Емтихан сұрақтары Python тілінің қарапайым элементтері. Пайдаланылатын символдар. Тілдің қарапайым объектілері
Файлдарды пайдалану. Open (file, mode) функциясын пайдалану
жүктеу/скачать 0,5 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- For цикл операторы. Параметрлі циклдің орындалу схемасы. Жалпы жазылу түрі
- Python тіліндегі тізімдерді пайдалану. Тізім ұғымының анықтамасы. Тізім элементтерін сипаттау түрлері
- Return операторының қолданылуы және атқаратын қызметі. — Шартты операция. Көп нұсқалы таңдау операторы — Көпнұсқалы таңдау операторы. Жазылу форматы, блок схемасы
- While цикл операторы. Цикл операторының орындалу схемасы. Жалпы жазылу түрі
- Python тіліндегі жиымдар пайдалану. Тізім ұғымының анықтамасы. Тізім — элементтерін сипаттау түрлері
- Python тіліндегі кортежді пайдалану. Кортеж ұғымының анықтамасы
| Файлдарды пайдалану. Open (file, mode) функциясын пайдалану
Файл – сыртқы есте сақтау құрылғыларында (магниттік немесеflashжадыларда) жазылған және мәліметтерді өңдеу, тасымалдаукездерінде біртұтас күйде қарастырылатын мәліметтер жиыны. Файлдармен жұмыс істеу үшін оларды, алдымен, ашу керек, яғнифайлтуралы мәліметті – атын, адресін программаға белгілі ету қажет. файл_айнымалысы = open(файл аты [, access_mode][, buffering]) file_name – жолымен (орналасу орнымен) немесе жолсызжазылғанфайл аты access_mode – файлды ашу түрі, файл қандай жұмыс үшінашылукерекекенін көрсетеді (оқу, жазу және жалғастырып жазу т.с.с.). buffering – буффер көлемі, 0 – ге тең болса буффер қолданылмайды,теріс сан болса буфер көлемін оперциялық жүйе белгілейді. Файлды ашу түрлері (access_mode): r – оқу үшін. w - жазу үшін. Жаңа файл құрылады. Егер тиісті орында ондайфайлбарболса, ол қайтадан құрылады, яғни бұрынғы файл өшіріледі. a – жалғастырып жазу үшін. b – екілік файл белгісі, егер b көрсетілмесе файл мәтіндікесептеледі. a+, w+ - оқу және жазу үшін.Файл ашу белгілері жазылмаса, ондаекілікфайлды оқу үшін ашылды деп есептеледі (rb). file айнымалысының қасиеттері file.closed – True егер файл жабылса, әйтпесе False file.mode – файлдың ашылу түрі file.name – файлдың аты — For цикл операторы. Параметрлі циклдің орындалу схемасы. Жалпы жазылу түрі for операторы шамалар тобындағы (range, тізім, жиын, сөздік)деректерді бір - бірлеп қарастыру үшін қолданылады.for айнымалыinшамалар_тобы: операторfor операторы шамалар тобындағыдеректербіткенше қайталанады. Әрбір орындалған сайын айнымалыныңмәнітоптағы кезекті шамаға тең болады. Осындайқайталанудыитерациялық цикл деп те атайды. Range түріндегі шамалар арифметикалық прогрессия құрайтынбүтінсандар тобынан тұрады. Ескерту: Бұл топты тізім немесе жиын деп атауға болмайды, себебі Python тілінде тізім және жиын деп аталатын деректердіңтүрлері бар.range түріндегі шамалар range() функциясы арқылыанықталады. айнымалы = range(басы, соңы, қадам)айнымалыбасы, басы+қадам,........ әрі қарай осы сияқты арифметикалық прогрессияқұрайтынсандардан тұрады. Соңғы мән топқа кірмейді. range() функциясында 1, 2 немесе 3 аргумент жазуға болады. range(k, n, m) 3 аргумент болса, мұндағы k – бастапқымән, n-соңы, m–қадам range(k, n) 2 аргумент болса, мұндағы k – бастапқымән, n–соңы, қадам1 тең деп есептеледі. range(n) 1 аргумент болса, мұндағы, n - соңы, – бастапқымән0, қадам1тең деп есептеледі. — Python тіліндегі тізімдерді пайдалану. Тізім ұғымының анықтамасы. Тізім элементтерін сипаттау түрлері тізім (list) –мутацияланатын тізбек (программа оныңішкі мәліметінөзгерте алады) Тізбек (sequence – последовательность) – бұл бір-біріменжалғасаорналасып, көптеген мәндер сақтай алатын объект. Тізбектердегі мәндерді тексеріп, сол мәндерді сақтауды басқаратын операция-ларды орындауға болады. • Тізбек - бұл индекстелетін коллекция түріндегі объект, олмәлімет-тердің берілген көптеген мәндерін сақтай алады. Тізбектесақта- латын мәндер компьютер жадында бірінен кейін бірі орналасады. Python тілінде тізбек мәндерімен бірнеше операциялар орындаумүмкіндігі бар. • Мұндағы тізбек-объектілердің әртүрлі типтері бар. Солардыңішіндегі ең маңызды екі іргелі тип – тізімдер мен кортеждерқарастырылатын болады. Тізім – мәліметтердің көптеген элементтерін сақтайтынобъект.Тізімдегі әрбір мән – оның элементі. Тізім элементін программажұмысыбарысында өзгерте аламыз, ол мәліметтердің динамикалыққұрылымына жатады, яғни оған элементтерді қосуға немесеазайтуғаболады. Программада тізімдер элементтерін индекстеуге, қиыпалуғажәне де басқа амалдар атқара аламыз. Бүтін сандардантұратынтізімжасайтын нұсқау форматы: even_numbers = [2, 4, 6, 8, 10] үтірлермен бөлініп жазылған тізім элементтері. Бұл нұсқауорындалғансоң, even_numbers айнымалысы осы тізімге сілтеме жасайтынболадыЕгер көп деректерді бір жерге сақтау қажет болса, деректерқұрылымдарын қолдану керек. Олардың бірі - тізімдер. Тізімдерсандардың, жолдардың, басқа тізімдердің немесеолардыңбарлығының комбинациясынан тұра алады. Жалпы, тізімдегеніміз-белгілі бір ретпен берілген элементтердің жиынтығы. Тізімдегіәрэлементтің өз индексі бар (1-ші элемент 0-ден басталады). Тізімдегі элементтерді кез келген уақытта өзгертуге, жоюға немесежаңаэлементтерді енгізуге болады. — Return операторының қолданылуы және атқаратын қызметі. — Шартты операция. Көп нұсқалы таңдау операторы — Көпнұсқалы таңдау операторы. Жазылу форматы, блок схемасы — While цикл операторы. Цикл операторының орындалу схемасы. Жалпы жазылу түрі Көптеген алгоритмдерде белгілі бір әрекеттер тізбегі бірнешеретқайталанып орындалып отырады. Математикада, экономикада көптеген есептерді шығару кезеңінде де бір теңдеуді пайдаланып,ондағы айнымалының өзгеруіне байланысты оныбірнешеретқайталапесептеуге тура келетін сәттер де жиі кездеседі. Осындайесептеупроцесінің бөліктерінің қайталап орындалуын цикл депатайды, алқайталанатын бөлігі бар алгоритмдер тобы циклдік алгоритмдергежатады. Қоршаған ортада көптеген процестер жүйелі түрдеретіменбірнеше рет қайталанып отырады. Мысалы , апта күндерініңауысуы:дүйсенбі, сейсенбі, сәрсенбі, бейсенбі, жұма, сенбі, жексенбі немесеауа-райының маусымдық ауысуы.Қайталау санының алдыналабелгіліжәне белгісіз болуына байланысты цикл екі түрге бөлінеді. Қайталаусанының алдын ала белгілі цикліарифметикалық циклдеп, орындалусаны белгісіз цикл командалық (интерациялық) циклдепаталады.Арифметикалық цикл ең қарапайым цикл болып табыладыжәнеолпрактикада жиі қолданылады.Сонымен, Python-да циклдіңекі түрі бар:for және while қолданылады. Яғни, сізге командалар блогыныңнешерет қайталану қажеттілігі белгілі болса, “for” циклін, нақтысаныбелгіліемес болса, “while” циклін қолдануға болады. Цикл while ("әзірше") тексерілетін шарт шынайыболғаншабірдейіс-әрекеттер ретін орындауға мүмкіндік береді. Шарт цикл денесіне жазылады және цикл денесін орындағанғадейінтексеріледі. Әдетте цикл while қадамдардың нақтысаныналдыналаанықтау мүмкін болмаған кезде пайдаланылады.While циклінорындаукезінде алдымен шарт тексеріледі. Егер ол жалғанболса, циклдіорындау тоқтатылады және басқару while циклыныңденесіненкейінкелесі нұсқауға беріледі. Егер шарт шынайы болса, ондаНұсқаулықорындалады, содан кейін шарт қайтадан тексеріледі жәненұсқаулықорындалады. Осылайша шарт шынайы болғанша жалғасады. Шартжалған болғаннан кейін цикл жұмысы аяқталадыжәнебасқаруциклден кейін келесі нұсқауларды бередіWhile циклініңfor цикліненайырмашылығы: while біз алдын ала белгілі бір әрекетті қаншаретқайталау керек екенін білмейміз кезде пайдаланылады. Шарт циклі while-дың ерекшелігі: • циклдің қайталану шарты цикл денесі жұмыс істемейтұрыптексеріледі; • шарт циклі цикл саны белгісіз болған жағдайлардықарастырғандақолданылады. — Python тіліндегі жиымдар пайдалану. Тізім ұғымының анықтамасы. Тізім — элементтерін сипаттау түрлері тізім (list) –мутацияланатын тізбек (программа оныңішкі мәліметінөзгерте алады) Тізбек (sequence – последовательность) – бұл бір-біріменжалғасаорналасып, көптеген мәндер сақтай алатын объект. Тізбектердегі мәндерді тексеріп, сол мәндерді сақтауды басқаратын операция-ларды орындауға болады. • Тізбек - бұл индекстелетін коллекция түріндегі объект, олмәлімет-тердің берілген көптеген мәндерін сақтай алады. Тізбектесақта- латын мәндер компьютер жадында бірінен кейін бірі орналасады. Python тілінде тізбек мәндерімен бірнеше операциялар орындаумүмкіндігі бар. • Мұндағы тізбек-объектілердің әртүрлі типтері бар. Солардыңішіндегі ең маңызды екі іргелі тип – тізімдер мен кортеждерқарастырылатын болады. Тізім – мәліметтердің көптеген элементтерін сақтайтынобъект.Тізімдегі әрбір мән – оның элементі. Тізім элементін программажұмысыбарысында өзгерте аламыз, ол мәліметтердің динамикалыққұрылымына жатады, яғни оған элементтерді қосуға немесеазайтуғаболады. Программада тізімдер элементтерін индекстеуге, қиыпалуғажәне де басқа амалдар атқара аламыз. Бүтін сандардантұратынтізімжасайтын нұсқау форматы: even_numbers = [2, 4, 6, 8, 10] үтірлермен бөлініп жазылған тізім элементтері. Бұл нұсқауорындалғансоң, even_numbers айнымалысы осы тізімге сілтеме жасайтынболадыЕгер көп деректерді бір жерге сақтау қажет болса, деректерқұрылымдарын қолдану керек. Олардың бірі - тізімдер. Тізімдерсандардың, жолдардың, басқа тізімдердің немесеолардыңбарлығының комбинациясынан тұра алады. Жалпы, тізімдегеніміз-белгілі бір ретпен берілген элементтердің жиынтығы. Тізімдегіәрэлементтің өз индексі бар (1-ші элемент 0-ден басталады). Тізімдегі элементтерді кез келген уақытта өзгертуге, жоюға немесежаңаэлементтерді енгізуге болады. — Python тіліндегі кортежді пайдалану. Кортеж ұғымының анықтамасы Тізім де жол сияқты өзгермейтін болуы мүмкін, бұл жағдайда ол солай болады кортеж деп аталады. Кортеж тізімге қарағанда жадты аз пайдаланады. Сағат кортежді көрсеткенде тік жақшаның орнына жақшалар қолданылады (бірақ және жақшалар мүлде жоқ). Кортеж өзгерістерге рұқсат бермейді, оны қосу мүмкін емес жаңа элемент, бар элементтерді жою немесе ауыстыру, бірақ ол мүмкін тізімдер сияқты өзгермелі нысандарды қамтиды: >>> ll = [] >>> A = (1 , 2, 3, ll ) >>> A (1 , 2, 3, []) >>> A [1] = 4 Traceback ( most recent call last ): File " < pyshell #22 > " , line 1, in< module > A [1] = 4 TypeError : ’ tuple ’ obje tdoes notsupport item assignment >>> A [3]. append (3) >>> print(A , ll ) (1 , 2, 3, [3]) [3] Кортеж элементін тікелей ауыстыруға жол берілмейтінін көруге болады - ол TypeError тудырады, өйткені кортеж түрі өзгеретін элементтерді қолдамайды, бірақ пайдалансаңыз кортеждің элементі болып табылатын тізімнің кірістірілген қосу әдісі, осы тізім өзгерте алады жүктеу/скачать 0,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|