Болдырева электротехника және электроника негіздері. Оп 6В11201 «Тіршілік қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» студенттеріне арналған оқу құралы Алматы 2022
жүктеу/скачать 1,43 Mb. Pdf көрінісі
|
задачи
| Триггерлердің жұмысын зерттеу
Синхрондылардың біреуі үшін RS-, JK- немесе D-триггерлердің динамикалық тікелей синхронды кірісі бар (C-кіріс) оның шарты белгісін электр сызбасына салу, триггердің өтпелерінің кестесін және триггердің жұмысын сипаттайтын кіріс және шығыс сигналдарының біріктірілген уақыт диаграммаларын құру. Үшфазалы электрлік тізбегіндегі симмериялық режимді есептеудің мысалы. Симметриялы үшфазалы электрлік тізбегінің сызбасы 8.8-суретте келтірілген. Белгілі: сызықтық кернеу U л =380 В және жүктеменің фазасының толық комплексті кедергісі Z н =100e j30 , Ом. Фазалық және сызықтық кернеулердің және токтардың мәндерін есептеу, кернеулердің топографиялық диаграммасын және токтардың векторлық диаграммасын тұрғызу. 77 8.8 сурет Жұлдызға қосылған кезде фазалық және сызықтық кернеулер мен токтар арасындағы келесі байланыстар жарамды ф л U U = 3 , ф л I I = . Демек, фазалық кернеу В U U л ф 220 3 / 380 3 / = = = . Фазалық кернеулердің комплексті тиімді мәндерін жазамыз В e U j А , 220 0 = , В e U j B , 220 120 − = , В e U j С , 220 120 = . Линиялық кернеулердің комплексті тиімді мәндері В e e e U U U j j j B А АB , 380 220 220 30 120 0 − = − = − = , В e e e U U U j j j C B BC , 380 220 220 90 120 120 − − = − = − = , В e e e U U U j j j A C CА , 380 220 220 150 0 120 = − = − = . Тізбек бөлімі үшін Ом заңы бойынша фазалық және сызықтық жүктеме токтарын есептейміз A e e e Z U I j j j Н A A , 2 , 2 100 220 30 30 0 − = = = . Симметриялық режимде «В» және «С» фазаларындағы токтар «А» фазасындағы токтан тек бастапқы фазымен сәйкесінше -120 және +120 айырмашылығы болады. A e e e e I I j j j j A B , 2 , 2 2 , 2 150 120 30 120 − − − − = = = , A e e e e I I j j j j A C , 2 , 2 2 , 2 90 120 30 120 − = = = . 78 Үшфазалы тізбектің симметриялық режимы үшін топографиялық кернеу диаграммасы және векторлық ток диаграммасы 8.9-суретте көрсетілген. 8.9 сурет Қозғалтқыш роторының айналу жылдамдығы n 0 , формуламен анықталады n 0 = , мұнда – қоректендіру кернеуінің жиілігі, Гц; p – синхронды қозғалтқыштың статор орамасының жұп полюстерінің саны. Синхроны қозғалтқыш желіден тұтынатын номиналды белсенді қуат: Р 1ном = Р 2ном /η ном . Синхронды қозғалтқыш желіден тұтынатын номиналды ток: ном ном ном ном ном U Р I cos 3 1 2 1 = . Номиналды жүктеме кезінде синхронды қозғалтқышпен жасалған момент: ном ном ном Р М 2 55 . 9 = . Номиналды жұмыс кезінде синхронды қозғалтқыштың қосынды шығындары: Σ Р = Р 1ном – Р 2ном . p 60 f 79 Іске қосу моменті асинхронды іске қосу үшін синхронды қозғалтқыштың іске қосу моментінің еселігі арқылы анықталады: М п = K п М ном , мұнда K п = М п / М ном – синхронды қозғалтқыштың іске қосу моментінің еселігі. Синхронды қозғалтқыштың іске қосу тогы іске қосу тогы қатынасымен анықталады: I п = ( I п / I ном ) I ном , Синхронды қозғалтқыштың максималы моменті ( М max асып кеткен кезде қозғалтқыш синхронизмнен шығады): М max = λ М ном . Динамикалық инверсті синхронизация кірісі (C-кірісі) бар RS-триггерді қарастырайық. Оның шартты белгіленуі электрлік сұлбасында 8.10-суретте көрсетілген. 8.10 сурет Триггерлік ауысулар кестеде көрсетілген, мұнда белгіленген: Q t – триггердің шығыстық жағдайі кіріс сигналдардың сәйкес комбинация берілгенше ( R t , S t ); Q t+1 – триггердің жағдайі синхроимпульсінің құлау жиегинен кейінгі (1ден 0дейін) С-кірісінде; А – активті деңгей; П – пассивті деңгей кіріс сигналының. Кесте № R t S t C t Q t Q t+1 Режим 0 П П. 1-0 Q t Q t Сақтау 1 П А 1-0 Q t 1 Орналастыру 1ге 2 А П 1-0 Q t 0 Алып тастау 0ге 3 А А 1-0 Q t Анықталмаған Кірістерде тыйым салынған комбинация 80 Кіріс және шығыс сигналдарының біріктірілген уақыт диаграммалары, динамикалық инверсті синхрондау кірісі бар, RS-триггерінің жұмысын сипаттайтын 8.11-суретте көрсетілген. 8.11 сурет 81 Бақылау сұрақтарының тізімі 1. Электірлік тізбек туралы түсініктер. 2. Электрэнергиясының көздері және қабылдағыштары. 3.Электр тізбектер классификациясы. Электр тізбегінің эквивалентті тізбегі және оның элементтері. Электр тізбегінің элементтерін қосу сұлбасы. 4. Ом заңы тұйық тізбек және тізбектің бөлімі үшін. 5. Кирхгоф заңдары. 6. Қарапайым және күрделі сызықты тұрақты токтың электр тізбектерін есептеу әдістері. 7. Электр тізбектің элементтерінің қуаты. Қуаттар балансі. 8. Синусоидалды токтың бірфазалы сызықты тізбектер. Синусоидалды шамалардың параметрлері мен мәндері. 9. Уақыттың синусоидалды функциясын бейнелеу жолдары. Комплексті амплитудалар әдісі. 10. Лездік мәндер үшін Ом және Кирхгоф заңдары. 11. Ом және Кирхгоф заңдарын комплексті түрде жазылуы. 12. Синусоидалды токтың сызықты электр тізбектерін есептеу әдістері. 13. Токтар мен кернеулердің векторлық және топографиялық диаграммалары. 14. Үшфазалы электр тізбектерінің артықшылығы және олардың кең таралу себептері. Симметриялық үшфазалы ЭҚК генераторы және генераторың фазылық орамдарын қосу әдістері. 15. Симметриялық үш фазылы электр қабылдағыш және қабылдағыш фазаларын қосу әдістері. 16. Үшфазалы электр тізбегінің симметриялық режимін «үшбұрыш» схемасы бойынша қосу кезіндегі есептеу. 17. Үш фазылы электр тізбегінің ассессиялық режимін «жұлдызша» схемасы бойынша қосу кезіндегі есептеу. 18. Бірінші реттік өтпелі процестерді тұрақты ток тізбегінде жасау. 19. Магнит өрісінің негізгі қасиеттері мен сипаттамалары. Ферромагниттік материалдардың қасиеттері. 20. Магнитті тізбектер. Магнитті тізбектер үшін Ом және Кирхгоф заңдары. Магнитті тізбектерді есептеу. 21. Трансформаторлар. Трансформордың мақсаты, құрылғысы және жұмыс істеу принципі. 22. Тұрақты ток машинасының құрылғысы және жұмыс істеу принципі (ТТМ). ТТМ қоздыру әдістері. Тұрақты ток машинысының жұмыс режимдері. 23. Үшфазалы асинхронды машинасының құрылғысы және жұмыс істеу принципі. Асинхронды машинасының жұмыс режимдері. 24. Жартылай өткізгіш құрылғылардың электрлік қасиеттері және классификациясы. 25. Түзеткіштердің тағайындалуы және классификациисы. Бірфазалы және үшфазалы түзеткіштер. |