Бұлшықет тіндері. Қаңқа бұлшықет тіндерінің регенерациясы. Жасқа және тұрмыс қалпына байланысты бұлшықеттердің өзгеруі



Дата08.12.2022
өлшемі3,25 Mb.
#55814

Бұлшықет тіндері. Қаңқа бұлшықет тіндерінің регенерациясы. Жасқа және тұрмыс қалпына байланысты бұлшықеттердің өзгеруі

Орындаған: Сисенбай Н. Ж.

Тобы: 139

Тексерген: Сүлейменқызы Б. Г.


«Астана медицина университеті» КеАҚ
«Гистология және цитология» кафедрасы

Objectives

You can enter a subtitle here if you need it


Бұлшық ет тіндері - барлык түрлеріне ортак жиырылғыштық қасиеті. Яғни курылымдық элементтерінің пішінін өзгерту ( кыскарту ) кабілеті бойынша бiрiктiрiлген , бірак шыгу тeгi мен құрылысы және жиырылу сипаты әртурлi тiндер тобы . Жиырылғыштык касиеті аркасында булшык ет тіндерi оздерінің басты функциясын - қозғалысты камтамасыз етеді . Олар канканын иінтіректерiн козгалтып , дененiн кеңістіктегі орнын ауыстырады. Миокардтын ритмикалык жиырылуын, тамырларда каннын циркуляциясын iшектiн перистальтикасын (толқи жиырылуын), сфинктерлердің жүмысын , тамырлардын және iшкi куысты мүшелердiн тонусын ( куаттылығын ) камтамасыз етедi

Бұлшық ет тіндері мына жалпы морфофункциялық белгілермен сипатталады:

жасушалар мен талшыктарынын цитоплазмасында узына бойлық жолактар айкындалады

оларды кұрайтын гистологиялық элементтері жасушалары мен талшыктары ұзартылган пішінге ие

ядросынын жанында булшык ет жиырылуын энергиямен камтамасыз ететiн митохондрияларынын коп болуы

гистологиялык элементтерінде энергиянын көз трофикалық қосындылары

Қаңқа бұлшық ет тіндерінің регенерациясы

Көлденен жолакты булшык ет талшыктарынын калыпты морфофункциялык жағдайын колдау физиологиялык регенерация аркылы камтамасыз етiледi . Осы тұста талшыктын ескi және бузылып жаткан кұрамдастары жана органеллаларға және саркоплазманын баска кұрылымдарына алмастырылады . Бұл процесс екі механизмдер аркылы жузеге асырылады:

  • жасушаішілік регенерация симпласттын жана миофиламенттері , мембраналык кұрылымдары, бул жағдайда саркоплазмасынын синтездік аппаратының (ЭПТ, Гольджи комплексi, бос рибосомдар) активациясы есебінен түзiледi:
  • 2) жасушалық регенерация циттердің пролиферациясы мен миобласттарга дифференциялануы есебінен өтедi . Жана миобласттар булшык ет талшығынын миосимпласттык болігі құрамына қосылып , құрылымдарынын табиғи шығынын толықтырып тұрады.

Бұлшықет регенерациясы бірнеше фазалардан тұрады


Зақымданған жерде кабыну реакциясының дамуы - мунда миграциялаган макрофагтар мен нейтрофилдерді өлген тiндердiн калдыктарын фагоцитозбен каркынды жойып, регенерациялык аймакты тазартуы.
Lab studies
Реваскуляризация - тiндердiн бузылуы кезінде пайда болған ынталандырғыш заттардын әсерiнен кан тамырларынын калпына келуі
Human safety
Жасушаішілік регенерация - булшык ет талшығынын закымданбаган бөліктерінде физиологиялык регенерация кезіндегідей, жана миофибриллер мен саркоплазманын баска курамдастарының калыптасуы
Expanded safety
Закымданған булшык ет талшыктары болген заттардын эсерiнен жа рақаттану аймағы жанында оміршен миосателлитоциттердің белсендi куйте айналуы
Efficacy & safety

Егде адамдардын канка бұлшық ет тіндерiнiн ультраструктуралық өзгерiстерi талшыктын симпласттық та және жасушалық та бөліктерінде бай калады . Нактылы айтканда , базальді мембранасы калындайды , миофибрилдерiнiн құрылымдык ұйым дасуы бұзылады , олар колденен жолақтылығынан айырылады , жеке фраrменттерге ыдырайды. Елеулі өзгерістерге митохондриялар ұшырайды , олар сарколемманын астында жиынтыктар құрып , гипертрофияга немесе керiсiнше, дегенерацияға ұшырайды . Mиoсателлитоциттер бұлшык ет талшығынын симпласттык бөлігінен бөлініп шыгып , жайылып өсiп келе жаткан дәнекертiндi кабатшаға өтіп кетеді. Карастырылған жаска байланысты өзгерістердін салдарынан бұлшык еттiн регенерациялык потенциалы азаяды , бұлшык еттердiн тұтқырлығы және серпінділігі төмендейдi , олар тез шаршайтын болады .

Бұлшык еттердегі өзгерiстер өмір салтына да , мысалы физикалык жуктеме көлеміне байланысты әсер етеді . Жаттықтыру аркылы бұлшык етке түсетiн жүктеме көлемін өсірген жағдайда , бұлшык ет талшықтарынын диаметрi үлкейiп , саны да өседі . Нәтижесiнде бұлшык еттiн массасы ұлғаяды . Бул өзгерiстердiн негiзiнде саркоплазма компоненттерiнiң - митохондрияларынын кобеюi , миофибрилдерiнiн саны мен диаметрi өсуi және де төмендейді . литоциттердін пролиферациясы , дифференциялануы жатады. Гипокинезия ( аз кимылдау ) салдарынан булшык ет талшыктарынын диаметрі жиырылғыш , тiректік аппараттарынын кұрылымдык уйымы бұзылады , нәтижесінде бұшык еттiн массасы да азаяды (атрофия). Бұлшық еттердін атрофиясы , әсіресе , анык салмаксыздык күйде , мысалы ғарышкерлерде дамиды



Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет