Эмиль Дюркгейм
«Самоубийство»
|
Дюркгейм суицидтің психологиялық себептері жоқ екенін дәлелдеуге тырысты.
Суицидтің бірінші себебі-жалғыздық.
Екіншісі-әйелдердің өз-өзіне қол жұмсауы -20% болса,ерлердің көрсеткіші-80% екенін дәлелдеді.
Үшіншісі-суицидке бейімділік балалық шақтан бастап қартайғанға дейін артады. Ал, психикалық аурудың максималды қаупі 30 жасында байқалады, ал қартайған кезде минимумға дейін төмендейді.
Дюркгейм суицидтің төрт түрін анықтады:
өзімшілдік,
альтруистік,
аномиялық,
фаталистік.
|
Басқа авторлар барлық суицид жасайтын адамдар ақыл-есі кем адамдар деп қорытындылады, өйткені тек ессіздік жағдайында ғана өз өміріне қол сұғуға болады және суицидке бейімділік тұқым қуалайды деп сендірді және ұрпақтан-ұрпаққа суицид оқиғалары қайталанған отбасыларға мысалдар келтірді.
Басқа авторлардың пікірінше, тіпті бір қару да көптеген жылдар бойы бір отбасында суицид әрекетін жасауға қызмет еткен. Бұл пікірді жоққа шығару үшін Дюркгейм ерлер мен әйелдер бірдей тұқым қуалайтын болса да, олардың суицидке бейімділігі әртүрлі, егер суицид табиғи ауру болса, онда ол неге 5 жасқа дейінгі балалық шақта көрінбейді деп дәлелдеді.
Басқа авторлар өз-өзіне қол жұмсау еліктеу арқылы болады деп сенді, мысалы, 1772 жылы он бес мүгедек бірінен соң бірі қараңғы дәліздегі бір ілгекке ілінді. Ілмек алынып тасталғаннан кейін суицид эпидемиясы тоқтады. Бұл көзқарасты жоққа шығару үшін Дюркгейм географиялық картада эпидемия нәтижесінде бір орталықтан таралуы керек суицид толқындары жоқ екенін көрсетті.
|
