Бүгінгі таңда неке-отбасы қатынастарының жаңа нысандары қалыптасуда, олар белгілі бір сәйкессіздікпен сипатталады
жүктеу/скачать 36,92 Kb.
|
|
Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті Факультеті «Экономика және бизнес жоғарғы мектебі» Кафедрасы «Экономика» СӨЖ Тақырыбы:Отбасындағы гендерлік рөлдер Орындаған: Оразымбетова Асель Тексерген: Авсыдыкова Құралай Алматы, 2023ж Жоспар Кіріспе: 1.1 Отбасындағы теңдік мәселелері Отбасылық міндеттердегі келіспеушіліктер Балалар және гендерлік рөлдер Негізгі бөлім: 2.1. Неке және отбасы қатынастарын гендерлік талдаудың теориялық- әдістемелік негіздері 2.2. Жастардың неке және отбасы қатынастары трансформациясының гендерлік ерекшеліктері. Қорытынды Кіріспе Бүгінгі таңда неке-отбасы қатынастарының жаңа нысандары қалыптасуда, олар белгілі бір сәйкессіздікпен сипатталады. Бір жағынан, неке-отбасы қатынастарына кіретін жастарға ата-аналардың алғашқы әлеуметтену процесінде қалыптастырған әлеуметтік көзқарастары, екінші жағынан, екіншілік әлеуметтену процесінде қалыптасқан әлеуметтік көзқарастар әсер етеді. БАҚ жастарға және әлеуметтік-мәдени ортаға айтарлықтай әсер етеді. Сондықтан неке-отбасы қатынастарының құрылымына бір мезгілде ескі дәстүрлі (патриархалдық) және жаңа заманауи әлеуметтік нормалар, көзқарастар, байланыстар мен қарым-қатынастар әсер етеді. Отбасын әлеуметтік институт ретінде жаңғырту бүгінде жастар арасындағы некелік қарым-қатынастар мен отбасылық мінез-құлықтың барлық салаларына әсер етіп, некелік, репродуктивті және ата-аналық әлеуметтік нормалар мен көзқарастарға әсер етті. Неке-отбасы қатынастарының өзгеруі, неке мен отбасы, отбасы мен ата-ана институттарының бірте-бірте ажырауы неке-отбасы саласында жаңа әлеуметтік құрылымдардың, нормалардың, көзқарастардың, мәртебелер мен рөлдердің қалыптасуына әкеледі. Соңғы жиырма жылда қазақ әлеуметтануында отбасындағы рөлдердің бөліну ерекшеліктері, сондай-ақ неке және отбасылық қатынастарды құрылымдау формалары әлеуметтік өмірдің барлық аспектілеріндегі модернизация және өзгерістер процестеріне сәйкес қарастырылды. қоғамда орын алуда. Неке және отбасылық қатынастар қоғамда болып жатқан жалпы өзгерістермен байланысты әрқашан тарихи түрлендірілген. Жиырма бес жыл ішінде қоғам неке-отбасылық қатынастардың жай-күйіне әсер етпей қоймайтын өте жылдам өзгерістер сатысында болды. Бұл жағдайды сипаттайтын көрсеткіштер, мысалы, ажырасулар санының артуы, толық емес және жұмыс істемейтін отбасылар, бірге тұру, тастанды балалар, тұрмыстық зорлық-зомбылық. Статистика бірлесе тұру және некесіз туу, неке жасының ұлғаюы, сондай-ақ некеге тұрудан бас тарту және бекітілген өмір салты ретінде жалғыздық құбылысының таралуын көрсетеді. Бұл көріністер, әсіресе, әлеуметтік топтағы өзгерістерге барынша бейім жастар ортасында байқалады. Бүгінгі таңда жастардың неке-отбасылық қатынастары саласында байқалып отырған өзгерістер көбінесе қазіргі жастар отбасының өмір салтының, сондай-ақ отбасылық өмір саласындағы гендерлік көзқарастардың өзгеруінің нәтижесі болып табылады. Бұдан жастардың неке-отбасылық қарым-қатынасын түсіну үшін гендерлік көзқарас қажет деген қорытынды жасау керек. Бүгінгі күні гендер әлеуметтік шындықты түсіну мен қабылдаудың маңызды құрамдастарының бірі ретінде әрекет етеді. Мұндай қатынастардың субъектілері екі әлеуметтік-демографиялық қауымдастық ретінде ерлер мен әйелдер болып табылады, олардың әлеуметтік мәртебесі, рөлдік функциялары, әлеуметтік мінез-құлықтары, атап айтқанда, неке-отбасы қатынастары саласындағы айырмашылықтары бар. Жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып, жастардың неке-отбасылық қатынастарына гендерлік аспектілердің әсерін зерттеу қажеттілігі социологиялық дискурсқа, сондай-ақ бірқатар проблемаларды шешуге қатысты ықтимал шешімдерді табу үшін орынды деп болжауға болады. Қазіргі ресейлік қоғам жағдайында отбасының рөлі мен функциясын қайта қарастыруға байланысты мәселелер. Әлеуметтануда ерлер мен әйелдердің отбасындағы статустық мінез-құлқын, олардың қызметі мен өзгеруін түсіндіретін, сондай-ақ неке, отбасы және жалпы қоғамның гендерлік стереотиптерін талдайтын гендерлік көзқарас танымал болуда. Гендерлік қатынастар қоғамда қалыптасқан басым гендерлік көзқарастар мен стереотиптердің нәтижесі ретінде қарастырылып, олардың отбасындағы қарым-қатынастардың жасалуына және қоғамның отбасы-неке ортасының түрленуіне әсері де зерттеледі. Бұл бағытта – М.В. Аристова, С.В. Скутнева, М.Г. Горлах, Л.В. Сажин секілді ғалымдар зерттеулер жүргізуде. жүктеу/скачать 36,92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|