылу  беру.  Жылу  құбырлары  туралы  түсінік. 

Химиялық түрлендіру кезіндегі және екі құраушы ортадағы жылумаңызалмасу. 

Диффузия заңы және түрлері, құрылымы. Стефанов ағыны. Жылу және маңыз 

беру.  Маңыз  беру  теңдеуі.  Маңыз  берудің  шарттықтық  және  дифференциал 

теңдеуінің  жүйесі.  Үштік  ұқсастық.  Бугаз  қоспасындағы  будың  шықтануы 

кезіндегі  жылумаңызалмасу.  Сұйықтың  бугазды  ортаға  булануы  кезіндегі 

жылумаңызалмасу. Химиялық түрлену кезіндегі жылумаңызалмасу. 

Сәулеленумен  жылуалмасу.  Сәулеленудің  негізгі  заңдары.  Сәулелік 

жылуалмасуды  зерттеу  әдістері.  Сәулелік  ағындардың  қасиеті  және  сәуле 

бөлетін  денелер  жүйесінің  геометриялық  сипаттамасы.  Дене  мен  қабық 

арасындағы  сәулеленумен  жылуалмасу.  Тегіспараллелді  беттер  арасындағы 

сәулелік жылуалмасу. Газдардың сәулелену және жұтылу ерекшеліктері. Жану 

өнімдерінің жылулық сәулелерін есептеу. Жалынның жылулық сәуле бөлуі. 

Жылуалмасу 

құралдары. 

Жылуалмасу 

құралдарының 

түрлері. 

Жылуалмасу құралдарының жылулық есебі. 

 

 

ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 

 

Негiзгi: 

1

 



Драганов Б.Х., Кузнецов А.В., Рудобашта С.П. Теплотехника и применение 

теплотывсельскомхозяйстве. - М.: Агропромиздат, 1990. 

1

 

Теплотехника А.П. Баскаков, Б.В. Берт, ОК. Витт и др. - 2-е изд., перераб. - 



М.:Энергоатомиздат, 1991. 

2

 



Захаров А.А. Применение тепла в сельском хозяйстве. - М.: Колос. 1980. 

3

 



Захаров  А.А.  Практикум  по  применению  теплоты  в  сельском  хозяйстве.  -

М.:Агропромиздат, 1985. 

4

 

Қуатбеков 



М.К., 

Ақымбеков 

Е.К. 

Техникалық 



термодинамика.-

Алматы.:Рауан, 1995. 

5

 

Қуатбеков М.К., Ақымбеков Е.К. Жылутехникасыкурсыныңесептержинағы.-



Алматы.: Рауан, 1995. 

8 Теплотехника: // Под ред. В.Н.Лукнина — М.: Высшая школа, 2002. 

9.  Кабашев  Р.А.,Кадырбаев  А.К.,  Кекилбаев  А.М.  Жылу  техникасы.-

Алматы.:Баспа, 2008. 

10.Саркынов Е. Гидравлика және жылу техникасы.-Алматы.; Агроуниверситет, 

2008. 


 

Қосымша: 

1.

 



Драганов  Б.Х.,  Есин  В.В.,  Зуев  В.П.  Применение  теплоты  в  сельском 

хозяйстве. - Киев:Высшая школа, 1990. 

2.

 

Щегалев  М.М.,  Гусев  Ю.Л..  Иванова  МС.  Котельные  установки.  - 



М.:Стройиздат, 1972. 

6. Р. А. Амерханов, Б. Х. Драганов. Теплотехника.- М: Энергоатомиздат, 2006. 



 

 

2.



 

«ЖЫЛУ  ЭНЕРГЕТИКАДА  ЖӘНЕ  ЖЫЛУ  ТЕХНОЛОГИЯЛАРДА 

ЭНЕРГИЯНЫ ҮНЕМДЕУ»ПӘНІ 

 

ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ 

 

Кіріспе.  Әлемнің  және  Қазақстанның  энергоресурстармен  қамтамасыз 

етілуі. 

Энергия үнемділік. Энергия үнемділігін арттыру. Органикалық отындар. 

Қазақстанның энергоресурс қорыЖаңартылған энергия көзінің түрлері 

Энергия үнемдеудің негізгі түсініктері мен жалпы терминдері.

 

Энергияны  үнемдеу  саласындағы  терминдер.  Энергияны  пассивті 



үнемдеу.  Жаңа  жүйені  енгізу  және  өзгерістер  болған  жағдайда  энергияны 

үнемдеу. Жылу сораптары және жүйенің жылытқыш жылусораптары. 

Қазақстан  Республикасының  энергия  үнемдеуші    саясатының  құқықтық 

негізі. 


Қазақстан 

Республикасының 

бағдарламасы. 

Энергия 


үнемдеу 

саласындағы  саясат.  Энергияны  үнемдеу  зерттеулері.  «Энергия  үнемдеу 

туралы» заңы. 

Энергия үнемдеудің шекті әдісі. 

Энергия  үнемдеу  мәселесі.  Жылутехнология.  Шекті  энергия  үнемдеу 

әдісі. Энергия үнемдеу шаралары. 

Отын-энергетикалық кешенінде энергияны үнемдеу.  

Қазақстан  энергия  көздері.  Энергетикалық  қауіпсіздігі.  Өнеркәсібіпте 

энергияны  үнемдеу.  Қазіргі  уақыттарда  ЖЭС  пенЖЭО-лар.  Энергетикалық 

ресурстарды қолдану тиімділігін арттыру. 

Өнеркәсіп салаларында энергияны үнемдеу. 

Отын-энергетикалық  кешен.  Өнеркәсіпте  энергтикалық  ресурстарды 

қолдану  тиімділігі.  Түсті  металургиядағы  маңызды  энергия  үнемдеудің 

бағыттары. Өнеркәсіптің салаларында энергияны үнемдеу. 

Жылу технологияда энергияны үнемдеу. 

Жылу мен электр энергия. Жылыту жүйелері. Жылытуы бар көп қабатты 

панелдерді қолдану. Жылыту жүйелері мен аспаптарын жетілдіру. 

Қалдықсыз  технологиялар  мен  екінші  энергетикалық  ресурстарды 

қолдану. 

Энергоүнемдеу  мақсатында  конденсат  жинау.  Гидрокедергісі  бар 

конденсат.  Конденсат  әкеткіштер.  Болашағы  бар  екінші  ретті  энергоқордың 

көздері.Екінші энергетикалық ресурстардың типтері. 

Энергияны үнемдеудегі энергия аудиті.  

Энергоаудиттің 

негізгі 

тапсырамлары. 

Энегоресурстарды 

тұтынушыларды  зерттеу  түрлері.  Энергетикалық  тексерістер.  Экспресс  – 

тексеру. Энергия аудитінің міндеті. 

Өнеркәсіп кәсіпорындарының энергия аудитінің әдістемесі. 



 

Энергоаудит тапсырамлары мен энегоресурстарды тұтынушыларды 



зерттеу түрлері. Тереңдетілген энергоаудит. Екінші деңгейлі энергоаудит. 

Энергоаудиттің нормативті базасы. 

Жылу технологиялық қондырғының аудиті. 

Кәсіпорындағы энергия тасығышы. Жылу технологиялық қондырғының 

модернизациясы. Қондырғының тез моральды тозуы.Қондырғылар мен 

жүйелерде технологиялық қолайлы жағдайлар. Қондырғылардың 

эксплуатациялық қолайлы жағдайлар. 

Дәстүрлі емес энергия көздері

 

Дәстүрлі  емес  және  қайталанатын  энергия  көздері.  Дәстүрлі  және 



дәстүрлі емес энергия көздері; энергия көздерінің ресурстары және қорлары;  

Дәстүрлі емес энергия көздерін қолдану

 

Күн энергетикасы. Күн энергиясын қолдану. Күн энергиясын түрлендіру 



процестерінің 

физикалықнегіздері. 

Күн 

энергетикалыққондырғылары. 



Коллекторлардың  түрлері;  олардың  жұмыс  ережелері  және  есептеу  әдістері. 

Селекциялық қабыршықтар. Жылуды аккумуляциялау.  

Энергоресурстарды 

қолданудинамикасы 

және 

энергетикалық 



шаруашылыкты дамыту 

Энергетиканың 

экологиялық 

проблемалары; 

азамзаттық 

энергетикалықмұқтажын  өтеудегі  дәстүрлі  емес  энергия  көздерінің  орыны. 

Дәстүрлі емес энергетиканыңдаму болашағы және мәселелері.  

Күндік жылумен жабдықтау жүйелері. 

Күн  электр  станциялары.  Жел  энергетикасы.  Жел  энергиясын 

түрлендірудің 

резервтері 

және 


ережелері. 

Биоэнергетика. 

Геотермалдықэнергетика. 

 

 

ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 

 

Негізгі: 

1.  Сибикин  Ю.Д.,  Сибикин  М.Ю.  Технология  энергосбережения.  -  М.: 

Форум, 2006.-352с. 

2.Дукенбаев  К.  Энергетика  Казахстана.  Условия  и  механизмы  ее 

устойчивого развития. - Алматы,2004.- 604 с. 

3.Табунщиков  Ю.А.,  Бродач  М.М.,  Шилкин  Н.В.  Энергоэффективные 

здания. -М: АВОК-ПРЕСС, 2003.-200 с. 

4.Дукенбаев К., Нурикен Е. Энергетика Казахстана (технический аспект).-

Алматы, 2001.-312 с. 

5.Стерман  Л.С.  Тепловые  и  атомные  электрические  станции.-  М.:  МЭИ, 

2000.  -  408с.б.Журнал  «Энергетика  и  топливные  ресурсы  Казахстана»,  2001-

2007 гг.  

6.Степанов 

B.C. 

Потенциал 



и 

резервы 


энергосбережения 

в 

промышленности. - Новосибирск: СОАН, 1990.- 245с. 



 

7.Энергосбережение 



в  системах  теплоснабжения,  вентиляции  и 

кондиционирования воздуха. Справочное пособие. - М.: Стройиздат, 1990.- 624 

с. 

8.Системы  солнечного  тепло-  и  хладоснабжения/  Под  ред.  Э.В. 



Сарницкого. - М: Стройиздат, 1990.-328с. 

9.  Ю.Твайделл  Дж,  Уэйр  А.  Возобновляемые  источники  энергии.  -  М.: 

Энергоатомиздат, 1990.- 392с. 

Қосымша: 

1.

 

П.Ключников  А.  Д.  Энергетика  теплотехнологии  и  вопросы 



энергосбережения. -М: Энергоатомиздат, 1986.- 128с. 

2.

 



Куперман Л.И. Вторичные энергоресурсы и энерготехнологическое 

комбинирование в промышленности. - Киев: ВШ, 1986.- 302с. 

3.

 

Борисова    Н.Г.    Энергосбережение    в    теплоэнергетике    и 



теплотехнике: Учебное пособие.-Алматы: АИЭС, 2006.- 119с. 

4.

 



Борисова Н.Г. Энергосбережение и использование нетрадиционных 

источников энергии: Конспект лекций. - Алматы: АИЭС, 2003.-76с. 

5.

 

Борисова  Н.Г.  Энергосбережение  и  нетрадиционные  источники 



энергии.  Тестовые  задания  для  текущего  и  итогового  контроля.  -  Алматы: 

АИЭС, 1999. - 34с. 



 

 

 

 

10 

 

3.



 

 «ҚАЗАНДЫҚ  ҚОНДЫРҒЫЛАР  ЖӘНЕ  БУ  ГЕНЕРАТОРЛАРЫ» 

ПӘНІ 

 

ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ 

«Қазандық  қондырғылар  және  бу  генераторлары»  пәнінің  мақсаты, 

міндеті,  көлемі  және  мазмұны.  Қазандық  қондырғының  электр  энергиясын 

және  жылуды  өндіру  жүйесіндегі  атқаратын  ролі.  Қазандық  қондырғыларды 

жіктеу.  Атомдык  электр  станцияларының  бу  генераторлары.  Альтернативті 

энергия көздері. 

Бу 

қазаныңың 



технологиялық 

сызбасы. 

Құрама 

энергия 


қондырғылары.Бу  өндірудің  технологиялық  ұулбасы.  Қазipri  бу  қазаныңың 

құрылымдық  сұлбасы,  қыздыру  беттерінің  құрастырылу  сипаты,  беттерде 

өтетін  процестерді  сипаттау.  Дағыралы  және  тура  ағынды  қазандар 

сұлбаларының  айырмашылығы.  Тең  тартымды  және  үстеме  үрлеуі  бар 

қазандардың  жұмысы.  Бу  қазандарының  нeгізгі  сипаттамалары.  Бугаздық 

қондырғылардың  пайдаланғыш  типтегі  бу  генераторлары;  су  ысытушы  және 

бу-су  ысытушы  қазандар;  жоғарғы  және  төменгі  тегеурінді,  тура  әсерлi  және 

жылутасығышы  су  емес  қазандары;  шығар  газдармен  жұмыс  жасайтын 

қазандар;  технологиялық  өнімнің  жылуын  колданатын  қазандар;  энергия 

технологиялық агрегаттар, құрылымдық ерекшеліктері. 

Отынның  техникалық  сипатгамалары  және  оларды  қазанда  пайдалану 

тиімділігі. 

Отын  түрлері  және  құрамы.  Отынның  жану  жылуы  және  келтірілген 

сипаттамалары.  Қатты,  сұйық  және  газ  отындардың  негізгі  қасиеттepi  және 

техникалық  сипаттамалары.  Отынды  жағу  тәсілдері.  Қатты  отынды  жағуга 

дайындау. Тоаймақ дайындау жүйелері. Kөмip ұнтақтайтын диірмендер, жұмыс 

қағидасы,  құрылымдары  және  қолдану  аймақтары.  Тозаң  дайындау 

жүйелерінің басқа элементтерінің құрылымы, жұмыс қағидасы, міндеті. Kөмip 

тозаңының  сипаттамалары.  Табиғи  газды  және  мазутты  жағуга  дайындау 

сүлбелері. 

Отынның  жануы.  Тотықтырғыш.  Жану  құбылысының  заттық  теңестігі. 

Ауа мен жану өнімдерінің көлемдері. Ауа артыктығын анықтау. Ауа мен жану 

өнімдерінің энтальпиясы. Қазандық қондырғының жылулық теңестігі. Отынды 

пайдалану  тиімділігі.  Қазандағы  жылу  шығындарының  сипаттамалары. 

Қазандық қондырғының пайдалы әсер коэффициент. 

Жану теориясының жалпы сұрақтары. 

Жанудың  химиялық  реакцияларының  кинетикасы.  Отынның  біртекті 

және  әртекті  жануы.  Химиялық  реакциялардың  жылдамдығы  және  жану 

жылдамдығының  әртурлі  физика-химиялық  шамаларға  тәуелділігі.  Аррениус 

заңы. Тізбекті реакциялар. Жанғыш қоспалардың өздігінен тұтану және тұтату 

процестері.  Қатты  отынның  өзіндік  тұтануы.  Тұтанудың  концентрациялық 

шекаралары. 

Заттың  және  жылудың  ағынмен  берілуі.  Турбуленттік.  Диффузия  мен 

жылу  берілудің  жану  құбылыстарының  интенсивтілігіне  әcepi.  Изотермиялық 



11 

 

және изотермиялық емес турбулентті ағын. Жанғыш қоспалардағы жалынның 



таралуы.  Жалынның  таралуының  тіке  жылдамдығы.  Жалынның  таралу  шегi. 

Жалынның турбулентті таралуы. 

Сұйық және газ тәрізді отынды жағу. 

Біртекті  газ  қоспасының  жануы.  Ламинарлы  және  турбулентті 

диффузиялық  жану.  Жанудың  тұрақтануы.  Сұйық  отынның  жануы.  Тамшы 

отынның жануы. Сұйық отынды тозаңдату. Сұйық және газ тәрізді отындарды 

жағатын  ошақтар  мен  оттық  қондырғылары.  Жануды  үдету  әдістері.  Мазут 

және  газ  тәрізді  отындарды  жағатын  ошақтардың  құрылымына  койылатын 

талаптар. Сұйық және газ тәрізді отынды жағудың тиімділігі мен сенімділігін 

арттыру  үшін  газ-мазутты  оттық  пен  мазут  бүркігіштерінің  құрылымына 

койылатын  талаптар.  Газды  және  мазутты  жагардағы  ескершетш  техникалық 

қауіпсіздік ережелері. 

Бу генераторының ошағында көмip тозаңды жалынның жануы. 

Көмір  бөлшегінің  жануы,  бөлшектердің  жану  механизмі.  Көмір 

бөлшектерінің  жанып  біту  жылдамдығына  әсер  ететін  керсеткіштер.  Катты 

бөлшектің  диффузиялық,  аралық  және  кинетикалық  жану  аймақтары.  Көмір 

тозаңының  жалында  жануы.  Бу  генераторының  ошағында  көмір  тозаңды 

жалынның  тұтануын  және  жануын  удетуге  әсер  ететін  себептер.  Төмен 

реакциялы көмірдің жануының орнықтылану және тұрақтану шарттары. 

Қазандық қондырғыдағы жылуалмасу. 

Ошақ  камерасындағы  жылуалмасу.  Ошақтағы  толық  жылу  бөлiну. 

Жанудың  теориялық  адиабатты  температурасы.  Ошақ  қалқандарының 

жылулық  сипаттамалары.  Қазан  ошағындағы  сәулелік  жылу  алмасуды 

ұқсастық  теория  негізінде  есептеу.  Ошақты  аймақтык  есептеу.  Ошақ 

камерасынан  шығардағы  газдар  температурасын  таддау.  Жартылай  сәулелік 

қыздыру  беттеріндегі  жылуалмасу.  Қазандыктың  газ  жолдарындағы  сәулелік 

және  конвективті  жылуалмасу.  Газ  жолы  бойынша  қыздыру  беттерін 

орналастырудың  онтайлы  тізбектілігі,  құбыр  металының  жұмыс  сенімділік 

шарттары  бойынша  шектеулер.  Конвективті  қыздыру  беттеріндегі  газ  және 

жұмыстық  дене  жылдамдыктарын  таңдау.  Буды  аса  қыздырғыштар, 

құрылмалары және үйлестіру. Аса қызған будың температурасын реттеу. 

Төмен  температуралы  қыздыру  беттері.  Сулық  үнемдегіштер.  Ауа 

қыздырғыштар.  Төмен  температуралы  қыздыру  беттерін  есептегендегі 

теңдеулер жүйесі. Жылу өту коэффициенті. 

Бу қазандарын жылулық есептеу және үйлестіру. 

Газ  жолының  тіремелі  есептік  температуралары.  Қыздыру  беттері 

арасындағы  жылукабылдауды  бөлу  қағидасы.  Бу  қазаныңың  жылулық 

сызбасын  салу.  Қазанды  жылулық  есептеу.  Жылулық  есептеудің  eceптepi. 

Қазанды құрылмалық және тексерулік жылулық есептеу. Бу қазандарын ЭЕМ-

мен  жылулық  есептеудің  тізбектілігі.  Бу  қазаның  үйлестіру.  Жеке  қыздыру 

беттерін үйлестіру. 


12 

 

Бу қазандарының құрылымы. 



Энергетикалық  бу  қазандары.  Энергоблоктарға  арналған  табиғи 

айналмалы  бар  қазандары.  Екібастұз  көмірін  жағуга  арналған  қазандық 

қондырғылар.  Ықшамды  бу  қазандары.  Арнайы  қазандык  қондырғылар.  Бу 

қазандарының даму болашағы. Қазан құрылымына койылатын технологиялық 

талаптар.  Бу  қазандары  элементтерінің  бepiктiri  және  металдары.  Беріктікті 

есептеу. Қазандықтық қаңқасы, қаптамасы және жылулық окшаулануы. 

Тұйық гидравликалық жүйенің гидродинамикасы. 

Табиғи  циркуляцияның  заңдылықтары.  Қозғаушы  және  кажетті 

тегеуріндер.  Контурдын  буқұрамдас  бөлігінің  және  кайнау  нүктесінің  биікттн 

анықтау.  Табиғи  айналымды  есептеудің  мақсаты.  Қарапайым  айналым 

контурын  есептеудің  әдістемесі.  Контурдың  сенімділігін  бағалау.  Сенімділік 

белгілері.  Айналымның  толық  диаграммасы.  Айналымның  токтауы  және  кepi 

жүруі. 

Табиғи 


айналымды 

контурдың 

сенімді 

жұмысын 


қамтамасыздандыратын шарттар. 

Ашық  гидравликалық  жүйенің  гидродинамикасы.  Бу  қазандарының  су 

тәртібі. 

Ашық 


гидравликалық 

жүйелердің 

жіктелуі. 

Көлбеу 


жәнетікқұбырлардағы  ағынның  гидравликалық  тұрақтылығы.  Жылулық 

жайма,  гидродинамикалық  жайма.  Иіртүтік  сипаттамасы.  Жұмыстық  орта 

қозғалысының  тұрақтылығы.  Ағынның  толкуы.  Параллель  қосылған 

құбырлардың жылугидравликалық жаймасы. Жайма коэффициенттерін есептеп 

анықтау.  Жылулық  және  гидравликалық  жайманың  тура  ағындык 

қазандыктардың 

сенімділігіне 

әcepi. 


Жұмыстык 

ортаның 


epiкciз 

қозғалысындағы  бу  қазаныңыд  гидравликалық  есептеулері.  Тура  ағынды 

қазандардың сенімділігін бағалау. 

Бұрқылдау процесінің заңдылықтары.  

Бутазалағыш  қондырғылар.  Қоректік  судың  ластануы  және  олардың 

қондырғылар жұмысына әcepi.  

Қоспалардың  ерігіштігі.  Қоспаларды  циклден  шығару  жолдары.  Тура 

ағынды қазандардың сулық режимі. Дағыралы қазандардың сулық режимі. Таза 

бу алу жолдары. 

Отынды жағудың экологиялық мәселелері 

Түтін газдарының улы заттары және сыртқы ортаны зиянды тозаңданған 

газ  шығуларынан  қорғау.  Түтін  газдарындағы  шекті  рұқсат  етілген 

концентрациялар (ШРК және ШРШ). Түтін газдарындағы NO

x

 және SO



x

. Түтін 


газдарындағы  улы  компонентгердің  концентрациясын  едәуір  төмендеуін 

қамтамасыздандыратын ошақтық және жану қондырғыларының құрылымы. 

 



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет